0.1 Het begrip ‘grensoverschrijdende splitsing’: een kennismaking

Splitsing is, net als fusie en omzetting (rechtsvormwijziging) één van de hoofdvormen van herstructureringen van ondernemingen. Splitsing is, net als fusie, niet alleen een juridisch, maar ook een economisch begrip en is zowel in juridisch opzicht als in economisch opzicht nauw verwant aan fusie: splitsing (deconcentratie) is het spiegelbeeld van fusie (concentratie) van ondernemingsvermogen.

In het algemeen zijn drie verschillende methoden van splitsing te onderscheiden. In de eerste plaats splitsing door middel van overdracht van activa en passiva van de splitsende entiteit aan de verkrijgende entiteit(en). In de tweede plaats splitsing door middel van overdracht van aandelen in een (dochter)vennootschap van de splitsende entiteit aan de verkrijgende entiteit(en). In de derde plaats juridische splitsing: de als zodanig in wetgeving geregelde vorm van splitsing, waarbij ten gevolge van de splitsing activa en passiva onder algemene titel overgaan van de splitsende entiteit op de – al dan niet in het kader van de splitsing nieuw op te richten – verkrijgende entiteit(en), waarbij door de verkrijgende entiteit(en) van rechtswege aandelen of lidmaatschapsrechten worden toegekend aan de aandeelhouders of leden van de splitsende entiteit en ten gevolge waarvan de splitsende entiteit van rechtswege ophoudt te bestaan (bij zuivere splitsing), dan wel blijft voortbestaan (bij afsplitsing).

De overdracht van activa en passiva en de overdracht van aandelen als methode van splitsing worden beheerst door het verbintenissen- en goederenrecht. Dat is anders bij juridische splitsing. Juridische splitsing wordt, althans in de lidstaten van de Europese Unie (EU) en de Europese Economische Ruimte (EER), beheerst door een eigen regeling, die gebaseerd is op de Zesde EG-richtlijn1 uit 1982. De Zesde richtlijn werd geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving met het van kracht worden van Afdeling 2.7.4. en 2.7.5. BW op 1 februari 1998.2

Grensoverschrijdende splitsing is de grensoverschrijdende tegenhanger van nationale splitsing. Bij een nationale splitsing worden alle bij de splitsing betrokken entiteiten, zowel de splitsende als de verkrijgende, beheerst door het recht van dezelfde staat. Bij een grensoverschrijdende splitsing worden ten minste twee van de bij de grensoverschrijdende splitsing betrokken entiteiten beheerst door het recht van verschillende staten. In dat feit is het grensoverschrijdende element gelegen. Bij een grensoverschrijdende juridische splitsing worden twee of meer entiteiten die daarbij betrokken zijn, de eventueel in het kader van de grensoverschrijdende splitsing nieuw op te richten entiteit daaronder begrepen, door het recht van verschillende staten beheerst. Bij een grensoverschrijdende juridische splitsing vindt, net als bij een nationale juridische splitsing, een overgang van activa en passiva onder algemene titel plaats van de splitsende entiteit op de – al dan niet in het kader van de splitsing nieuw op te richten – verkrijgende entiteiten), waarbij door de verkrijgende entiteit(en) aandelen of lidmaatschapsrechten worden toegekend aan de aandeelhouders of leden van de splitsende entiteit en ten gevolge waarvan de splitsende entiteit van rechtswege ophoudt te bestaan (bij zuivere splitsing), dan wel blijft voortbestaan (bij afsplitsing).