Rb. Haarlem, 02-04-2010, nr. 08/4855

Verweerder heeft aan eiseres op 6 september 2006 een uitnodiging tot betaling (hierna: utb) met kenmerk [nummer] uitgereikt voor € [bedrag] omzetbelasting.

Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 23 juni 2008 de utb gehandhaafd.

Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld. Verweerder heeft op de zaak betrekking hebbende stukken en een verweerschrift ingediend.

Eiseres heeft, na daartoe door de rechtbank in de gelegenheid te zijn gesteld, schriftelijk gerepliceerd, waarna verweerder schriftelijk heeft gedupliceerd.

Eiseres heeft vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan verweerder.

Het onderzoek ter zitting is aangevangen op 8 december 2009.

Namens eiseres zijn verschenen haar gemachtigden [namen], tot bijstand vergezeld van [namen]. Namens verweerder zijn verschenen [namen], tot bijstand vergezeld van [namen]. Partijen hebben ieder een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan de wederpartij. De rechtbank heeft het onderzoek ter zitting geschorst om partijen in de gelegenheid te stellen nadere stukken te overleggen.

Verweerder heeft bij brief van 5 januari 2010 een ambtsedige verklaring overgelegd. De gemachtigden van eiseres hebben hierop bij brief van 19 januari 2010 gereageerd.

De gemachtigden van eiseres hebben bij brief van 7 januari 2010 inlichtingen en nadere stukken ingediend. Verweerder heeft bij brief van 22 januari 2010 hierop gereageerd. Een kopie van deze brief is naar de gemachtigden van eiseres verzonden.

Verweerder heeft bij brief van 23 februari 2010 een nader stuk ingediend. Een kopie van deze brief is naar de gemachtigden van eiseres verzonden.

Het onderzoek ter zitting is voortgezet op 5 maart 2010.

Namens eiseres zijn verschenen haar gemachtigden [namen], tot bijstand vergezeld van [namen]. Namens verweerder zijn verschenen [namen], tot bijstand vergezeld van [namen]. De gemachtigde van eiseres heeft een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan de wederpartij.

Tussen partijen vaststaande feiten

[Persoonsnaam] (hierna: A) woont in [land] en is enig aandeelhouder van [naam], gevestigd te [buitenlands eiland] (hierna: B). A heeft op 11 april 2000 een bedrag van € [bedrag] betaald op de rekening van [naam besloten vennootschap (hierna: C) te Q voor de reservering van een bouwplaats voor een motorjacht. C heeft dit bedrag op 21 december 2000 terugbetaald aan A.

Op 4 december 2000 hebben B als opdrachtgever en C als opdrachtnemer een contract gesloten voor de bouw van het motorjacht, dat later [naam jacht] is genoemd (hierna: het motorjacht). Op 20 december 2000 heeft C een factuur gestuurd aan B voor de eerste termijn ter waarde van € [bedrag] voor de bouw van het motorjacht. Het motorjacht is op de werf van C gebouwd. Op 9 december 2003 heeft C een factuur gestuurd naar B voor het motorjacht. Op de factuur is een bedrag van € [bedrag] vermeld.

Tot de stukken van het geding behoort een brief van 23 mei 2003 van A aan C, waarin onder meer het volgende is vermeld:

“I want to make it absolutely clear to you as I did to [naam] that I have no intention of doing anything other than using this boat for some time to come for my own personal pleasure. I have spent four years of my life very closely involved in the development of the design and supervision of every step of the build which you all have observed.”

Eiseres heeft het motorjacht op basis van een overeenkomst van 18 november 2003 (“charterparty agreement”) verhuurd aan A voor € [bedrag] per kwartaal. Eiseres heeft 19% Nederlandse omzetbelasting in rekening gebracht. [naam buitenlandse rechtspersoon] gevestigd te [eiland] (hierna: D) heeft het motorjacht van B gehuurd eveneens op basis van “bareboat charter”. De overeenkomsten zijn op 18 november 2003 gesloten. Tussen partijen is niet in geschil dat eiseres het motorjacht heeft gehuurd van D op basis van “bareboat charter” en voor deze huur per kwartaal € [bedrag] heeft betaald. Van deze bareboat charter is geen afschrift tot de gedingstukken gevoegd.

Op 27 november 2003 is het motorjacht in de scheepsregistratie te [plaatsnaam] ([land]) geregistreerd, waarbij als thuishaven [plaatsnaam] is vermeld.

Op 10 december 2003 heeft kapitein [naam] namens B het overdrachtsformulier (“protocol of delivery and acceptance”) voor het motorjacht getekend. De overdracht heeft plaatsgevonden in internationale wateren. Na de overdracht is het motorjacht naar [naam buitenlands eiland] gevaren.

Op 15 december 2003 heeft eiseres in Nederland aangifte ten invoer gedaan voor het motorjacht. De aangegeven douanewaarde is € [bedrag]. Eiseres heeft de verschuldigde omzetbelasting op grond van artikel 23 van de Wet OB op aangifte voldaan. De omzetbelasting heeft eiseres in dezelfde aangifte in aftrek gebracht.

Op 16 november 2004 heeft E, werkzaam bij eiseres, een e-mail gestuurd naar [naam]. In deze e-mail staat, voor zover van belang, het volgende:

“Bijgesloten kontrakten mbt [motorjacht].

[bijlagen]

Zou je kontrakten kunnen uitprinten en

Kontrakt tussen [naam rechtspersoon]. [rechtbank: G] en D laten tekenen (opsturen naar [naam]) en kopie later naar mij

Kontrakt tussen D en X getekend naar mij.

Daarnaast moet ook de fakturenstroom op gang komen.

Zou je vanuit D aan X de volgende facturen kunnen maken:

(…)

Verzoek stp of G. de volgende fakturen aan D stuurt:

(…)

Zoals je ziet zit hierin de overeengekomen fee voor D (EUR [bedrag]) op jaarbasis verdisconteerd.”

Op 15 december 2004 heeft eiseres verklaard dat zij het motorjacht op 15 december 2003 in Nederland heeft ingevoerd en dat zij over de verhuur van het motorjacht aan A Nederlandse omzetbelasting verschuldigd is.

Op 26 mei 2005 hebben twee ambtenaren van de Belastingdienst/P een ambtsedig relaas opgemaakt naar aanleiding van een bezoek op 15 april 2005 aan het motorjacht, dat was gelegen bij de werf van B te [plaatsnaam]. Het relaas bevat onder andere de volgende passage, die is ontleend aan een gesprek met de kapitein:

“Eigenaar van het motorjacht is dhr. A, wonende te [land]. (…) Na enige tijd is het schip overgezet op een LTD, om belastingtechnische redenen (BTW), aldus de kapitein. Het schip (…) wordt echter alleen gebruikt voor privé doeleinden. Gevaren wordt met familie en/of vrienden. Het schip wordt niet gebruikt voor commerciële doeleinden. (…) Van de LTD is de heer A de enige eigenaar. (…)”

Op 8 juni 2005 heeft [naam], bestuurder binnen een groep van vennootschappen die door A wordt beheerd, de A Group, een verklaring afgelegd tegenover de Britse Douane. In het verslag staat onder andere het volgende:

7) The detailed specification of the yacht evolved through discussions between A, C and [naam].

9) The contract was dated 4 December 2000. It was signed on behalf of C and B. (…) The contract value was € [bedrag].This amount is equal to the loan made by A to H

(€ [bedrag] plus his capital contribution (€ [bedrag]). These amounts are set out in the Partnership Agreement for H (H).

(…)

13. The only written agreement concerning the money loaned by A to H is the Partnership Agreement for H where the amount of the loan is shown as € [naam]. No interest is charged on this loan and there is no set date for repayment. (…)

15. The vessel was handed over in international waters at the position shown. (…) A was not on board. Captain [naam] signed the acceptance document and took command after hand-over. The vessel then sailed to [buitenlands eiland] where it stayed overnight before returning to the Netherlands. The registration of the vessel was completed before handover. (…)

19) The various parties with an interest in the vessel are named on the insurance policy cover notes. D are the company which (as part of the VAT scheme) charters the vessel from B and which then charters it on to X. (…)

20) The Insurance premia are paid by A. In the event of total loss the insurance payment would go to B as nominee and general partner of H. A is the limited partner of H.

(…)

26) [naam] said the scheme ensured that A only paid Dutch VAT on the charter fee from X and that the charter fee was set below the market rate to minimise the sticking VAT incurred. (…)

27) It appears to me that has effective control over the use and disposal of the vessel. This is because B acts as nominee and general partner of H and A is the only limited partner of H.

(…)

In 1998 heeft de Belastingdienst Particulieren/Ondernemingen [plaatsnaam] een boekenonderzoek verricht bij eiseres. Bij brief van 26 maart 1998 heeft I, werkzaam bij de Belastingdienst Particulieren/Ondernemingen P dit boekenonderzoek aangekondigd, en heeft daarbij als vermeld:

"Het doel van het onderzoek is de aanvaardbaarheid vast te stellen van 3 intra-communautaire leveringen/ diensten door bovengenoemde vennootschappen gedurende de jaren 1995 tot en met 1997. Daarnaast zal het onderzoek zich ten

aanzien van X richten op de volledigheid van de opbrengstverantwoording ten aanzien van de verhuur van schepen, de

daarmee samenhangende kosten en de correcte toepassing van artikel 23 Wet OB 1968. Dit eveneens gedurende de

jaren 1995 tot en met 1997.”

Op 28 juli 1998 heeft I een brief gezonden aan J van de FIOD. In deze brief staat, voor zover van belang, het volgende:

“Uit een eerste onderzoek is gebleken dat er bij X nauwelijks informatie te vinden is. We hebben ons specifiek gericht op

de huur en doorverhuur van de jachten.

Gebleken is dat:

Vervolgens schrijft I in zijn brief van 13 augustus 1998 aan eiseres, voor zover van belang, het volgende:

“Gaarne zou ik nog het volgende van u ontvangen:

Op 20 juli 1999 is het controlerapport opgemaakt. Hierin is, voor zover van belang, het volgende opgenomen:

“4.3 Verhuur van jachten

Door belastingplichtige worden jachten verhuurd aan particulieren. Aan de particulieren wordt huur in rekening gebracht. De huur wordt belast met omzetbelasting. Belastingplichtige huurt de jachten in de meeste gevallen van K te [buitenlands eiland]. In alle gevallen worden er standaard huur- en verhuurcontracten opgemaakt.

De charterfee (huur) die in rekening wordt gebracht, bedraagt in principe 1% van de waarde van het jacht. Dit is een zogenaamd “bare-boat” charterfee, dat wil zeggen het huurbedrag exclusief liggeld, brandstof en crew. Een huuropbrengst van 1% van de waarde kan nauwelijks rendabel zijn, maar de belastingplichtige realiseert een positief rendement op de verhuurtransacties, omdat haar tevens een laag huur in rekening wordt gebracht. Omdat de omzetbelastingwetgeving niet voorziet in at arm’s length transacties, kan de huur- en verhuurprijs laag worden gehouden.

De over de verhuuropbrengst verschuldigde omzetbelasting wordt juist berekend.”

Tot de gedingstukken behoort een afschrift van een brief van 29 september 1998 van eiseres aan I. In deze brief geeft eiseres aan dat de eigenaar van [naam motorjacht] (een schip met dezelfde naam als het motorjacht dat eerder in eigendom was bij X) M op [buitenlands eiland] is. Eiseres heeft in deze brief tevens de namen opgenomen van de eigenaren van een aantal andere motorjachten. Als bijlagen bij deze brief zijn – voor zover van belang – de volgende documenten meegezonden:

Tot de gedingstukken behoort een kopie van een verslag van een bespreking gehouden op 28 april 1999 tussen [naam] en [naam] werkzaam bij N belastingadviseurs en [naam] (Belastingdienst P) en I (FIOD [plaatsnaam]). In dit verslag staat – voor zover van belang – het volgende:

" Doelstelling bespreking: inzicht krijgen in het hoe en waarom van de door N bedachte “constructie” om luxe plezierjachten BTW-vrij in de EU te krijgen. In het bijzonder gaat het om meer informatie te verzamelen omtrent de routing en relatie tussen K - X - N.

Achtergrond

Tot 1993 was de situatie zo dat een jacht in een willekeurig EU-land kon worden gestald met een tijdelijke invoervrijstelling mits het jacht minstens 1x buitengaats was geweest. Na het wegvallen van de douanegrenzen mag een jacht door een niet-EU-inwoner maximaal 6 maanden onder tijdelijke vrijstelling in de EU gestald worden. Anders wordt er BTW geheven bij de betreffende particulier.

[naam (werkzaam bij N) verklaarde verder dat er in een luxe jachtensegment de volgende problemen ontstonden waaruit de onderhavige constructie is voortgekomen. (Hij vindt overigens het woord “constructie” in dit kader een te negatieve klank hebben).

· De koper van het duurdere segment plezierjachten (waarde > 1 miljoen) is veelal (uiteraard) een vermogend persoon die

niet bekend wil zijn. Niet vanwege fiscale motieven maar meer voor de veiligheid / kans op kidnapping. Er moet geen

directe link bestaan tussen jacht en eigenaar.

· Het Engels zeerecht is het meest uitgebreide en bekende zeerecht en verdient in het algemeen de voorkeur. Het zeerecht

is van toepassing van het land waar ook de eigenaar woonachtig is.

· Schepen van dit kaliber wisselen vaak van eigenaar, meestal rijke Amerikanen en oliesjeiks e.d. Wanneer zo’n jacht in de

EU wordt gestald ontstaat er een extra BTW-druk als gevolg van de gewijzigde tijdelijke invoervrijstelling (max. 6 mnd.).

In verband met bovengenoemde randvoorwaarden lag het voor de hand om een Ltd. als eigenaar van het jacht te kiezen die gevestigd moest zijn op bijv. [buitenlands eiland] (…).

Ten einde te bewerkstelligen dat een jacht makkelijker kan worden verkocht werd er een Ltd. tussengeschoven (in casu: K) en werd gekozen voor een huur/verhuur constructie.

Van belang is voorts dat in art 6 lid 2 letter e van de Wet OB is bepaald dat in geval van verhuur van vervoermiddelen door een niet-EU ondernemer aan een in NL wonende particulier, BTW in rekening moet worden gebracht wanneer het werkelijke gebruik en de werkelijke exploitatie in NL plaatsvinden. Om deze complicatie te omzeilen werd een NL jachtcharter (i.c. X te [plaatsnaam]) ingeschakeld zodat er alleen NL BTW aan de huurder/gebruiker in rekening wordt gebracht. In dit verband merkt [naam, werkzaam bij N] op dat de NL fiscus niet te kort komt, immers ook aan buitenlanders owrdt over de in rekening gebrachte huur BTW berekend en afgedragen.

Voor K is het ook voordelig dat vanwege de verleggingsregeling er geen BTW voorgefinancierd hoeft te worden.

Lage charterfee

Op 15 mei 2002 heeft I, werkzaam bij eiseres, een e-mail gestuurd aan N naar aanleiding van een bezoek van P van de Belastingdienst/P over een andere klant van eiseres. In deze e-mail staat, voor zover van belang, het volgende:

“P vertelde me dat de BTW konstruktie er een is waar de Belastingdienst in het geheel niet blij mee is, en dat de Belastingdienst (P) er alles aan zou doen om deze konstruktie om zeep te helpen. Ik heb hem daarop een kopie gegeven van het onderzoek van de Belastingdienst uit 1999 door zijn collega’s uit P”

Tot de gedingstukken behoort een kopie van een brief van 17 mei 2002 van eiseres aan P van de Belastingdienst/P. In deze brief staat, voor zover relevant, het volgende:

“1 Kontrakt met eigenaar

Wij huren het schip van K, [naam], [naam], [naam], [buitenlands eiland]. Hiervan treft u onze huurovereenkomst aan.

Wij hebben geen kontraktuele relatie met de eigenaar van het schip, maar delen u mede dat dit volgens onze gegevens [naam rechtspersoon] is welke op [buitenlands eiland] gevestigd is.

In 2005 is wederom een boekenonderzoek aangevangen bij eiseres. In het daarvan op 17 mei 2006 opgemaakte controlerapport is, voor zover van belang, het volgende opgenomen:

“3. Op vrijdag de 13e mei heb ik een telefonische afspraak gemaakt met de heer E om een nadere inzage te krijgen in het verhuurdossier m.b.t. het motorjacht [het motorjacht].

(…)

Vraag X: “Heeft u speciale informatie nodig van dit schip omdat de werf hieromtrent eveneens gebeld heeft?”

Belastingdienst: Niet specifiek, ik wil graag de betreffende verhuurordner nogmaals raadplegen.

Belastingdienst: “Hoe komt nu een (internationale) verhuurovereenkomst tot stand, wat is de rol van D te

[eiland] hierbij en welke relatie is er tussen de investerings-waarde en de uit de exploitatie te genereren gelden?”

X: Een huurovereenkomst kan op verschillende manieren tot stand komen, via onze diverse vestigingen in Nederland en

het Buitenland, via andere (internationale) relaties alswel ook via [naam accountantsbedrijf] daar wij de

verhuurovereenkomsten i.s.m. [naam accountantsbedrijf] “voeren”. Wij hebben een naam binnen de branche. D is, net als

wij, een brooker m.b.t. dergelijke jachten, zij “behartigen” met name het gebied “de Carribean”. D sluit eveneens

overeenkomsten af met eigenaren van dergelijke schepen. Verder weet ik niet wie of wat D verder is.

Hoe D aan zijn jachten komt is mij niet bekend. Dit geldt eveneens v.w.b. de prijsstelling.

(…)

Belastingdienst: “Maar dan nog, we hebben het slechts over een “rendement” van ruim 1% per jaar”

X: Dat kan, maar het is niet uitgesloten dat dergelijke jachten niet minder maar meer waard worden.

(…)

In de ordner heb ik de volgende bescheiden aangetroffen:

Op 12 december 2006 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen medewerkers van verweerder, E en twee adviseurs. Het verslag van deze bespreking van 15 januari 2007 luidt, voor zover van belang en na aanpassing door de adviseurs, als volgt:

“Verhuurcontract het motorjacht”

Inzake de heer A geeft de heer E aan dat hij de heer A niet heeft gesproken. De besprekingen zijn gedaan door de heer [naam], die als Finance Director werkzaam is bij de A-Group.

De heer A had het motorjacht (hierna de boot) al op het oog. B wilde de boot via X verhuren aan de heer A. De heer [naam] trad daarbij op namens B en namens de heer A.

E: X kan de boot nu niet aan een derde verhuren want de boot is voor een jaar aan A verhuurd. B heeft echter geen beperkingen opgelegd aan X. X heeft de boot niet verzekerd, deze is door B verzekerd met als medeverzekerden; X, A en D. Ook anderen kunnen van de verzekering gebruik maken, deze personen dienen dan op de polis vermeld te worden.

Controlerapport Belastingdienst P:

Op de vraag aan de heer E of de in het door de Belastingdienstmedewerker de heer [naam] in het controlerapport opgenomen verklaringen juist zijn antwoordt E ontkennend door onder andere te verklaren dat er geen enkele bemoeienis is van X met de bedrijfsvoering van D.

E: In alinea 2 staat iets in de geest van “Zij behartigen het gebied in de Cariben” of “Zij zijn jachtmakelaar in de Cariben”, maar dat heb ik niet gezegd.

E: In een alinea staat “D verhuurt schepen aan X” en “hoe D aan zijn jachten komt is mij niet bekend” maar dat heb ik eveneens niet gezegd. Het verslag is kennelijk achteraf opgemaakt door [naam], hij maakte tijdens het gesprek geen aantekeningen. Het rapport geeft niet precies weer wat door mij is gezegd. Voorts, op 13 mei 2005 heeft de heer [naam] geen bespreking gehad ten kantore van X. Op 18 mei 2005 heeft wel een gesprek ten kantore van X plaatsgevonden.

E: De contacten met D verliepen via [naam], nu heet ze [naam]. Zij is client account manager. Een commercieel directeur van D ken ik niet. Ik weet van het bestaan van D sinds 2002.

(…)

Aangifte ten invoer.

E: De handtekening op de invoeraangifte welke betrekking heeft op de invoer van de boot is inderdaad van mij. (…)

(…)

E: Het contract tussen X en D bestaat op het moment van invoer. X verhuurt onmiddellijk door. De douanewaarde wordt ontleend aan de factuur op naam gesteld van B.

(…)

E: Ik zal u een toelichting geven op de berekening van het charterdifference ad € [bedrag]. Per kwartaal wordt € [bedrag] uitgefactureerd. De inhuur bedraagt € [bedrag]. Op jaarbasis ontstaat een marge van € [bedrag]. Uit deze marge worden kosten gedekt voor advisering door [namen accountantskantoren. De verdeling is niet in een contract vastgelegd maar is gebaseerd op een mondelinge overeenkomst.”

Tot de gedingstukken behoort een ambtsedige verklaring van I van 5 januari 2010 waarin hij verklaart:

“Het verslag van de bespreking van 28 april 1999 is op 1 juni 1999 aan mij toegezonden. Ik heb het verslag voor de verzending van het controlerapport ontvangen.”

Tot de gedingstukken behoren afschriften van de (intern gehanteerde) notities “De fiscus in de boot genomen …….?” van de Belastingdienst/FIOD van juni 1998 en van “BTW-constructies met plezierjachten” van de Belastingdienst/CCP van 12 september 2000.

Tot de gedingstukken behoren kopieën van brochures van [naam], van N, [naam] en X en van de brochure “[naam brochure]”

Geschil en standpunten van partijen

In geschil is of verweerder eiseres terecht heeft uitgenodigd tot betaling van de wegens de invoer van het motorjacht verschuldigde omzetbelasting.

Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en vernietiging van de utb.

Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

Voor de standpunten van partijen verwijst de rechtbank naar de gedingstukken en naar het aangehechte proces-verbaal.

Beoordeling van het geschil

Beroep op het vertrouwensbeginsel

Eiseres heeft zich op het standpunt gesteld dat het in 1998/1999 uitgevoerde boekenonderzoek en de onder 2.15 bedoelde bespreking bij haar het in rechte te beschermen vertrouwen hebben gewekt dat de gang van zaken rond de invoer en de verhuur van de jachten op zijn fiscale merites was beoordeeld en akkoord bevonden. Verweerder heeft dit standpunt bestreden en gesteld dat hetgeen de Belastingdienst bekend was, niet bij de beoordeling dient te worden betrokken en, ten tweede, indien de wetenschap van de Belastingdienst dient te worden meegewogen, evenmin sprake is van gewekt vertrouwen. In beide gevallen, zo stelt verweerder, was het hem niet duidelijk dat de huurder/gebruiker van het jacht en de middellijk eigenaar daarvan – A – dezelfde persoon was.

De rechtbank stelt voorop dat de bewijslast aannemelijk te maken dat bij eiseres een in rechte te beschermen vertrouwen is gewekt, op eiseres rust.

Niet in geschil is dat de onderhavige transactie met het motorjacht soortgelijk is aan de transacties die werden beoordeeld tijdens het boekenonderzoek in 1998/1999. De rechtbank zal partijen hierin volgen, omdat zij geen aanleiding ziet hierover anders te oordelen.

Zoals in 4.1 uiteengezet, baseert eiseres haar standpunt dat bij haar in rechte te beschermen vertrouwen is gewekt op de uitkomst van het boekenonderzoek in 1998/1999 en de bespreking van 28 april 1999. Anders dan eiseres stelt, is bij haar geen in rechte te beschermen vertrouwen gewekt. Dit blijkt uit het volgende:

Nu eiseres geen eenduidige openheid van zaken heeft gegeven, kan niet worden geconcludeerd dat de Belastingdienst de onderhavige constructie tijdens het in 1998/1999 uitgevoerde boekenonderzoek reeds heeft beoordeeld. Daarom kan door dat boekenonderzoek bij eiseres niet in het in rechte te beschermen vertrouwen zijn gewekt dat de bij de invoer en verhuur van het motorjacht toegepaste constructie akkoord was bevonden.

Toepassing artikel 23

Eiseres heeft gesteld dat artikel 23 van de Wet op de omzetbelasting (hierna: de Wet OB) is toegepast op de invoer van het motorjacht, zodat ter zake van de invoer reeds omzetbelasting is geheven en navordering op grond van artikel 22 van de Wet OB niet mogelijk is. Eiseres stelt zich in dit verband op het standpunt dat navordering op grond van artikel 22 zou leiden tot dubbele heffing. De rechtbank verwerpt dit standpunt omdat door de onmiddellijke aftrek van de op grond van artikel 23 Wet OB aangegeven omzetbelasting, niet kan worden gezegd dat omzetbelasting op de invoer van het motorjacht drukt. Nu het motorjacht niet voor eiseres, maar voor een derde (A of zijn vennootschap B) bestemd was, had het motorjacht niet onder de zogeheten artikel-23-vergunning van eiseres mogen worden ingevoerd. Eiseres heeft zichzelf ten onrechte beschouwd als degene voor wie het motorjacht bestemd was nu zij immers nooit de macht heeft gekregen om als ware zij eigenaar over het motorjacht te beschikken. Eiseres is als aangever de omzetbelasting verschuldigd op grond van artikel 22 van de Wet OB zodat de utb terecht aan haar is opgelegd.

Relatieve simulatie of misbruik van recht

De rechtbank zal vervolgens beoordelen of sprake is van relatieve simulatie dan wel misbruik van recht, zoals verweerder stelt en eiseres bestrijdt.

Van relatieve simulatie is sprake indien feitelijk andere rechtshandelingen worden verricht dan in de overeenkomsten tot uitdrukking komen. Nu eiseres, B en A hebben bedoeld huurovereenkomsten op te stellen voor het motorjacht en zulks ook hebben gedaan, is van relatieve simulatie geen sprake. Niet is gebleken dat de hiervoor genoemde personen in de praktijk in strijd hebben gehandeld met de tussen hen gesloten huurovereenkomsten. Van relatieve simulatie is derhalve geen sprake.

Voorop moet worden gesteld dat een ieder de voor hem voordeligste structuur en invulling mag kiezen. Deze bevoegdheid is evenwel niet onbegrensd. Bij het kiezen van de voordeligste structuur mogen de grenzen die worden getrokken door het verbod van misbruik van recht niet worden overschreden. Daarbij zij opgemerkt dat de Zesde richtlijn zoals toepasselijk in 2003 alsmede de nationale bepalingen zich verzetten tegen het recht van een belastingplichtige de voorbelasting af te trekken indien de transacties waarop dit recht is gebaseerd misbruik vormen.

Van misbruik van recht is met betrekking tot de heffing van omzetbelasting blijkens de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen sprake ten eerste wanneer de betrokken transacties, in weerwil van de formele toepassing van de voorwaarden in de desbetreffende bepalingen van de Zesde richtlijn en de nationale wettelijke regeling tot omzetting daarvan, ertoe leiden dat in strijd met het doel van deze bepalingen een belastingvoordeel wordt toegekend. Ten tweede moet uit een geheel van objectieve factoren blijken dat het wezenlijke doel van de betrokken transacties erin bestaat een belastingvoordeel te verkrijgen. Voorts moeten, wanneer een misbruik is vastgesteld, de in het kader daarvan verrichte transacties zo worden geherdefinieerd dat de situatie wordt hersteld zoals zij zou zijn geweest zonder de transacties die dit misbruik vormen.

Met betrekking tot de onder 4.9.2 genoemde eerste eis, inhoudende de vaststelling dat in strijd met het doel (en de strekking) van deze bepalingen een belastingvoordeel wordt toegekend, overweegt de rechtbank dat de wegens de invoer van een plezierjacht door een particulier verschuldigde omzetbelasting overeenkomstig het doel (en de strekking) van de communautaire en nationale bepalingen op dit terrein, niet voor aftrek in aanmerking komt. Er dient derhalve omzetbelasting te drukken op het gebruik van het onderhavige motorjacht. Nu in het onderhavige geval eiseres aan de hand van een gekunsteld conglomeraat van speciaal daartoe in het leven geroepen (rechts)handelingen bereikt dat in vergelijking met de situatie dat dit conglomeraat achterwege blijft, in strijd met doel en strekking een substantieel bedrag, dat kan worden becijferd op (€ [bedrag] minus € [bedrag] aan omzetbelasting op de verhuur aan A) € [bedrag] aan omzetbelasting wordt bespaard, is aan de eerste voorwaarde voldaan.

Met betrekking tot de tweede voorwaarde overweegt de rechtbank dat verweerder aan de hand van de onder de feiten vermelde objectieve factoren, in onderling verband bezien, aannemelijk heeft weten te maken dat het wezenlijke doel van eiseres is het verkrijgen van een (substantieel) belastingvoordeel.

Uit het voorgaande volgt dat de rechtbank met betrekking tot de door eiseres in aftrek gebrachte voorbelasting concludeert tot een situatie van misbruik van recht. Tussen partijen is niet in geschil dat in dit geval de utb dient te worden verminderd met € [bedrag], zijnde het bedrag dat ter zake van de transacties die het misbruik vormen, op aangifte is voldaan.

Gelet op hetgeen onder 4.12 is overwogen dient het beroep gegrond te worden verklaard.

Proceskosten

Eiseres doet voor de berekening van de proceskostenvergoeding een beroep op artikel 2, derde lid, van het Besluit proceskosten bestuursrecht (hierna: het Besluit). In dit artikellid is bepaald dat in bijzondere omstandigheden kan worden afgeweken van het forfaitaire tariefsysteem. Blijkens de wetgevingsgeschiedenis (TK 1999-2000, 27024, nr. 3, blz. 7) ziet dit artikellid op uitzonderlijke, schrijnende gevallen, waarbij strikte toepassing van het Besluit evident onrechtvaardig zou zijn. Voor toekenning van een proceskostenvergoeding in afwijking van de forfaitaire bedragen van het Besluit is grond indien het bestuursorgaan het verwijt treft dat het een beschikking of uitspraak geeft respectievelijk doet of in rechte handhaaft, terwijl op dat moment duidelijk is dat die beschikking of uitspraak in een (de) daartegen ingestelde procedure geen stand zal houden (HR 13 april 2007, nr. 41.235, BNB 2007/260 en laatstelijk nog herhaald in HR 6 februari 2009, 08/01915, VN 2009/8.8).

Van bijzondere omstandigheden is in het onderhavige geval geen sprake. Zoals de rechtbank hiervoor heeft overwogen, is het beroep uitsluitend gegrond verklaard omdat een correctie diende plaats te vinden met een bedrag waarover partijen tegen het einde van de procedure bij de rechtbank overeenstemming hebben bereikt. De utb is niet uitgereikt in strijd met het recht of de beginselen van behoorlijk bestuur. De rechtbank ziet derhalve geen aanleiding voor toekenning van een integrale proceskostenvergoeding.

De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.288 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 161, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 0,5 punt voor het indienen van de conclusie van repliek, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, 0,5 punt voor het verschijnen ter nadere zitting met een waarde per punt van € 322 en een wegingsfactor 1).

verklaart het beroep gegrond;

vernietigt de uitspraak op bezwaar;

vermindert de utb met € [bedrag] tot € [bedrag];

veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiseres ten bedrage van € 1.288;

gelast dat verweerder het door eiseres betaalde griffierecht van € 288 vergoedt.

Deze uitspraak is gedaan op 2 april 2010 en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken door mr. A. van Dongen, voorzitter, mr. E. Polak en mr. C.J. Hummel, rechters, in tegenwoordigheid van mr. J. de Jong, griffier.

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (douanekamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.

Bij het instellen van hoger beroep dient het volgende in acht te worden genomen:

1 - bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd;

2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: