Rb. Den Haag, 09-11-2016, nr. C/09/452181 / HA ZA 13-1128

Het verloop van de procedure blijkt uit:

Ten slotte is vonnis nader bepaald op heden.

in conventie

in conventie

Auteursrecht

GEU c.s. heeft zich in deze procedure aanvankelijk beroepen op een auteursrecht op de volledige uitgaven en de daarvan deel uitmakende opgaven van de uitgeverijen. GEU c.s. heeft echter slechts ten aanzien van enkele individuele opgaven van Rekenrijk en Spelling in Beeld de auteursrechtinbreuk gemotiveerd. Pas ter zitting heeft GEU c.s. verduidelijkt dat zij zich in de eerste plaats beroept op een auteursrecht op de leerlijnen waarvan voorbeelden zijn weergegeven in 2.6 en 2.10 en de uitwerking daarvan, waarvan voorbeelden zijn weergegeven in 2.7 en 2.11. Ter zitting heeft het debat zich op genoemde leerlijnen toegespitst. GEU c.s. heeft ter zitting uitdrukkelijk afstand gedaan van haar eerdere beroep op inbreuk op de uitgave Taal in Beeld. Voor zover GEU c.s. de algemene stelling dat Snappet c.s. ook inbreuk maakt op andere uitgaven van de uitgeverijen dan de hiervoor genoemde drie uitgaven heeft willen handhaven, heeft zij niet voldaan aan haar stelplicht, nu zij niet heeft gesteld wat de auteursrechtelijk beschermde trekken van die werken zijn en met welke concrete handelingen Snappet c.s. daarop inbreuk maakt.

Ten aanzien van de leerlijnen van Rekenrijk en Spelling in Beeld is in de eerste plaats in geschil of die zijn aan te merken als werken die voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komen. Voorop wordt gesteld dat voor auteursrechtelijke bescherming vereist is dat het werk een eigen intellectuele schepping van de maker is2.. Dat is het geval wanneer de auteur bij het maken van het werk zijn creatieve bekwaamheden tot uiting heeft kunnen brengen door het maken van vrije en creatieve keuzen3.. Aan dit criterium is echter niet voldaan wanneer voor het werk technische overwegingen, regels of beperkingen gelden die geen ruimte laten voor creatieve vrijheid4..

Snappet c.s. betwist dat er bij de leerlijnen plaats is voor een eigen intellectuele schepping, omdat de door SLO beschreven leerdoelen en de stof die het CITO halfjaarlijks toetst iedere keuzevrijheid aan de makers van een educatieve uitgave ontnemen. Naar het oordeel van de rechtbank laten de in 2.14 bedoelde referentieniveaus ruimte voor het maken van keuzes bij de uitwerking daarvan in leerlijnen per blok, les en leerdoel. Ook de inhoud van CITO toetsen laat ruimte voor de makers van een leerlijn om bij de indeling van de stof keuzes te maken. Dat neemt echter niet weg dat de door SLO beschreven leerdoelen en de CITO toetsen de keuzeruimte beperken. Immers, de makers van een educatieve uitgave dienen alle leerdoelen te behandelen en de CITO toetsen geven de kennis van de leerling op een toetsmoment het beste weer, als de leerlingen de betreffende stof voldoende aangeboden hebben gekregen voorafgaand aan het toetsmoment. Het ligt daarom voor de hand dat makers van een educatieve uitgave bij de keuze van de leerstof aansluiten bij het moment dat een bepaald onderwerp getoetst zal worden door het CITO. Dat bijvoorbeeld Zwijssen dat doet, zoals Snappet c.s. met verwijzing naar het in 2.18 weergegeven bericht heeft gesteld, is door GEU c.s. niet weersproken.

Uit de in 2.19 weergegeven (onweersproken) beschrijving van GEU c.s. en hetgeen GEU c.s. ter zitting heeft betoogd, volgt dat de keuzes die worden gemaakt bij het opstellen van een leerlijn in sterke mate worden bepaald door didactische overwegingen. Zo zijn sommige leerlijnen gericht op afwisseling, sommige bedoeld voor scholen die sturen op zelfstandig werken en bij andere leerlijnen ligt de aandacht op differentiatie tussen zwakke en excellente leerlingen. Uit de in 2.19 weergegeven beschrijving van de totstandkoming van een uitgave blijkt dat de makers ook intensief contact onderhouden met didactici. Anders dan GEU c.s. bepleit, is de rechtbank van oordeel dat keuzes bij de uitwerking van een leerlijn die enkel zijn ingegeven door didactisch inzichten geen eigen intellectuele schepping kunnen vormen of daaraan kunnen bijdragen. Immers, de toepassing van een didactisch inzicht leidt tot de betreffende keuze, die daarom geen vrije en creatieve keuze van de maker kan zijn. Hetzelfde geldt voor de keuze om aan een bepaalde didactische theorie voorrang te geven boven andere didactische theorieën (die mogelijk tot een andere keuze ten aanzien van de opbouw van een leerlijn leidt). Ook dat is geen creatieve keuze. Het auteursrecht dient niet ter bescherming van didactische inzichten. Het moet auteurs van leermiddelen vrij staan (dezelfde) didactische strategieën toe te passen. In deze zin is een keuze gebaseerd op een didactische doelstelling vergelijkbaar met een keuze ingegeven door een technische doelstelling.

Het beroep van GEU c.s. op het Technip/Goossens5.-arrest van de Hoge Raad faalt. Het is de vraag of dat arrest in het licht van de in 4.2 samengevatte latere jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie de huidige stand van het recht weergeeft. Als het arrest Technip/Goossens uitgelegd moet worden op de wijze als GEU c.s. bepleit, is dat volgens de rechtbank niet het geval. Op basis van de huidige jurisprudentie van het Hof van Justitie voldoet een selectie en/of rangschikking van gegevens die uitsluitend gebaseerd is op wetenschappelijke of technische kennis en inzichten niet aan de eis dat er sprake moet zijn van subjectieve, vrije en creatieve keuzes. Zowel een selectie en rangschikking van wetenschappelijke gegevens, als een selectie en rangschikking van gegevens op basis van didactische kennis en inzichten, kan derhalve slechts auteursrechtelijk beschermd zijn als er bij die selectie nog ruimte is voor dergelijke keuzes.

Naast didactische voorwaarden dienen de makers van een uitgave ook rekening te houden met praktische overwegingen, zoals de lengte van een schooljaar, de lengte van een les en de belevingswereld van kinderen in de verschillende groepen van het primair onderwijs. Verder bouwt complexere lesstof altijd voort op eenvoudiger lesstof, die derhalve eerder aangeboden moet worden. Ook keuzes die enkel op basis van deze praktische overwegingen worden gemaakt, zijn geen vrije en creatieve keuzes.

De voorgaande uitgangspunten brengen de rechtbank bij de vraag welke subjectieve keuzes er in Rekenrijk en Spelling in Beeld zijn gemaakt. GEU c.s. hebben daarvan bij pleidooi de in 3.3 geciteerde voorbeelden gegeven.

Een deel van de in 3.3.1 genoemde keuzes in de leerlijn voor Rekenrijk volgt naar het oordeel van de rechtbank enkel uit didactische overwegingen en uit de in 4.6 benoemde praktische overwegingen. De rechtbank ziet bijvoorbeeld niet in dat de auteurs een keuzevrijheid hadden bij het bepalen van de volgorde waarbij leerlingen eerst oefenen met het memoriseren van het optellen en aftrekken tot en met 10, om daarna pas te oefenen met het optellen en aftrekken tussen 10 en 20. Dat is ook het geval bij de keuze om een getallenlijn met getallen tot en met 100 te introduceren, waar in het voorgaande leerjaar al een getallenlijn van 1 tot 10 is geïntroduceerd. Een keuze om een bepaalde rekenstrategie aan te bieden, de keuze om een strategie veel te herhalen en de hoeveelheid aangeboden strategieën, zijn allemaal keuzes die alleen maar op didactische inzichten zijn gestoeld.

Hetzelfde geldt voor de in 3.3.2 genoemde keuzes in de leerlijn voor Spelling in Beeld. Niet valt in te zien waarom de keuze om de stof te toetsen in dezelfde week (en niet in een latere week) een creatieve is. Aan die keuze zullen didactische overwegingen ten grondslag liggen. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor de keuze om aan het begin van het jaar woorden opgebouwd uit een medeklinker, klinker en medeklinker (‘mkm’) te herhalen of de keuze om regelmatig woorden met de korte ‘ei’ en de lange ‘ij’ te herhalen. Ook de keuze om kinderen bij spelling ‘ik rij’ en ‘ik hou’ aan te leren in plaats van ‘ik rijd’ en ‘ik houd’, is gebaseerd op een didactisch inzicht, zoals ook blijkt uit de verantwoording daarvoor.

Wat in beide gevallen overblijft zijn de keuzes voor het exacte moment van behandeling van een onderwerp, binnen de kaders van SLO en CITO, binnen een didactische strategie en binnen de praktische kaders genoemd in 4.6. Het gaat daarbij in wezen om de indeling per les van een aantal vaststaande onderwerpen. Waarom die keuzes een eigen intellectuele schepping vormen, heeft GEU c.s. niet nader toegelicht, terwijl die keuzes op het eerste gezicht triviaal en banaal lijken. De rechtbank neemt daarbij in aanmerking dat GEU c.s. zich aanvankelijk beriep op een auteursrecht op de uitgaven als geheel, waar de leerlijnen, projectplannen en opgaven onderdeel van uitmaken. Pas ter comparitie heeft GEU c.s. gesteld dat de leerlijnen ‘sec’ een auteursrechtelijk beschermd werk vormen en zich beroepen op een inbreuk op het auteursrecht daarop. Pas op dat moment heeft zij de hiervoor in 3.3 geciteerde kenmerken als subjectieve keuzes in de leerlijnen aangewezen. Van Snappet c.s. kon niet gevergd worden dat zij ter zitting onmiddellijk per kenmerk uiteen zou zetten waarom zij meent dat die keuze is ingegeven door externe, didactische en/of praktische eisen en geen vrije keuze is, zodat de relatief algemene betwisting daarvan door Snappet c.s. volstaat. Tegen deze achtergrond kan niet worden vastgesteld dat GEU c.s. bij het opstellen van de leerlijnen voor Rekenrijk en Spelling in Beeld vrije en/of creatieve keuzes heeft gemaakt die deze leerlijnen tot een eigen intellectuele schepping maken.

De slotsom van het voorgaande is dat er geen auteursrecht rust op de leerlijnen voor Rekenrijk en Spelling in Beeld. De daarop gebaseerde vorderingen zijn derhalve niet toewijsbaar.

Ten aanzien van het beroep van GEU c.s. op inbreuk op haar auteursrechten op individuele opgaven van Rekenrijk en Spelling in Beeld geldt het volgende.

GEU c.s. heeft bij dagvaarding en in haar akte uitlating exhibitie een aantal specifieke opgaven uit Rekenrijk en Spelling in Beeld aangewezen, waarvan zij stelt dat opgaven van Snappet c.s. inbreukmakende verveelvoudigingen daarvan zijn. Zij heeft dat voor Spelling in Beeld gesteld van twee opgaven over de spelling van woorden met ‘ou’, respectievelijk ‘ei’. Met betrekking tot de opgaven met ‘ou’ heeft Snappet c.s. onder meer aangevoerd dat zij een veel groter aantal opgaven met telkens een ‘ou’ woord aanbiedt en dat GEU c.s. daar zelf het in 2.13 weergegeven rijtje van vier uit heeft geselecteerd in haar processtukken. Van een opgave met dezelfde vier woorden in dezelfde volgorde is derhalve geen sprake, aldus Snappet c.s. Ten aanzien van de woorden met ‘ei’ heeft Snappet c.s. er onder andere op gewezen dat er slechts vijftien ‘ei’ woorden zijn die in aanmerking komen voor spelling in groep 4, zodat niet te voorkomen valt dat een aantal veel voorkomende daarvan regelmatig terugkomen. Daarom bestrijdt zij dat er auteursrecht rust op de volgorde en selectie van het rijtje ‘ei’, ‘trein’, ‘plein’, ‘klein’, ‘meisje’, ‘zeil’. Voor Rekenrijk heeft Snappet c.s. gemotiveerd bestreden dat een onderwerp als ‘het tellen van het aantal sinaasappels in een net’ of ‘het kopen van speelgoed met een bepaalde hoeveelheid geld in een winkel’ (zie de opgaven van GEU c.s. in 2.8 en van Snappet c.s. in 2.9) aangemerkt kunnen worden als auteursrechtelijk beschermde werken. GEU c.s. heeft de beschreven stellingname van Snappet c.s. bij pleidooi in het geheel niet (meer) weersproken, terwijl zij haar stellingen aanvankelijk ook slechts summierlijk had onderbouwd. GEU c.s. is bij pleidooi zelfs helemaal niet meer ingegaan op de aanvankelijk gestelde inbreuk op het niveau van individuele opgaven. Gelet daarop gaat de rechtbank uit van de juistheid van de stellingen van Snappet c.s. en faalt het beroep van GEU c.s. op auteursrecht inbreuk op het niveau van de door haar aangewezen individuele opgaven.

Ten aanzien van de pilot-opgaven geldt het volgende. Snappet c.s. heeft niet ontkend dat Snappet en Stichting Snappet in een pilot gebruik hebben gemaakt van opgaven die aan te merken zijn als verveelvoudigingen van opgaven van de uitgaven Rekenrijk en Spelling in Beeld. Dat die inbreuk maar kort heeft geduurd en van beperkte omvang is geweest, doet daar niet aan af. In zoverre staat derhalve vast dat Snappet en Stichting Snappet een inbreuk op de auteursrechten op voornoemde opgaven hebben gemaakt. Dat die inbreuk is beëindigd en Snappet c.s. heeft toegezegd die niet te zullen herhalen, heeft GEU c.s. niet bestreden. GEU c.s. heeft deze in de dagvaarding gestelde inbreuk in processtukken na het incidenteel vonnis en in haar pleidooi ook niet meer aangekaart. Omdat ook overigens van een dreiging van inbreuk ter zake niet is gebleken, kan een verbod niet op de inbreuk in de pilotfase worden gebaseerd. Nu GEU c.s. geen specifiek belang heeft gesteld bij een verklaring voor recht in dit opzicht, en ook niet is gesteld of gebleken dat specifiek door deze inbreuk enige schade is geleden, zullen de verklaring voor recht en schade op te maken bij staat evenmin worden toegewezen.

Onrechtmatige daad

De rechtbank stelt voorop dat het profiteren van de prestatie van een ander op zich niet in strijd is met de maatschappelijke betamelijkheid jegens die ander, ook niet als die ander daarvan nadeel ondervindt6.. In geval van een ‘eenlijnsprestatie’ of in geval van bijkomende omstandigheden kan dat evenwel anders zijn.

GEU c.s. heeft gesteld dat de handelwijze van Snappet c.s. onrechtmatig is omdat zij verwarring creëert in de markt, omdat zij aanzienlijke bedragen verdient met haar dienst terwijl de omzetten van de uitgeverijen dalen en doordat de (gebrekkige) kwaliteit van de Snappet dienst negatief afstraalt op de uitgaven van GEU c.s.

De rechtbank overweegt als volgt. Het feit dat Snappet c.s. geld verdient met het profiteren van de prestatie van GEU c.s. is, zoals in 4.14 overwogen, op zich zelf niet onrechtmatig. Van het gestelde verwarringsgevaar is naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende gebleken. GEU c.s. stellen zelf immers ook dat Snappet c.s. adverteert met het feit dat haar dienst aansluit op leermethodes van allerlei verschillende uitgeverijen, zodat Snappet c.s. duidelijk maakt dat het niet een dienst van een specifieke uitgeverij is. Op basis waarvan het publiek (bestaande uit scholen en leerkrachten) desalniettemin zal denken dat Snappet c.s. samenwerkt met een aantal educatieve uitgeverijen, heeft GEU c.s. niet duidelijk gemaakt. Om die reden ziet de rechtbank ook niet in dat de kwaliteit van de Snappet-dienst negatief zal afstralen op de uitgaven van GEU c.s. Van bijkomende omstandigheden is derhalve geen sprake.

De slotsom is dat Snappet c.s. ook niet onrechtmatig handelt jegens GEU c.s.

Overige weren

Gelet op het voorgaande kan in het midden blijven of GEU zich op artikel 3:305a BW kan beroepen. Tevens kan in het midden blijven of de auteursrechten op Spelling in Beeld (geheel) aan Zwijsen zijn overgedragen.

Uit het voorgaande volgt ook dat niet is voldaan aan de voorwaarde voor het bezwaar van Snappet c.s. tegen overlegging van de producties 50 tot en met 54 door GEU c.s. Immers, de voorwaarde was dat die producties van belang zouden zijn voor de beslissing van de rechtbank, althans, zo begrijpt de rechtbank, dat de rechtbank die producties aan een vaststelling van inbreuk ten grondslag zou leggen. De rechtbank is echter niet toegekomen aan een beoordeling van de in die producties opgenomen vergelijkingen van leerlijnen van Noordhoff en Zwijssen enerzijds en Snappet c.s. anderzijds. De betreffende producties worden derhalve geacht onderdeel te zijn van de gedingstukken.

Proceskosten in conventie (hoofdzaak)

GEU c.s. zal als de overwegend in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten in de hoofdzaak in conventie.

Snappet c.s. heeft een veroordeling van GEU c.s. in de redelijke en evenredige proceskosten op grond van artikel 1019h Rv gevorderd. De onderhavige zaak betreft grotendeels de handhaving van auteursrechten in de zin van artikel 1019 Rv en heeft voor een klein deel als grondslag een onrechtmatige daad. Snappet c.s. heeft opgegeven dat zij in conventie € 89.502,92 proceskosten heeft gemaakt en heeft verklaard dat dat de kosten voor beide grondslagen zijn. GEU c.s. heeft de redelijkheid en evenredigheid van die kosten niet bestreden, zij heeft alleen bezwaar gemaakt tegen het feit dat Snappet c.s. in haar opgave geen onderscheid heeft gemaakt tussen kosten die besteed zijn aan de IE-grondslag en kosten die besteed zijn aan de onrechtmatige daads-grondslag. De rechtbank zal daarom zelf een inschatting maken en schat dat 90% van de kosten zijn toe te schrijven aan de auteursrechtelijke grondslag en 10% aan de onrechtmatige daads-grondslag. De kosten die aan de IE-grondslag zijn toe te rekenen bedragen derhalve € 80.552,63. Ter zake de onrechtmatige daads-grondslag worden de kosten begroot op (5 punten x tarief II à € 452,- x 10% =) € 226,-. Bij elkaar opgeteld bedragen de kosten € 80.552,63 + € 226,- + € 589,- griffierecht = € 81.367,63. Bij gebreke van een vordering daartoe door Snappet c.s., zal de rechtbank de proceskostenveroordeling niet uitvoerbaar bij voorraad verklaren.

Proceskosten in de incidenten

In de incidenten is nog niet beslist op de proceskosten. Omdat de rechtbank van oordeel is dat GEU c.s. geen beroep kan doen op een auteursrecht op de leerlijnen en aangehaalde opgaven, en Snappet c.s. ook niet onrechtmatig heeft gehandeld, zal GEU c.s. ook worden veroordeeld in de kosten van het exhibitie-incident. Immers, Snappet c.s. heeft ook verweer tegen die incidentele vordering moeten voeren, die GEU c.s. had ingesteld op gronden die nu niet slagen. Nu GEU c.s. zal worden veroordeeld in de proceskosten in de hoofdprocedure en het exhibitie-incident en Snappet c.s. heeft gesteld dat een groot deel van haar kosten in het exhibitie-incident ook ten behoeve van de hoofdzaak zijn gemaakt, zal de rechtbank alle kosten in dat incident toeschrijven aan de hoofdprocedure en de kosten in het exhibitie-incident begroten op nihil.

In het door Snappet c.s. ingestelde incident tot opheffing van het beslag en treffen van een provisionele voorziening zal GEU als de overwegend in het ongelijk gestelde partij jegens Snappet c.s. worden veroordeeld in de kosten. Snappet c.s. heeft in dit incident een proceskostenveroordeling op de voet van artikel 1019h Rv gevorderd. Zij heeft opgegeven dat zij in dit incident € 2.548,- kosten heeft gemaakt. Zij heeft niet aangegeven welk deel van dat bedrag is besteed aan de procedure jegens GEU en welk deel aan de procedures jegens de uitgevers, zodat de rechtbank 1/5 deel daarvan aan eerstgenoemde procedure toerekent. GEU c.s. heeft de redelijkheid en evenredigheid van de opgave niet bestreden, zodat 1/5 deel van € 2.548,-, derhalve € 509,60 voor vergoeding in aanmerking komt.

In het incident tot het treffen van een provisionele voorziening zal Snappet c.s. jegens de uitgeverijen als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten. GEU c.s. heeft in het incident een proceskostenveroordeling op de voet van artikel 1019h Rv gevorderd. GEU c.s. heeft echter niet inzichtelijk gemaakt in haar proceskostenopgave welk deel (bij benadering) is besteed aan dit incident. De rechtbank begroot de proceskosten van de uitgeverijen daarom op basis van het liquidatietarief op (1 punt x tarief II) € 452,-. Bij gebreke van een vordering daartoe zal deze proceskostenveroordeling niet uitvoerbaar bij voorraad worden verklaard.

in reconventie

Onrechtmatigheid beslag

Degene die een beslag legt en handhaaft, handelt op eigen risico en dient, bijzondere omstandigheden daargelaten, de door het beslag geleden schade te vergoeden, indien het beslag ten onrechte blijkt te zijn gelegd. Dat geldt ook in het geval hij op verdedigbare gronden van zijn vordering overtuigd is en niet lichtvaardig heeft gehandeld. GEU c.s. heeft niet gesteld dat er in dit geval sprake is van bijzondere omstandigheden. Zij betoogt dat de algemene risico-aansprakelijkheid voor beslagen niet onverkort geldt bij beslagen op de voet van artikel 1019a Rv e.v., omdat in artikel 1019g Rv is vermeld dat de rechter een passende schadevergoeding kan toekennen. Die uitleg volgt de rechtbank niet. Uit de Memorie van Toelichting op het wetsvoorstel voor invoering van artikel 1019 Rv e.v.7., blijkt, dat het de bedoeling van de wetgever is geweest om aan te sluiten bij de regeling in het commune recht voor aansprakelijkheid ten gevolge van beslaglegging. Artikel 1019g Rv vormt slechts een verdere uitwerking daarvan, aldus de wetgever.

De eerste schadepost die Snappet c.s. in dit geval stelt, bestaat uit de kosten die zij heeft moeten maken voor haar advocaat om het beslag opgeheven te krijgen. Op grond van artikel 241 Rv en artikel 6:96 lid 2 sub c BW, betreffen dat echter kosten die niet voor vergoeding als schade in de zin van artikel 6:96 BW in aanmerking komen. Daarop zijn de regels betreffende vergoeding van proceskosten van toepassing.

De tweede schadepost die Snappet c.s. opvoert, bestaat uit de managementfee voor [A], die volgens Snappet c.s. overspannen is geraakt ten gevolge van het beslag. Dat causaal verband is door GEU c.s. gemotiveerd bestreden, zodat vooralsnog niet kan worden vastgesteld dat die overspannenheid het gevolg is geweest van het beslag. Ook is vooralsnog niet duidelijk welke rechtspersoon binnen het Snappet-concern deze schade heeft geleden. Snappet c.s. heeft in dit verband echter wel voldoende aannemelijk gemaakt dat de mogelijkheid van schade bij één van de vennootschappen bestaat, zodat de rechtbank GEU, de beslaglegger, zal veroordelen tot vergoeding van schade ten gevolge van het beslag, nader op te maken bij staat. In de schadestaatprocedure kan dan het causaal verband en de schadebegroting nader worden beoordeeld, evenals de gevorderde vertragingsschade (wettelijke rente).

De derde schadepost die Snappet c.s. stelt, bestaat uit schade geleden doordat investeringsmaatschappij Diverso na het beslag heeft besloten niet in Snappet te investeren. GEU c.s. wijst er terecht op dat de onderhandelingen met Diverso ten tijde van het eerste beslag, op 15 augustus 2013, nog niet in een vergevorderd stadium waren. Op 9 augustus 2013 was er een term sheet getekend. Er moest in ieder geval nog een rechtspersoon worden opgericht waarin de investering zou worden gedaan en er moest nog een loan agreement worden gesloten, voordat een definitieve overeenkomst gesloten zou kunnen worden. De in de term sheet genoemde closing datum “end August 2013” kan daarom niet als een werkelijk haalbare datum worden beschouwd. Niet aannemelijk is dat de onderhandelingen bijna afgerond waren.

Daarnaast is van belang dat het betreffende beslag een bewijsbeslag betrof. Niet evident is welke schade een dergelijk beslag voor een investeerder meebrengt en Snappet c.s. heeft dat in deze procedure ook niet duidelijk gemaakt. Het lijkt er veeleer op dat de oorzaak van de gestelde gewijzigde opstelling van Diverso is gelegen in de (door het beslag bekend geraakte) risico’s die de onderhavige procedure meebracht voor Snappet c.s., niet in het beslag zelf.

Gelet op deze omstandigheden heeft Snappet c.s. onvoldoende gemotiveerd dat er een causaal verband is tussen het op 15 augustus 2013 gelegde bewijsbeslag en het niet tot stand komen van de door Snappet c.s. beoogde investering door Diverso. Deze schadepost komt derhalve niet voor vergoeding in aanmerking.

Ten aanzien van de schade geleden door de niet gedagvaarde gerekwestreerden, heeft Snappet c.s. onvoldoende concreet uiteengezet welke schade zij hebben geleden ten gevolge van het beslag, om de mogelijkheid van schade aannemelijk te maken. Volgens de stellingen van Snappet c.s. zou [A], althans zijn management-B.V., bijvoorbeeld de managementfee onverminderd hebben ontvangen tijdens zijn ziekte (want die kosten zijn als schadepost van Snappet c.s. opgevoerd). Over de schade van de overige gerekwestreerden die niet zijn gedagvaard heeft Snappet c.s. niets concreets gesteld. De slotsom is dat de vordering tot schadevergoeding op te maken bij staat ten behoeve van deze gerekwestreerden niet toewijsbaar is.

Misbruik van machtspositie en verboden prijsafspraken

De vorderingen van Snappet c.s. die zijn gebaseerd op de stelling dat GEU c.s. handelt in strijd met mededingingsrechtelijke verplichtingen, zijn niet toewijsbaar. Ter zitting heeft Snappet c.s. desgevraagd niet kunnen aangeven welk belang zij nog bij deze vorderingen heeft indien de vorderingen van GEU c.s. in conventie zouden worden afgewezen, zoals thans het geval is. De vorderingen zullen daarom wegens gebrek aan belang worden afgewezen.

Voorwaardelijke reconventie

Aan de voorwaarde voor de voorwaardelijke reconventionele vordering is niet voldaan, nu in conventie niet is geoordeeld dat er auteursrecht rust op de leerlijnen van GEU c.s. en dientengevolge ook niet is geoordeeld dat Snappet c.s. inbreuk heeft gemaakt op één van de leerlijnen van GEU c.s. Aan de beoordeling van deze vordering komt de rechtbank derhalve niet toe.

Proceskosten in reconventie

Snappet c.s. zal als de overwegend in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten in reconventie. GEU c.s. heeft onweersproken gesteld dat op een deel van de reconventionele vordering artikel 1019h Rv van toepassing is en op een deel niet. Blijkens haar opgave in paragraaf 120 van de conclusie van antwoord in reconventie in de hoofdzaak, heeft GEU c.s. in reconventie € 16.500,- besteed aan de grondslagen die onder het bereik van artikel 1019 Rv vallen. Ook blijkt uit die opgave dat ongeveer 1/3 van de totale werkzaamheden in reconventie aan die grondslagen zijn besteed. Ter zake de onrechtmatige daadsgrondslag begroot de rechtbank de kosten daarom op 2/3 x 3 punten x tarief III (€ 579,-) = € 1.158,-. In totaal bedraagt de proceskostenveroordeling in reconventie derhalve € 17.658,-. Bij gebreke van een vordering daartoe zal de proceskostenveroordeling niet uitvoerbaar bij voorraad worden verklaard.

De rechtbank

in conventie

wijst het gevorderde af,

veroordeelt GEU c.s. in de kosten van de procedure, tot op heden aan de zijde van Snappet c.s. begroot op 81.367,63,

in reconventie

verklaart voor recht dat GEU op onrechtmatige wijze de beslagen van 15 augustus 2013 en 19 september 2013 heeft gelegd ten laste van Snappet c.s. en dat GEU gehouden is de in 4.27 nader beschreven schade die daarvan het gevolg is te vergoeden aan Snappet c.s., nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet,

wijst het meer of anders gevorderde af,

verstaat dat aan de voorwaarde voor de vordering in voorwaardelijke reconventie niet is voldaan,

veroordeelt Snappet c.s. in de kosten van de procedure, tot op heden aan de zijde van GEU c.s. begroot op € 17.658,-,

in het exhibitie-incident

veroordeelt GEU c.s. in de kosten van de procedure, tot op heden aan de zijde van Snappet c.s. begroot op nihil,

in het incident tot opheffing beslag en treffen provisionele voorziening

veroordeelt GEU in de kosten van de procedure jegens Snappet c.s., tot op heden begroot op € 509,60,

verklaart de in 5.8 bepaalde proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,

veroordeelt Snappet c.s. in de kosten van de procedure jegens de uitgeverijen, tot op heden begroot op € 452,-.

Dit vonnis is gewezen door mr. F.M. Bus, mr. C.T. Aalbers en mr. P. Burgers en in het openbaar uitgesproken op 9 november 2016.