Rb. Den Haag, 14-11-2014, nr. Kenmerk UTL-I-2013023761 Raadkamernummer 14/2851

Op het verzoek is toepasselijk:

De door de opeisende partij overgelegde stukken voldoen aan de eisen vervat in artikel 12 van het EUV en artikel 18 van de Uitleveringswet.

Ten aanzien van de vraag of de feitencomplexen waarop de onder 2. genoemde stukken betrekking hebben volgens Nederlandse wetsbepalingen eveneens strafbaar zijn gesteld, is naar het oordeel van de rechtbank zonder nader onderzoek duidelijk dat deze in ieder geval vallen binnen de termen van de volgende in Nederland geldende strafbepalingen:

Naar Georgisch recht zijn deze feiten strafbaar gesteld met een gevangenisstraf van meer dan een jaar. De feiten zijn volgens de Nederlandse wetsbepalingen eveneens strafbaar gesteld met een vrijheidsstraf van meer dan een jaar.

De verdediging heeft ter zitting van 27 oktober 2014 een aantal verzoeken gedaan, waaronder verzoeken tot het horen van getuigen. De rechtbank heeft deze verzoeken gemotiveerd verworpen. Het openbaar ministerie heeft de rechtbank bij repliek verzocht om de afwijzing van de getuigenverzoeken aanvullend te motiveren met het oog op een eventuele cassatieprocedure, bij welk verzoek de verdediging zich bij dupliek (gedeeltelijk) heeft aangesloten. De rechtbank overweegt dat de (motivering van de) beslissing van de rechtbank op verzoeken enkel aan de orde kan worden gesteld in cassatie. Dit zou slechts anders zijn indien de verzoeken bij pleidooi zouden zijn herhaald en daaraan feiten of omstandigheden ten grondslag zouden zijn gelegd die eerst tijdens de behandeling van de zaak zijn gebleken. Daarvan is hier echter geen sprake. De rechtbank ziet dan ook geen reden die zou nopen tot een nadere motivering van haar beslissing.

De verdediging heeft betoogd dat in de zaak waarop het eerste indictment ziet sprake is van feitelijke onschuld van de opgeëiste persoon omdat er sprake zou zijn van verzonnen beschuldigingen om een uitlevering naar Georgië mogelijk te maken. Het bewijs bestaat volgens de verdediging uit getuigenverklaringen die onbetrouwbaar zijn of onder druk zijn afgelegd. In de zaak waarop het tweede indictment ziet is naar het oordeel van de verdediging eveneens sprake van een gefabriceerde beschuldiging, waarbij beweerde belastende getuigen geen ooggetuigen kunnen zijn geweest en de belastende getuige Shalva Tatukhashvili bij zijn verhoor is gefolterd en kort daarna is overleden.

Volgens de verdediging is in feite sprake van een uit politieke motieven ingegeven uitleveringsverzoek: de opgeëiste persoon had een hoge functie binnen de voormalige regering van Saakashvili en het huidige bewind stelt tegen het voormalig bewind politieke vervolgingen in. Bovendien zouden de Georgische autoriteiten over de opgeëiste persoon willen beschikken om hem (te dwingen) als getuige tegen anderen te verklaren.

Het oordeel of sprake is van een gegrond vermoeden dat bij inwilliging van het verzoek de opgeëiste persoon zal worden vervolgd, gestraft of op andere wijze getroffen in verband met zijn politieke overtuiging, zoals neergelegd in artikel 10 Uitleveringswet, is voorbehouden aan de minister van Veiligheid en Justitie (hierna: de minister). Dat betekent dat de rechtbank het verweer in zoverre terzijde stelt.

Voorzover de verdediging heeft willen betogen dat de uitlevering ontoelaatbaar zou moeten worden verklaard omdat deze wordt gevraagd terzake van politieke delicten, overweegt de rechtbank nog het volgende. De onderhavige uitlevering wordt gevraagd voor commune delicten en het internationale misdrijf foltering. Van verdenking van strafbare feiten van politieke aard of daarmee samenhangende feiten als in artikel 11 Uitleveringswet is naar het oordeel van de rechtbank geen sprake, nu het niet gaat om strafbare feiten die waren gericht op de veiligheid van de staat. De rechtbank merkt ten overvloede op dat het misdrijf foltering voor de toepassing van de Uitleveringswet en de WOO nimmer beschouwd wordt als een feit van politieke aard.

De vraag waarvoor de rechtbank zich wel gesteld ziet, gelet op hetgeen feitelijk omtrent de verzonnen beschuldigingen is aangevoerd, is of daarmee onverwijld – dat wil zeggen zonder diepgaand onderzoek vergelijkbaar met dat in het strafgeding zelf – is aangetoond dat de opgeëiste persoon onschuldig is, ofwel dat er geen sprake kan zijn van een vermoeden van schuld. De opgeëiste persoon dient daartoe aanstonds te kunnen bewijzen dat de verdenking op een misslag berust en hij de feiten niet kán hebben begaan, omdat hij bijvoorbeeld een onbetwistbaar alibi heeft of sprake is van een aantoonbare persoonsverwisseling.

Voor zover is betoogd dat de beschuldigingen zijn gefabriceerd en dat er onvoldoende bewijs is voor de feiten waarvan de opgeëiste persoon wordt verdacht, stelt de rechtbank voorop dat de twee indictments en de daaraan ten grondslag liggende verdenking zijn getoetst door een onafhankelijke rechter in Georgië, die op basis daarvan de voorlopige hechtenis van de opgeëiste persoon heeft bevolen. De rechtbank merkt op dat de vraag of het voorhanden bewijsmateriaal voldoende is om uiteindelijk een veroordeling te kunnen dragen niet ter beoordeling van de uitleveringsrechter staat, maar in een eventuele strafzaak van de opgeëiste persoon in Georgië aan de orde zal komen. Die rechter zal ook hebben te oordelen over de betrouwbaarheid van (getuigen)bewijs. Overigens sluiten de door de opgeëiste persoon overgelegde getuigenverklaringen en stukken, voor zover inhoudende dat de feiten niet door de opgeëiste persoon zijn begaan, de betrokkenheid bij de hem verweten feiten niet zonder meer uit, zonder daarbij in de waardering van het bewijs te treden. De rechtbank komt tot de conclusie dat zij door hetgeen is aangevoerd in ieder geval niet onverwijld tot de overtuiging is gekomen dat er ten aanzien van de opgeëiste persoon geen sprake kán zijn van een vermoeden van schuld aan hetgeen hem door de verzoekende staat wordt verweten.

Voor wat betreft hetgeen de verdediging heeft aangevoerd met betrekking tot de dreigende schendingen van de in het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: EVRM) gewaarborgde rechten, brengt de rechtbank in herinnering dat het oordeel omtrent de vraag of de gevraagde uitlevering moet worden geweigerd wegens een gegrond vermoeden dat bij inwilliging van het verzoek de opgeëiste persoon zal worden blootgesteld aan een inbreuk op zijn fundamentele rechten – voorzover niet neerkomende op een voltooide schending van artikel 3 ten aanzien van zijn persoon, dan wel een dreigende flagrante inbreuk op enig hem in artikel 6 EVRM gegarandeerd recht – ingevolge bestendige rechtspraak nog steeds is voorbehouden aan de minister (vgl HR 25 mei 2004, NJ 2005, 243, recent herhaald in HR 02 juli 2013, ECLI:NL:HR:2013:146).

De rechtbank stelt vast dat niets is aangevoerd omtrent een voltooide schending van artikel

3 EVRM ten aanzien van de opgeëiste persoon zelf, zodat dit onderdeel geen verdere bespreking behoeft. Hetgeen ter zitting is aangevoerd, te weten dat wegens de detentieomstandigheden, het gebrek aan medische behandeling en het gebruik van geweld door de Georgische autoriteiten, de opgeëiste persoon door zijn uitlevering zal worden blootgesteld aan een schending van artikel 3 EVRM en artikel 3 van het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke en onterende behandeling of bestraffing, ziet op een mogelijke dreigende schending van artikel 3 EVRM en is, zoals onder 6.7.1 geschetst, ter beoordeling aan de minister, zodat ook dit punt niet verder wordt besproken.

Ten aanzien van het betoog dat de opgeëiste persoon zal worden blootgesteld aan een dreigende flagrante schending van artikel 6 EVRM herhaalt de rechtbank dat het bij uitstek aan de Georgische rechter is – en niet aan de uitleveringsrechter – om een oordeel te vellen over de (on)betrouwbaarheid van het bewijsmateriaal. Daarbij weegt de rechtbank mee de omstandigheid dat uit rapporten van onder meer Human Rights Watch en het United States State Department blijkt dat in Georgië de ontwikkelingen in de rechtsgang voorzichtig positief zijn te noemen.

Ter onderbouwing van de stelling dat sprake is van een dreigende flagrante schending van artikel 6 EVRM is betoogd dat getuigen onder ontoelaatbare druk zijn gezet om verklaringen tegen de opgeëiste persoon af te leggen, onder dreiging met marteling wanneer geen de autoriteiten welgevallige verklaring zou worden afgelegd. Bovendien zou bewijs zijn verkregen door middel van marteling van getuigen in de zaak tegen onder meer de opgeëiste persoon. In dit verband is erop gewezen dat de belastende getuige Shalva Tatukhashvili letsel heeft opgelopen ten tijde van zijn verhoor in de zaak tegen de opgeëiste persoon en enkele dagen later is overleden. Uit het omtrent Tatukhashvili opgemaakte sectierapport is inderdaad letsel af te leiden. Reeds omdat niet aannemelijk is geworden dat dit letsel van de zijde van de Georgische autoriteiten en in verband met de zaak tegen de opgeëiste persoon aan Tatukhashvili is toegebracht, kan naar het oordeel van de rechtbank geen causaal verband worden vastgesteld. De rechtbank merkt hierbij op voorbij te gaan aan hetgeen door het openbaar ministerie omtrent het sectierapport is aangevoerd, nu het zijn standpunt dat geen sprake kan zijn van marteling heeft onderbouwd door te verwijzen naar de uitkomsten van een sectie op een geheel andere persoon.

Gelet op het voorgaande biedt hetgeen in de onderhavige zaak is aangevoerd onvoldoende steun voor de vaststelling dat zich in casu een dreigende flagrante schending van artikel 6 EVRM voordoet.

Voor wat betreft hetgeen de verdediging nog heeft aangevoerd met betrekking tot de dreigende schending van artikel 5 EVRM, al dan niet in samenhang met een eveneens dreigende schending van

artikel 18 EVRM, verwijst de rechtbank naar hetgeen zij hiervoor onder 6.7.1 heeft opgemerkt omtrent de bevoegdheidsverdeling tussen de rechtbank en de minister. Dit brengt met zich dat de rechtbank ook dit verweer niet zal bespreken.

Door of namens de opgeëiste persoon is ter zitting voor het overige niets van zodanige strekking naar voren gebracht, dat de rechtbank daarin een beletsel voor de toelaatbaarheid van de gevraagde uitlevering zou moeten zien, terwijl de rechtbank ook ambtshalve niet van zodanig beletsel is gebleken.