Rb. Alkmaar, 20-10-2010, nr. 122127 - FA RK 10-748

aristocratische- familie haar kind ter adoptie heeft afgestaan, omdat het destijds niet acceptabel was dat er een "bastaard" in de familie kwam. Later is het contact niet alleen met de moeder hersteld, maar ook heeft de vrouw een dierbare band opgebouwd met de zuster van de moeder en de man van de zuster, alsmede de ouders van de moeder. Via de familie van haar vader was de moeder lid van twee familiefondsen met aanzienlijke vermogens die als doelstelling hebben ondersteuning te verlenen aan behoeftige familieleden. Beide fondsen laten statutair als leden alleen wettige afstammelingen van de oorspronkelijke stichters van het fonds toe. Beide fondsen hebben een uitzondering voor de vrouw gemaakt en haar als onvoorwaardelijk lid toegelaten. Ten gevolge van de opvoeding door haar adoptiefouders heeft de vrouw bepaalde kansen in haar leven gemist. De moeder heeft dit gemis voor de vrouw voor een groot deel goed gemaakt. De adoptie is destijds zonder nadere motivering in het kennelijk belang van de vrouw geacht. Thans geldt in de wet het nadere vereiste dat het kind niets meer van zijn ouders te verwachten heeft. De adoptie van de vrouw voldoet op geen enkele wijze aan dit laatste criterium. De vrouw heeft van de moeder wel degelijk alles te verwachten gehad en dit na haar achttiende jaar ook gekregen.

De rechtbank overweegt als volgt.

Het verzoek is gestoeld op artikel 1:231 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW). In dit artikel is bepaald dat het verzoek tot herroeping van de adoptie ingediend moet worden niet eerder dan twee jaren en niet later dan vijf jaren na de dag, waarop de geadopteerde meerderjarige is geworden. De vrouw was ten tijde van indiening van het verzoek 45 jaar oud. Hiermee is de termijn ruimschoots overschreden. De vrouw heeft als reden hiervoor aangevoerd dat de eerste jaren na haar meerderjarigheid de druk van buiten (van de familie [FAMILIE 2] en omgeving) zodanig groot is geweest, dat dit voor de vrouw een belemmering vormde om dit te doen. Vervolgens heeft zij verdere stappen achterwege gelaten, in de veronderstelling dat dit, gelet op de wettelijke termijn in artikel 1:231 van het BW, niet meer mogelijk was. De moeder is overleden op 28 augustus 2009. Na haar overlijden heeft de vrouw van haar raadsman vernomen dat een beroep op artikel 8 EVRM een herroeping mogelijk zou kunnen maken.

De rechtbank overweegt dat het stellen van termijnen in beginsel geen ongerechtvaardigde inmenging in het family life is in de zin van artikel 8 van het EVRM, nu de in de wet gegeven termijnen noodzakelijk zijn in een democratische samenleving teneinde de rechtszekerheid te waarborgen en voorts ter bescherming van de belangen van de betrokkenen in de van toepassing zijnde wettelijke bepaling. In artikel 1:231 van het BW gaat het om het belang van de vrouw en dient de genoemde termijn ter bescherming van dit belang. De vrouw behoeft in dit geval geen bescherming, maar heeft er juist belang bij dat de feitelijke familieband tussen haar en de moeder als een familierechtelijke band wordt bevestigd. De vrouw heeft er recht op dat haar biologische afstamming ook juridisch wordt bevestigd. De rechtbank acht toepassing van de in artikel 1:231, tweede lid, van het BW gestelde termijn in de in deze zaak geschetste omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar. Dat de overschrijding van de termijn zeer ruim is doet daar niet aan af. Een verzoek tot herroeping is ongetwijfeld een zeer ingrijpende keuze, die op jonge leeftijd niet zomaar gemaakt kan worden en waarbij niet valt uit te sluiten dat een geadopteerde in die leeftijdsperiode onvoldoende in staat is de reikwijdte van die keuze te overzien. Het opbouwen van familiebetrekkingen met de oorspronkelijke ouder(s) en het afstand nemen tot adoptiefouders kan lange tijd duren en daardoor leiden tot een -lange- termijnoverschrijding. De rechtbank is in dit geval dan ook van oordeel dat toepassing van voornoemde termijn een ongerechtvaardigde inmenging in het gezinsleven in de zin van artikel 8, tweede lid, van het EVRM betekent. De rechtbank laat in dit geval de termijn buiten beschouwing. De vrouw is ontvankelijk in haar verzoek.

Gelet op de stukken, de referteverklaring van adoptant en het verhandelde ter zitting is de rechtbank van oordeel dat herroeping van de adoptie in het kennelijk belang van de vrouw is. De rechtbank is op grond van het vorenstaande in gemoede overtuigd van de redelijkheid van het verzoek.

Met betrekking tot de geslachtsnaam overweegt de rechtbank dat de vrouw bij de adoptie in 1971 de geslachtsnaam van de adoptant heeft gekregen. In artikel 1:5, eerste lid, van het BW is -voor zover hier van toepassing- bepaald dat indien een kind alleen in familierechtelijke betrekking tot de moeder staat, het haar geslachtsnaam heeft. Uit artikel 1:232 van het BW volgt dat door herroeping van de adoptie de familierechtelijke betrekkingen tussen de vrouw en de adoptant en diens bloedverwanten worden verbroken en de familierechtelijke betrekkingen tussen de vrouw en de moeder en haar bloedverwanten van rechtswege weer herleven. De vrouw verkrijgt dus ook van rechtswege de geslachtsnaam [FAMILIE 1]. De overige verzoeken van de vrouw behoeven dan ook geen bespreking.