HR, 31-05-2002, nr. C00/175HR

Het gaat in dit kort geding met name om de vraag of tussen Metro en verweerders in cassatie, gezamenlijk aangeduid als [verweerders], een aandeelhoudersovereenkomst tot stand is gekomen. Daarnaast is aan de orde of het hof - in het kader van de op grond van die overeenkomst getroffen voorzieningen - terecht heeft aangenomen dat Metro International AB en Metro International SA1. met elkaar mogen worden vereenzelvigd, alsmede of het hof de door art. 289 Rv voorgeschreven belangenafweging voldoende (gemotiveerd) heeft verricht.

In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.2.

Tegen deze achtergrond hebben [verweerders] het onderhavige kort geding aanhangig gemaakt bij de president van de rechtbank te Amsterdam. Zij vorderden - kort gezegd - primair Metro SA te bevelen ervoor te zorgen dat de volledige onderneming, verbonden aan het uitgeven en exploiteren van het Nederlandse dagblad "Metro" wordt ondergebracht in een BV met een geplaatst en gestort kapitaal van f 40 000,- en voorts zich te gedragen naar de bepalingen van de op 27 april 1999 tot stand gekomen aandeelhoudersovereenkomst tussen hen en Metro SA. Daarnaast vorderden zij Metro AB te bevelen al hetgeen te verrichten dat nodig is voor het uitvoeren door Metro SA van het bovenomschreven bevel. Subsidiair vorderden zij - wederom kort gezegd - dat aan Metro AB zou worden bevolen aan [verweerders] over te dragen 199 800 volgestorte aandelen in Metro Holland BV.

[Verweerders] hebben aan hun vordering ten grondslag gelegd dat Metro SA gebonden is aan de aandeelhoudersovereenkomst, zoals die op 29 april 1999 ter ondertekening is gezonden aan [betrokkene 1]. Voorts stelden zij zich op het standpunt dat tussen Metro en [verweerders] is overeengekomen dat over de statuten van de op te richten vennootschap en het kapitaal daarvan al eerder overeenstemming was bereikt; het maatschappelijk kapitaal van de nieuw op te richten onderneming zou f 40.000,- bedragen.

De president heeft bij vonnis van 19 augustus 1999 de gevraagde voorzieningen geweigerd. Hij overwoog daartoe dat een bevel tot nakoming van een gestelde overeenkomst alleen kan worden toegewezen als er in redelijkheid geen twijfel is dat de bodemrechter de vordering zal toewijzen (rov. 6). In deze zaak is daarvan geen sprake, aldus de president, nu in de (concept-)aandeelhoudersovereenkomst, door [verweerders] ondertekend op 29 april 1999, niet wordt gerept over de hoogte van het aandelenkapitaal. Zelfs al zou moeten worden aangenomen dat Metro SA onvoorwaardelijk en zonder enig voorbehoud een overeenkomst heeft gesloten met [verweerders] als weergegeven in die concept-overeenkomst, dan nog staat in dit kort geding onvoldoende vast dat het de bedoeling van partijen was dat [verweerders] 9,99% van de aandelen zou kunnen verwerven op basis van een geplaatst aandelenkapitaal van f 40.000,- (rov. 7).

[Verweerders] hebben tegen dit vonnis hoger beroep ingesteld bij het hof Amsterdam. Zij hebben voorts - buiten procesrechtelijk bezwaar van Metro - hun eis gewijzigd in die zin dat zij (subsidiair) bereid zijn 9,99 % van het daadwerkelijk geplaatste aandelenkapitaal te verwerven, mits Metro AB - als mede-aandeelhouder - zich jegens hen gedraagt naar de bepalingen van de aandeelhoudersovereenkomst.

Nadat de raadslieden van beide partijen hun zaak hadden bepleit, partijen een poging hebben gedaan hun geschil in der minne te regelen en een comparitie is gehouden, heeft het hof bij arrest van 20 april 2000 het bestreden vonnis vernietigd en, opnieuw rechtdoende, Metro AB gelast (i) aan [verweerders] 199 800 aandelen in Metro Holland BV te leveren tegen betaling van de nominale waarde daarvan en voorts (ii) zich te gedragen naar hetgeen tussen partijen is overeengekomen in de aandeelhoudersovereenkomst, alles onder verbeurte van een dwangsom.

Aan deze beslissing legde het hof in de eerste plaats ten grondslag dat voor de beantwoording van de vraag of [verweerders] nakoming kunnen vorderen van de aandeelhouders-overeenkomst, niet (reeds) beslissend is of partijen zijn overeengekomen dat het geplaatste kapitaal van de op te richten vennootschap f 40 000,- zou bedragen en dat [verweerders] derhalve tot 9,99 % van dat bedrag aandelen in Metro Holland BV zouden verwerven (rov. 4.4). De aandeelhoudersovereenkomst bevat immers geen bepaling over de omvang van het geplaatste kapitaal (rov. 4.5).

Het hof heeft vervolgens alsnog onderzocht of Metro en [verweerders] over die aandeelhoudersovereenkomst overeenstemming hebben bereikt. Het heeft deze vraag bevestigend beantwoord. Het overwoog daartoe als volgt.

Vervolgens heeft het hof de vordering van [verweerders] tot overdracht van aandelen in Metro Holland BV aan de orde gesteld. Het overwoog daarover als volgt.

Metro heeft tijdig5. cassatieberoep ingesteld. Namens [verweerders] is geconcludeerd tot verwerping van het beroep. Beide partijen hebben hun standpunten door hun advocaten schriftelijk doen toelichten. Namens Metro is gerepliceerd.

Onderdeel 1 richt zich tegen rov. 4.31 van het bestreden arrest, waarin het hof oordeelt dat Metro AB en Metro SA in dit geding met elkaar mogen worden vereenzelvigd. Het onderdeel betoogt dat dit oordeel zonder nadere motivering onbegrijpelijk is in elk geval ten aanzien van de vraag of tussen [verweerders] en Metro International AB onderhandelingen zijn gevoerd, danwel overeenstemming is bereikt, althans of Metro International SA en Metro International AB met betrekking tot de totstandkoming van en de gebondenheid aan de aandeelhoudersovereenkomst met elkaar geïdentificeerd mogen worden.

Vooropgesteld zij dat de gesprekspartner van [verweerders] aanvankelijk Metro AB was. Tussen [verweerders] en deze vennootschap is op 16 juni 1998 de onder 1.2(b) van deze conclusie genoemde overeenkomst gesloten, waarin de voorwaarden voor verdere samenwerking tussen Metro en [verweerders] zijn vastgelegd. In die overeenkomst is opgenomen dat [verweerders] 9,99 % van de aandelen van de op te richten vennootschap Metro Holland BV zouden mogen kopen.

Vervolgens verscheen Metro SA, de moedermaatschappij van Metro AB, ten tonele. Volgens [verweerders]6. is deze rechtspersoon gedurende de onderhandelingen over de aandeelhouders-overeenkomst uit fiscale overwegingen naar voren geschoven door Metro. Uit de (concept-) aandeelhoudersovereenkomst blijkt dat het ten tijde van het opstellen daarvan de bedoeling was dat Metro SA en niet Metro AB als aandeelhouder van de nieuw op te richten vennootschap Metro Holland BV zou optreden.

Metro is daarover in een later stadium kennelijk weer van gedachten veranderd: uiteindelijk heeft niet Metro SA maar Metro AB - buiten medeweten van [verweerders] - de vennootschap Metro Holland BV opgericht. Door Metro is in de processtukken geen aandacht besteed aan de achtergrond van deze wisselingen. Zij heeft de stellingen van [verweerders] op dit punt niet betwist.

Deze wisselingen stelden [verweerders] ondertussen voor het probleem dat zij Metro AB, als aandeelhouder van het inmiddels opgerichte Metro Holland BV, wilden houden aan de - volgens hun stellingen - tussen hen en Metro SA gesloten aandeelhoudersovereenkomst. [Verweerders] hebben hun subsidiaire vordering in verband daarmee aldus ingericht dat gevorderd wordt Metro AB te bevelen zich te gedragen naar de met Metro SA gesloten overeenkomst. Metro heeft zich tegen de vorderingen van [verweerders] verweerd met de stelling dat überhaupt geen aandeelhoudersovereenkomst tot stand is gekomen met [verweerders], maar niet (tevens) aan haar verweer ten grondslag gelegd dat Metro AB niet kan worden gehouden aan de met Metro SA gesloten aandeelhoudersovereenkomst.

De kwestie van de verschillende Metro-vennootschappen is bij het hof aan de orde geweest tijdens de op 1 maart 2000 gehouden comparitie.7. In het proces-verbaal van die comparitie8. is vermeld:

Namens Metro is bij repliek in cassatie naar voren gebracht dat de weergave in het proces-verbaal niet zou stroken met hetgeen door de advocaat van Metro ter zitting is verklaard. Het door het hof opgemaakte proces-verbaal is wegens zijn feitelijk karakter voor de Hoge Raad echter de kenbron voor het ter terechtzitting verhandelde.

Op grond van het bovenstaande meen ik dat het onderdeel faalt. Het hof kon reeds op basis van hetgeen blijkens het proces-verbaal door Mr Stöpetie ter zitting is verklaard, oordelen dat Metro SA en Metro AB in dit geding met elkaar kunnen worden vereenzelvigd. Dit oordeel ligt temeer voor de hand gezien de niet weersproken stellingen van [verweerders] dat Metro SA slechts op grond van fiscale motieven door Metro naar voren is geschoven en om onduidelijke redenen later weer van het toneel is verdwenen. Het is feitelijk van aard en behoefde in de gegeven omstandigheden geen nadere motivering.

De omstandigheid dat op grond van jurisprudentie van de Hoge Raad niet snel een vereenzelviging van rechtspersonen mag worden aangenomen9., doet aan 's hofs feitelijk oordeel omtrent de stellingen van partijen op dit punt niet af. Voor zover het onderdeel ervan uitgaat dat het hof met vereenzelviging doelt op doorbraak van aansprakelijkheid, mist het feitelijke grondslag.

Het onderdeel stelt voorts nog aan de orde dat door partijen, ook door [verweerders], duidelijk onderscheid is gemaakt tussen de verschillende Metro-vennootschappen en ook overigens volstrekt duidelijk is dat het gaat om verschillende vennootschappen die zelfs niet eens in hetzelfde land gevestigd zijn. Hoewel dit op zichzelf juist is, kunnen ook deze omstandigheden niet tot een andere beoordeling leiden. Het oordeel van het hof is immers niet erop gebaseerd dat [verweerders] met betrekking tot het identiteitsverschil op onrechtmatige wijze in verwarring zijn gebracht.10. Het hof heeft slechts tot uitdrukking willen brengen dat op grond van de stellingen van partijen, (uitsluitend) voor wat betreft de gebondenheid aan de tussen [verweerders] en Metro gesloten aandeelhoudersovereenkomst danwel de daarover gevoerde onderhandelingen, geen onderscheid gemaakt behoefde te worden tussen Metro AB en Metro SA. Een verdergaande vereenzelviging van die vennootschappen is door het hof niet aangenomen. Het hof is dan ook niet, zoals het onderdeel betoogt, buiten de grenzen van de rechtsstrijd getreden.

Onderdeel 2 richt zich tegen de rov. 4.29, 4.31 en 4.40 waarin het hof overweegt dat de nakoming van de aandeelhoudersovereenkomst en de vordering tot levering van de aandelen in dit kort geding kunnen worden toegewezen. Het betoogt dat, voorzover het hof zijn oordeel niet heeft gebaseerd op een prognose van de uitkomst van een eventuele bodemprocedure, het heeft miskend dat het treffen van een voorziening ingevolge art. 289 Rv in een geval als het onderhavige niet mogelijk is indien de vorderingen in een bodemprocedure niet op de gegeven grondslag toegewezen kunnen worden.

Het onderdeel is, zoals de schriftelijke toelichting van mrs. Groen en Tjong Tjin Tai vermeldt, veiligheidshalve opgenomen voor het geval het hof ten onrechte zou hebben aangenomen dat het er niet toe doet of de aan zijn oordeel ten grondslag gelegde rechtsgrond in een bodemgeschil tot toewijzing van het gevorderde zou kunnen leiden. Het derde onderdeel (onderverdeeld in vier subonderdelen) klaagt namelijk erover dat de door het hof aangenomen rechtsgrond voor de getroffen voorzieningen, daartoe ontoereikend is.

Het onderdeel mist feitelijke grondslag. Uit 's hofs oordeel volgt niet dat het hof heeft aangenomen dat "het er niet toe deed" of de door hem aangenomen rechtsgrond in een bodemgeschil tot toewijzing van het gevorderde zou kunnen leiden. Het hof heeft in rov. 4.23 geoordeeld dat voorshands voldoende aannemelijk is dat tussen [verweerders] en Metro overeenstemming is bereikt over de aandeelhoudersovereenkomst. Het heeft om die reden Metro veroordeeld tot nakoming daarvan. Op de in de toelichting op het onderdeel aangehaalde discussie over de vraag of het de president, oordelend in kort geding, vrijstaat "louter ordenend op te treden", behoeft mitsdien niet te worden ingegaan.11.

Onderdeel 3 bevat naast een inleiding die geen aparte behandeling behoeft, vier subonderdelen. Deze richten zich tegen het oordeel dat de vorderingen in een bodemprocedure zouden kunnen worden toegewezen op basis van de tot stand gekomen aandeelhoudersovereenkomst, danwel op basis van het onaanvaardbaar afbreken van nog lopende onderhandelingen.

Subonderdeel 3.1 betoogt dat voorzover het hof zijn conclusie in rov. 4.23 dat partijen "overeenstemming hebben bereikt over de aandeelhoudersovereenkomst" baseert op zijn overweging in rov. 4.8 dat "de onderhandelaars van partijen (...) nadat zij van omstreeks februari 1999 tot eind april 1999 over de inhoud van die (aandeelhouders)overeenkomst hadden onderhandeld, daarover volledige overeenstemming hadden bereikt", miskent dat uit de door de onderhandelaars bereikte overeenstemming niet zonder meer gebondenheid van partijen volgt. Voorzover het hof aanneemt dat de onderhandelaars bevoegd waren Metro SA te binden, aldus nog steeds het subonderdeel, is dit oordeel onvoldoende gemotiveerd.

Het subonderdeel keert zich niet tegen 's hofs oordeel in rov. 4.8, dat niet in geschil is dat tussen de onderhandelaars van partijen over de aandeelhoudersovereenkomst volledige overeenstemming is bereikt. In rov. 4.10 stelde het hof vervolgens het verweer aan de orde dat Metro tegen het totstandkomen van de aandeelhoudersovereenkomst heeft aangevoerd, namelijk dat de onderhandelingen van meet af aan zijn gevoerd onder het voorbehoud van goedkeuring van het eindresultaat ervan door [betrokkene 1], bestuurder van Metro AB.

Het hof heeft dus wel degelijk onderkend dat door Metro is betoogd dat haar onder-handelaars niet bevoegd waren om Metro SA te binden. De stelling dat het onderhandelingsresultaat nog door [betrokkene 1] moest worden goedgekeurd, houdt immers niets anders in dan de stelling dat die onderhandelaars niet - zonder meer - bevoegd waren om Metro te binden.

Het hof is vervolgens in rov. 4.11-4.20 uitgebreid op dit verweer ingegaan en is in rov. 4.19 en 4.20 tot de conclusie gekomen dat Metro voorshands onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt dat is onderhandeld onder voorbehoud van goedkeuring door [betrokkene 1]. Het hof heeft dat oordeel nog nader gemotiveerd in rov. 4.21 en 4.22, waarin het overwoog dat de professionaliteit van beide partijen - omdat het voor de hand ligt dat in een geval als het onderhavige een dergelijk voorbehoud uitdrukkelijk zou zijn medegedeeld of overeengekomen - en de inhoud van de met NS Stations BV gesloten overeenkomst, eveneens tegen een dergelijk voorbehoud pleiten. In dit oordeel ligt besloten dat voorshands ervan moet worden uitgegaan dat die onderhandelaars wél bevoegd waren Metro SA te binden, althans dat [verweerders] daarop in de gegeven omstandigheden mochten vertrouwen.

Het hof heeft dus, anders dan het onderdeel betoogt, zijn beslissing dat sprake is van overeenstemming tussen Metro en [verweerders], niet zonder meer gebaseerd op het oordeel dat tussen de onderhandelaars van Metro en [verweerders] overeenstemming werd bereikt. Voorzover het middel van een andere opvatting uitgaat, mist het feitelijke grondslag. Het oordeel van het hof is voorts feitelijk en alleszins voldoende en begrijpelijk gemotiveerd en kan in cassatie niet verder ten toets komen.

Subonderdeel 3.2 klaagt dat het hof heeft miskend dat voor de vraag of een overeenkomst tot stand is gekomen, gelet moet worden op alle omstandigheden van het geval, waaronder de verklaringen en gedragingen van partijen en de door partijen daaraan redelijkerwijs toe te kennen zin. In het bijzonder heeft het hof miskend, aldus het subonderdeel, dat in een geval als het onderhavige in beginsel beslissende betekenis toekomt aan de ondertekening van het schriftelijk vastgelegde onderhandelingsresultaat en dat in het beroep van Metro op het voorbehoud van board approval tevens de stelling besloten ligt dat ondertekening in beginsel een constitutief vereiste is voor de totstandkoming van een overeenkomst als de onderhavige, waarvoor niet nodig is dat een expliciet voorbehoud van ondertekening is gemaakt.

Ook dit onderdeel mislukt omdat het feitelijke grondslag mist. Inderdaad gelden voor de beantwoording van de vraag of een overeenkomst tot stand is gekomen, op de voet van art. 3:35 grotendeels dezelfde uitgangspunten als op grond van het Haviltex-arrest in aanmerking moeten worden genomen bij de uitleg van een overeenkomst.12. Het hof is in overeenstemming daarmee in rov. 4.10-4.23 uitgebreid ingegaan op de over en weer afgelegde verklaringen en de daaraan in de gegeven omstandigheden toe te kennen zin. Voldoende is dat aldus uit de overwegingen van het hof blijkt dat het de juiste maatstaf heeft toegepast; niet noodzakelijk is dat het die maatstaf met zoveel woorden noemt. De vraag of een overeenkomst tot stand is gekomen is voor het overige feitelijk; de desbetreffende beslissing kan in cassatie niet op juistheid worden getoetst.

De in het subonderdeel betrokken stelling dat voor de beantwoording van de vraag of een overeenkomst tot stand is gekomen in een geval als het onderhavige - waarmee het onderdeel kennelijk doelt op het geval dat tussen professionele partijen wordt onderhandeld - in beginsel beslissende betekenis toekomt aan de ondertekening van een zodanige overeenkomst, leidt evenmin tot vernietiging. Voorzover al in het beroep van Metro op het voorbehoud van board approval de stelling besloten ligt dat de ondertekening een constitutief vereiste was voor de totstandkoming van de aandeelhoudersovereenkomst, heeft het hof die stelling verworpen nu het onvoldoende aannemelijk achtte dat dit voorbehoud tussen partijen is gemaakt. Gezien de even uitvoerige als heldere motivering die het hof daarvoor gaf, kan dit oordeel moeilijk als onbegrijpelijk worden aangemerkt.

Het subonderdeel klaagt tot slot dat de uitlatingen van [verweerders] na 27 april 1999 geen andere uitleg toelaten dan dat [verweerders] zelf de ondertekening als constitutief beschouwden voor het totstandkomen van een overeenkomst.

De klacht faalt reeds omdat het subonderdeel in strijd met art. 407 lid 2 Rv niet verwijst naar de vindplaatsen in de gedingstukken waaruit het hof dit had moeten afleiden. Ten overvloede kan nog worden opgemerkt dat het hof in rov. 4.13 expliciet aandacht heeft besteed aan het beroep van Metro op de door [verweerders] in een aan [betrokkene 1] gerichte brief opgenomen zinsnede "after your approval", waarover het hof feitelijk en niet onbegrijpelijk oordeelde dat het hier slechts om een beleefdheidsfrase ging.

Subonderdeel 3.3 richt zich wederom tegen de door het hof aangenomen vereenzelviging van Metro SA en Metro AB.

Het subonderdeel mist zelfstandige betekenis naast de in onderdeel 1 neergelegde klacht. Het faalt dus om de bij de bespreking daarvan aangegeven redenen.

Subonderdeel 3.4 richt zich tegen 's hofs oordeel in rov. 4.24-4.27, dat kort gezegd inhoudt dat het Metro, zelfs als het voorbehoud van board approval wél was gemaakt, naar maatstaven van de redelijkheid en billijkheid niet vrijstond om ondertekening van de aandeelhoudersovereenkomst te weigeren op gronden waarop zij dat heeft gedaan.

Het subonderdeel faalt reeds omdat het is gericht tegen een overweging ten overvloede, terwijl de dragende overweging - dat de aandeelhoudersovereenkomst ook voor Metro bindend is, hoewel haar directie deze niet wil ondertekenen - door het middel tevergeefs wordt aangevallen.

Ten overvloede zal ik het subonderdeel toch bespreken. Het betoogt dat, als het inderdaad zo zou zijn dat Metro de onderhandelingen op onaanvaardbare gronden heeft afgebroken, toch niet de nakoming van de concept-overeenkomst kan worden gelast, maar slechts het voortzetten van de onderhandelingen.

Het subonderdeel faalt reeds omdat het feitelijke grondslag mist. Het hof heeft immers niet geoordeeld dat Metro de onderhandelingen op onaanvaardbare gronden heeft afgebroken, maar dat het haar niet vrijstond - in elk geval niet op de daartoe aangevoerde grond, namelijk dat er geen noodzaak ("no need") bestaat voor het sluiten van een aandeelhoudersovereenkomst - haar goedkeuring te onthouden aan het reeds bereikte onderhandelingsresultaat. Dit feitelijk oordeel is, in het licht van de in kort geding te stellen motiveringeisen, voldoende gemotiveerd.

Opgemerkt zij voorts dat de stelling dat het in strijd met de redelijkheid en billijkheid afbreken van onderhandelingen, slechts een grondslag kan bieden voor een veroordeling tot dooronderhandelen, in zijn algemeenheid geen steun vindt in het recht.13.

Onderdeel 4 valt uiteen in twee subonderdelen, die beide betrekking hebben op de in kort geding te verrichten belangenafweging.

Subonderdeel 4.1 stelt dat het hof heeft miskend dat de toewijzing van een gebod als het onderhavige in kort geding een belangenafweging vereist waarbij mede het voorlopig karakter van het rechterlijk oordeel in kort geding en de ingrijpendheid van de gevolgen van een eventueel gebod voor de verweerder in aanmerking dienen te worden genomen. Subonderdeel 4.2 klaagt dat voorzover het hof - impliciet - wel een belangenafweging heeft verricht, het daarin onvoldoende inzicht heeft gegeven in de motivering van zijn arrest.

De rechter die oordeelt in kort geding, dient op de voet van art. 289 Rv (oud) rekening te houden met de wederzijdse belangen van partijen. Als vuistregel kan gelden: hoe ingrijpender de getroffen voorziening, des te zwaarwegender de belangen van eiser bij het treffen van die voorziening moeten zijn.

In de schriftelijke toelichting bij het onderdeel wordt aangehaakt bij de jurisprudentie betreffende het instellen van een geldvordering in kort geding, waarbij zoals bekend, mede in verband met het restitutierisico, verzwaarde eisen worden gesteld aan de aanwezigheid van een spoedeisend belang. Die verzwaarde eisen gelden ook voor de motivering van een zodanige beslissing.14. Het restitutierisico is te zien is als een species van het executierisico in het algemeen, dat wil zeggen het risico dat de voorziening, eenmaal getroffen, niet of nauwelijks meer ongedaan kan worden gemaakt.15. Die lijn doortrekkende meen ik dat indien sprake is van een aanzienlijk executierisico, zulks leidt tot een verzwaarde motiveringsplicht voor de rechter. Maar dan moet door de partij die zich daarop wil beroepen, het bestaan van dit risico wél worden gesteld en met argumenten gestaafd. En dat is precies wat er in het onderhavige geval niet is gebeurd16.: pas in cassatie is Metro ingegaan op de ingrijpende gevolgen die het nakomen van de aandeelhoudersovereenkomst voor haar zal hebben.17.

Het hof heeft in rov. 4.41 wél expliciet aandacht besteed aan de vraag of [verweerders] een voldoende spoedeisend belang hebben bij (gedeeltelijke) toewijzing van het door hen gevorderde. In dat oordeel ligt besloten dat het hof dit belang zwaarder weegt dan het tegengestelde belang van Metro. Een verdergaande motivering hoefde in de gegeven omstandigheden van het hof - oordelend in kort geding - niet te worden gevergd omdat Metro in de feitelijke instanties, naast een betwisting van de rechtsgrond voor de vordering van [verweerders], haar verweer uitsluitend heeft gericht op het beweerdelijk onvoldoende (spoedeisende) belang dat [verweerders] zouden hebben bij het door hen gevorderde. Zij heeft daartoe gesteld dat [verweerders] feitelijk niets met de aandelen zouden kunnen doen en dat het hen slechts om een verkapte geldvordering te doen zou zijn, nu Metro hen als minderheidsaandeelhouder zou moeten uitkopen. Metro heeft niets aangevoerd over de thans in de schriftelijke toelichting gestelde gevolgen van nakoming van de aandeelhoudersovereenkomst en de ingrijpendheid daarvan.

Hierbij is ten overvloede nog te bedenken dat de getroffen voorziening geenszins onomkeerbaar is: zou in een eventuele bodemprocedure anders worden geoordeeld, dan kan aan [verweerders] worden gelast de overgedragen aandelen aan Metro terug te leveren.

In subonderdeel 4.1 heeft Metro nog betoogd dat het hof heeft miskend dat het had kunnen volstaan met het treffen van een minder verstrekkende voorziening, zoals het gelasten van de vestiging van een pandrecht op de aandelen. Ook deze klacht moet worden verworpen. Het hof heeft de mogelijkheid van het toewijzen van een minder verstrekkende voorziening immers niet miskend. Het heeft in rov. 4.41 expliciet overwogen dat [verweerders] belang erbij hebben hun positie als aandeelhouder in te nemen, welk belang onvoldoende is gediend met een pandrecht op de desbetreffende aandelen, nu daaraan niet de in de aandeelhoudersovereenkomst neergelegde rechten zijn verbonden.

Het bovenstaande leidt er toe dat het onderdeel in zijn beide subonderdelen faalt.

Onderdeel 5 tenslotte klaagt erover dat het hof in rov. 5.5 in strijd met art. 52 Rv zijn arrest ambtshalve uitvoerbaar bij voorraad heeft verklaard.

Het onderdeel faalt reeds omdat de desbetreffende overweging van het hof op een vergissing berust. In de appeldagvaarding is immers wel degelijk expliciet de uitvoerbaarheid bij voorraad gevorderd. In de akte houdende produkties en wijziging van eis van [verweerders] van 8 december 1999 is de vordering tot uitvoerbaarheid bij voorraad weliswaar niet herhaald, maar daaruit volgt niet dat [verweerders] hun eis op dit punt hebben verminderd, nu uitsluitend het gedeelte van de vordering vanaf het woordje "primair" in die akte is herhaald (en deels gewijzigd). Daaruit kan worden afgeleid dat het in de appeldagvaarding boven het woordje "primair" afgedrukte gedeelte werd gehandhaafd. Hieronder valt mede de uitvoerbaarverklaring bij voorraad van het te wijzen arrest.

Deze strekt tot verwerping van het beroep, met veroordeling van Metro in de kosten.

De Procureur-Generaal bij de

Hoge Raad der Nederlanden,