Rb. Amsterdam, 02-05-2012, nr. 501802 / HA ZA 11-2592

Niet in geschil is dat het UWV naar aanleiding van het verweer van [eiser] in de ontslagprocedure nader had moeten onderzoeken of de functies van R-300 drukker en allrounddrukker uitwisselbaar zijn. Het UWV erkent dat zij een tweede ronde van hoor en wederhoor had moeten houden en kritische vragen had moeten stellen aan Libertas. Ook is niet in geschil dat het ontslagbesluit als gevolg daarvan niet deugdelijk is gemotiveerd omdat in het besluit niet de gronden zijn vermeld waarom het onderbouwde verweer van [eiser] niet doorslaggevend was en de stellingen van Liberas wel (zie ook 2.9). Met [eiser] is de rechtbank van oordeel dat het UWV door na te laten genoemd onderzoek te verrichten en na te laten het besluit deugdelijk te motiveren in strijd heeft gehandeld met de zorgvuldigheid die de overheid in het maatschappelijk verkeer betaamt. Gezien de vergaande gevolgen van een ontslagbesluit (waartegen geen bezwaar en beroep mogelijk is) had van het UWV bij de totstandkoming van het besluit de grootst mogelijke zorgvuldigheid verwacht mogen worden. Het UWV heeft onrechtmatig jegens [eiser] gehandeld door zonder zorgvuldig onderzoek en zonder een deugdelijke motivering een ontslagvergunning aan Libertas af te geven.

causaal verband

Het UWV betwist het causaal verband tussen het onrechtmatig handelen en de schade waarvan [eiser] vergoeding vordert.

Het UWV betoogt ten eerste dat de ontslagvergunning destijds reeds verleend had kunnen worden met de motivering dat er een wezenlijk verschil is in vereiste kennis tussen de functies R-300 drukker en allrounddrukker. Voor de functie van allrounddrukker is de cursus Heidelberg Speedmaster SM 52 vereist en voor de functie R-300 drukker niet. De twee functies zijn reeds daarom niet uitwisselbaar en aan de overdrachtsperiode wordt dan niet toegekomen, aldus het UWV. Ter onderbouwing verwijst het UWV naar paragraaf 3b van de Beleidsregels, in het bijzonder de laatste zin.

Anders dan het UWV, leidt de rechtbank uit de laatste zin van deze paragraaf niet af dat het feit dat een cursus van vier dagen nodig is om vanuit de ene functie een andere functie te kunnen vervullen op zichzelf al aan uitwisselbaarheid van de functies in de weg staat. De laatste zin van paragraaf 3b van de Beleidsregels bepaalt dat als een werknemer voor een andere functie opgeleid kan worden, dat niet voldoende is om tot de conclusie te komen dat de functies uitwisselbaar zijn. Dat is taalkundig niet hetzelfde als dat een opleiding in de weg staat aan de conclusie dat sprake is van uitwisselbare functies. Het standpunt van het UWV vindt ook geen bevestiging in de rest van de tekst van paragraaf 3b van de Beleidsregels. In genoemde paragraaf staat onder meer dat ook als functies niet in alle opzichten vergelijkbaar en gelijkwaardig zijn, zij niettemin naar inhoud, benodigde kennis etc. zo dicht tegen elkaar kunnen aanliggen (nagenoeg vergelijkbaar/gelijkwaardig) dat het redelijk is deze functies uitwisselbaar te achten en dat het UWV om die reden een overdrachtsperiode hanteert. Voor de bepalende, essentiële functie-eisen wordt een overdrachtsperiode van enkele dagen tot enkele weken redelijk geacht. Deze tekst duidt er veel eerder op dat een cursus van een paar dagen niet in de weg staat aan het aannemen van uitwisselbaarheid. Met [eiser] ziet de rechtbank zonder nadere toelichting van het UWV, die ontbreekt, dan ook niet in dat het enkele feit dat de cursus Heidelberg Speedmaster SM 52 vereist is voor een R-300 drukker om de functie van allrounddrukker te kunnen vervullen, betekent dat deze functies niet uitwisselbaar zijn. Het verweer van het UWV dat het besluit destijds met deze motivering verleend had kunnen worden, wordt als onvoldoende onderbouwd gepasseerd.

Het UWV betoogt daarnaast dat het standpunt van Libertas dat de functies van R-300 drukker en allrounddrukker niet uitwisselbaar zijn, ook aannemelijker zou zijn bevonden indien zorgvuldig onderzoek zou zijn verricht. In het geval van zorgvuldig onderzoek zou het UWV dus eveneens toestemming voor ontslag hebben verleend, aldus het UWV.

De rechtbank is van oordeel dat het UWV dit betoog eveneens onvoldoende heeft onderbouwd. Vast staat dat er een verschil is in kennis en vaardigheden tussen de functies R-300 drukker en allrounddrukker. De functie van R-300 drukker vereist kennis en vaardigheden van R-300 persen (ook wel Rolandpersen genoemd). De functie van allrounddrukker vereist kennis en vaardigheden van R-300 persen én Speedmaster 52 persen (ook wel Heidelbergpersen genoemd). Vast staat dat een R-300 drukker een cursus van 3 à 4 dagen nodig heeft om de handmatige bediening van de Speedmaster 52 persen aan te leren. In geschil is of na die cursus ook nog een inwerkperiode vereist is van drie maanden, wat, zo is niet in geschil, te lang zou zijn om de functies uitwisselbaar te achten. Volgens [eiser] kan een R-300 drukker na het volgen van de cursus de Speedmaster 52 persen zelfstandig bedienen. Een nadere inwerkperiode is dan niet vereist. Het is voldoende dat een meer ervaren collega in het begin als vraagbaak functioneert, aldus [eiser]. Het standpunt van [eiser] wordt bevestigd door de cursusbeschrijving van Tetterode (zie 2.3) en de e-mail van Tetterode (zie 2.11). Anders dan het UWV, leidt de rechtbank uit deze stukken af dat iedere doorsnee R-300 drukker na de cursus geen moeite zal hebben met drukken op de Speedmaster 52 persen, wat een vereiste is voor uitwisselbaarheid omdat deze toets objectief gerelateerd is aan de functie en niet subjectief aan de medewerker (zie 2.4 Beleidsregels onder 3a). Tetterode verwijst in haar e-mail immers niet alleen naar de ervaring van [eiser], maar ook naar de vereiste voorkennis om aan de cursus deel te mogen nemen. Deze voorkennis staat in de cursusbeschrijving omschreven als grafische basiskennis en ervaring met offsetdrukken. Over deze voorkennis beschikt - zo staat als onbetwist vast - iedere willekeurige R-300 drukker. [eiser] heeft zijn standpunt verder onderbouwd met voorbeelden van twee collega’s die in het verleden intern (via een andere collega dan wel een interne cursus) het werken op de Speedmaster 52 persen in een paar dagen aangeleerd hebben gekregen en, terwijl ze maar een enkele dag op de Speedmaster 52 persen hebben gewerkt, door Libertas vervolgens in de ontslagprocedure als allrounddrukker zijn aangemerkt (zie 2.3 en 2.11). Het UWV heeft tegen de onderbouwde stellingen van [eiser] slechts ingebracht de nadere verklaring van Libertas dat het werken op de Speedmaster 52 persen een ambacht is en de bevestiging daarvan door Tetterode (zie 2.12). Dat het werken op de Speedmaster 52 persen een ambacht is, is echter niet in geschil. Het geschil betreft de vraag of een R-300 drukker dit met enkel een cursus van een paar dagen kan leren. De onderbouwde stelling van [eiser] dat een R-300 drukker dit kan, is met de verklaring van Libertas en Tetterode niet gemotiveerd weersproken. De verklaring van Libertas dat kennis en ervaring niet eenvoudig is aan te leren en dat bij nader inzien de oorspronkelijke inschatting van een inwerkperiode van drie maanden aan de krappe kant is, is geen gemotiveerde weerspreking. Naar het oordeel van de rechtbank had het in ieder geval op de weg van het UWV gelegen om Libertas te vragen gemotiveerd aan te geven hoe in de praktijk de vereiste kennis en vaardigheden werden aangeleerd, en daarbij de stelling van [eiser] ten aanzien van zijn twee collega’s te betrekken, alsmede bij Tetterode niet alleen navraag te doen naar de juistheid van de verklaring van Libertas dat het werken een ambacht betreft (wat dus niet in geschil was) maar ook naar de juistheid van het standpunt van [eiser]. Het betoog van het UWV dat het standpunt van Libertas ook aannemelijker zou zijn bevonden indien zorgvuldig onderzoek zou zijn verricht, wordt dan ook als onvoldoende onderbouwd gepasseerd.

eigen schuld

Het UWV voert aan dat [eiser] eventuele schade geheel dan wel gedeeltelijk aan zichzelf te wijten heeft omdat hij een kennelijk onredelijk ontslagprocedure tegen Libertas had kunnen starten en in deze procedure herstel van de arbeidsovereenkomst of schadevergoeding had kunnen vorderen. Ook dit verweer faalt. Indien meerdere personen kunnen worden aangesproken tot schadevergoeding (herstel van de arbeidsovereenkomst betreft schadevergoeding in natura), staat het de benadeelde vrij om te kiezen wie hij aanspreekt. Indien en voor zover het UWV van mening is dat de door [eiser] geleden schade voor rekening van Libertas dient te komen, kan het UWV uiteraard proberen de schadevergoeding waartoe het UWV door de rechtbank veroordeeld wordt, op Libertas te verhalen.

hoogte schade

[eiser] vordert vergoeding van de tengevolge van het ontslag geleden en nog te lijden inkomensschade alsmede van de gederfde en nog te derven werkgeversbijdragen voor de pensioenpremie. Volgens [eiser] bedraagt de schade tot 1 september 2011 € 16.217,-- netto en bedraagt de verwachte schade over de periode september 2011 tot aan de pensioengerechtigde leeftijd van [eiser] € 168.300,-- netto. [eiser] heeft zijn vordering onderbouwd met een rapport van een financieel adviseur. Het UWV heeft gemotiveerd verweer gevoerd tegen de juistheid van de berekening van genoemde schadeposten door de financieel adviseur van [eiser]. [eiser] heeft nog niet inhoudelijk gereageerd op de verweren van het UWV. De rechtbank zal [eiser], conform zijn verzoek op de comparitie, in de gelegenheid stellen dit bij akte alsnog te doen. De rechtbank verzoekt [eiser] bij akte de schadeberekening ook te actualiseren van 1 september 2011 naar het moment van de te nemen akte. Het UWV krijgt vervolgens de gelegenheid bij antwoordakte te reageren. De rechtbank zal daarna de schade begroten.

Het UWV heeft de rechtbank verzocht tussentijds hoger beroep open te stellen tegen dit tussenvonnis. De rechtbank wijst dit verzoek af. Er doen zich, rekening houdende met de wederzijdse belangen van partijen en het wettelijke uitgangspunt van artikel 337 lid 2 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, geen bijzondere omstandigheden voor die toewijzing van het verzoek om het verbod van tussentijds hoger beroep op te heffen, rechtvaardigen. [eiser] heeft de gevorderde schadevergoeding reeds met een rapport onderbouwd zodat na voornoemde aktes naar verwachting op korte termijn een eindvonnis kan worden gewezen.

bepaalt dat de zaak weer op de rol zal komen van 30 mei 2012 voor het nemen van een akte door [eiser] met het hiervoor onder 4.6 omschreven doel (waarna het UWV vervolgens vier weken later een antwoordakte mag nemen),

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen door mr. C.C.M. Oude Hengel en in het openbaar uitgesproken op 2 mei 2012.?