CRvB, 31-03-2006, nr. 05/2411WVG, nr. 05/2496WVG, nr. 05/4143WVG, nr. 05/4146WVG, nr. 05/4147WVG

Ingevolge artikel 18, eerste lid, aanhef en onder b, van de Beroepswet kan bij de Raad hoger beroep worden ingesteld tegen een uitspraak van (de voorzieningenrechter van) de rechtbank inzake een besluit, genomen op grond van een wettelijk voorschrift dat is opgenomen in de bijlage bij de Beroepswet. De Raad ziet zich derhalve, mede gelet op artikel 8:70, aanhef en onderdeel a, van de Awb in verbinding met artikel 21, eerste lid, van de Beroepswet, allereerst gesteld voor de vraag naar zijn bevoegdheid.

De Raad dient daartoe in de eerste plaats te beoordelen of de rechtbanken terecht hebben geoordeeld dat de door gedaagden in beroep bestreden — schriftelijke — beslissingen van Argonaut moeten worden aangemerkt als besluiten van een bestuurs-orgaan in de zin van artikel 1:1, aanhef en onderdeel b, van de Awb, waartegen — voor zover van toepassing: onverminderd artikel 7:1 van de Awb — op grond van artikel 8:1, eerste lid, van de Awb beroep bij de rechtbank kan worden ingesteld. Indien deze vraag bevestigend wordt beantwoord, dient vervolgens te worden bezien of de Raad de bevoegde rechter in hoger beroep is.

Ingevolge artikel 1:1, eerste lid, van de Awb wordt onder bestuursorgaan verstaan een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld (onderdeel a) of een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed (onderdeel b). Argonaut, een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, is opgericht door middel van een privaatrechtelijke rechtshandeling zonder enige publiekrechtelijke grondslag, zodat reeds daarom geen sprake is van een bestuursorgaan in de zin van artikel 1:1, eerste lid, aanhef en onder a, van de Awb. Derhalve ligt de vraag voor of Argonaut, voor zover het betreft het nemen van beslissingen op verzoeken om toekenning van een hoog pkb en het nemen van beslissingen op verzoeken om heroverweging van zulke beslissingen, met enig openbaar gezag is bekleed. Blijkens de wetsgeschiedenis (vgl. PG Awb I, blz. 133) is daarvoor vereist dat het gaat om een orgaan met een publiekrechtelijke bevoegdheid tot het — eenzijdig — bepalen van de rechtspositie (de rechten en/of verplichtingen) van andere rechtssubjecten. Een dergelijke publiekrechtelijke bevoegdheid behoeft niet altijd haar grondslag te vinden in een bevoegdheid verlenend algemeen verbindend voorschrift. Met name in de sfeer van het zogenoemde ‘presterend bestuur’ wordt ook wel aanvaard dat een (rechts)persoon of college besluiten neemt die op een andere grondslag berusten.

De Raad stelt in dit verband allereerst vast dat het bovenregionale vervoer van gehandicapten als een publieke taak (van, thans, de Staatssecretaris) moet worden aangemerkt. Weliswaar ontbreekt daarvoor een wettelijke grondslag, maar de intensieve bemoeienis van de Minister in 1998 en 1999 en die van de Staatssecretaris in 2003, 2004 en 2005, alsmede de nauwe betrokkenheid van de Tweede Kamer daarbij, staan geen andere conclusie toe dan dat het hier gaat om een taak die de overheid van zodanig belang heeft geacht, dat zij deze aan zich heeft getrokken. De Raad heeft daarbij meegewogen dat het bovenregionale vervoer van gehandicapten (reeds) vóór 1 april 1994 op een wettelijke grondslag berustte omdat het — onverkort — onder het toenmalige artikel 57 van de Algemene Arbeidsongeschiktheidswet viel, alsmede dat niet — althans niet zonder nadere motivering — valt in te zien waarom het regionale vervoer van gehandicapten wel als een publieke taak moet worden aangemerkt en het bovenregionale vervoer niet. De Raad merkt in dit verband tevens op dat voor de bekostiging van het bovenregionale vervoer van gehandicapten in de begroting van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een afzonderlijke post is voorzien (Tweede Kamer, vergaderjaar 2003–2004, 19 200, XVI, nr. 2, blz. 140–141).

Het ter uitvoering van deze publieke taak door de Staatssecretaris in het leven geroepen vervoerssysteem Valys voorziet er onder meer in dat gehandicapten die om ergonomische of medische redenen geen gebruik kunnen maken van de trein, in aanmerking komen voor een hoog pkb. De beoordeling of een gehandicapte voor een hoog pkb in aanmerking komt, vormt een wezenlijk onderdeel van het Valys-systeem. Nu de ingevolge de overeenkomst tussen de Staat en Argonaut aan Argonaut opgedragen — en door haar aanvaarde — bevoegdheid om te beslissen op een verzoek om toekenning van een hoog pkb wordt uitgeoefend in het kader van de publieke taak van de Staatssecretaris, vervult ook Argonaut — in zoverre — een publieke taak.

De bij beslissingen op verzoeken om toekenning van een hoog pkb aan te leggen beoordelingscriteria zijn neergelegd in het bij de overeenkomst tussen de Staat en Argonaut behorende protocol. Dit protocol vormt de uitwerking van de in de offerteaanvraag door de Staatssecretaris geformuleerde toekenningscriteria, met welke uitwerking de Staatssecretaris zich namens de Staat door middel van de ondertekening van de overeenkomst en vervolgens ook door de goedkeuring van het protocol heeft verenigd. Argonaut is op grond van de overeenkomst gehouden overeenkomstig het protocol te handelen. Wijziging van het protocol zonder toestemming van de Staatssecretaris is niet geoorloofd. Voorts is in de overeenkomst opgenomen dat de Staatssecretaris te allen tijde aanwijzingen kan geven omtrent de uitvoering van de overeenkomst en dat Argonaut gehouden is die aanwijzingen op te volgen. De Raad is van oordeel dat hiermee is gegeven dat de Staatssecretaris (en dus: de overheid) in overwegende mate invloed heeft op de wijze waarop Argonaut haar publieke taak dient te vervullen. Dat de concrete beoordeling aan de betrokken beoordelaar (arts, ergonomisch adviseur, indicatieadviseur) appreciatieruimte laat, doet daaraan niet af. Dit is immers inherent zowel aan de aard van de gekozen — ergonomische en medische — criteria als aan een stelsel van individuele beoordeling.

Het Valys-systeem wordt in overwegende mate uit de algemene middelen gefinancierd. Niet alleen vergoedt de Staat de meerkosten van het vervoer aan Transvision, ook worden de met de indicatiestelling door Argonaut gemoeide kosten in beginsel door de Staat volledig vergoed. De door Argonaut vervulde publieke taak wordt derhalve in overwegende mate door de overheid gefinancierd.

De beoordeling door Argonaut is binnen het Valys-systeem bepalend voor de mate waarin een gehandicapte aanspraak kan maken op een bijdrage van de overheid in zijn vervoerskosten. De toekenning van een hoog pkb heeft immers tot gevolg dat de gehandicapte jegens Transvision recht heeft op taxivervoer tegen een tarief van € 0,16 per kilometer tot een maximum van 2250 kilometer per jaar. De in het kader van de vervulling van haar publieke taak door Argonaut uitgeoefende bevoegdheid dient daarom te worden aangemerkt als het — in zoverrre — eenzijdig bepalen van de rechtspositie van de betrokken gehandicapte.

Het geheel van de in de onderdelen 6.5 tot en met 6.8 weergegeven feiten en omstandigheden in aanmerking genomen, is de Raad van oordeel dat Argonaut bij het nemen van beslissingen op verzoeken om toekenning van een hoog pkb een publiekrechtelijke bevoegdheid tot het eenzijdig bepalen van de rechtspositie van andere rechtssubjecten uitoefent. Anders dan appellanten acht de Raad voor het aannemen van een dergelijke publiekrechtelijke bevoegdheid geen noodzakelijke voorwaarde dat door de betrokken (rechts)persoon of college rechtstreeks financiële middelen (uitkeringen, subsidies of anderszins) worden toegekend aan derden. Aan de omstandigheid dat Argonaut (evenmin overigens als Transvision) aan de betrokken gehandicapten niet rechtstreeks gelden toekent, komt in dit verband daarom geen doorslaggevende betekenis toe. Dat het Valys-systeem privaatrechtelijk is vormgegeven, vormt ten slotte naar het oordeel van de Raad evenmin een beletsel voor het aannemen van een publieke taak van de door de Staatssecretaris voor de uitvoering van dat systeem ingeschakelde rechtspersoon Argonaut, aangezien de de juridische vormgeving niet zonder meer bepalend is voor het antwoord op de vraag of al dan niet sprake is van een publiekrechtelijke bevoegdheid.

De Raad komt derhalve (evenals de rechtbanken, maar op — gedeeltelijk — andere gronden) tot de conclusie dat Argonaut met openbaar gezag is bekleed en derhalve bij het nemen van beslissingen op verzoeken om toekenning van een hoog pkb, een bestuursorgaan is in de zin van artikel 1:1, eerste lid, aanhef en onder b, van de Awb.

Uit hetgeen in onderdeel 6.8 is overwogen vloeit voort dat de — schriftelijke — beslissing van Argonaut op een aanvraag van een belanghebbende om toekenning van een hoog pkb, moet worden aangemerkt als een besluit als bedoeld in artikel 1:3, eerste lid, van de Awb dan wel artikel 1:3, tweede lid, van de Awb. De Raad stelt voorts vast dat een naar aanleiding van een verzoek om heroverweging van een dergelijk besluit genomen schriftelijke beslissing van Argonaut moet worden aangemerkt als een beslissing op bezwaar en daarmee — eveneens — als een besluit in de zin van de Awb. De Raad komt derhalve tevens tot de conclusie dat de rechtbanken terecht hebben geoordeeld dat tegen de in geding zijnde beslissingen van Argonaut — voor zover van toepassing: onverminderd artikel 7:1 van de Awb — beroep openstond.

De vraag of vervolgens hoger beroep bij de Raad openstaat, beantwoordt de Raad bevestigend. Nu een besluit op een verzoek om toekenning van een hoog pkb een wettelijke grondslag ontbeert, kan geen wet worden aangewezen die is opgenomen in de bijlage bij de Beroepswet. Dit betekent in beginsel dat de Raad niet bevoegd is van het hoger beroep kennis te nemen. Volgens vaste rechtspraak van de Raad is dit echter anders, indien sprake is van een kennelijk of onmiskenbaar onbedoeld hiaat in de rechtsmachtbepaling en voorts de betrokken besluiten naar onderwerp, kader, strekking of toepasselijk recht een zodanig sterke verwantschap tonen met de in de bijlage bij de Beroepswet opgenomen dan wel anderszins aan de Raad toebedeelde wetten en — andere — regelingen, dat aan de Raad desondanks de bevoegdheid dient toe te komen in hoger beroep te oordelen over een uitspraak van (de voorzieningenrechter van) de rechtbank terzake. Naar het oordeel van de Raad doet deze situatie zich hier voor. De onderhavige overheidstaak (het bovenregionale vervoer van gehandicapten) heeft duidelijke aanknopingspunten met de Wvg, welke wet is opgenomen in de bijlage bij de Beroepswet. Het ligt dan ook in de rede dat de door de wetgever voor de Wvg aangewezen appèlrechter ook kennis neemt van het hoger beroep tegen uitspraken inzake de hier aan de orde zijnde besluiten. De Raad overweegt in dit verband voorts, dat de wetgever in dezen geen uitdrukkelijke — en dus ook geen andersluidende — keuze heeft gemaakt, omdat niet werd uitgegaan van bestuursrechtelijke rechtsbescherming. De Raad wijst er ten slotte op, dat in artikel 37 van het voorstel voor een Wet maatschappelijke ondersteuning (Eerste Kamer, vergaderjaar 2005–2006, 30 131, nr. A) — welke wet onder meer de Wvg vervangt — de rechtsmacht in hoger beroep eveneens aan de Raad wordt opgedragen.

Met betrekking tot de aangevallen uitspraak van de rechtbank Roermond overweegt de Raad allereerst, ambtshalve, het volgende. Blijkens de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank ten aanzien van alle stukken waarop het desbetreffende verzoek van Argonaut betrekking heeft, beslist tot beperking van de kennisneming. Vervolgens heeft zij mede op de grondslag van die stukken uitspraak gedaan. In strijd met artikel 8:29, vijfde lid, van de Awb heeft de rechtbank daarvoor echter geen toestemming gevraagd aan gedaagde 1. In onderdeel 4 van de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank over de door haar gemaakte keuze verantwoording afgelegd. De Raad heeft voor die keuze op zichzelf begrip. Gelet echter op het gegeven dat het voorschrift van artikel 8:29, vijfde lid, van de Awb geacht moet worden van openbare orde te zijn, kan de Raad aan de schending van deze bepaling niet voorbijgaan. De aangevallen uitspraak moet daarom worden vernietigd.

Aansluitend overweegt de Raad met betrekking tot de toepassing van artikel 8:29 van de Awb, eveneens ambtshalve, nog het volgende. Indien de rechter in eerste aanleg beperking van de kennisneming geheel of gedeeltelijk — wel — gerechtvaardigd heeft geacht, dient de rechter in hoger beroep — gelet op het feit dat artikel 8:29 van de Awb mede strekt tot verzekering van het in artikel 6 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden verankerde recht op een ‘fair trial’— terzake een eigen beoordeling te maken. Daarbij is niet van belang of wel of niet hoger beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechter in eerste aanleg dat beperking van de kennisneming geheel of gedeeltelijk gerechtvaardigd is, en evenmin of het betrokken bestuursorgaan in hoger beroep al dan niet — uitdrukkelijk — opnieuw om beperking van de kennisneming heeft verzocht.

Bij de beslissing tot heropening van het onderzoek heeft de Raad partijen kennis gegeven van de door hem in hoger beroep terzake gemaakte beoordeling. De Raad heeft beperking van de kennisneming gerechtvaardigd geacht ten aanzien van de overeenkomst tussen de Staat en Argonaut en de in artikel 24 van de overeenkomst genoemde bijlagen 1, 3, 7, 8, 9 en 10 daarbij. Het bekend worden van de inhoud van de in deze stukken vervatte commerciële en operationele bedrijfsgegevens zou de concurrentiepositie van Argonaut bij een — eventuele — nieuwe aanbesteding kunnen schaden, terwijl niet is gebleken van zwaarder wegende belangen die tot openbaarmaking dwingen. De Raad heeft beperking van de kennisneming niet gerechtvaardigd geacht ten aanzien van de bijlagen 2, 3, 4 en 6 bij de overeenkomst. Deze stukken zien in overwegende mate op de toekenningscriteria en op de indicatieprocedure als zodanig, en hebben aldus rechtstreeks betrekking op de uitvoering van de aan Argonaut opgedragen publieke taak. Gevoelige bedrijfsgegevens bevatten zij daarentegen niet. Argonaut heeft vervolgens desgevraagd kenbaar gemaakt dat de stukken ten aanzien waarvan beperking van de kennisneming niet gerechtvaardigd is geacht, als ingediend kunnen worden beschouwd. Deze stukken zijn door de Raad aan gedaagde 1 toegezonden. Met betrekking tot de stukken ten aanzien waarvan beperking van de kennisneming wel gerechtvaardigd is geacht, heeft gedaagde 1 de op grond van artikel 8:29, vijfde lid, van de Awb vereiste toestemming verleend.

Gelet op het voorgaande dient de aangevallen uitspraak eveneens te worden vernietigd op de grond dat aan gedaagde 1 in eerste aanleg ten onrechte stukken zijn onthouden.

Nu de aangevallen uitspraak zal worden vernietigd, zal de Raad doen hetgeen de rechtbank zou behoren te doen. Uit de in de onderdelen 6.10 en 6.11 door de Raad getrokken conclusies en de daaraan ten grondslag gelegde overwegingen volgt dat de Raad het oordeel van de rechtbank over het rechtskarakter van de in geding zijnde beslissing van Argonaut jegens gedaagde 1 onderschrijft. Hij zal daarom het beroep van gedaagde 1 niet-ontvankelijk verklaren en, gelet op artikel 7:1 van de Awb, het beroepschrift van gedaagde 1 met toepassing van artikel 6:15, tweede lid, van de Awb ter behandeling als bezwaarschrift doorzenden aan Argonaut.

De Raad ziet aanleiding Argonaut te veroordelen in de proceskosten van gedaagde 1, begroot op € 644,-- voor verleende rechtsbijstand in hoger beroep.

Het hoger beroep van Argonaut tegen de aangevallen uitspraak van de rechtbank Rotterdam heeft (ook) betrekking op — een gedeelte van — de beslissing van de (rechter-commissaris van de) rechtbank dat de door Argonaut verzochte beperking van de kennisneming ten aanzien van een aantal door haar ingezonden op de zaken betrekking hebbende stukken niet gerechtvaardigd wordt geacht. De Raad stelt in dezen voorop, dat ingevolge artikel 21, derde lid, van de Beroepswet tegen tussenbeslissingen van de (rechter-commissaris van de) rechtbank uitsluitend hoger beroep kan worden ingesteld tegelijk met het hoger beroep tegen de (eind)uitspraak. Dat een beslissing als de onderhavige tussen partijen feitelijk niet meer ongedaan kan worden gemaakt (omdat de — alsnog ingediende — stukken door de rechtbank al aan de andere partijen zijn toegezonden), betekent niet dat het betrokken bestuursorgaan bij dit hoger beroep geen belang heeft. Dat geldt reeds, omdat — zoals Argonaut ook heeft gesteld — de beslissing in hoger beroep richtinggevend is voor eventuele verdere procedures. Een andere uitleg zou bovendien artikel 21, derde lid, van de Beroepswet van zijn betekenis beroven.

Indien — zoals in dit geval — hoger beroep wordt ingesteld tegen de beslissing van de rechter in eerste aanleg inhoudende dat beperking van de kennisneming geheel of gedeeltelijk niet gerechtvaardigd wordt geacht, wordt het bestuursorgaan tevens geacht voor de fase van het hoger beroep opnieuw een verzoek om toepassing van artikel 8:29 van de Awb te hebben gedaan. De rechter in hoger beroep dient terzake dan een eigen beoordeling te maken. Vervolgens dient te worden bezien of, en zo ja welke, gevolgen aan de door de rechter in hoger beroep gemaakte beoordeling dienen te worden verbonden voor de aangevallen uitspraak. Het voorgaande geldt eveneens, indien niet uitdrukkelijk hoger beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechter in eerste aanleg en het bestuursorgaan zich beperkt tot het doen van een — nieuw — verzoek in hoger beroep om beperking van de kennisneming.

Uit hetgeen de Raad in onderdeel 9.2.2 heeft overwogen, volgt dat de (rechter-commissaris van de) rechtbank deels tot een onjuiste beslissing is gekomen. Ten aanzien van de stukken waarvan de Raad beperking van de kennisneming alsnog wel gerechtvaardigd heeft geacht, hebben gedaagden 2 tot en met 7 toestemming als bedoeld in artikel 8:29, vijfde lid, van de Awb gegeven. Nu zich hier niet de situatie voordoet dat aan partijen in eerste aanleg ten onrechte stukken zijn onthouden, is vernietiging van de aangevallen uitspraak niet zinvol en volstaat de Raad met de vaststelling dat het hoger beroep van Argonaut in zoverre slaagt.

Uit de in de onderdelen 6.10 en 6.11 door de Raad getrokken conclusies en de daaraan ten grondslag gelegde overwegingen volgt dat de rechtbank de beroepen van gedaagden 2, 3, 5 en 6 terecht niet-ontvankelijk heeft verklaard en eveneens terecht heeft overwogen dat Argonaut op de als bezwaarschriften doorgezonden beroepschriften zal moeten beslissen. In zoverre dient de aangevallen uitspraak dan ook te worden bevestigd.

Van proceskosten in hoger beroep van gedaagden 2, 3, 5 en 6 is de Raad niet gebleken.

Met betrekking tot de ten aanzien van gedaagden 4 en 7 genomen (heroverwegings)beslissingen van Argonaut, die door de rechtbank op zichzelf terecht zijn aangemerkt als besluiten op bezwaar, overweegt de Raad ambtshalve het volgende. In het protocol is, in lijn met de offerteaanvraag, ten aanzien van de heroverweging onder meer opgenomen dat Argonaut is gebonden aan de beslissing van de (door haar ingestelde) heroverwegingscommissie. Een dergelijke wijze van besluitvorming op een bezwaarschrift is — evident — in strijd met het in artikel 7:11 van de Awb neergelegde heroverwegingskarakter van de bezwaarschriftprocedure. Dit betekent dat reeds om die reden de beroepen van gedaagden 4 en 7 gegrond moeten worden verklaard en de jegens hen genomen besluiten op bezwaar moeten worden vernietigd. Argonaut zal alsnog besluiten op bezwaar dienen te nemen die — wel — in overeenstemming zijn met artikel 7:11 van de Awb. Daarbij geeft de Raad Argonaut uitdrukkelijk in overweging zorgvuldig te bezien of de (heroverwegings)procedure zoals deze thans wordt gevolgd, wellicht ook op andere onderdelen niet in overeenstemming is met afdeling 7.2 van de Awb.

Met het oog op de nieuw te nemen besluiten op de bezwaren van gedaagden 4 en 7 zal de Raad thans de in onderdeel 4.5 weergegeven grieven van Argonaut bespreken.

De Raad is, met Argonaut, van oordeel dat de rechtbank de brief van de Staatssecretaris van 19 februari 2004 ten onrechte heeft aangemerkt als een beleidsregel, reeds omdat geen sprake is van een besluit, zoals op grond van artikel 1:3, vierde lid, van de Awb voor het aannemen van een beleidsregel is vereist. Bovendien heeft deze brief ook niet het oogmerk om de door het te contracteren indicatiebedrijf bij de beoordeling te hanteren toekenningscriteria vast te stellen. Zulks ligt ook niet in de rede, omdat de Staatssecretaris er steeds van is uitgegaan dat de toekenningscriteria in een protocol zullen worden neergelegd (vgl. blz. 3 van de brief van 19 februari 2004). De Raad stelt vast, dat het door Argonaut terzake te voeren beleid — eerst — is neergelegd in het protocol. Nu het protocol door de Staatssecretaris is goedgekeurd, is er vervolgens ook geen noodzaak om — zoals de rechtbank kennelijk heeft gedaan — een andere (‘hogere’) legitimatie te vinden voor het bij de indicatiestelling gehanteerde beleid inzake de toekenningscriteria. Ten slotte merkt de Raad in dit verband nog op, dat naar zijn oordeel geen sprake is van een discrepantie tussen de brief van 19 februari 2004 (en de brief van 23 april 2003) enerzijds en het protocol anderzijds. Het voorgaande betekent, dat de in het protocol neergelegde — en door de Staatssecretaris goedgekeurde — toekenningscriteria het door Argonaut bij de indicatiestelling toe te passen beoordelingskader vormen.

Deze toekenningscriteria gaan de grenzen van een redelijke beleidsbepaling niet te buiten. Het Valys-systeem heeft als uitgangspunt, dat een gehandicapte die ook met assistentieverlening door NSR op het station en de perrons, met gebruikmaking van de mogelijkheid om een begeleider mee te nemen in de trein en met hulp van de Valys-chauffeur bij het afzetten bij en het ophalen van een station, om ergonomische en/of medische redenen in het geheel niet in staat is om met de trein te reizen, recht heeft op een hoog pkb ter vervanging van de reismogelijkheid per trein. Daarbij wordt er — ook blijkens de brief van 23 april 2003 — van uitgegaan dat op een substantieel aantal stations, die geografisch ook voldoende zijn gespreid, assistentieverlening door NSR mogelijk is. In de gedingstukken en het verhandelde ter zitting heeft de Raad geen aanknopingspunten gevonden voor de vaststelling dat zulks niet het geval zou zijn. In dit verband is tevens van belang dat het standaard pkb mede is bedoeld om met de taxi van en naar een station te reizen waar de mogelijkheid van assistentieverlening door NSR — wel — aanwezig is. Daar komt bij, dat op de gemeenten ingevolge de Wvg de zorgplicht rust om gehandicapte inwoners in staat te stellen binnen de regio van en naar een station met de mogelijkheid van assistentieverlening door NSR te reizen. In zoverre hoeft dan geen beroep te worden gedaan op het pkb. Er is dan ook geen grond voor het oordeel dat als op het door een gehandicapte aangedane (dichtstbijzijnde) station de mogelijkheid van assistentie-verlening door NSR niet aanwezig is, dit enkele gegeven moet leiden tot de toekenning van een hoog pkb. In het licht van het voorgaande geldt hetzelfde voor het ontbreken van aangepaste sanitaire voorzieningen op een door de gehandicapte aangedaan station. De Raad merkt in dit verband voor de goede orde wel op, dat niet uitgesloten moet worden geacht dat — met overeenkomstige toepassing van artikel 4:84 van de Awb — in uitzonderlijke gevallen van het protocol moet worden afgeweken. Daarbij moet met name worden gedacht aan gevallen waarin het dichtstbijzijnde station met de mogelijkheid van assistentieverlening door NSR op een dusdanig grote afstand van de woon- of verblijfplaats van de betrokken gehandicapte is gelegen, dat redelijkerwijs niet kan worden gezegd dat het — door de Staatssecretaris gemaximeerde — aantal kilometers van 750 op jaarbasis toereikend is om de met het Valys-systeem beoogde doelstelling in dat individuele geval te realiseren.

De in onderdeel 4.5 weergegeven grieven van Argonaut slagen derhalve.

De grieven (zoals weergegeven in onderdeel 4.4) dat de rechtbank buiten de omvang van het geding is getreden en in strijd met de beginselen van behoorlijk procesrecht heeft gehandeld kunnen buiten bespreking blijven. Deze strekken er immers toe dat de gegrondverklaring van de beroepen van gedaagden 4 en 7 ongedaan wordt gemaakt, hetgeen gelet op het in onderdeel 10.3 overwogene niet bereikbaar is.

Ook de grief (zoals weergegeven in onderdeel 4.6) die zich richt tegen het oordeel van de rechtbank dat de jegens gedaagden 4 en 7 genomen besluiten op bezwaar in strijd zijn met de artikelen 4:84 en 3:2 van de Awb kan buiten bespreking blijven, nu Argonaut nieuwe besluiten op de bezwaren zal moeten nemen. Gedaagden 4 en 7 kunnen in bezwaar opnieuw aanvoeren om welke ergonomische en/of medische redenen zij van mening zijn dat zij in het geheel niet in staat zijn om van de trein gebruik te maken.

Het in de onderdelen 10.4, 10.5 en 10.6 overwogene betekent dat de aangevallen uitspraak, met verbetering van de gronden, ook moet worden bevestigd voor zover daarbij de beroepen van gedaagden 4 en 7 gegrond zijn verklaard en de besluiten van 27 augustus 2004 en 20 december 2004 zijn vernietigd. De aangevallen uitspraak moet echter worden vernietigd voor zover daarbij is bepaald dat Argonaut nieuwe besluiten op bezwaar dient te nemen met inachtneming van die uitspraak. In plaats daarvan zal de Raad bepalen dat deze besluiten dienen te worden genomen met inachtneming van de uitspraak van de Raad.

De Raad ziet ten slotte aanleiding om Argonaut te veroordelen in de proceskosten van gedaagde 7 in hoger beroep, begroot op € 644,-- voor verleende rechtsbijstand. Van proceskosten van gedaagde 4 in hoger beroep is de Raad niet gebleken.