HR (P-G), 15-09-2009, nr. 07/13550

Verdachte is door de Enkelvoudige Kamer van het Gerechtshof te Amsterdam wegens ‘Overtreding van het bij artikel 2.17 van de APV-1994 van de gemeente Amsterdam bepaalde’ veroordeeld tot een geldboete van € 1.000,-, subsidiair twintig dagen hechtenis, waarvan € 500,-, subsidiair tien dagen hechtenis, voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar, met de bepaling dat de geldboete mag worden voldaan in twee termijnen van telkens één maand, elke termijn groot € 250,-.

Namens de verdachte hebben wijlen mr. G.P. Hamer en mr. B.P. de Boer, advocaten te Amsterdam, één middel van cassatie voorgesteld.

Het middel komt met verscheidene klachten op tegen de (motivering van de) bewezenverklaring en tegen de kwalificatiebeslissing.

Aan de verdachte is bij inleidende dagvaarding tenlastegelegd dat:

Daarvan heeft het Hof bewezenverklaard dat:

De bestreden uitspraak houdt in dat de bewezenverklaring is gegrond op een proces-verbaal van 28 september 2005, opgemaakt door de opsporingsambtenaren [verbalisant 1 en 2], een proces-verbaal van 28 september 2005, opgemaakt door de opsporingsambtenaar [verbalisant 3] en op de verklaring die de verdachte in hoger beroep heeft afgelegd, voor zover inhoudende:

De inhoud van de genoemde processen-verbaal is in de bestreden uitspraak niet opgenomen.

Artikel 1.1. van de Algemene Plaatselijke Verordening 1994 van Amsterdam (hierna: de APV) was1. opgenomen in Hoofdstuk 1, getiteld ‘Algemene bepalingen’, had als aanhef ‘Begrip weg’ en luidde als volgt:

Artikel 2.11 van de APV was opgenomen in Hoofdstuk 2, getiteld ‘Orde en Veiligheid’, had als aanhef ‘Evenementen’ en luidde als volgt:

In de leden 3 tot en met 12 van artikel 2.11 van de APV werd onder meer voorgeschreven welke belangen de Burgemeester bij de beoordeling van een vergunningaanvraag in aanmerking kon nemen, dat de Burgemeester aan de vergunning voorschriften of beperkingen kon verbinden met het oog op de desbetreffende belangen, dat een aanvraag om een vergunning moest worden ingediend uiterlijk acht weken voor de datum van het evenement en wat de werking van de vergunning ten opzichte van derden (niet-vergunninghouders) was.

Artikel 2.14 van de APV had als aanhef ‘Kennisgeving voetbalwedstrijden’ en luidde als volgt:

Artikel 2.15 van de APV had als aanhef ‘Verboden voetbalwedstrijd’ en luidde als volgt:

Artikel 2.17 van de APV had als aanhef ‘Aanbieden van diensten op of aan de weg’ en luidde als volgt:

Bij de APV behoorde een Bijlage 1, getiteld Toelichting op de Algemene Plaatselijke Verordening per hoofdstuk/artikel. Deze toelichting hield in:

Het middel bevat ten eerste de klacht dat niet is bewezenverklaard dat de verdachte de desbetreffende plaatsbewijzen op of aan de weg te koop heeft aangeboden en daartoe in voorraad heeft gehad, maar slechts dat hij dat in de omgeving van de Arena Boulevard heeft gedaan, ‘hetgeen niet zonder meer impliceert dat het feit werd begaan ‘op of aan de weg’ nu zich immers in de omgeving van de Arena Boulevard vanzelfsprekend verscheidene gebouwen bevinden die, eveneens vanzelfsprekend, ook voor rekwirant toegankelijk zullen zijn.2. Een essentieel bestanddeel van de in art. 2.17 lid 2 neergelegde verbodsbepaling ontbreekt daarmee.’ Daarom zou het Hof het bewezenverklaarde ten onrechte hebben gekwalificeerd als overtreding van artikel 2.17 de APV.

Artikel 2.17, tweede lid, van de APV behelst een verbod op de daarin beschreven handelingen ‘op of aan de weg(…) behalve in de daarvoor bestemde en bij het evenement behorende ruimte’. Reeds uit de tekst van deze bepaling op zich volgt dat het verbod ook van toepassing is op het op of aan de weg aanbieden, etc. in andere ruimten dan de daarvoor bestemde en bij het evenement behorende ruimte. Blijkens de toelichting bij de APV wordt met de zinsnede ‘aan de weg’ beoogd de toepassing van de bepaling uit te breiden tot plaatsen die buiten het begrip weg vallen en die soms wel, soms niet voor het publiek toegankelijk zijn. Gedragingen op privéterreinen zijn niet van de reikwijdte van artikel 2.17 APV uitgezonderd. Artikel 2.17, tweede lid, van de APV bestrijkt derhalve ook het aanbieden, etc. van kaartjes in (of vanuit) gebouwen, zolang dat aanbieden aan de weg plaatsvindt. Van aanbieden aan de weg is sprake wanneer het aanbieden een duidelijke relatie heeft met of een uitstraling heeft naar de weg en de openbare ruimte. Daarvoor zal in de regel een zekere nabijheid ten opzichte van de weg vereist zijn. Met artikel 2.17 APV werd immers beoogd in het straatleven onwenselijk te achten activiteiten aan banden te leggen. Ook de strekking van artikel 2.17 APV — handhaving van de openbare orde en veiligheid — duidt erop dat wil het aanbieden van kaartjes in (of vanuit) een feitelijk aan een weg gelegen ruimte onder de reikwijdte van het verbod vallen sprake moet zijn van enige relatie met de openbare ruimte.

Een redelijke uitleg van de passage ‘aan de weg’ in artikel 2.17 APV lijkt mij daarom mee te brengen dat wanneer het aanbieden, etc., het verloop van de gang van zaken in de openbare ruimte op geen enkele wijze beïnvloedt, bijvoorbeeld omdat het aanbieden in het geheel niet is gericht tot personen die zich op of nabij de weg bevinden, dergelijk aanbieden niet kan gelden als aanbieden ‘aan de weg’. In deze uitleg zou bijvoorbeeld het telefonisch, of enkel op afspraak, aanbieden in een voor het publiek niet (althans niet voor het kopen van kaartjes) toegankelijk aan de Arena Boulevard gelegen kantoor niet onder het verbod vallen. Bij verkoop in een voor het publiek opengesteld aan dezelfde boulevard gelegen café zou dat anders kunnen liggen, afhankelijk van bijvoorbeeld de (te verwachten) weerslag op de openbare ruimte. Er zou zich als gevolg van het aanbieden bijvoorbeeld voor het café een rij kunnen vormen of er zou een toeloop naar het café kunnen optreden.

Tegen deze achtergrond lijkt de beoordeling of verkoop in een andere ruimte dan een daarvoor bestemde en bij het evenement behorende ruimte al dan niet aan de weg plaatsvindt mij een in hoge mate feitelijke aangelegenheid. In ieder geval is het niet zo dat het enkele feit dat, zoals in de toelichting op het middel kennelijk tot uitgangspunt wordt genomen, de tenlastelegging en in lijn daarmee de bewezenverklaring de mogelijkheid openlaten dat het aanbieden en daartoe in voorraad hebben van de kaartjes hebben plaatsgevonden in zich in de omgeving van de Arena Boulevard bevindende gebouwen meebrengt dat het bewezenverklaarde handelen niet aan de weg heeft plaatsgevonden.3.

In de tenlastelegging werd de verdachte verweten ‘op en/of in de omgeving van de Arena Boulevard, althans op en/of aan een weg’ kort gezegd kaartjes te hebben aangeboden. Kennelijk stond de steller van de tenlastelegging voor ogen om met de passage ‘op en/of in de omgeving van de Arena Boulevard’ een nadere invulling te geven aan het bestanddeel ‘op en/of aan een weg’. Kennelijk en niet onbegrijpelijk heeft het Hof de tenlastelegging zo uitgelegd dat daarin met de woorden ‘op en/of in de omgeving van de Arena Boulevard’ werd bedoeld op of aan de Arena Boulevard. Meer precies gezegd heeft het Hof dus kennelijk de woorden ‘in de omgeving van’ uitgelegd als ‘aan’. Die uitleg komt mij niet onbegrijpelijk voor. Dat aan de Arena Boulevard ook gebouwen zijn gelegen waarin het aanbieden en in voorraad hebben gelet op de tenlastelegging en bewezenverklaring plaatsgevonden zouden kunnen hebben doet daaraan gelet op het voorgaande niet af. Ook in de bewezenverklaring heeft het Hof de woorden ‘in de omgeving van’ kennelijk gebezigd in de betekenis van ‘aan’ de Arena Boulevard. Daarvan uitgaande heeft het Hof de bewezenverklaring terecht gekwalificeerd als overtreding van artikel 2.17 APV.

De eerste klacht faalt.

Het middel klaagt voorts dat het Hof ten onrechte heeft aangenomen dat het te koop aanbieden en daartoe in voorraad hebben van plaatsbewijzen voor de voetbalwedstrijd Ajax-Arsenal valt onder het in artikel 2.17, tweede lid, APV opgenomen verbod. Gelet op artikel 2.11, eerste lid, aanhef en onder a van de APV, gezien in samenhang met artikel 2.14, eerste lid, APV zijn voetbalwedstrijden in het kader van het betaald voetbal uitgezonderd van het begrip evenement zoals dat in artikel 2.11 APV is gedefinieerd en in het tweede lid van artikel 2.17 APV opgenomen verbod wordt gebruikt, aldus de stellers van het middel.

Mijns inziens is het niet zo dat het begrip ‘evenement’ zoals dat in artikel 2.11 APV wordt gedefinieerd en waarvan voetbalwedstrijden als bedoeld in artikel 2.14 APV zijn uitgezonderd samenvalt met het begrip evenement in de zin van artikel 2.17 APV. Artikel 2.11 APV beperkt de daar gegeven definitie van het begrip ‘evenement’ met zoveel woorden tot ‘dit artikel’. De toelichting bij de artikelen 2.9 tot en met 2.13 APV houdt voorts in dat artikel 2.11 APV — klaarblijkelijk: slechts — de ‘algemene’ evenementen regelt, die resteren ‘na aftrek van’ de bijzondere evenementen zoals voetbalwedstrijden. Dat voetbalwedstrijden (kennelijk ook die in het betaald voetbal), hoewel geen evenementen in de zin van artikel 2.11 APV, niettemin evenementen in de zin van artikel 2.17 APV zijn volgt ook uit de toelichting bij laatstgenoemd artikel, waarin het verkopen van entreebiljetten voor voetbalwedstrijden uitdrukkelijk als verboden handeling wordt genoemd.

De tweede klacht faalt.

De derde klacht in het middel houdt in dat het Hof heeft verzuimd de voor de bewezenverklaring redengevende feiten en omstandigheden in de bestreden uitspraak op te nemen.

De aantekening van het mondeling arrest van de Enkelvoudige Kamer van 20 december 2006 diende ingevolge artikel 425, vierde lid aanhef en onder c (oud) Sv te voldoen aan de eisen die zijn gesteld in artikel 3 van de Regeling aantekening mondeling vonnis door politierechter, kinderrechter, economische politierechter, de kantonrechter en de enkelvoudige kamer voor behandeling in strafzaken in hoger beroep van 2 oktober 1996, Stc. 1996, 197.4. Dit artikel bepaalt onder d. dat de aantekening dient in te houden de:

De bestreden uitspraak voldoet gelet op hetgeen hiervoor onder 7 is vermeld niet aan dit voorschrift. Indien wordt aangenomen dat de in artikel 359, derde lid, Sv opgenomen uitzondering voor het geval de verdachte het tenlastegelegde heeft bekend ook van toepassing is op het hoger beroep tegen een vonnis van de Kantonrechter,5. biedt dat in het onderhavige geval geen uitkomst. Dat de verdachte heeft bekend dat hij ook de kaartjes voor het concert van Guus Meeuwis te koop heeft aangeboden en daartoe in voorraad heeft gehad kan aan de hand van de bestreden uitspraak niet eenvoudig worden achterhaald. Dat hij de kaartjes in de omgeving van de Arena Boulevard heeft aangeboden evenmin.6.

Voor zover het middel klaagt over de motivering van de bewezenverklaring is het terecht voorgesteld.

Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen.

De conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden uitspraak en tot zodanige op artikel 440 Sv gegronde beslissing als de Hoge Raad gepast voorkomt.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG