Rb. Dordrecht, 13-04-2012, nr. 11-860346-11

wonende te [plaats],

thans verblijvende in de Penitentiaire Inrichting Zuid-Oost - Huis van Bewaring Ter Peel Paterstraat 4 te Evertsoord,

hierna: verdachte.

Raadsman: mr. J.H. van Dijk, advocaat te Amsterdam.

De zaak is laatstelijk behandeld ter terechtzitting van 13 april 2012.

Tijdens deze terechtzitting heeft de raadsman een preliminair verweer gevoerd strekkende tot niet-ontvankelijkverklaring van het openbaar ministerie.

De officier van justitie mr. D.N.G. Woei-A-Tsoi heeft zich op het standpunt gesteld dat het verweer dient te worden verworpen.

De rechtbank heeft de processtukken gezien en kennis genomen van hetgeen de officier van justitie en de raadsman van verdachte naar voren hebben gebracht.

De voorlopige tenlastelegging ex artikel 261, derde lid, van het Wetboek van Strafvordering is als bijlage aan dit vonnis gehecht.

De dagvaarding voldoet aan alle wettelijke eisen en is dus geldig.

De rechtbank is bevoegd van het ten laste gelegde kennis te nemen.

De ontvankelijkheid van de officier van justitie

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft, onder verwijzing naar de artikelen 28 en 29 van het Wetboek van Strafvordering, de (Europese) Salduz-jurisprudentie en de Aanwijzing rechtsbijstand politieverhoor, betoogd dat de officier van justitie niet-ontvankelijk moet worden verklaard in de vervolging van verdachte, omdat - kort samengevat - verdachte rechtsbijstand is onthouden, hetgeen tevens een schending oplevert van het bepaalde in artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (hierna: het EVRM).

Voorafgaand aan het verhoor van [verdachte] als getuige d.d. 13 mei 2011 was op grond van de in het proces-verbaal van aanvraag machtiging tot doorzoeking genoemde feiten en omstandigheden reeds duidelijk, dat zij als verdachte kon en moest worden aangemerkt. Desondanks hebben politieambtenaren - onder verantwoordelijkheid van de officier van justitie - [verdachte] niet als verdachte, maar als getuige gehoord. Daarbij is haar (uiteraard) de cautie niet gegeven en heeft de politie haar voorafgaande aan het drieëneenhalf uur durende verhoor - waarbij zij een goeddeels bekennende verklaring aflegde - niet in de gelegenheid gesteld een raadsman te raadplegen. Dit is een zodanig ernstige inbreuk op de beginselen van een behoorlijke procesorde dat daarmee doelbewust of met grove veronachtzaming van de belangen van verdachte, aan haar recht op een eerlijke behandeling van haar zaak tekort is gedaan.

Op grond van het bepaalde in artikel 359a van het Wetboek van Strafvordering levert dit een onherstelbaar vormverzuim op in het voorbereidend onderzoek, dat niet meer kan worden hersteld en waarvan de rechtsgevolgen niet uit de wet blijken. Uit de jurisprudentie hieromtrent volgt, aldus de verdediging, dat deze schending van het recht slechts dient te leiden tot niet-ontvankelijkverklaring van de officier van justitie in de vervolging van verdachte.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft geconcludeerd tot afwijzing van het verweer. Volgens de officier van justitie was er voorafgaand aan het getuigenverhoor van verdachte op 13 mei 2011 nog onvoldoende verdenking in de zin van artikel 27 van het Wetboek van Strafvordering om (juist) [verdachte] als verdachte aan te merken. Om die reden is zij als getuige gehoord, waarbij de politie, in overleg met de officier van justitie, zorgvuldig heeft gehandeld door haar te wijzen op haar verschoningsrecht ten opzichte van haar echtgenoot [medeverdachte 1] (hierna: [medeverdachte 1]). Verdachte zou niet doelbewust of moedwillig eerst als getuige zijn gehoord.

Het oordeel van de rechtbank

Uit het proces-verbaal van aanvraag machtiging tot doorzoeking ter inbeslagneming van 13 mei 2011 (proces-verbaalnummer 2011043713), dat ten grondslag heeft gelegen aan de eerst mondeling gedane en op 17 mei 2011 schriftelijk vastgelegde vordering van de officier van justitie tot machtiging doorzoeking ter inbeslagneming, blijkt dat al op 8 mei 2011 door [getuige 1] (schoonzus van [verdachte]) een melding is gedaan bij de meldkamer van de politie over een e-mailbericht, aangetroffen op de laptop van [medeverdachte 1], betreffende mogelijk seksueel misbruik van zijn dochtertje [slachtoffer]. De meldster heeft toen ook aangegeven dat de ouders van [slachtoffer] in de schuldsanering zitten, dat zij dringend geld nodig hebben en dat de moeder van [slachtoffer] (verdachte), al dan niet onder dwang, andere mannen ontvangt om geld te verdienen. Naar aanleiding van de melding heeft de politie op 9 mei 2011 contact opgenomen met de meldster. Op 9 mei 2011 heeft de meldster nadere informatie verstrekt aan de politie, inhoudende dat er een advertentie op Speurders.nl was geplaatst, waarin stond vermeld dat de moeder een vrouw is met een dochter van acht jaar en dat er een lening wordt gevraagd om geld te krijgen, en waarin werd gesuggereerd dat de dochter daarbij betrokken kon zijn. Op basis van deze informatie heeft er op 13 mei 2011 een doorzoeking plaatsgevonden in de woning van verdachte en [medeverdachte].

Uit voornoemd proces-verbaal blijkt verder dat de Raad voor de Kinderbescherming voornemens was om [slachtoffer] op diezelfde dag uit huis te plaatsen vanwege de dreiging van mogelijk seksueel misbruik en omdat haar veiligheid in gevaar was. Ten slotte stond in voornoemd proces-verbaal vermeld dat er kans bestond op het wegmaken, vernietigen, onklaar maken dan wel onbruikbaar maken van sporen door verdachte en [medeverdachte 1]. Naar aanleiding van al deze informatie heeft de politie contact opgenomen met het openbaar ministerie, waarna een aanvraag is gedaan voor een machtiging om de woning van verdachte en [medeverdachte 1] te mogen doorzoeken. De doorzoeking heeft uiteindelijk - na mondelinge machtiging van de rechter-commissaris - op 13 mei 2011 plaatsgevonden.

De rechtbank is van oordeel dat op basis van alle voornoemde bij politie en het openbaar ministerie bekende informatie, op 13 mei 2011 reeds vaststond, althans had moeten staan dat ten aanzien van [verdachte] sprake was van een redelijk vermoeden van schuld als bedoeld in artikel 27 van het Wetboek van Strafvordering. Door [verdachte] op 13 mei 2011 desondanks als getuige te horen in plaats van als verdachte en haar gedurende drieënhalf uur, zonder dat haar de cautie was gegeven en zonder dat zij in de gelegenheid was gesteld tevoren een raadsman te consulteren, te laten verklaren en door te vragen op en naar alle details van de verdenkingen, zijn naar het oordeel van de rechtbank de rechten van verdachte op ernstige en onherstelbare wijze geschonden. Nu de rechtsgevolgen van deze schending niet uit de wet blijken en als gevolg van voormelde schending er geen sprake (meer) kan zijn van een behandeling van de zaak die aan de beginselen van een behoorlijke procesorde voldoet, moet dit leiden tot niet-ontvankelijkverklaring van de officier van justitie in de vervolging.

De rechtbank:

verklaart de officier van justitie niet-ontvankelijk in de vervolging van verdachte.

Dit vonnis is gewezen door mr. A. Hello, voorzitter, mr. P. Joele en mr. A.A.J. de Nijs, rechters, in tegenwoordigheid van A. Gaal, griffier, en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van 13 april 2012.

BIJLAGE: De tenlastelegging (artikel 261, derde lid, Wetboek van Strafvordering)

3.

zij op één of meerdere tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van