1.6.2 Deel één. Voorzienbaarheid van forumkeuze binnen de fiscale rechtshandhaving (hoofdstuk twee en drie)

De reden voor het stellen van deze vraag is op de eerste plaats dat het systeem van sanctionering van fiscale fraude onderdeel uitmaakt van het bredere geheel van fiscale rechtshandhaving. Omdat het terrein van de fiscale rechtshandhaving weer onderdeel vormt van het formele belastingrecht, wordt dit rechtsgebied in paragraaf 2.2 – voor zover relevant voor de onderzoeksvraag en ter verklaring van bepaalde begrippen – omschreven. Het doel is om in deze paragraaf de wetssystematische context van dit onderzoek te schetsen.

De fiscale rechtshandhaving bevindt zich op het snijvlak van het bestuursrecht en het strafrecht. Daarom wordt in paragraaf 2.3. enerzijds aandacht besteed aan de ontwikkeling van het bestuursrecht en anderzijds aan de ontwikkeling van het strafrecht. Hoe hebben beide rechtsgebieden zich ontwikkeld en wat heeft het fiscale handhavingsrecht van beschreven ontwikkelingen meegekregen? In deze paragraaf wordt de historische context van het onderzoek weergegeven, waarbij het ontstaansjaar van de AWR het vertrekpunt vormt.

In paragraaf 2.4. wordt juist stilgestaan bij het eigene van de fiscale rechtshandhaving, waarmee een exacte positionering van dit deelgebied wordt beoogd. De forumkeuze, van groot belang voor dit onderzoek, is één van de onderdelen die aan bod komt en die een specifiek fiscale invulling kent.

Tot slot wordt in paragraaf 2.5. een antwoord geformuleerd op de genoemde deelvraag. Het antwoord geeft weer wat de consequenties zijn van de eigenaardigheden van fiscale rechtshandhaving voor het systeem van bestraffing van fiscale fraude, waaronder het keuzemodel dat de forumkeuze begeleidt.

In paragraaf 3.2. wordt de toetsmaatstaf, namelijk voorzienbaarheid van bestraffing als afgeleide van het legaliteitsbeginsel en als uitvloeisel van de beginselen van behoorlijke procesorde, uitgewerkt.

In paragraaf 3.3. vindt vervolgens de analyse plaats. Voldoet het keuzemodel dat de forumkeuze begeleidt aan de beschreven voorzienbaarheidseisen?

Tot slot wordt in paragraaf 3.4. een antwoord geformuleerd op de genoemde deelvraag. Het antwoord geeft weer in hoeverre de in hoofdstuk één gesignaleerde druk op het systeem van sanctionering van fiscale fraude daadwerkelijk heeft geleid tot juridische onhoudbaarheid van het in hoofdstuk twee uitgediepte systeemonderdeel ‘forumkeuze’.