4.5.2.1 Artikel 3:15d BW

(1)Sana Direct

Casus. Bij Sana Direct, een postorderbedrijf in reform- en dieetvoeding, cosmetica, natuurgeneesmiddelen, kruiden en andere voedingssupplementen, constateren toezichthouders overtredingen van artikel 3:15d lid 1 sub a (vestigingsadres), f (geen BTW-identificatienummer) en lid 2 BW (vermelding van inbegrepen belastingen).6

Het niet vermelden van een vestigingsadres is een bewuste keuze van Sana Direct. Sana Direct heeft geen kantoor in Nederland en evenmin werknemers. Het bedrijf wordt aangestuurd vanuit Zweden en leveringen vinden plaats vanuit België. Het kantoor in Nederland is slechts voor de accountant en de administratie. Sana Direct voert aan dat in haar algemene voorwaarden een vestigingsadres in Houten zal worden aangegeven. Sana Direct stelt dat de vermelde prijzen inclusief BTW zijn. Dit is inderdaad niet aangegeven, maar de consumenten zijn niet benadeeld.

Door toezichthouders is geconstateerd dat op de website waarop het product Glucosamine wordt aangeboden geen BTW-identificatienummer wordt vermeld.

Besluit en bezwaar. De Consumentenautoriteit oordeelt dat met het opnemen van het vestigingsadres in de algemene voorwaarden een einde is gekomen aan de overtreding van artikel 3:15d lid sub a BW. Met betrekking tot het niet vermelden van het feit of prijzen inclusief of exclusief BTW zijn overweegt de Consumentenautoriteit dat de overtreding ernstiger zou zijn als prijzen zouden worden getoond exclusief belastingen. Consumenten zijn nu niet gedupeerd. Dit neemt niet weg dat er sprake is van een overtreding. Sana Direct heeft aangevoerd dat haar algemene voorwaarden zullen worden aangepast door hierin aan te geven dat alle prijzen inclusief belastingen zijn. Hiermee komt een einde aan de overtreding.

Gezien de specifieke omstandigheden, waaronder het feit dat de overtredingen op grond van artikel 3:15d lid 1 sub a en lid 2 BW zijn beëindigd, worden geen maatregelen opgelegd ten aanzien van deze overtredingen. Voor de overtreding van het niet vermelden van het BTW-identificatienummer wordt een last onder dwangsom opgelegd van € 500 per dag met een maximum van € 50.000 voor elke dag dat de overtreding niet wordt beëindigd.

Het besluit blijft na de bezwaarfase, ongewijzigd, in stand op het punt van artikel 3:15d BW.

Commentaar. Het is opmerkelijk dat de Consumentenautoriteit oordeelt dat het opnemen van het adres in de algemene voorwaarden voldoende is. In de besluiten rondom de doorverkoopsites van (concert)kaarten blijkt dit onvoldoende te zijn.7 Bij de overtreding van artikel 3:15d lid 2 BW (vermelding van inbegrepen belasting) kijkt de Consumentenautoriteit naar de belangen van consumenten in de zin dat de consumenten geen schade hebben geleden omdat de prijzen die vermeld werden inclusief belasting waren. Er is wel een overtreding, maar omdat de consumenten geen nadeel hebben ondervonden wordt geen boete opgelegd. Dit lijkt mij een voorbeeld van een geval waarin de achtergrond van de Consumentenautoriteit als hoeder van de consumentenbelangen tot uitdrukking komt. De belangen van de consumenten zijn niet geschaad, waardoor een boete achterwege kan blijven.

(2) Postgarant

Casus. Postgarant is een postorderbedrijf in voedingssupplementen voor honden, afslankproducten, erotische producten en tandverzorgingsproducten. De Consumentenautoriteit constateert dat Postgarant haar identiteit en adres van vestiging (artikel 3:15d lid 1 sub a BW) noch haar contactgegevens en BTW-identificatienummer (artikel 3:15d lid 1 sub b en f BW) heeft vermeld op de website.

Evenmin is vermeld of belastingen bij de prijzen zijn inbegrepen (artikel 3:15d lid 2 BW).8

Het noemen van het e-mailadres, een postadres en een verwijzing naar een KvK-nummer zoals in een aantal gevallen op vervolgpagina’s is gebeurd, is onvoldoende, aldus de Consumentenautoriteit. De vermelding van het KvK-nummer betekent geen gemakkelijke, rechtstreekse en permanente toegang tot informatie. Daarnaast is het vermelden van het KvK-nummer een aparte verplichting onder artikel 3:15d lid 1 sub c BW.9

Het noemen van slechts de handelsnaam, zoals Postgarant in sommige gevallen in e-mails wel doet, is eveneens onvoldoende om de identiteit vast te stellen. Een handelsnaam hoeft namelijk niet geregistreerd te worden. Evenmin is het noemen van een e-mailadres voldoende. Artikel 3:15d lid 1 sub b BW spreekt van snelle communicatie met inbegrip van een elektronisch postadres. Het noemen van een e-mailadres is dus onvoldoende. Het verstrekken van deze gegevens per brief, zoals PostGarant stelt te doen, is onvoldoende omdat artikel 3:15d lid 1 sub b BW bepaalt dat de informatie permanent toegankelijk moet zijn.

In het kader van de verplichting om te vermelden of prijzen inclusief of exclusief BTW zijn, merkt PostGarant tijdens de hoorzitting op dat het nut van deze bepaling haar ontgaat. PostGarant vermeldt louter prijzen inclusief BTW.

Besluit. Voor het niet vermelden van de identiteit, het vestigingsadres, de contactgegevens en het bezoekadres van vestiging wordt een boete van €30.000 per overtreding opgelegd. Tevens wordt er een dwangsom opgelegd van € 250 per dag, met een maximum van € 25.000 ter voorkoming van herhaling van de overtredingen. De Consumentenautoriteit legt met betrekking tot de overtredingen van artikel 3:15d lid 1 sub f, BW (niet vermelden BTW-nummer) en artikel 3:15d lid 2 BW (de inbegrepen belastingen bij de prijzen niet vermelden), geen boete op. De redenen hiervoor zijn dat de consumenten geen schade hebben geleden en ook dat PostGarant heeft toegezegd dit te zullen wijzigen.

Bezwaar. In bezwaar adviseert de Bezwaar Adviescommissie (Bac) de Consumentenautoriteit dat een handelsnaam wel voldoende kan zijn om de identiteit kenbaar te maken, mits daarbij ook de juiste adresgegevens worden vermeld.10 De Consumentenautoriteit neemt dit punt niet over. PostGarant hanteert, aldus de Consumentenautoriteit, verschillende handelsnamen. Het vermelden van een enkele handelsnaam is onvoldoende om de identiteit te achterhalen.

Op advies van de BAW dient de Consumentenautoriteit nader te motiveren waarom de vermelding van een telefoonnummer of faxnummer noodzakelijk is. Dit wordt niet expliciet genoemd in de wet. De wet verlangt gegevens die een snel contact mogelijk maken. De Consumentenautoriteit motiveert zijn standpunt nader met de onderbouwing dat de reguliere post geen snelle communicatie is en eveneens verwijst de Consumentenautoriteit naar artikel 27 van Richtlijn 2006/123/EG waarin aan lidstaten wordt opgedragen om ervoor te zorgen dat dienstverrichters adresgegevens verstrekken met inbegrip van postadres, faxnummer of e-mailadres en een telefoonnummer.

Beroep. De rechtbank oordeelt dat het noemen van de handelsnaam onvoldoende is, evenals het slechts noemen van het KvK-nummer.11 Toegang tot het register van de KvK is niet gemakkelijk, rechtstreeks en permanent. Evenmin is het vermelden van de handelsnaam voldoende. De rechtbank halveert de boete van € 30.000 tot € 15.000 met als onderbouwing dat PostGarant wel enige gegevens heeft verstrekt waarmee haar identiteit kon worden achterhaald. Voorts is er geen verplichting om naast een postadres en elektronisch adres ook nog een telefoon- en/of faxnummer te vermelden. De post kan worden aangemerkt als een snelle, rechtstreekse en effectieve communicatievorm. Een telefoon- en/of faxnummer is dan niet vereist.

Hoger beroep. Het CBb bevestigt dat de vermelding van de handelsnaam en het KvK nummer onvoldoende is.12 Daarnaast dient het e-mail adres afzonderlijk van de andere gegevens te worden vermeld. De verlaging van de boete wordt door het CBb weer ongedaan gemaakt omdat het CBb van oordeel is dat het een stelselmatige overtreding betreft.13 Daarom heeft de Consumentenautoriteit terecht een boete van € 30.000 opgelegd.

Commentaar. De rechtbank, net als overigens de Bac, kijkt meer dan de ACM naar het doel van de regeling, namelijk of het mogelijk is om de identiteit van de onderneming te achterhalen. Het CBb betrekt in zijn oordeel vooral het stelselmatige karakter van de overtreding.

(3) Wizz Mobile

Casus. Wizz Mobile14 maakt via banners op websites reclame voor ringtones. Wizz Mobile richt zich vooral op jongeren. De klachten over Wizz Mobile bestaan onder meer uit het feit dat consumenten ongewild een abonnement afsluiten, terwijl zij in de veronderstelling verkeren dat zij niet meer doen dan een gratis ringtone bestellen. De vraag is of Wizz Mobile voldoet aan de informatieplichten uit artikel 3:15d lid 1 sub a, b, c en f en lid 2 BW.

Besluit. Op de website wordt slechts de naam Mobqo vermeld. In de link ‘Specifieke voorwaarden’ wordt Wizz Mobile wel vermeld. Wat de relatie tussen deze twee is wordt echter niet duidelijk. Contactgegevens (sub b), KvK-nummer (sub c) noch een BTW-nummer (sub f) worden op de website vermeld. Daarnaast is de prijs voor het abonnement onduidelijk, immers consumenten beseffen niet dat ze een abonnement afsluiten, en verder is op de website niet aangegeven of de prijs van de dienst inclusief BTW en/of verzendkosten is. Dit is in strijd met het tweede lid van artikel 3:15d BW. De Consumentenautoriteit legt een boete op van € 9.500. Deze boete ziet niet op overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub c en f, BW omdat de schade voor de consumenten zeer beperkt is.

Commentaar. In dit besluit wordt geen boete opgelegd voor het niet vermelden van het KvK- en BTW-nummer omdat de schade beperkt is voor consumenten.15

(4) OX-2 International (Realtonekado.nl)

Casus. Realtonekado.nl, jijwint.nl en andere sites zijn domeinnamen van OX-2 International.16 Op deze websites worden ringtones, wallpapers, quizzen en prijsvragen per sms aangeboden. Bezoekers dienen om een eerste gratis ringtone te krijgen hun Msn-gebruikersnaam en Msn-wachtwoord op te geven. Vervolgens stuurt OX-2 alle contactpersonen in de Msn-lijst een reclame e-mail. Hierbij lijkt het alsof deze reclame-berichten van een bekende afkomstig zijn en een cadeautje wordt aangeboden. De werkelijkheid is echter dat degene die een gratis ringtone wenst te krijgen of een prijs wil winnen, een betaald sms-abonnement dient af te sluiten.

Besluit. De Consumentenautoriteit oordeelt met betrekking tot de website realtonecadeau.nl dat OX-2 International artikel 3:15d lid 1 sub a, b, c en f BW heeft overtreden. Ten aanzien van de website jijwint.nl heeft OX-2 International niet voldaan aan artikel 3:15d lid 1 sub c en f BW. Wat betreft winps3.nl en iphonegame.nl is op 29 april 2008 niet voldaan aan 3:15d lid 1 sub a en aan artikel 3:15d lid 1 sub b BW (geen elektronisch postadres) en 3:15d lid 1 sub c en f, BW. Ten aanzien van artikel 3:15d lid 2 BW concludeert de Consumentenautoriteit dat onder de link ‘voorwaarden’ is opgenomen dat de gratis realtone alleen wordt verstrekt bij het aangaan van een abonnement waarvoor € 3 per ringtone moest worden betaald. Het betreft hier geen duidelijke en ondubbelzinnige wijze van weergeven. De Consumentenautoriteit legt een boete op van € 20.000 voor de overtredingen van artikel 3:15d lid 1 sub a en b en 3:15d lid 2 BW. Voor de overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub c en f, BW wordt geen boete opgelegd.

(5) Smart Media Servies

Casus. Smart Media Services17 biedt op de website skilled2win.com spelletjes aan waarmee de suggestie wordt gewekt dat er geldbedragen kunnen worden gewonnen. Om deze prijzen te winnen diende de consument een sms-abonnement af te sluiten. De deelname liep door totdat de consument zich had afgemeld. De vraag is of Smart Media Services artikel 3:15d lid 1 sub a (identiteit), b (snel contact), c (inschrijven KvK), en f (BTW-nummer), en lid 2 (prijs inclusief BTW), BW heeft overtreden.

Besluit. Op de website wordt niet voldaan aan de informatieverplichtingen zoals het vermelden van de identiteit en de adresgegevens. Ook ontbreekt duidelijke informatie over de aard van de spelletjes op de website en het woordspel. Daarnaast worden aan consumenten, zonder toestemming, betaalde sms-berichten toegezonden. De overtredingen zijn gestaakt op 26 november 2009 omdat de dienst toen niet meer beschikbaar was, waardoor de boete met 5% wordt verlaagd. Er wordt geen boete opgelegd voor het niet-vermelden van het KvK- en BTW-nummer gezien de beperkte schade. Voor de overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub a en b wordt een boete opgelegd van € 9.500.18 Voor de overtreding van artikel 3:15d lid 2 BW wordt een boete van € 38.000 opgelegd.19

Commentaar. In dit besluit legt de ACM, net als in het Sana Direct-besluit, geen boete op voor het niet vermelden van het KvK-nummer en het BTW nummer. Zoals reeds bij het commentaar op het Sana Direct-besluit is opgemerkt, is er een overtreding, maar omdat de consumenten geen nadeel hebben geleden wordt er geen boete opgelegd. Het niet opleggen van een boete voor een overtreding die consumenten niet heeft geschaad, acht ik doelmatig. De doelstelling van de regels wordt zo immers in het oog gehouden.

(6) Budgetticket B.V. etc.

Casus. Websites als Budgetticket.nl, Onlineticketshop.nl (beiden Budgetticket B.V.) Worldticketshop.nl (Worldticketshop B.V.),20 4alltickets.nl, tickets4 events.nl (4allTickets B.V.),21 Pepetickets.nl (PePe Trading B.V.),22 Tickets nederland.nl (Leisure Tickets & Activities International B.V.),23 Ticketloket.com

(Dutch Entertainment Services B.V.),24 Ticketunlimited.nl (Ticket Unlimited B.V.)25 en Kaartverkoop.nl26 verkopen reeds verkochte kaartjes voor concerten en evenementen door aan andere consumenten.27 Budgetticket, Worldticketshop en Ticketsnederland vermelden hun identiteit in de algemene voorwaarden. Onlinetickets en Budgetticket vermelden hun identiteit (ook) onder de link ‘contact’. Worldticketshop, Tickets4events en Pepetickets vermelden hun adres, het KvK-nummer en het BTW-nummer onder links als ‘informatie’ of ‘over Worldticketshop’.

Budgetticket.nl, Worldticketshop.nl, Ticketsnederland.nl, Ticketunlimited.nl, Tickets4events.nl, Dutch Entertainment Services noch Onlineticketshop vermeldt of de prijzen op de website inclusief of exclusief BTW zijn en of verzendkosten in rekening worden gebracht. Onderaan de pagina is een vermelding geplaatst dat prijzen exclusief eenmalige servicekosten zijn.

Besluit. De Consumentenautoriteit oordeelt dat de algemene voorwaarden geen duidelijke en herkenbare plaats zijn voor het noemen van de identiteit en dat vermelding van de identiteit in de algemene voorwaarden in strijd is met artikel 3:15d lid 1 sub a en lid 2 BW. Dit geldt ook voor het noemen van de identiteit onder de link ‘contact’ en het vermelden van het adres, het KvK-nummer en het BTW-nummer onder links als ‘informatie’. In de verschillende besluiten omtrent de ticketdoorverkoop worden lasten onder dwangsom opgelegd. Budgettickets B.V. (budgetticket.nl en onlineticketshop), Ticket Unlimited B.V. (ticketunlimited.nl) en Dutch Entertainment Services (ticketloket.com) dienen in relatie tot de overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub a, BW de identiteit gemakkelijk, permanent en rechtstreeks toegankelijk te maken dan wel de website offline te stellen en offline te houden op verbeurte van een dwangsom van €5.000 per overtreding per week tot een maximum van €100.000. Tickets4events krijgt eenzelfde dwangsom opgelegd voor overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub a, c en f, BW als de informatie niet beschikbaar komt op de website.

Kaartverkoop.nl en Ticketsnederland.nl dienen op de website de informatie als genoemd in de artikelen 3:15d lid 1 sub a en f BW rechtstreeks en permanent, gemakkelijk toegankelijk te maken op verbeurte van een dwangsom van€1.000 per overtreding per week tot een maximum van € 20.000.

Pepetickets.nl dient op de website de informatie uit artikel 3:15d lid 1 sub a en f BW gemakkelijk, rechtstreeks en permanent toegankelijk te maken dan wel de website offline te stellen en te houden op verbeurte van een dwangsom van € 5.000 per overtreding per week tot een maximum van € 100.000.

Het niet aangeven of de prijzen in- of exclusief BTW zijn en of de verzendkosten in rekening gebracht worden is een overtreding van artikel 3:15d lid 2 BW. Het feit dat onderaan de pagina staat dat er nog eenmalige servicekosten bijkomen, is onvoldoende, aldus de Consumentenautoriteit. Deze informatie is opgenomen in een groot tekstblok waar deze niet opvalt en de consument bij de meest gangbare schermresolutie moet scrollen om deze informatie te vinden. Hiermee wordt niet voldaan aan het vereiste dat bij prijsaanduidingen uitdrukkelijk wordt vermeld of de leveringskosten zijn inbegrepen. Voor de overtreding van artikel 3:15d lid 2 BW (in samenhang met artikel 6:193d juncto 6:193e sub c BW hierna nog te bespreken) krijgen Budgetticket.nl, Ticket unlimited.nl, Ticket4events.nl, Pepetickets.nl, Dutch Entertainment Services de last opgelegd om uitdrukkelijk en op duidelijke, begrijpelijke en ondubbelzinnige wijze te vermelden of er leveringskosten zijn en of de BTW is inbegrepen, onder verbeurte van een dwangsom van € 5.000 per overtreding per week met een maximum van € 100.000. De last onder dwangsom voor Kaart verkoop.nl en voor Leisure Tickets & Activities International bedraagt € 1.000 per overtreding per week met een maximum van € 20.000.

Bezwaar. Budgettickets.nl en Worldticketshop.nl zijn tegen het besluit van de Consumentenautoriteit in bezwaar gegaan. In bezwaar komen de lasten onder dwangsom met betrekking tot artikel 3:15d lid 1 sub a BW, te vervallen omdat het herhalingsgevaar inzake de overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub a BW ontbreekt.28 De last onder dwangsom met betrekking tot artikel 3:15d lid 2 BW blijft, in tegenstelling tot het advies van de Bac in bezwaar overeind. De toezichthoudende medewerkers hadden weliswaar geconstateerd dat de overtredingen beëindigd waren maar de Consumentenautoriteit heeft overwogen dat de overtreding daarvoor gedurende lange tijd heeft plaatsgevonden, terwijl dit op simpele wijze voorkomen had kunnen worden.

Beroep. In beroep oordeelt de rechtbank dat de Consumentenautoriteit, ondanks dat de overtreding van artikel 3:15d lid 2 BW, reeds was beëindigd, wel een last onder dwangsom mocht opleggen.29 De dwangsom strekt immers tot het voorkomen van herhaling. Evenmin is deze dwangsom onredelijk.

Commentaar. De dwangsom voor kaartverkoop.nl en voor Leisure Tickets & Activities is wellicht lager omdat zij na een eerste waarschuwing wel aanpassingen hebben doorgevoerd, maar deze aanpassingen nog onvoldoende duidelijk waren. De verlaging van de boetes wordt echter niet gemotiveerd.

Wellicht had tegen het besluit op grond van artikel 3:15d lid 2 BW nog bezwaar en beroep aangetekend kunnen worden met als argument dat het op een pagina naar beneden scrollen een gebruikelijke internethandeling is. Dit wordt, zoals hieronder zal worden besproken, aangenomen in de beroepszaak van Celldorado.30

In deze besluiten wordt, in tegenstelling tot het besluit Sana Direct, vermelding van de identiteit in de algemene voorwaarden onvoldoende geacht.

(7) Ryanair

Casus. Ryanair vermeldt op haar website niet het e-mailadres waar consumenten contact met haar kunnen opnemen. De consument kan wel een contactformulier invullen. De vraag is of een klacht kan worden toegelicht als de consument kiest voor het onderwerp ‘complaint’. Ryanair antwoordt dan via een donotreplye-mail.

Besluit en bezwaar. Het niet vermelden van het e-mailadres is in strijd met artikel 3:15d lid 1 sub b BW (snelle communicatie).31 De Consumentenautoriteit overweegt dat nu Ryanair haar e-mailadres niet kenbaar heeft gemaakt op de website, zij een obstakel voor de consument opwerpt om rechtstreeks en effectief te communiceren met Ryanair. Hierbij dient, aldus de Consumentenautoriteit, in aanmerking te worden genomen dat bij elektronische handel e-mailcorrespondentie het aangewezen communicatiemedium is. De gedachte achter artikel 3:15d BW is het vertrouwen in de elektronische handel te waarborgen. De consument dient daarom te weten met wie hij van doen heeft en moet desgewenst gemakkelijk contact met de handelaar kunnen opnemen.32 De Consumentenautoriteit legt Ryanair een boete op van € 60.000. Omdat Ryanair wel telefoonnummers en een contactformulier op de website beschikbaar heeft wordt niet de maximale boete opgelegd. Het besluit blijft na de bezwaarprocedure in stand.33

Beroep. In beroep betoogt Ryanair dat het, volgens de Memorie van Toelichting, dient te gaan om snel contact en rechtstreekse, effectieve communicatie. Dit kan via telefoon, fax of e-mail. Ryanair heeft deze middelen geboden onder andere door het e-mail/contactformulier. De rechtbank oordeelt dat de Memorie van Toelichting de eis stelt van een gemakkelijke, rechtstreekse en permanente toegang tot gegevens. Eenmalige informatieverstrekking is niet voldoende. Het contactformulier is dan ook geen volwaardige vervanger van een e-mailadres.34 Het besluit blijft na de beroepsprocedure op dit punt daarom in stand.

Hoger beroep. In hoger beroep bevestigt het CBb de uitspraak van de rechtbank.35

(8) Celldorado

Casus. Artiq biedt onder de naam Celldorado via televisiereclames en internetbanners sms-diensten aan.36 De vraag is of Celldorado via de landingspagina’s (internet) achter de reclamebanners aan haar informatieverplichtingen ex artikel 3:15d lid 1 sub a (identiteit), b (snel contact), c (KvK-nummer) en f (BTW-nummer), BW voldoet.

Op de website celldorado.com is de naam van Artiq Mobile B.V. slechts te vinden onder de links ‘Specifieke voorwaarden’ en ‘Aanvullende Spelvoorwaarden’. Onder de link ‘contact’ is een contactformulier te vinden. Daarnaast is het e-mailadres onderaan de pagina te vinden als de link ‘Aanvullende Spelvoorwaarden’ wordt opengeklikt. De vermelding ‘Celldorado’ is eveneens onvoldoende in het kader van de vermelding van de identiteit. Het KvK-nummer en het BTW-nummer worden slechts vermeld op de landingspagina’s van de uitingen maar niet op de website celldorado.com.

Besluit. De Consumentenautoriteit oordeelt dat Celldorado de informatieverplichtingen op grond van artikel 3:15d lid 1 sub a (identiteit), b (snel contact), c (KvK-nummer) en f (BTW-nummer) BW heeft geschonden. De Consumentenautoriteit overweegt dat deze gegevens op de website celldorado.com ontbreken of onduidelijk zijn vermeld en dat deze gegevens ook niet gemakkelijk en rechtstreeks toegankelijk zijn gemaakt. Celldorado bestrijdt dit en voert aan dat de landingspagina permanent toegankelijk is. De Consumentenautoriteit legt een boete op van€ 50.000. Er is geen sprake van boete-verhogende omstandigheden op dit punt.

Bezwaar. In bezwaar heeft Celldorado aangevoerd dat de gegevens niet per se op de homepage vermeld dienen te staan. Ook via doorklikken zouden de gegevens vindbaar mogen zijn. De BAC adviseert dat de Consumentenautoriteit een juist besluit heeft genomen. In navolging van de BAC verklaart de Consumentenautoriteit het bezwaar op dit punt ongegrond.37

Beroep. In beroep oordeelt de rechtbank Rotterdam dat de website celldorado. com permanent toegankelijk was. Het KvK- en het BTW-nummer waren na tweemaal doorklikken te vinden. De rechtbank oordeelt, anders dan de Consumentenautoriteit, dat deze gegevens voldoende transparant en eenvoudig te vinden zijn.38 Er is dus geen sprake van een overtreding op grond van sub c en f.

De identiteit en het emailadres zijn volgens de rechtbank, echter niet te vinden op de landingspagina’s. Deze gegevens zijn slechts te vinden via de links naar de ‘Algemene voorwaarden’ of de ‘Specifieke voorwaarden’. Het is onvoldoende duidelijk dat op deze links geklikt moet worden om het emailadres of de identiteit te vinden.

De rechtbank oordeelt voorts dat de boete voor de overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub b, (snel contact) samenloopt met het hieronder te bespreken artikel 6:193d lid 2 en 3 en artikel 6:193f sub a, BW.

Omdat de overtredingen van artikel 3:15d, eerste lid onder c en f komen te vervallen en de overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub b BW samenloopt, verlaagt de rechtbank de boete van € 50.000 naar € 25.000 voor overtreding van artikel 3:15d lid 1 sub a (identiteit) en b (snel contact) BW.

Hoger beroep. Het CBb volgt de rechtbank niet in het oordeel dat het KvK- en BTW-nummer op de landingspagina na tweemaal doorklikken, voldoende transparant en eenvoudig te vinden zijn.39 Vanaf de homepage dient eerst geklikt te worden op de link ‘Producten en prijzen’ en daarna op een link die doorverbindt naar de concrete landingspagina van een dienst. Deze gegevens dienen zonder meerdere zoekpogingen gevonden te worden. Het CBb onderschrijft het oordeel van de rechtbank dat de identiteit van Celldorado niet op de landingspagina is vermeld. De hoogte van de boete blijft echter ongewijzigd gezien de samenloop met de boete voor artikel 6:193d lid 2 en 3 en artikel 6:193f sub a BW.

Commentaar. In het civiele recht kan de rechter, bij de beantwoording van de vraag of de gegevens ‘rechtstreeks en permanent’ zijn verstrekt, de belangen van beide partijen afwegen onder meer op grond van de redelijkheid en billijkheid. Van de ene consument kan meer worden verwacht dan van de andere consument (leeftijd, opleidingsniveau etc.). Zo overweegt de rechtbank in de Otto-uitspraak,40 in relatie tot de wils-vertrouwensleer van artikel 3:33 en 3:35 BW, dat de deskundigheid van partijen een rol speelt. Daarbij valt op dat de rechter van oordeel is dat aan de consument die zich op internet begeeft bepaalde eisen mogen worden gesteld. Zo mag van de koper die zich op internet begeeft worden verwacht dat hij beseft dat er sprake is van een geautomatiseerd proces als er elektronische berichten van de verkoper (Otto) onmiddellijk volgen op de handelingen van de consument.41 Als de gevraagde prijs 700% lager ligt dan de redelijkerwijs te verwachten prijs kan men begrijpen dat er sprake is van een (menselijke) fout. Van een gemiddelde, geïnformeerde consument mag worden verwacht dat hij in dit geval betreft het de aanschaf van een (duur) Lcd scherm zich heeft georiënteerd en dus de bandbreedte van de prijzen op de markt kent en dat hij moet begrijpen dat de door Otto geuite verklaring niet in overeenstemming was met haar wil.42 Dat hierbij niet is voldaan aan de eisen van 3:15d BW doet hier niet aan af.

De invulling van de vraag in hoeverre vereiste gegevens toegankelijk zijn voor consumenten wordt in het civiele recht casuïstisch ingevuld. Een dergelijke casuïstische benadering is niet mogelijk voor de ACM die een geabstraheerde toetsing dient toe te passen. Ook het beboeten van de overtreding van regels die ruimte voor interpretatie open laten kan op gespannen voet staan met het legaliteitsbeginsel en daarmee artikel 7 EVRM.43 Een boetesysteem vraagt om heldere duidelijke regels. Open of vage normen kunnen eventueel worden ingevuld met beleidsregels. Het vastleggen in beleidsregels hoeveel muisklikken nog toelaatbaar is en of ‘scrollen’ is toegestaan om informatie te vinden, acht ik evenwel weinig zinvol.