Totstandkoming Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking (35931)
Totstandkoming Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking (35931)
Redactie
De staatssecretaris van Financiën heeft het wetsvoorstel Wet implementatie belastingplichtmaatregel ATAD2 bij de Tweede Kamer ingediend. Het wetsvoorstel is onderdeel van het pakket Belastingplan 2022. Het voorstel bevat de flankerende maatregelen in de systematiek van de vennootschapsbelasting, de dividendbelasting en de bronbelasting rond de belastingplichtmaatregel voor omgekeerde hybride lichamen. Het is de bedoeling dat de wet op 1 januari 2022 in werking treedt.
Omgekeerde hybride lichamen
Omgekeerde hybride lichamen zijn samenwerkingsverbanden die voor belastingdoeleinden als transparant (niet-zelfstandig belastingplichtig) worden aangemerkt door de staat naar het recht waarvan deze samenwerkingsverbanden zijn aangegaan of waarin ze zijn gevestigd. Door de staat waar een gelieerd lichaam is gevestigd dat participeert in dat samenwerkingsverband worden ze als niet-transparant (en daarmee zelfstandig belastingplichtig) aangemerkt.
Belastingplichtmaatregel
Op grond van de voorgestelde wijzigingen in de vennootschapsbelasting worden omgekeerde hybride lichamen binnenlands belastingplichtig in Nederland als het samenwerkingsverband is aangegaan naar Nederlands recht, dan wel Nederland de staat van vestiging is. Voor zover de winst van het omgekeerde hybride lichaam rechtstreeks toekomt aan participanten in een staat die dat lichaam als transparant aanmerkt, wordt voorzien in een aftrekmogelijkheid, waardoor dat deel van de winst van het omgekeerde hybride lichaam effectief niet wordt belast in Nederland.
Aan deze aftrek is de voorwaarde verbonden dat dit gedeelte van de winst bij de participanten wordt belast. Deze maatregel is niet van toepassing op collectieve beleggingsinstellingen met een gediversifieerde effectenportefeuille die onder financieel toezicht staan.
Omgekeerde hybride lichamen worden onder belastingverdragen aangemerkt als inwoner van Nederland, waarmee deze omgekeerde hybride lichamen verdragsgerechtigd zullen zijn en in aanmerking komen voor een woonplaatsverklaring.
De aanvang en het einde van de belastingplicht van een omgekeerd hybride lichaam wijkt niet af van de aanvang en het einde van de belastingplicht van andere vennootschapsbelastingplichtigen. Verder wordt in dit wetsvoorstel de fiscale behandeling van omgekeerde hybride lichamen voor de toepassing van de inkomstenbelasting, dividendbelasting en bronbelasting op rente- en royaltybetalingen geregeld.
Cv/bv-structuur
Een bekend voorbeeld van een omgekeerd hybride lichaam is de besloten commanditaire vennootschap in cv/bv-structuur. Het fiscale voordeel van de cv/bv-structuur is per 1 januari 2020 al weggenomen door de hybridemismatchmaatregelen uit art. 12aa e.v. Wet VPB 1969. Met ingang van 1 januari 2022 is de belastingplichtmaatregel van toepassing op de cv. De hybridemismatchmaatregelen vinden dan geen toepassing meer.
Uitbreiding gelieerdheidsbegrip
Het voorstel herstelt een technische omissie in de reeds geïmplementeerde hybridemismatchmaatregelen. Voorgesteld wordt dat de hybridemismatchmaatregelen ook van toepassing zijn als een hybridemismatch ontstaat tussen de belastingplichtige en een gelieerd natuurlijk persoon. Op dit moment zijn de reguliere hybridemismatchmaatregelen alleen van toepassing als de hybridemismatch ontstaat tussen de belastingplichtige en een gelieerd lichaam.
Overgangsrecht
Het kabinet vindt een overgangsregeling in verband met de belastingplichtmaatregel niet noodzakelijk. Ten aanzien van de open cv, die na een toekomstige afschaffing van de belastingplicht van de open cv zou kunnen kwalificeren als een omgekeerd hybride lichaam, wordt bij een toekomstig wetsvoorstel (Aanpassing fiscaal kwalificatiebeleid rechtsvormen) bekeken of en op welke wijze overgangsrecht wordt opgenomen.
Stand van zaken:
Het voorstel is aangenomen door de Tweede Kamer. Ook het gewijzigd amendement van het lid Idsinga over verduidelijking van de toepassing van artikel 9, eerste lid, onderdeel e, 35931, nr. 9, is aangenomen. Het voorstel is op 21 december 2021 aangenomen door de Eerste Kamer.
Redactie
De staatssecretaris van Financiën heeft het wetsvoorstel Wet implementatie belastingplichtmaatregel ATAD2 bij de Tweede Kamer ingediend. Het wetsvoorstel is onderdeel van het pakket Belastingplan 2022. Het voorstel bevat de flankerende maatregelen in de systematiek van de vennootschapsbelasting, de dividendbelasting en de bronbelasting rond de belastingplichtmaatregel voor omgekeerde hybride lichamen. Het is de bedoeling dat de wet op 1 januari 2022 in werking treedt.
Omgekeerde hybride lichamen
Omgekeerde hybride lichamen zijn samenwerkingsverbanden die voor belastingdoeleinden als transparant (niet-zelfstandig belastingplichtig) worden aangemerkt door de staat naar het recht waarvan deze samenwerkingsverbanden zijn aangegaan of waarin ze zijn gevestigd. Door de staat waar een gelieerd lichaam is gevestigd dat participeert in dat samenwerkingsverband worden ze als niet-transparant (en daarmee zelfstandig belastingplichtig) aangemerkt.
Belastingplichtmaatregel
Op grond van de voorgestelde wijzigingen in de vennootschapsbelasting worden omgekeerde hybride lichamen binnenlands belastingplichtig in Nederland als het samenwerkingsverband is aangegaan naar Nederlands recht, dan wel Nederland de staat van vestiging is. Voor zover de winst van het omgekeerde hybride lichaam rechtstreeks toekomt aan participanten in een staat die dat lichaam als transparant aanmerkt, wordt voorzien in een aftrekmogelijkheid, waardoor dat deel van de winst van het omgekeerde hybride lichaam effectief niet wordt belast in Nederland.
Aan deze aftrek is de voorwaarde verbonden dat dit gedeelte van de winst bij de participanten wordt belast. Deze maatregel is niet van toepassing op collectieve beleggingsinstellingen met een gediversifieerde effectenportefeuille die onder financieel toezicht staan.
Omgekeerde hybride lichamen worden onder belastingverdragen aangemerkt als inwoner van Nederland, waarmee deze omgekeerde hybride lichamen verdragsgerechtigd zullen zijn en in aanmerking komen voor een woonplaatsverklaring.
De aanvang en het einde van de belastingplicht van een omgekeerd hybride lichaam wijkt niet af van de aanvang en het einde van de belastingplicht van andere vennootschapsbelastingplichtigen. Verder wordt in dit wetsvoorstel de fiscale behandeling van omgekeerde hybride lichamen voor de toepassing van de inkomstenbelasting, dividendbelasting en bronbelasting op rente- en royaltybetalingen geregeld.
Cv/bv-structuur
Een bekend voorbeeld van een omgekeerd hybride lichaam is de besloten commanditaire vennootschap in cv/bv-structuur. Het fiscale voordeel van de cv/bv-structuur is per 1 januari 2020 al weggenomen door de hybridemismatchmaatregelen uit art. 12aa e.v. Wet VPB 1969. Met ingang van 1 januari 2022 is de belastingplichtmaatregel van toepassing op de cv. De hybridemismatchmaatregelen vinden dan geen toepassing meer.
Uitbreiding gelieerdheidsbegrip
Het voorstel herstelt een technische omissie in de reeds geïmplementeerde hybridemismatchmaatregelen. Voorgesteld wordt dat de hybridemismatchmaatregelen ook van toepassing zijn als een hybridemismatch ontstaat tussen de belastingplichtige en een gelieerd natuurlijk persoon. Op dit moment zijn de reguliere hybridemismatchmaatregelen alleen van toepassing als de hybridemismatch ontstaat tussen de belastingplichtige en een gelieerd lichaam.
Overgangsrecht
Het kabinet vindt een overgangsregeling in verband met de belastingplichtmaatregel niet noodzakelijk. Ten aanzien van de open cv, die na een toekomstige afschaffing van de belastingplicht van de open cv zou kunnen kwalificeren als een omgekeerd hybride lichaam, wordt bij een toekomstig wetsvoorstel (Aanpassing fiscaal kwalificatiebeleid rechtsvormen) bekeken of en op welke wijze overgangsrecht wordt opgenomen.
Stand van zaken:
Het voorstel is aangenomen door de Tweede Kamer. Ook het gewijzigd amendement van het lid Idsinga over verduidelijking van de toepassing van artikel 9, eerste lid, onderdeel e, 35931, nr. 9, is aangenomen. Het voorstel is op 21 december 2021 aangenomen door de Eerste Kamer.
Lees ook het fiscale thema Hybridemismatchmaatregelen (ATAD 2)
Lees ook het fiscale thema Wet aanpassing fiscaal kwalificatiebeleid rechtsvormen
Documenten bij dit thema
Wetgeving
Kies voorgestelde versie in de tijdsbalk bij het wetsartikel. Hier is vergelijken van versies ook mogelijk.
Art. 4.5 Wet IB 2001
Art. 4.6 Wet IB 2001
Art. 7.2 Wet IB 2001
Art. 2 Wet VPB 1969
Art. 9 Wet VPB 1969
Art. 12aa Wet VPB 1969
Art. 12ab Wet VPB 1969
Art. 12ac Wet VPB 1969
Art. 12ad Wet VPB 1969
Art. 13 Wet VPB 1969
Art. 17a Wet VPB 1969
Art. 25 Wet VPB 1969
Art. 1 Wet dividendbelasting 1965
Art. 4 Wet dividendbelasting 1965
Art. 1.2 Wet bronbelasting
Art. 2.1 Wet bronbelasting
Art. 2 AWR
Literatuur
Oud en Nieuwnummer, V-N 2022/1.0
Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking. Nota naar aanleiding van verslag, V-N 2021/56.6
Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking. Memorie van antwoord, V-N 2021/56.5
Wet implementatie belastingplichtmaatregel ATAD2, Special: Tweede Kamer akkoord met pakket Belastingplan 2022, TaxVisions
NOB: Forse toename administratieve lasten bij beoordelen zakelijk handelen tussen partijen, TaxLive
Pakket Belastingplan 2022. Aangenomen amendementen, V-N 2021/50.8
Pakket Belastingplan 2022. Beantwoording vragen 2e wetgevingsoverleg, V-N 2021/50.4
Pakket Belastingplan 2022. Reactie staatssecretaris op Commentaren NOB en RB, V-N 2021/50.3
Pakket Belastingplan 2022. Beantwoording vragen 1e wetgevingsoverleg, V-N 2021/50.2
Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking. Nota naar aanleiding van het verslag, V-N 2021/47.11
Aanvullende commentaren NOB op pakket Belastingplan 2022, 22 oktober 2021, Taxlive
De vennootschapsbelasting in 2022, prof. dr. Q.W.J.C.H. Kok, WFR 2021/190
Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking. Nader rapport, V-N 2021/41.11
Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking. Voorgestelde wettekst met artikelsgewijze toelichting, V-N 2021/41.10
Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking. Memorie van toelichting, V-N 2021/41.9
RB: bewijs voor te complex belastingstelsel in Belastingplan 2022, Taxlive
Vragenvuur van NOB naar aanleiding van Pakket Belastingplan 2022, commentaar NOB, TaxLive
Wetsvoorstel implementatie belastingplichtmaatregel ATAD2; Wisman, mr. C. (Ciska); Taxvisions
Belastingplannen 2022: beleidsarm, veel technische wijzigingen en enkele moetjes; interview TaxLive
Na ATAD2 vrijwel geen nieuwe cv/bv-structuren meer opgezet en bestaande structuren ontmanteld, V-N 2021/28.9
Consultatie aangepast classificatiekader: op weg naar de symmetrische benadering? WFR 2021/113
Reactie NOB op maatregelen tegen mismatches
Internetconsultatie gestart over implementatie slotgedeelte ATAD2, V-N 2021/13.6
Naslag
Parlementaire geschiedenis
Documenten:
Publicatie, Stb. 2021, 653
Voortzetting behandeling, Verslag EK 2021/2022, nr. 11, item 8
Voortzetting behandeling, Verslag EK 2021/2022, nr. 11, item 4
Behandeling, eerste termijn Kamer, Verslag EK 2021/2022, nr. 10, item 3
Nota n.a.v. verslag, Eerste Kamer, 35931, nr. E
Verslag, Eerste Kamer, 35931, nr. D
Memorie van antwoord, Eerste Kamer, 35931, nr. C
Voorlopig verslag, Eerste Kamer, 35931, nr. B
Gewijzigd voorstel van wet, 35931, nr. A
Overzicht amendementen en moties pakket Belastingplan 2022, 35927, nr. 86 (bijlage)
Antwoord op vragen van Nederlandse Orde van Belastingadviseurs en Register Belastingadviseurs
Schriftelijke beantwoording vragen wetgevingsoverleg van 25 oktober 2021 over het pakket Belastingplan 2022
Gewijzigd amendement van het lid Idsinga ter vervanging van nr. 7 over verduidelijking van de toepassing van artikel 9, eerste lid, onderdeel e, 35931, nr. 9 AANGENOMEN
Nota naar aanleiding van verslag, 35931, nr. 8
Amendement van het lid Idsinga over verduidelijking van de toepassing van artikel 9, eerste lid, onderdeel e, 35931, nr. 9
Amendement van het lid Idsinga over het wegnemen van de overkill wat betreft hybridemismatches, 35931, nr. 6 INGETROKKEN
Antwoorden op Kamervragen over Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit 2e EU-richtlijn antibelastingontwijking
Verslag, 35931, nr. 5
Uitvoeringstoets Belastingdienst, Douane en Toeslagen wetsvoorstel Wet implementatie belastingplichtmaatregel uit de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking
Nader rapport, 35931, nr. 4
Memorie van toelichting, 35931, nr. 3
Voorstel van wet, 35931, nr. 2
Koninklijke boodschap, 35931, nr. 1
Aanbiedingsbrief pakket Belastingplan 2022
Internetconsultatie