HR, 08-09-2006, nr. R05/087HR

Familierecht. Geschil tussen voormalige echtelieden over uitbreiding van een omgangsregeling tussen de vader en minderjarige kinderen; onbegrijpelijke beslissing tot gedeeltelijk afwijzing van het uitbreidingsverzoek, kennelijke vergissing van de appelrechter, HR doet zelf de zaak af.

Rek.nr. R05/087HR

Mr L. Strikwerda

Parket, 9 mei 2006

conclusie inzake

[De vader]

tegen

[De moeder]

Edelhoogachtbaar College,

1. De partijen in deze procedure, hierna: de man en de vrouw, zijn op 2 april 2001 in de gemeente Winsum met elkaar gehuwd. Uit het huwelijk van partijen zijn twee kinderen geboren: [de dochter] op [geboortedatum] 2001 en [de zoon] op [geboortedatum] 2003.

2. Op verzoek van de vrouw is door de rechtbank Groningen bij beschikking van 16 maart 2004 tussen partijen de echtscheiding uitgesproken. De echtscheidingsbeschikking is op 28 juni 2004 ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.

3. Bij de echtscheidingsbeschikking is een omgangsregeling vastgesteld tussen de man en de kinderen, inhoudende dat de man is gerechtigd de kinderen een dag per week op een zaterdag of een zondag bij zich te ontvangen van 's ochtends 10.00 uur tot 's middags 17.00 uur, met dien verstande dat iedere overige beslissing ter zake van een door de man verzochte uitbreiding van de omgangsregeling (tot een weekend per veertien dagen en twee weken in de zomervakantie zodra de kinderen naar de basisschool gaan) werd aangehouden teneinde de man in de gelegenheid te stellen zich bij akte uit te laten over een door de vrouw verlangde beperking op de door de man verzochte uitbreiding van de omgangsregeling (te weten dat de uitbreiding pas plaatsvindt als beide kinderen naar de basisschool gaan).

4. Nadat de man een akte had genomen, heeft de rechtbank bij beschikking van 20 april 2004 overeenkomstig het verlangen van de vrouw beslist dat de man is gerechtigd (naast de bij de beschikking van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling) de kinderen, zodra beide kinderen naar de basisschool gaan, een weekend per veertien dagen en twee weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen.

5. De man is van deze beschikking in hoger beroep gegaan bij het gerechtshof te Leeuwarden. Hij verzocht het hof de beschikking te vernietigen en, opnieuw beslissende, te bepalen dat de man naast de bij de beschikking van de rechtbank van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd is om de kinderen gedurende een weekend per twee weken en twee aaneengesloten weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen zodra [de dochter] naar de basisschool gaat. De vrouw diende een verweerschrift in, waarbij zij het verzoek van de man heeft bestreden, doch uitsluitend ten aanzien van het tijdstip waarop de uitbreiding van de omgangsregeling zou moeten ingaan.

6. Het hof heeft bij beschikking van 30 maart 2005 onder meer overwogen dat het in het belang van de kinderen is dat de huidige omgangsregeling spoedig zal worden uitgebreid naar een weekendregeling en dat derhalve de weekendregeling moet ingaan vanaf het moment dat [de dochter] de basisschool zal gaan bezoeken (r.o. 7 en 8). Vervolgens heeft het hof de beschikking waarvan beroep vernietigd en, opnieuw beslissende, tussen de man en de kinderen een omgangsregeling vastgesteld in die zin dat de man, naast de bij de beschikking van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd is de minderjarigen bij zich te ontvangen een weekend per veertien dagen zodra [de dochter] naar de basisschool gaat.

7. De man is tegen de beschikking van het hof (tijdig) in cassatie gekomen met één middel. De vrouw heeft geen verweerschrift in cassatie ingediend.

8. Het middel klaagt - kort gezegd - dat het hof over het hoofd heeft gezien dat het in hoger beroep door de man geformuleerde verzoek tevens inhield dat de zomervakantieregeling eveneens zou gaan gelden zodra het oudste kind naar de basisschool zou gaan, op welk onderdeel van het verzoek het hof geen beslissing heeft gegeven zodat de beschikking van het hof niet naar de eisen der wet met voldoende redenen is omkleed.

9. Het hof heeft vastgesteld (blz. 1 en 2 van zijn beschikking onder het hoofdje "Het geding in hoger beroep") dat de man bij zijn beroepschrift heeft verzocht "de beschikking van 20 april 2004 te vernietigen en opnieuw beslissende te bepalen dat de man naast de bij de beschikking van de rechtbank te Groningen van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd is om de minderjarige kinderen van partijen gedurende een weekend per twee weken en twee aaneengesloten weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen zodra [de dochter] naar de basisschool gaat".

10. Blijkens het dictum van de bestreden beschikking heeft het hof het onderdeel van het verzoek van de man dat betrekking heeft op de omgangsregeling in de zomervakantie, niet toegewezen. Uit de overwegingen van het hof blijkt niet waarom het hof dit onderdeel van het verzoek van de man niet toewijsbaar heeft geoordeeld. Waar de rechtbank het bedoelde onderdeel van het verzoek van de man in haar in appel bestreden beschikking wel had toegewezen en daartegen blijkens de gedingstukken in hoger beroep noch door de man, noch door de vrouw bezwaar is gemaakt (slechts het tijdstip waarop de uitbreiding van de omgangsregeling zou moeten ingaan hield partijen verdeeld), moet het ervoor gehouden worden, dat het hof het bewuste onderdeel van de door de man verzochte omgangsregeling over het hoofd heeft gezien. Het middel treft derhalve doel.

11. De bestreden beschikking kan derhalve niet in stand blijven, doch slechts voor zover in het dictum daarvan het bedoelde onderdeel van het verzoek van de man niet is toegewezen. De Hoge Raad kan de zaak zelf afdoen door dit onderdeel van het verzoek alsnog toe te wijzen zodat het dictum aldus komt te luiden: stelt tussen de man en de minderjarigen [de dochter] is, geboren op [geboortedatum] 2001, en [de zoon], geboren op [geboortedatum] 2003, een omgangsregeling vast in die zin dat de man, naast de bij de beschikking van de rechtbank Groningen van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd is de minderjarigen een weekend per veertien dagen en twee aaneengesloten weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen, zodra [de dochter] naar de basisschool gaat.

De conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden beschikking en tot afdoening van de zaak door de Hoge Raad in voege als is weergegeven onder 11.

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

Uitspraak 08‑09‑2006

Inhoudsindicatie

8 september 2006

Eerste Kamer

Rek.nr. R05/087HR

RM/MK

Hoge Raad der Nederlanden

Beschikking

in de zaak van:

[De vader],

wonende te [woonplaats],

VERZOEKER tot cassatie,

advocaat: mr. P. Garretsen,

t e g e n

[De moeder],

wonende te [woonplaats],

VERWEERSTER in cassatie,

niet verschenen.

1. Het geding in feitelijke instanties

Bij beschikking van de rechtbank te Groningen van 16 maart 2004 is tussen verzoeker tot cassatie - verder te noemen: de vader - en verweerster in cassatie - verder te noemen: de moeder - echtscheiding uitgesproken en is tussen de vader en de minderjarige kinderen van partijen, [de dochter] en [de zoon], een omgangsregeling vastgesteld. De rechtbank heeft voorts iedere overige beslissing terzake de omgangsregeling met de kinderen aangehouden en de zaak naar de rol verwezen teneinde de vader in de gelegenheid te stellen zich bij akte nader uit te laten over een door de vader verzochte uitbreiding van de omgangsregeling.

Nadat de vader op 23 maart 2004 een akte had genomen, heeft de rechtbank bij beschikking van 20 april 2004 beslist dat de vader is gerechtigd (naast de bij de beschikking van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling) de kinderen van partijen, zodra beide kinderen naar de basisschool gaan een weekend per veertien dagen en twee weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen.

Tegen deze beschikking heeft de vader hoger beroep ingesteld bij het gerechtshof te Leeuwarden. De vader heeft in hoger beroep verzocht de beschikking van de rechtbank van 20 april 2004 te vernietigen en, opnieuw beslissende, te bepalen dat de vader naast de bij beschikking van de rechtbank van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd is de kinderen gedurende een weekend per twee weken en twee aaneengesloten weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen zodra [de dochter] naar de basisschool gaat.

Bij beschikking van 30 maart 2005 heeft het hof de beschikking waarvan beroep vernietigd en, opnieuw beslissende, tussen de vader en de minderjarigen [de dochter] en [de zoon] een omgangsregeling vastgesteld in die zin dat de vader, naast de bij de beschikking van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd is de minderjarigen bij zich te ontvangen een weekend per veertien dagen zodra [de dochter] naar de basisschool gaat.

De beschikking van het hof is aan deze beschikking gehecht.

2. Het geding in cassatie

Tegen de beschikking van het hof heeft de vader beroep in cassatie ingesteld. Het cassatierekest is aan deze beschikking gehecht en maakt daarvan deel uit.

De moeder heeft geen verweerschrift ingediend.

De conclusie van de Advocaat-Generaal L. Strikwerda strekt tot vernietiging van de bestreden beschikking en tot afdoening van de zaak door de Hoge Raad in voege als weergegeven onder 11 van de conclusie.

3. Beoordeling van het middel

3.1 Partijen zijn op 2 april 2001 met elkaar gehuwd. Uit het huwelijk van partijen zijn twee kinderen geboren, [de dochter] op [geboortedatum] 2001 en [de zoon] op [geboortedatum] 2003. Bij beschikking van 16 maart 2004 heeft de rechtbank op verzoek van de moeder echtscheiding uitgesproken. De echtscheidingsbeschikking is op 28 juni 2004 ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.

3.2 Bij beschikkingen van 16 maart 2004 en 20 april 2004 heeft de rechtbank een omgangsregeling tussen de vader en de kinderen vastgesteld, inhoudende dat de vader gerechtigd is de kinderen een dag per week op een zaterdag of zondag van 10.00 tot 17.00 uur bij zich te ontvangen. Voorts is de vader gerechtigd de kinderen een weekend per veertien dagen en twee weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen zodra beide kinderen naar de basisschool gaan.

3.3 De vader heeft hoger beroep ingesteld. De vader heeft het hof verzocht de beschikking van 20 april 2004 te vernietigen en, opnieuw beslissende, te bepalen dat de vader, naast de bij de beschikking van de rechtbank van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd is om de kinderen gedurende een weekend per twee weken en twee aaneengesloten weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen zodra [de dochter] naar de basisschool gaat. De moeder heeft een verweerschrift ingediend, waarbij zij het verzoek van de vader heeft bestreden. Zij heeft het hof verzocht de vader in zijn appel niet-ontvankelijk te verklaren, althans hem het verzoek te ontzeggen onder bekrachtiging van de beschikking waarvan beroep.

3.4 Bij beschikking van 30 maart 2005 heeft het hof overwogen dat in het belang van de kinderen de omgangsregeling spoedig dient te worden uitgebreid naar een weekendregeling. Derhalve is het hof van oordeel dat de weekendregeling moet ingaan vanaf het moment dat [de dochter] de basisschool zal gaan bezoeken. Het hof heeft vervolgens de beschikking waarvan beroep vernietigd en tussen de vader en de kinderen een omgangsregeling vastgesteld in die zin dat de vader, naast de bij de beschikking van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd is de minderjarigen bij zich te ontvangen een weekend per veertien dagen zodra [de dochter] naar de basisschool gaat.

3.5.1 Onder aanvoering van één middel is de vader tegen de beschikking van het hof in cassatie gekomen. Het middel klaagt dat het verzoek van de vader in hoger beroep tevens inhield dat ook de zomervakantieregeling zou gaan gelden zodra [de dochter] naar de basisschool zou gaan. Op dit onderdeel van het verzoek heeft het hof geen beslissing gegeven zodat de beschikking van het hof niet naar de eisen der wet met voldoende redenen is omkleed, aldus de klacht.

3.5.2 Uit het dictum van de bestreden beschikking volgt dat het hof het onderdeel van het verzoek van de vader dat betrekking heeft op de omgangsregeling in de zomervakantie niet heeft toegewezen. Uit de overwegingen van het hof volgt echter niet waarom het hof dit onderdeel van het verzoek van de vader niet toewijsbaar heeft geoordeeld. Aangezien partijen slechts verdeeld waren over het tijdstip waarop de uitbreiding van de omgangsregeling zou moeten ingaan heeft het hof, kennelijk dit punt over het hoofd gezien.

3.6 Nu in het dictum het bedoelde onderdeel van het verzoek van de vader niet is toegewezen kan de bestreden beschikking niet in stand blijven. De Hoge Raad kan zelf de zaak afdoen.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

vernietigt de beschikking van het gerechtshof te Leeuwarden van 30 maart 2005, doch uitsluitend voorzover het hof in het dictum een (nadere) omgangsregeling heeft bepaald, en, in zoverre opnieuw rechtdoende, stelt de volgende omgangsregeling vast:

de vader is, naast de bij de beschikking van 16 maart 2004 vastgestelde omgangsregeling, gerechtigd de kinderen van partijen, [de dochter] en [de zoon], een weekend per veertien dagen en twee aaneengesloten weken in de zomervakantie bij zich te ontvangen zodra [de dochter] naar de basisschool gaat.

Deze beschikking is gegeven door de vice-president J.B. Fleers als voorzitter en de raadsheren O. de Savornin Lohman, E.J. Numann, F.B. Bakels en W.D.H. Asser, en in het openbaar uitgesproken door de raadsheer W.D.H. Asser op 8 september 2006.