2.5.2.2 Technologische ontwikkeling

Met de introductie van het SWIFT-systeem in 1973 werd voorzien in de behoefte aan een ‘instantaneous payment system.’ Internationale betalingen worden automatisch verwerkt, zodat het internationale betalingsverkeer snel en zeker kan verlopen.1 Deze ontwikkeling gaf een enorme stimulans aan het handelsverkeer, maar het verschafte tegelijkertijd mogelijkheden voor criminelen.2

Met het oog op het doorlopen van het witwasproces kunnen criminelen het wederrechtelijk verkregen vermogen veelvuldig en met grote snelheid via bankrekeningen in verschillende jurisdicties verplaatsen, zodat de band tussen dit vermogen en het onderliggende misdrijf al snel versluierd raakt.3 Naspeuring door nationale opsporingsautoriteiten wordt daarmee een tijdrovende en ingewikkelde onderneming.4 Dit geldt in het bijzonder wanneer criminelen gebruik maken van bankrekeningen in staten waar een strikt bankgeheim bestaat.

Met de opkomst van het internet zijn de mogelijkheden om wit te wassen naar mijn idee nog verder toegenomen. Criminelen zijn namelijk niet langer aangewezen op de medewerking van vertegenwoordigers uit de financiële sector om het misdaadvermogen giraal over te boeken. Vanaf het moment dat het misdaadgeld op een betaalrekening staat, kunnen zij de versluieringsfase volledig zelfstandig voltrekken. Dit betekent overigens niet dat de verrichte transacties niet langer traceerbaar zijn.5 Ook bij internetbankieren komt een boekhoudspoor tot stand, zodat te allen tijde terug gerechercheerd kan worden in de richting van het gronddelict. Een boekhoudspoor is echter aanzienlijk eenvoudiger te volgen wanneer het slechts uit enkele transacties bestaat omdat het witwasproces in een vroegtijdig stadium wordt opgemerkt door een alerte bankemployé, dan wanneer dit spoor tientallen transacties met verschillende internationale vertakkingen omvat.6 In dat kader hoeft enkel te worden gewezen op de opsporingscapaciteit die is gemoeid met het doen van internationale rechtshulpverzoeken. De mogelijkheden van het internet voorzien de versluieringsfase dan ook van een compleet nieuwe dimensie.