3.9.7.4 De verzetprocedure

De rechter hoeft een verlangde waarborg niet zonder meer toe te kennen, maar kan de partijen in de gelegenheid stellen binnen een door hem gestelde termijn een door hem omschreven wijziging in het voorstel tot splitsing aan te brengen en openbaar te maken ten kantore van het handelsregister en de rechtspersonen. Het gevolg is dat de verzettermijn opnieuw aanvangt.1 Dat is logisch, aangezien een wijziging in het voorstel tot splitsing ertoe kan leiden dat andere crediteuren, die eerst geen verzet hebben aangetekend, daar wel aanleiding toe zien na wijziging van het voorstel tot splitsing.

Indien meerdere crediteuren verzet aantekenen, wordt op alle ingediende verzoekschriften gezamenlijk beslist (artikel 997 lid 1 Rv). De rechter moet het verzet ‘met de meeste spoed’ behandelen (artikel 997 lid 2 Rv). Niet is toegelicht wat bedoeld wordt met ‘de meeste spoed’.2 Omdat de rechter op alle ingediende verzoeken gezamenlijk beslist, zal de rechter de beschikking ten vroegste na afloop van de verzettermijn kunnen geven. Op dat moment kan immers geen verzet meer aangetekend worden en kan de rechter op alle ingediende verzoeken gezamenlijk beslissen. Bij de beslissing moet de rechter tevens rekening houden met de belangen van de schuldeisers die geen verzet hebben aangetekend.3 Tegen de beschikking van de rechter staat hoger beroep open bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam binnen drie weken na de dagtekening van de beschikking (artikel 997 lid 5 Rv).

Het tijdig aantekenen van verzet heeft prohibitieve werking: de akte van splitsing mag pas worden verleden als het verzet is ingetrokken of opheffing van het verzet uitvoerbaar is (artikel 2:334l lid 3 BW). De notaris zal de akte van splitsing hangende het verzet niet kunnen passeren en zal de voetverklaring niet kunnen afgeven. Doet hij dat wel, dan is de splitsing vernietigbaar op basis van artikel 2:334u lid 1 sub b BW (zie tevens paragraaf 3.9.13.1.). De notaris kan verifiëren of verzet is aangetekend door het inwinnen van inlichtingen bij de competente rechtbank door een akte van non-verzet te vragen.4 De rechtbank zal de akte van non-verzet alleen afgeven na verificatie of verzet is aangetekend en uit het interne onderzoek bij de rechtbank blijkt dat geen verzet is aangetekend.

Indien de notaris toch, in weerwil van artikel 2:334l lid 3 BW, reeds de akte van splitsing heeft verleden, dan kan de rechter de partijen niet meer in de gelegenheid stellen het voorstel tot splitsing te wijzigen. De splitsing is dan immers al van kracht geworden. Hij kan dan bevelen dat een rechtsverhouding die in strijd met artikel 2:334j BW is overgegaan geheel of gedeeltelijk wordt overgedragen aan één van de partijen bij de splitsing of dat twee of meer rechtspersonen hoofdelijk tot nakoming van deze verbintenissen verbonden zijn. Tevens kan hij bevelen dat een door hem omschreven waarborg wordt gegeven (artikel 2:334l lid 4 BW). Ter verzekering dat de waarborg wordt gegeven of de aangewezen rechtspersonen hoofdelijk aansprakelijk zijn, kan de rechter aan het bevel een dwangsom verbinden.

Als de akte van splitsing reeds is verleden en de rechter heeft bevolen dat een rechtsverhouding wordt overgedragen aan een verkrijgende rechtspersoon of de voortbestaande gesplitste rechtspersoon, of hoofdelijke verbondenheid heeft bevolen, kan de overdragende of de verkrijgende rechtspersoon nadeel lijden. Op basis van artikel 2:334l lid 5 BW ontstaat van rechtswege een vergoedingsverplichting voor het geleden nadeel. Eventuele aansprakelijkheid van de notaris voor schade voortvloeiend uit het (te vroeg) verlijden van de notariële akte van splitsing is mijn inziens niet uitgesloten.