HR, 15-07-1997, nr. 31620

Geding in cassatie De Staatssecretaris van Financiën heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit. Belanghebbende heeft een vertoogschrift ingediend. De Advocaat-generaal Van den Berge heeft op 30 december 1996 geconcludeerd tot verwerping van het beroep.

Beoordeling van het middel 3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan. Op 27 april 1981 is door belanghebbende en zijn broer B B.V. opgericht. In het geplaatste kapitaal van deze vennootschap van ƒ 35.000,-- nam belanghebbende deel voor ƒ 34.000,-- en zijn broer voor ƒ 1.000,--. Op 21 maart 1983 hebben belanghebbende en zijn broer de aandelen in C B.V. gekocht voor een bedrag van ƒ 12.000,--. Belanghebbende verwierf 588 en zijn broer 621 van de aandelen, nominaal groot ƒ 1.000,--. Het maatschappelijk kapitaal van C B.V. bedroeg ƒ 5.000.000,--. De balans van C B.V. vermeldde op het tijdstip van de overdracht uitsluitend een geplaatst en volgestort aandelenkapitaal van ƒ 1.209.000,-- en een verliessaldo van een gelijk bedrag. Op 29 mei 1983 zijn de aandelen B B.V. door belanghebbende en zijn broer verkocht en overgedragen aan C B.V. Met ingang van 1986 bestaat er tussen C B.V. en B B.V. een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. In de jaren 1985, 1987 en 1988 heeft B B.V. in totaal een bedrag van ƒ 1.308.587,-- aan dividend uitgekeerd. Bij statutenwijziging van 6 juli 1988 is de nominale waarde van de aandelen C B.V. verminderd van ƒ 1.000,-- tot ƒ 500,--. Belanghebbende werd uit dien hoofde gecrediteerd voor ƒ 294.000,--, zijn broer voor ƒ 310.500,--. De Inspecteur heeft het bedrag van de uit dien hoofde door belanghebbende verkregen vordering op C B.V. als een uitdeling van winst begrepen in belanghebbendes belastbare inkomen. 3.2. In het middel wordt betoogd dat belanghebbende - anders dan het Hof heeft geoordeeld - met de bestreden rechtshandelingen in strijd heeft gehandeld met doel en strekking van de Wet op de inkomstenbelasting 1964 (hierna: de Wet). 3.3. Aan artikel 29, lid 2 van de Wet ligt ten grondslag het uitgangspunt dat als opbrengst van aandelen heeft te gelden het totaal van de door een vennootschap vanaf haar oprichting tot en met haar liquidatie behaalde en aan de totaliteit van de aandeelhouders ten goede gekomen winst. Dit objectieve stelsel brengt mee dat een terugbetaling van kapitaal door de vennootschap aan haar aandeelhouders onbelast blijft en voorts dat het daarbij niet van belang is of deze terugbetaling geschiedt uit winsten van de vennootschap die zijn behaald nadat haar kapitaal aanvankelijk verloren is gegaan, noch of deze nieuwe winsten zijn gegenereerd met - al dan niet in een deelneming ondergebrachte - nieuwe activiteiten, noch of de aandelen ten tijde van de terugbetaling in handen zijn van andere aandeelhouders dan die welke de oorspronkelijke storting hebben verricht. Uit de door de Advocaat-Generaal in de onderdelen 2.1 tot en met 2.7 van de bijlage bij zijn conclusie uiteengezette geschiedenis van de totstandkoming van artikel 29, lid 2 van de Wet volgt voorts dat de wetgever voor de onbelaste terugbetaling van kapitaal uitdrukkelijk geen andere beperking heeft willen aanleggen dan de in dat artikellid neergelegde voorwaarde dat - indien en voorzover er zuivere winst is - de nominale waarde van de desbetreffende geplaatste aandelen bij voorafgaande statutenwijziging moet zijn verminderd. Het aldus door de wetgever tot stand gebrachte systeem berust zozeer op een fundamentele keuze van de wetgever dat het niet in een geval als het onderhavige met een beroep op het leerstuk der wetsontduiking kan worden terzijde gesteld. Weliswaar kan aan de Staatssecretaris worden toegegeven dat het objectieve stelsel in een geval als het onderhavige tot uitkomsten kan leiden die niet aansluiten bij wat maatschappelijk als inkomen wordt ervaren, maar de vervanging van dit stelsel door een meer subjectief bepaald begrip opbrengst van aandelen - zoals inmiddels tot stand is gebracht voor aandelen die behoren tot een aanmerkelijk belang - kan slechts door de wetgever geschieden. 3.4. Uit het vorenstaande volgt dat het Hof terecht heeft beslist dat voor de toepassing van het leerstuk van de wetsontduiking geen plaats is. Het middel faalt derhalve.

Proceskosten De Staatssecretaris van Financien zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie. Hierbij wordt in aanmerking genomen dat de zaak met nummer 31 619, die betrekking heeft op een andere belanghebbende, met de onderhavige zaak samenhangt in de zin van het Besluit proceskosten fiscale procedures. 5. Beslissing De Hoge Raad verwerpt het beroep en veroordeelt de Staatssecretaris Financiën in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op ƒ 1.420,--.

Dit arrest is op 15 juli 1997 vastgesteld door de vice-president Stoffer als voorzitter, en de raadsheren Urlings, Zuurmond, Fleers en Pos, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier Reijngoud, en op die datum in het openbaar uitgesproken.

Van de Staatssecretaris van Financiën wordt ter zake van dit beroep een recht geheven van ƒ 300,--.Nr. 31.620 Mr Van den Berge

Derde Kamer B Conclusie inzake:

Inkomstenbelasting 1988 de Staatssecretaris van Financiën

Parket, 30 december 1996 tegen

Conclusie.

Het middel ongegrond bevindend, concludeer ik tot verwerping van het beroep.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden,