Hof 's-Gravenhage, 09-03-2007, nr. BK-06/00198

Belanghebbende is van de uitspraak van de rechtbank in hoger beroep gekomen bij het Hof. In verband daarmee is door de griffier van het Hof een griffierecht geheven van € 422. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend en heeft tevens voorwaardelijk incidenteel hoger beroep ingesteld. Belanghebbende heeft het incidenteel ingestelde hoger beroep beantwoord.

De mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgehad ter zitting van het Gerechtshof van 26 januari 2007, gehouden te Den Haag. Aldaar zijn beide partijen verschenen. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt.

Tussen partijen is in geschil het antwoord op de vraag of de onderwerpelijke naheffingsaanslag terecht is opgelegd, welke vraag belanghebbende ontkennend en de Inspecteur bevestigend beantwoordt. Wanneer het Hof belanghebbende volgt in haar stelling dat zij de afnemer is van de hier aan de orde zijnde prestaties, is de berekening van de aanslag in geschil. Verder heeft belanghebbende zich gekant tegen de belopen boete.

Voor het geval de door belanghebbende naar voren gebrachte gronden voor het hoger beroep worden gehonoreerd heeft de Inspecteur incidenteel hoger beroep ingesteld, hetgeen er op neer komt dat hij alsdan terugvalt op de (overige) stellingen uit het verweerschrift dat hij in beroep heeft ingediend.

Voor de standpunten van partijen en de gronden waarop zij deze doen steunen verwijst het Hof naar de gedingstukken.

Het beroep van belanghebbende strekt tot vernietiging van de bestreden uitspraak alsmede de naheffingsaanslag en de boetebeschikking.

De Inspecteur heeft primair geconcludeerd tot bevestiging van de bestreden uitspraak, subsidiair tot handhaving van de naheffingsaanslag en vermindering van de boete tot op € 191.152 en meer subsidiair tot handhaving van de bestreden naheffingsaanslag en tot vermindering van de boete tot op € 95.576.

Uit de definitie van de begrippen "belastingplichtige" en "economische activiteiten" uit de Europese regelgeving op omzetbelastinggebied blijkt dat het begrip economische activiteiten een ruime werkingssfeer alsmede een objectief karakter heeft. Ditzelfde geldt - voor zover thans van belang - voor de daarmee parallel lopende begrippen "ondernemer" en "dienst" uit de Wet. Ook deze kennen een ruime werkingssfeer alsmede een objectief karakter, in die zin dat de activiteit op zichzelf wordt beschouwd, onafhankelijk van het oogmerk of resultaat van de activiteit.

Bezien in dit licht komt het Hof tot de conclusie dat de uit de onder punt 3.6 en 3.13 genoemde overeenkomsten tussen belanghebbende en [ZIEKENHUIS] voortkomende prestaties voor de heffing van omzetbelasting relevante diensten vormen. Naar 's Hofs oordeel kan, daarvan uitgaande, ook niet worden volgehouden dat belanghebbende niet kwalificeert als ondernemer in de zin der Wet.

Dit betekent evenwel niet dat, zoals belanghebbende voorstaat, zij als afnemer heeft te gelden van de feitelijk door [bedrijf 1] verrichte diensten. De inhoud van meer genoemde contracten in onderling verband en samenhang beschouwende, komt het Hof tot de slotsom dat weliswaar belanghebbende een recht verwerft op de door [bedrijf 1] te verrichten, overeengekomen prestaties, maar dit recht, voordat deze prestaties tot uitvoering komen, contractueel onherroepelijk wordt overgedragen aan [ZIEKENHUIS]. Dit heeft tot gevolg dat belanghebbende in deze constellatie geen wezenlijke rol meer vervult en niet als afnemer heeft te gelden. In de plaats van belanghebbende is immers door de betrokken overeenkomst [ZIEKENHUIS] gesteld. Juridisch en feitelijk is [ZIEKENHUIS] derhalve de afnemer van de door [bedrijf 1] geleverde prestaties, een situatie die recht wordt gedaan door de feitelijke gang van zaken en door de wijze waarop de facturering alsmede de betaling verloopt.

Nu, zoals het Hof heeft overwogen, belanghebbende in dit geval niet de afnemer van de door [bedrijf 1] verrichte prestaties is, komt haar ingevolge het bepaalde in artikel 15 van de Wet geen recht op aftrek toe. Het enkele feit dat facturen op naam zijn gesteld van belanghebbende is onvoldoende om de door haar teruggevraagde omzetbelasting rechtens te schragen.

Aangezien de Inspecteur de alsdan ten onrechte in aftrek gebrachte omzetbelasting heeft gecorrigeerd, is de naheffingsaanslag op dat punt terecht aan belanghebbende opgelegd.

Hetzelfde geldt - mutatis mutandis - voor de omzetbelasting die betrekking heeft op de prestaties van [bedrijf 2].

Belanghebbende heeft zich gekant tegen de boete. Dienaangaande is het Hof van oordeel dat de gedragingen van belanghebbende in dezen niet kwalificeren als opzet, dan wel voorwaardelijk opzet of grove schuld zoals door de Inspecteur bedoeld. Hetgeen de Inspecteur aanvoert ter onderbouwing van zijn stelling dat in dezen sprake is van (voorwaardelijk) opzet of grove schuld, acht het Hof onvoldoende. Uitgaande van het gegeven dat het belastingplichtigen is toegestaan hun zaken ook fiscaal zo voordelig mogelijk te regelen, moet worden vastgesteld dat in gevallen waarin dit om reden van onvolmaaktheid van contractuele aard niet leidt tot het gewenste resultaat, niet kan worden gezegd dat opzettelijk te weinig belasting op aangifte is voldaan. Uitgaande van hetgeen belanghebbende voor ogen stond bij het sluiten van de onderwerpelijke contracten, te weten de activiteiten zodanig te structureren dat de omvang van de belastingschuld beperkt blijft, kan in de situatie dat de uitvoering of de aanpak mislukt niet worden gezegd dat sprake is van (voorwaardelijk) opzet of grove schuld als hier bedoeld. De constellatie van belanghebbende beziende moet de conclusie zijn dat belanghebbendes standpunt dat bij haar recht op aftrek van voorbelasting bestaat in dezen pleitbaar is.

Uit al het vorenstaande volgt dat het hoger beroep voor wat betreft het aanvechten van de boete gegrond is en dat het Hof zal beslissen als volgt.

Het Hof acht termen aanwezig de Inspecteur te veroordelen in de door belanghebbende gemaakte proceskosten. Het Hof stelt deze kosten, op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht in verbinding met het Besluit proceskosten bestuursrecht en de daarbij behorende bijlage, vast op € 2.415 wegens beroepsmatig verleende rechtsbijstand voor de rechtbank en voor het Hof (2,5 punt voor beide, derhalve 5 punten in totaal à € 322 x 1,5 (gewicht van de zaak)). Voor een hogere vergoeding acht het Hof geen termen aanwezig.

Voorts dient aan belanghebbende het voor de behandeling voor de rechtbank gestorte griffierecht van € 276, alsmede het voor de behandeling in hoger beroep gestorte griffierecht van € 422 te worden vergoed.

Het Gerechtshof:

* bevestigt de uitspraak van de rechtbank voor zover deze de nageheven belasting betreft;

* vernietigt de boetebeschikking;

* veroordeelt de Inspecteur in de proceskosten aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op € 2.415, onder aanwijzing van de Staat der Nederlanden als de rechtspersoon die deze kosten moet vergoeden, en

* gelast de Staat der Nederlanden aan belanghebbende een bedrag van € 698 aan griffierecht te vergoeden.

Deze uitspraak is vastgesteld door mrs. Sanders, Tromp en Ettema. De beslissing is op 9 maart 2007 in het openbaar uitgesproken, in tegenwoordigheid van de griffier.