5.2.1 Inleidende opmerkingen

209. Wat bij de bestudering van het derdenbeslag door de loop der jaren heen is opgevallen, is dat aan de rechtspositie van de derde-beslagene in de literatuur betrekkelijk weinig aandacht is besteed. Dat geldt zowel voor het oude recht1 als ook, zij het zeker in mindere mate, het huidige recht. De auteurs2 die betrekkelijk recent over het huidige derdenbeslagrecht hebben geschreven, hebben dat rechtsgebied overigens ongetwijfeld met het oog op de toepassing er van in de praktijk - meer beschreven, dan dat zij - enige uitzonderingen daargelaten3 - dit onderdeel van het beslagrecht werkelijk inhoudelijk hebben beoordeeld en becommentarieerd. Ook in de meeste handboeken4 zal men niet een dieper gaande beschouwing vinden over het derdenbeslagrecht en de verschillende daarbij betrokken personen en rechtsverhoudingen, laat staan over de materieel- en procesrechtelijke aspecten van de positie van de derde-beslagene, zowel ten opzichte van de beslagdebiteur als de beslaglegger. Een dergelijke beschouwing had eigenlijk ook niet mogen ontbreken in de wetsgeschiedenis van het nieuwe derdenbeslagrecht. Dit wordt niet anders doordat, hoewel het tegendeel soms wel eens lijkt te worden verondersteld, het huidige derdenbeslagrecht weliswaar op een aantal onderdelen ingrijpend is gewijzigd én ook uitgebreid, maar deze beslagvorm op zich zelf en in zijn kern genomen ongewijzigd is gebleven.5 Dat geldt ook voor de materieelrechtelijke kanten van de positie van de derde-beslagene, zoals met betrekking tot de hem toekomende verweermiddelen die hij aan zijn rechtsverhouding tot de beslagdebiteur kan ontlenen en aan de beslaglegger kan tegenwerpen. Het zijn ondermeer deze aspecten, die tot dusverre wetenschappelijk onderbelicht zijn gebleven, waaraan in dit hoofdstuk (§ 5.5) veel aandacht zal worden besteed. De herziening van het derdenbeslagrecht had dan ook een goede aanleiding kunnen zijn om deze rechtsfiguur en de daarbij betrokken 'spelers', onder wie niet in de laatste plaats de daarin geheel buiten zijn wil betrokken derde, opnieuw te overdenken en aan een grondiger analyse te onderwerpen.