Tegengaan mismatches bij zakelijkheidsbeginsel

Tegengaan mismatches bij zakelijkheidsbeginsel

Frank Elsweier

a9fe7195-3957-41eb-9bce-6f4724605c35

Tilburg University - Universitair docent en onderzoeker

EY Belastingadviseurs – Belastingadviseur, Kennisbeheer en Bureau Vaktechniek

Sinds 1 januari 2022 gelden maatregelen die ‘mismatches’ bij de toepassing van het ‘at arm’s length’-beginsel (zakelijkheidsbeginsel) weg moeten nemen.

In dit thema krijgt u antwoorden op de volgende vragen:

Wat is de achtergrond van het ‘at arm’s length’-beginsel en waarom zijn de aanvullende maatregelen nodig?

Wanneer krijgt een belastingplichtige met de anti-mismatchregels te maken?

Wat zijn de (Nederlandse) fiscale gevolgen van deze maatregelen?

Inleiding

Sinds 1 januari 2022 geldt de Wet tegengaan mismatches bij toepassing zakelijkheidsbeginsel. De maatregelen staan in art. 8ba t/m art. 8bd en art. 35 Wet VPB 1969.

Doel

Het ‘at arm’s length’-beginsel zorgt ervoor dat een in Nederland gevestigde vennootschap zakelijk moet handelen met een (buitenlandse) concernvennootschap. Bij een strikte toepassing van dit zakelijkheidsbeginsel kan een deel van de winst onbelast blijven. Bijvoorbeeld omdat niet betaalde kosten in Nederland (toch) aftrekbaar zijn, terwijl het buitenland deze opbrengsten niet belast. De maatregelen uit de Wet tegengaan mismatches bij toepassing zakelijkheidsbeginsel nemen deze verschillen weg.

Niet-zakelijke baten belast, of zakelijke lasten niet in aftrek

Nederland staat neerwaartse aanpassingen (verlagingen) van de fiscale winst op grond van het at arm’s length-beginsel niet meer toe voor zover het andere land de corresponderende opwaartse aanpassing niet in de belastinggrondslag betrekt. Het gevolg is dat bij een mismatch niet-zakelijke baten in Nederland zijn belast, of zakelijke lasten niet aftrekbaar zijn.

Vermogensbestanddelen activeren en afschrijven

Voor vermogensbestanddelen die een belastingplichtige binnen concernverband verkrijgt in een boekjaar dat aanvangt op of na 1 januari 2022 geldt een teboekstellingsbepaling. Deze bepaling ziet op de overdracht van een vermogensbestanddeel vanuit het buitenland naar Nederland voor een te lage overeengekomen vergoeding. In dat geval mag de belastingplichtige in Nederland het vermogensbestanddeel alleen tegen de hogere zakelijke prijs activeren en afschrijven indien in het buitenland een corresponderende opwaartse aanpassing (verhoging) wordt betrokken in een naar de winst geheven belasting. Voor bedrijfsmiddelen die in de periode op of na 1 juli 2019 en vóór 1 januari 2022 van gelieerde lichamen zijn verkregen, geldt mogelijk een afschrijvingsbeperking op grond van het overgangsrecht.

Overdracht in natura (flankerende maatregel)

Voor kapitaalstortingen en winstuitdelingen in natura geldt een flankerende maatregel. Een belastingplichtige mag een vanuit het buitenland, in natura, verkregen vermogensbestanddeel activeren voor de waarde die het buitenland in de belastinggrondslag betrekt.

Documenten bij dit thema

HR 31 mei 1978, 18230, BNB 1978/252 (Zweeds Grootmoederarrest)

Het vereiste van ‘betrekking in de heffing’ en de toepassing van doorschuiffaciliteiten in het licht van artikel 8bd Wet VPB 1969, J. Versluis, WFR 2024/199

Mismatches bij toepassing van het zakelijkheidsbeginsel, J.N. Bouwman, M.J. Boer, MBB 2023/13

Hybridemismatches met een vaste inrichting in het licht van de oorsprongseis van ATAD2, J. Versluis, WFR 2023/159

Secundaire transacties en de Wet tegengaan mismatches bij toepassing zakelijkheidsbeginsel, J. Versluis, WFR 2022/216

De werking van art. 8bd Wet Vpb 1969 in binnenlandse situaties; dringende aanpassing van de wet gewenst!, B.F.M. Coebergh, NTFR 2022/3584

Artikel 8bb Wet VPB 1969 in internationaal en Europeesrechtelijk perspectief: had Tancredi gelijk?, C.A.T. Peters, WFR 2022/31

Foutenherstel bij een onjuiste toepassing van het zakelijkheidsbeginsel, A.O. Lubbers, WFR 2022/18

Artikel 8bd en niet aan vpb onderworpen Nederlandse lichamen: overkill in een mijnenveld?, G.J. de Ruiter, NLF-Opinies 2021/29

Transfer pricing en het conceptwetsvoorstel ‘Wet tegengaan mismatches bij toepassing zakelijkheidsbeginsel’, Herksen, M.I.E. van, Jie-A-Joen, C.S.J., Broen, B., MBB 2021/34

Het conceptwetsvoorstel ‘Wet tegengaan mismatches bij toepassing zakelijkheidsbeginsel’ in relatie tot belastingverdragen, R.H.M. Roumen, WFR 2021/134

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 8ba Wet VPB 1969, aant. 1

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 8bb Wet VPB 1969, aant. 1

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 8bc Wet VPB 1969, aant. 1

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 8bd Wet VPB 1969, aant. 1

Vakstudie Vennootschapsbelasting, art. 35 Wet VPB 1969, aant. 1

Cursus Belastingrecht, H. Vermeulen, onderdeel Vpb.2.0.4.B.e Mismatches in verband met het at arm’s-length-beginsel in internationaal verband