Hof Leeuwarden, 10-10-2007, nr. 0700474

"bij arrest, uitvoerbaar bij voorraad, te vernietigen het vonnis d.d. 6 juli 2007 van de Rechtbank Groningen en opnieuw rechtdoende de vordering(en) van LIMOR alsnog moge toewijzen, in die zin, dat het Gerechtshof bij arrest, voor zoveel mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:

Primair

geïntimeerde verbiedt om met onmiddellijke ingang na betekening van het in deze te wijzen arrest zich op te houden c.q. te bevinden in de bebouwde kom van [plaats] (begrenst door de plaatsnaamborden "[plaats]");

dan wel

Subsidiair

geïntimeerde verbiedt om met onmiddellijke ingang na betekening van het in deze te wijzen arrest zich op te houden binnen een straal van 3.000 meter, althans binnen een door het Gerechtshof in goede justitie te bepalen straal, rond de woonvoorziening de Greidhoek van LIMOR te [plaats];

geïntimeerde verbiedt om met onmiddellijke ingang na betekening van het in deze te wijzen arrest op welke dan ook contact op te nemen met appellante en/ of haar personeelsleden;

geïntimeerde verbiedt om met onmiddellijke ingang na betekening van het in deze te wijzen arrest zich bedreigend, beledigd en/ of leugenachtig jegens appellante en haar personeelsleden uit te laten, zowel in woord als geschrift als op enig andere denkbare wijze;

bepaalt dat bij iedere overtreding van het onder 1 gevorderde ter keuze van appellante hetzij geïntimeerde een dwangsom van € 250,= per geconstateerde overtreding verbeurt, te voldoen binnen 48 uur nadat deze overtreding aan hem is betekend, doch met een maximum van € 10.000,=, hetzij appellante het verbod onder 1 ten uitvoer kan doen leggen bij lijfsdwang, met dien verstande dat de termijn gedurende welke deze lijfsdwang ten uitvoer kan worden gelegd wordt bepaald op acht dagen per overtreding, met een maximum van een jaar (dan wel in redelijkheid door het Gerechtshof te bepalen andere termijnen);

subsidiair

het onder 1 gevorderde op straffe van de verbeurte van een dwangsom van € 250,= per geconstateerde overtreding, te voldoen vinnen 48 uur nadat deze overtreding aan hem is betekend, doch met een maximum van € 10.000,=;

het onder 2 en 3 gevorderde op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 250,= per geconstateerde overtreding, te voldoen binnen 48 uur nadat deze overtreding aan hem is betekend, doch met een maximum van € 10.000,=;

waarbij appellante wordt gemachtigd om de onder 1, 2 en 3 gevorderde verboden zo nodig met behulp van de sterk arm van politie en justitie te effectueren;

althans een zodanige beslissing te nemen als het Gerechtshof in goede justitie vermeent te behoren;

Met, in alle gevallen, een veroordeling van geïntimeerde in de kosten van de beide instanties.""

Bij memorie van antwoord is door [geïntimeerde] verweer gevoerd en incidenteel geappelleerd met als conclusie:

Limor heet in het incidenteel appel geantwoord met als conclusie:

Een en ander met veroordeling van [geïntimeerde] in de proceskosten."

Vervolgens hebben partijen hun zaak doen bepleiten door hun advocaten onder overlegging van een pleitnota door LIMOR.

Tenslotte hebben partijen arrest gevraagd waartoe [geïntimeerde] diens procesdossier heeft overgelegd en heeft het hof een dag bepaald waarop arrest zal worden gewezen.

De grieven

LIMOR heeft in het principaal appel drie grieven opgeworpen.

[geïntimeerde] heeft in het incidenteel appel één grief opgeworpen.

De beoordeling

In het principaal en incidenteel appel:

Voor zover van belang in het verband van de beoordeling van het geschil in kort geding, staan de volgende feiten vast als gesteld en erkend dan wel als onvoldoende weersproken:

De voorzieningenrechter heeft in de onderhavige procedure, waarbij [geïntimeerde] in de eerste aanleg verstek heeft laten gaan, hem een straatverbod opgelegd voor het gebied dat is gelegen binnen een straal van 1000 meter vanaf [woonvoorziening ] alsmede een contactverbod ten aanzien van LIMOR en haar personeel, en heeft hem tevens verboden om zich bedreigend, beledigend en/of leugenachtig jegens LIMOR en haar personeel uit te laten, alles gedurende de periode van een jaar na betekening van het vonnis, en onder verbeurte van een dwangsom van € 250,-- per overtreding tot een maximum van € 10.000,--. Het meer of anders gevorderde (waaronder met name lijfsdwang) heeft de voorzieningenrechter afgewezen.

LIMOR is hiervan in (principaal) appel gekomen met drie grieven, in essentie ertoe strekkende dat het straatverbod wordt gewijzigd aldus dat het zich uitstrekt tot de bebouwde kom van [plaats] subsidiair tot een straal van drie kilometer vanaf [woonvoorziening ]. Daarnaast heeft LIMOR bezwaar gemaakt tegen de afwijzing van de lijfsdwang die zij in prima had gevorderd in relatie tot mogelijke overtredingen door [geïntimeerde] van de op te leggen verboden.

[geïntimeerde] heeft met zijn grief in het incidenteel appel aangevoerd – kortweg – dat de noodzaak tot het geven van een voorziening in kort geding ontbrak nu zijn gedrag daartoe onvoldoende aanleiding bood, en hij niet voornemens is om naar [plaats] te gaan en contact te zoeken met [woonvoorziening ].

Met LIMOR is het hof van oordeel dat het handelen van [geïntimeerde] zoals dat – door [geïntimeerde] weliswaar gebagatelliseerd doch overigens ontoereikend weersproken – uit de stukken blijkt en hierboven sterk verkort is weergegeven, bezien tegen de achtergrond van de problematiek van [geïntimeerde] en na afweging van de wederzijdse belangen, een toereikende grondslag biedt tot het treffen van een voorlopige voorziening die (rechts)bescherming biedt aan LIMOR en haar personeel alsmede aan de bewoners van [woonvoorziening ]. Nu onweersproken is gesteld dat bedoeld personeel verspreid over de bebouwde kom van [plaats] woonachtig is, is daarmee gegeven dat LIMOR een toereikend belang heeft bij een straatverbod dat zich uitstrekt tot de bebouwde kom van [plaats]. Het hof betrekt hierbij ook de opstelling van [geïntimeerde] waaruit volgt dat hij, nu hij aangeeft niet voornemens te zijn zich te [plaats] op te houden, niet onevenredig zwaar zal worden getroffen door een straatverbod zoals hiervoor omschreven. Tegen de beperking van één jaar na betekening van het vonnis in prima – op 26 juli 2007 – is door LIMOR geen bezwaar aangevoerd, zodat ook het hof van deze beperking zal uitgaan.

Gezien het voorgaande acht het hof een toereikende grondslag aanwezig om (ook) de beide andere voorzieningen die in prima zijn toegewezen, in stand te houden.

Voor de veroordeling van [geïntimeerde] om de eventueel te verbeuren dwangsommen te betalen binnen 48 uur na betekening van elke overtreding, acht het hof met de rechtbank evenwel geen grond aanwezig.

Met betrekking tot de vraag of de verboden dienen te worden ondersteund met dwangsommen of met lijfsdwang, overweegt het hof als volgt. Aan LIMOR kan worden toegegeven dat dwangsommen in het onderhavige geval een geringe preventieve werking zullen hebben, nu [geïntimeerde] geen enkel vermogen heeft waarop deze dwangsommen zonodig zouden kunnen worden verhaald. Daar staat tegenover dat de daadwerkelijke toepassing van lijfsdwang onontkoombaar met zich brengt dat, als gevolg van die toepassing, de overtreding van een op te leggen straat- of contactverbod wordt beëindigd, in welk geval de lijfsdwang het karakter van een bestraffing aanneemt. Bovendien schat het hof de speciaal-preventieve werking van lijfsdwang ten opzichte van [geïntimeerde] bepaald gering in, nu de stukken aanleiding geven tot de voorlopige conclusie dat een eventueel toekomstig normafwijkend gedrag van [geïntimeerde] zal worden ingegeven door diens persoonlijkheids- en verslavingsproblematiek, en niet zozeer het resultaat zal zijn van een rationele afweging van voor- en nadelen van het plegen van een overtreding van de opgelegde verboden. Om deze redenen zal (ook) het hof afzien van het mogelijk maken van lijfsdwang.

Het hof deelt niet de door LIMOR ten pleidooie geuite vrees dat zonder lijfsdwang de handhaving van het op te leggen straatverbod (nagenoeg) illusoir zou zijn. Immers bevat een in executoriale vorm gegeven rechterlijke uitspraak (na betekening daarvan aan de wederpartij) blijkens de geschiedenis van de totstandkoming van art. 430 Rv, “een bevel aan de regterlijke ambtenaren, deurwaarders, en de openbare magt, om dezelve ten uitvoer te leggen”, zodat in de vermelding “in naam der Koningin” op de grosse van een rechterlijke uitspraak ligt besloten de opdracht aan de openbare macht om desgevraagd de uitspraak ten uitvoer te leggen of bijstand te verlenen bij de tenuitvoerlegging. In zoverre is dan ook de machtiging door de rechter van eiser om de uitspraak zo nodig met de “sterke arm” ten uitvoer te leggen, strikt genomen overbodig, ofschoon veelal wel gewenst om (ongefundeerde) aarzeling aan de zijde van de politie om in actie te komen, te overwinnen. Wel zal het hof de te verlenen machtiging tot tenuitvoerlegging met behulp van de sterke arm beperken tot het effectueren van het straatverbod, nu inschakeling van de sterke arm het hof niet passend voorkomt ter handhaving van de overige (contact)verboden.

De conclusie uit het voorgaande luidt als volgt. Het vonnis van de voorzieningenrechter, waarvan beroep, zal worden vernietigd, doch slechts voorzover daarin het straatverbod is beperkt tot het gebied binnen een straal van 1000 meter vanaf de vestiging van LIMOR te [plaats]. Toegewezen zal worden een straatverbod voor de bebouwde kom van [plaats]. Voor al het overige zal het beroepen vonnis worden bekrachtigd. Voorzover de principale grieven met het voorgaande overeenstemmen, treffen zij doel, en voor het overige kunnen zij niet tot vernietiging leiden. Het incidenteel appel zal worden verworpen.

Nu LIMOR in het principaal appel slechts ten dele in het gelijk zal worden gesteld, acht het hof termen aanwezig om de kosten daarvan aldus te compenseren dat ieder de eigen kosten draagt.

Met betrekking tot het incidenteel appel dient [geïntimeerde] als de in het ongelijk te stellen partij te worden aangemerkt en mitsdien in de kosten te worden veroordeeld.

Hetgeen partijen verder nog hebben aangevoerd, kan als in het voorgaande reeds vervat dan wel als niet terzake dienende, buiten bespreking blijven.