HR, 26-02-2002, nr. 02045/01U

De arrondissementsrechtbank te Amsterdam heeft bij beslissing van 18 september 2001 de uitlevering ter fine van vervolging van verzoeker toelaatbaar verklaard.

Namens verzoeker heeft mr. Spong, advocaat te Amsterdam, twee middelen van cassatie voorgesteld.

Het eerste middel houdt in dat art. 9, tweede lid onder e van het Uitleveringsverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika en art. 28 UW zijn geschonden doordien het verweer dat de verzoekende Staat, nu het feit buiten het grondgebied van die Staat is gepleegd, heeft verzuimd de bepalingen aangaande haar rechtsmacht te overleggen op ontoereikende gronden is verworpen.

De feiten waarvoor de Rechtbank de uitlevering van verzoeker toelaatbaar heeft verklaard zijn omschreven als:

Als toelichting op die feiten is in de bestreden uitspraak een verklaring van een assistant United States Attorney opgenomen, luidende:

In de bestreden uitspraak is voorts vastgesteld dat het feit naar Nederlands recht strafbaar is als

Met betrekking tot het in dit middel bedoelde verweer heeft de Rechtbank overwogen:

In art. 9, tweede lid, aanhef en onder e, van het Uitleveringsverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika (Trb. 1980, 111) is bepaald:

In de toelichting op het middel wordt er op gewezen dat uit de omschrijving van het feit, zoals die in het bijzonder is te vinden in de hierboven weergegeven verklaring van de assistant United States Attorney, volgt dat de pleegplaats - anders dan de Rechtbank heeft aangenomen - niet slechts binnen het grondgebied van de Verenigde Staten, maar tevens in Nederland gelegen is geweest, met name met betrekking tot het verkopen van de XTC-pillen en het plegen van uitvoerhandelingen. Met dat laatste doelt de steller van het middel kennelijk niet op uitvoeringshandelingen, maar op handelingen die gericht zijn op het over landsgrenzen heenbrengen.

Voorts wordt betoogd dat naar Nederlands recht een ruim begrip van de locus delicti geldt, maar dat onduidelijk is of een vergelijkbaar ruim begrip ook in het Amerikaanse recht wordt gehanteerd. Daarom zou van de verzoekende Staat verlangd moeten worden dat zij ten aanzien van de op verkoop en uitvoer gerichte handelingen (ten aanzien van drugs) rechtsmacht heeft.

Uit de hiervoor weergegeven omschrijving van het feit, in het licht van de in de bestreden uitspraak opgenomen toelichting daarop van de assistant United States Attorney, blijkt dat het strafbare feit waarvoor de uitlevering wordt verzocht mede op het territoir van de Verenigde Staten is begaan.

De omstandigheid dat een of meer handelingen, die naar Amerikaans recht zijn aan te merken als 'conspiracy' (en naar Nederlands recht strafbaar kunnen zijn als 'medeplegen'), zijn verricht buiten het grondgebied van de verzoekende Staat brengt niet mee dat het strafbare feit geacht moet worden buiten haar grondgebied te zijn gepleegd, vgl. HR 29 september 1998, griffienr 110.149 U.

Naar mijn inzicht noopt de omstandigheid dat de aan de opgeëiste persoon toegeschreven fysieke handelingen, voor zover die door de verzoekende Staat als onderdeel van de 'conspiracy' worden beschouwd, uitsluitend buiten het grondgebied van die Staat zijn verricht niet tot een ander oordeel, vgl HR 10 juli 2001, griffienr 00344/01 U.

Een benadering waarin het in art. 9, tweede lid, onder e van het Uitleveringsverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika voorziene geval slechts dan niet aanwezig wordt geacht indien de opgeëiste persoon zelf deels op, en deels buiten het grondgebied van de verzoekende Staat fysieke gedragingen zou hebben gesteld, gericht op het begaan van het delict, zou niet overeenstemmen met in de Nederlandse strafrechtspleging gangbare opvattingen omtrent de plaatsen waar een strafbaar feit, eventueel in deelneming, kan zijn begaan. Indien naast in, ook buiten Nederland gelegen plaatsen kunnen gelden als plaats waar het strafbare feit is begaan, is op grond van art. 2 Sr immers vervolging van dat strafbare feit in Nederland mogelijk, ook ten aanzien van de daarvan deel uitmakende gedragingen die buiten Nederland zijn gesteld, vgl. HR NJ 1998, 117, ongeacht de strafbaarheid daarvan naar het recht van het desbetreffende land, vgl HR NJ 1999, 221.

Nu in de omschrijving van het feit waarvoor de uitlevering toelaatbaar is verklaard besloten ligt dat de op het binnen het grondgebied van de Verenigde Staten brengen van MDMA gerichte samenwerking zich heeft afgespeeld in een district van Florida, is het verweer dat de stukken in verband met het bepaalde in art. 9, tweede lid onder e van het Uitleveringsverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Staten van Amerika ongenoegzaam op begrijpelijke en toereikende grond verworpen.

Het middel faalt derhalve.

Het tweede middel behelst de klacht dat art. 28 UW is geschonden omdat de Rechtbank heeft verzuimd vast te stellen aan welke staat verzoeker zal mogen worden uitgeleverd.

Het dictum van de bestreden uitspraak luidt:

Aldus heeft de Rechtbank niet in het ongewisse gelaten aan de autoriteiten in welk land verzoeker uitgeleverd zal mogen worden. De formulering is evenwel onjuist. De Verenigde Staten van Amerika zijn partij bij het met het Koninkrijk gesloten uitleveringsverdrag. De Rechtbank had daarom moeten bepalen dat de uitlevering van verzoeker (ter zake van de in de uitspraak weergegeven feiten) aan de Verenigde Staten van Amerika toelaatbaar is.

Het komt mij voor dat deze misslag niet tot vernietiging behoeft te leiden, daar de Hoge Raad haar zal kunnen herstellen door de bestreden uitspraak verbeterd te lezen, vgl HR 26 juni 2001, griffienr 00330/01 U.

Deze conclusie strekt ertoe dat het beroep zal worden verworpen.