HR, 01-12-2015, nr. 13/02705

1. Het Gerechtshof Amsterdam heeft bij arrest van 27 maart 2013 de verdachte ter zake van - kort gezegd - “verboden wapenbezit” en “poging tot moord” veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van vijftien jaren, met aftrek als bedoeld in art. 27 Sr. Voorts heeft het Hof beslist op de vordering van de benadeelde partij, een en ander zoals in het arrest vermeld.

2. Namens de verdachte heeft mr. B.L.M. Ficq, advocaat te Amsterdam, beroep in cassatie ingesteld en heeft mr. A.A. Franken, eveneens advocaat te Amsterdam, bij schriftuur twee middelen van cassatie voorgesteld.

3. Het eerste middel klaagt over de motivering van de onder 2 bewezenverklaarde voorbedachte raad.

4. Ten laste van de verdachte is onder 2 bewezenverklaard dat:

“(…)

2.

hij op 24 december 2010 te Castricum ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer] van het leven te beroven, met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg:

- met een vuurwapen kogels heeft afgevuurd op [slachtoffer], waarbij [slachtoffer] door vier kogels in het lichaam is geraakt, en

- de auto waarin [slachtoffer] zich bevond heeft besprenkeld en overgoten met benzine en vervolgens open vuur in aanraking heeft gebracht met die benzine, ten gevolge waarvan [slachtoffer] en die auto vlam hebben gevat,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.”

5. Deze bewezenverklaring steunt op de volgende bewijsmiddelen:

“(…)

Ten aanzien van het onder 2 bewezen verklaarde:

3. De verklaring van de verdachte, afgelegd ter terechtzitting in hoger beroep van 6 maart 2013. Deze verklaring houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven:

[slachtoffer] (het hof begrijpt hier en verder: [slachtoffer]) en ik zijn in Amsterdam (Jarmuiden) achterin de Mercedes ML gestapt. Ik vroeg aan [betrokkene 1] of hij de Mercedes ML wilde besturen en aan [betrokkene 2] of hij in de Audi van [slachtoffer] achter ons aan wilde rijden. Onderweg zijn wij van auto gewisseld. Wij zijn uiteindelijk in Castricum gestopt. Het gesprek tussen [slachtoffer] en mij is gedurende de autorit hoog opgelopen. Ik was woedend omdat [slachtoffer] niet wilde betalen. Ik voelde mij door hem belazerd. Ik heb vier of vijf keer gericht met een vuurwapen kogels in de zij van [slachtoffer] afgevuurd.

Ik ben naar de Mercedes ML gelopen. Ik heb de jerrycan die achter in de Mercedes stond gepakt. Hierin zat nog een klein beetje benzine. Ik ben met de jerrycan teruggelopen naar de Audi. Ik heb benzine over en in de Audi gegoten en de benzine vervolgens met een aansteker in brand gestoken. Ik zag dat de Audi in brand vloog. Ik heb eerst nog een paar seconden naar de brandende auto gekeken alvorens ik bij [betrokkene 1] en [betrokkene 2] in de Mercedes ML stapte. Wij reden vervolgens weg.

4. Een proces-verbaal van bevindingen met nummer 20110117 1547 2584 van 19 januari 2011, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 1] (dossiermap Z-01, deel 2, doorgenummerde pagina's 287-295). Dit proces-verbaal bevat, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als bevindingen van de verbalisant:

Op 17 januari 2011 heb ik uit handen van de groepschef van de Gemeenschappelijke Meldkamer een cd-rom ontvangen. Deze cd-rom bevat de 112-melding van het geweldsincident op 24 december 2010 die bij de meldkamer werd gedaan. De melding is hieronder zoveel mogelijk woordelijk uitgewerkt.

Geluidsopname 20101224-221331-98335-02-00

Vrouw: Meldkamer Ambulancedienst, goedenavond met [betrokkene 3].

Man (het hof begrijpt hier en verder: [slachtoffer]): Alstublieft, kunt u mij een ambulance sturen? Ik, ik bloed dood, ik ben een paar keer geschoten.

(...)

Vrouw: U bent geschoten?

Man: Ja, ik heb nu bij een restaurant ingebroken en ik bel er nu vandaan en ik voel alles weggaan. Alstublieft, stuur een ambulance.

(...)

Vrouw: En waar bent u geschoten?

Man: Vlakbij hiero en ik was in de fik gestoken.

(...)

Man: in ieder geval [verdachte] heeft mij geschoten als u dat wilt vertellen als ik dood ben.

(...)

Vrouw: We gaan eerst de politie naar u sturen meneer.

Man: Ambulance alstublieft. Ik ga dood. Ik ben drie keer geschoten. Alstublieft.

(...)

Man: (...) Ik voel alles prikken.

Vrouw: Prikken?

Man: In me me mijn zij, in mijn benen, en ik ben verbrand. Alstublieft.

Vrouw: Verband? hoe komt u dan verbrand?

Man: Ze hebben me in de auto in de fik gestoken en ik vloog deruit. (kreunend)

(...)

Vrouw: en waar bent u precies verbrand?

Man: (jammerend) Overal, ik voel niks mevrouw, dat moet u begrijpen. Ik val nu bijna neer.

(...)

5. Een proces-verbaal van aangifte met nummer 2010146998-1 van 25 december 2010, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaren [verbalisant 2] en [verbalisant 3] (dossiermap Z-01, deel 1, doorgenummerde pagina's 65-70). Dit proces-verbaal bevat, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als verklaring van de aangever [slachtoffer]:

Ik zat op de achterbank van de Audi (het hof begrijpt: op 24 december 2010 te Castricum). Toen kwamen de schoten. Ik deed net alsof ik dood was. De kogels kwamen terecht in mijn rechterheup.

De auto werd vervolgens in brand gestoken. De brand ging zo snel. Ik had gelukkig de deur al geopend zodat de lucht erdoor kon. Ik wilde er nog niet uit gaan want anders zouden ze zien dat ik nog niet dood was. Ik bleef expres een paar seconden in de Audi wachten. Het duurde even totdat ik de lichten niet meer zag. Mijn jas stond in de fik en ik wilde niet dat zij mij zagen. Ik ging uit de auto en rolde door de sneeuw tot het vuur uit was. Ik deed snel mijn jas uit. Die bleef maar branden.

6. De verklaring van de getuige [slachtoffer], afgelegd ter terechtzitting in hoger beroep van 5 maart 2013. Deze verklaring houdt in, voor zover van belang en zakelijk weergegeven:

Ik zat op de achterbank van de Audi toen de Audi in brand werd gestoken (het hof begrijpt: op 24 december 2010). Ik zat met mijn rug tegen de leuning van de achterbank. Ik had mijn hoofd naar achteren gebogen en hield mij dood. Ik werd overgoten met benzine. Het daaropvolgende moment stond ik in brand. De brand trok van onderen op. De auto stond vrijwel meteen in vuur en vlam.

De benzine brandde op mijn broek. Ik bleef even in de brandende auto zitten om er zeker van te zijn dat zij weg waren. Toen ik de lichten van de Mercedes niet meer zag ben ik uit de brandende auto gestapt.

7. Een proces-verbaal van onderzoek plaats delict met nummer 241210 2300 2024 van 18 maart 2011, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 4] (Dossiermap Z-01, deel 5, doorgenummerde pagina's 754-760). Dit proces-verbaal bevat, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als bevindingen van de verbalisant:

Op 24 december 2010, vanaf circa 23.45 uur, heb ik desverzocht een onderzoek ingesteld op en rond een parkeervak langs de Zeeweg te Castricum. Terzake werd mij medegedeeld dat bij de 112-alarmcentrale melding zou zijn gedaan door een persoon die vertelde slachtoffer te zijn van een schietincident en daarbij ook in brand zou zijn gestoken. Hij zou zich ten tijde van de melding hebben bevonden in een strandpaviljoen nabij de plaats waar de brandende personenauto is aangetroffen. De melder werd inderdaad gewond aangetroffen in een nabijgelegen strandpaviljoen.

In een parkeerhaven aan de Zeeweg stond een vrijwel geheel uitgebrande personenauto (het hof begrijpt: van het merk Audi). Bij nader onderzoek rond de uitgebrande auto werden ter hoogte van het rechterachterwiel tussen de brandresten drie patroonhulzen aangetroffen. Ter hoogte van het voertuig, direct naast het fietspad, lag een kennelijk verbrand voorwerp. Bij nader onderzoek bleek dit een vrijwel geheel verbrande jas te zijn. Op 25 december 2010 werd bij daglicht een nader onderzoek ingesteld rond de parkeerstrook. Bij nader onderzoek in de brandresten werd een vierde patroonhuls aangetroffen. De vindplaats van deze huls was ook ongeveer ter hoogte van de plaats waar het rechterachterwiel van de uitgebrande auto zich had bevonden. Op 30 december 2010 werd een nader onderzoek ingesteld in het autowrak. Hierbij werden rechtsachterin twee kogelmantels aangetroffen.

8. Een proces-verbaal onderzoek slachtoffer met nummer 2010146998-6 van 27 december 2010 met fotobijlagen, in de wettelijke vorm opgemaakt door de bevoegde opsporingsambtenaar [verbalisant 5] (Dossiermap Z-01, deel 5, doorgenummerde pagina's 789-792). Dit proces-verbaal bevat, voor zover van belang en zakelijk weergegeven, als bevindingen van de verbalisant:

Ik bezocht in de nacht van 24 december op 25 december 2010 het slachtoffer [slachtoffer] in Brandwondencentrum te Beverwijk. Bij die gelegenheid werd door mij waargenomen dat het slachtoffer brandwonden in het gezicht, aan de handen en aan het onderlichaam had. Op de torso, ter hoogte van de rechterflank en rechterheup waren vier huidperforaties zichtbaar. Ik heb digitale opnamen gemaakt van het letsel. Ik heb een selectie van twaalf foto's opgenomen in een fotomap en deze als bijlage bij dit proces-verbaal gevoegd.

Op foto nummer 6 is zichtbaar dat [slachtoffer] brandverwondingen heeft aan de achterzijde van zijn bovenbenen”

6. Voorts heeft het Hof - naar aanleiding van een terzake gevoerd verweer - ten aanzien van de bewezenverklaring van de voorbedachte raad nog het volgende overwogen:

“(…)

d) ontbreken van voorbedachte raad

De raadsvrouw heeft het standpunt ingenomen dat uit de stukken van het dossier niet meer blijkt dan dat de verdachte in een plotselinge driftaanval het slachtoffer met het vuurwapen in de auto heeft neergeschoten. Van het bestaan hebben van gelegenheid voor beraad is niet gebleken, zodat de voorbedachte raad door het hof niet bewezen kan worden verklaard, aldus de raadsvrouw.

Het hof overweegt dienaangaande als volgt.

Voor bewezenverklaring van het bestanddeel voorbedachte raad moet volgens bestendige jurisprudentie van de Hoge Raad komen vast te staan dat de verdachte zich gedurende enige tijd heeft kunnen beraden op het te nemen of het genomen besluit en hij niet heeft gehandeld in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling, zodat hij de gelegenheid heeft gehad na te denken over de betekenis en de gevolgen van zijn voorgenomen daad en zich daarvan rekenschap te geven. Bij de vraag of sprake is van voorbedachte raad gaat het bij uitstek om een weging en waardering van de omstandigheden van het concrete geval door de rechter, waarbij deze het gewicht moet bepalen van de aanwijzingen die vóór of tegen het bewezen verklaren van voorbedachte raad pleiten. De vaststelling dat de verdachte voldoende tijd had om zich te beraden op het te nemen of het genomen besluit vormt weliswaar een belangrijke objectieve aanwijzing dat met voorbedachte raad is gehandeld, maar behoeft de rechter niet ervan te weerhouden aan contra-indicaties een zwaarder gewicht toe te kennen. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de omstandigheid dat de besluitvorming en uitvoering in plotselinge hevige drift plaatsvinden, dat slechts sprake is van een korte tijdspanne tussen besluit en uitvoering of dat de gelegenheid tot beraad eerst tijdens de uitvoering van het besluit ontstaat.

Het hof stelt aan de hand van de bewijsmiddelen de volgende feitelijke gang van zaken vast.

Samen gezeten op de achterbank van de Audi is een oplopend conflict tussen de verdachte en het latere slachtoffer zodanig geëscaleerd dat de auto op enig moment tot stilstand is gebracht, waarop de verdachte vervolgens herhaald van dichtbij kogels heeft afgevuurd in de richting van het onderlichaam van het slachtoffer. Vervolgens is de verdachte naar de in de nabijheid stilstaande Mercedes ML gelopen, heeft hij daaruit een jerrycan met benzine gepakt, en is hij daarmee teruggelopen naar de Audi, waarin het slachtoffer zich nog steeds bevond. De verdachte heeft de Audi vervolgens met benzine overgoten, met benzine vanaf de auto een lijn over de weg getrokken en de benzine aangestoken. De verdachte is nadat hij zag dat de auto vlam vatte teruggelopen naar de Mercedes ML, is daarin ingestapt en daarmee weggereden.

De verdachte heeft gesteld dat het slachtoffer de auto al had verlaten en zich daarvan had verwijderd toen hij deze in brand stak. Zoals hiervoor is overwogen acht het hof bewezen dat het slachtoffer zich ten tijde van de brandstichting nog in de auto bevond.

Omstandigheden op grond waarvan aannemelijk zou zijn dat het slachtoffer de auto had verlaten en/of nog vóór de brandstichting daarin voor de verdachte onopgemerkt was teruggekeerd (bijvoorbeeld in de tijdspanne dat de verdachte de jerrycan uit de Mercedes naaide) zijn gesteld noch gebleken.

Het hof is van oordeel dat de verdachte de gelegenheid heeft gehad om zich te beraden op zijn te nemen of zijn genomen besluit. In het bijzonder geldt dit voor het tijdsverloop tussen het lossen van de schoten en het in brand steken van de auto.

Het hof kent voorts betekenis toe aan de volgorde van de door de verdachte binnen dat tijdsbestek verrichte handelingen, in die zin dat hij na het schieten van kogels in het onderlichaam van het slachtoffer naar de Mercedes ML is gelopen, daaruit een jerrycan heeft gepakt, is teruggelopen naar de Audi waarin het gewonde slachtoffer was gezeten, daarover benzine heeft gesprenkeld en deze heeft aangestoken. Ook de volgorde en de aard van deze handelingen laten geen andere conclusie toe dan dat de verdachte zich daaromtrent heeft beraden.

Op grond van het voorgaande kan niet anders geconcludeerd worden dan dat de verdachte zich rekenschap heeft gegeven van de betekenis en de gevolgen van zijn handelen. Contra-indicaties zijn niet aannemelijk geworden. Het hof acht dan ook de ten laste gelegde voorbedachte raad bewezen en verwerpt het gevoerde verweer.”

7. Het terzake bedoelde deel van het verweer in hoger beroep behelst - voor zover hier van belang - het volgende1.:

“A: De voorbedachte rade.

De Hoge Raad heeft het verschil tussen moord en doodslag de laatste tijd weer wat groter gemaakt. Het is dus niet meer per definitie zo dat een enkel bezinningsmoment voldoende is om te komen tot een bewezenverklaring van moord. (…)

(…)

Een plotselinge uitbarsting van agressie als motor achter het handelen, drift als catalysator voor het opkomen van een gemoedsopwelling kan aan de bewezenverklaring van voorbedachte rade in de weg staan.

Cliënt heeft ten overstaan van uw hof de gelegenheid gekregen zich uit te laten over de reden van de schietpartij en heeft verklaard uit woede (voor het telkenmale aan het lijntje gehouden te worden) te hebben gedaan. De woedeuitbarsting heeft zich tijdens een handgemeen, waarbij cliënt de bovenliggende partij was, op de achterbank voltrokken waarna cliënt, zoals hij heeft verklaard, vier keer op de heup / bil van het slachtoffer heeft geschoten.

In het dossier bevinden zich, behalve de uitlatingen van aangever, onvoldoende concrete aanknopingspunten voor een andere lezing [de voorbedachte rade] zodat in de visie van de verdediging niet geconcludeerd kan worden dat de geweldsuitbarsting van cliënt niet het gevolg is geweest van een gemoedsopwelling. Ook de verklaringen van aangever wijzen immers in die richting. Client zal van de voorbedachte rade moeten worden vrijgesproken.”

8. Bij de beoordeling van het middel moet worden vooropgesteld dat de Hoge Raad bij arrest van 15 oktober 20132.het volgende heeft overwogen omtrent de bewijsvoering van het bestanddeel ‘voorbedachte raad’:

“Voor een bewezenverklaring van het bestanddeel ‘voorbedachte raad’ moet komen vast te staan dat de verdachte zich gedurende enige tijd heeft kunnen beraden op het te nemen of het genomen besluit en dat hij niet heeft gehandeld in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling, zodat hij de gelegenheid heeft gehad na te denken over de betekenis en de gevolgen van zijn voorgenomen daad en zich daarvan rekenschap te geven.

Bij de vraag of sprake is van voorbedachte raad gaat het bij uitstek om een weging en waardering van de omstandigheden van het concrete geval door de rechter, waarbij deze het gewicht moet bepalen van de aanwijzingen die voor of tegen het bewezen verklaren van voorbedachte raad pleiten. De vaststelling dat de verdachte voldoende tijd had om zich te beraden op het te nemen of het genomen besluit vormt weliswaar een belangrijke objectieve aanwijzing dat met voorbedachte raad is gehandeld, maar behoeft de rechter niet ervan te weerhouden aan contra-indicaties een zwaarder gewicht toe te kennen. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de omstandigheid dat de besluitvorming en uitvoering in plotselinge hevige drift plaatsvinden, dat slechts sprake is van een korte tijdspanne tussen besluit en uitvoering of dat de gelegenheid tot beraad eerst tijdens de uitvoering van het besluit ontstaat. Zo kunnen bepaalde omstandigheden (of een samenstel daarvan) de rechter uiteindelijk tot het oordeel brengen dat de verdachte in het gegeven geval niet met voorbedachte raad heeft gehandeld.

Mede met het oog op het strafverzwarende gevolg dat dit bestanddeel heeft, moeten aan de vaststelling dat de voor voorbedachte raad vereiste gelegenheid heeft bestaan, bepaaldelijk eisen worden gesteld en dient de rechter, in het bijzonder indien de voorbedachte raad niet rechtstreeks uit de bewijsmiddelen volgt, daaraan in zijn motivering van de bewezenverklaring nadere aandacht te geven.

De achtergrond van het vereiste dat de verdachte de gelegenheid heeft gehad na te denken over de betekenis en de gevolgen van zijn voorgenomen daad en zich daarvan rekenschap te geven, is dat ingeval vaststaat dat de verdachte die gelegenheid heeft gehad, het redelijk is aan te nemen dat de verdachte gebruik heeft gemaakt van die gelegenheid en dus daadwerkelijk heeft nagedacht over de betekenis en de gevolgen van zijn voorgenomen daad en zich daarvan rekenschap heeft gegeven (vgl. het overleg en nadenken dat in de wetsgeschiedenis is geplaatst tegenover de ogenblikkelijke gemoedsopwelling). Dat de verdachte daadwerkelijk heeft nagedacht en zich rekenschap heeft gegeven leent zich immers moeilijk voor strafrechtelijk bewijs, zeker in het geval dat de verklaringen van de verdachte en/of eventuele getuigen geen inzicht geven in hetgeen voor en ten tijde van het begaan van het feit in de verdachte is omgegaan. Of in een dergelijk geval voorbedachte raad bewezen kan worden, hangt dan sterk af van de hierboven bedoelde gelegenheid en van de overige feitelijke omstandigheden van het geval zoals de aard van het feit, de omstandigheden waaronder het is begaan alsmede de gedragingen van de verdachte voor en tijdens het begaan van het feit. Daarbij verdient opmerking dat de enkele omstandigheid dat niet is komen vast te staan dat is gehandeld in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling, niet toereikend is om daaraan de gevolgtrekking te verbinden dat sprake is van voorbedachte raad.”

9. De Hoge Raad verlangt van de feitenrechter dat deze, in het bijzonder indien de voorbedachte raad zoals hier niet rechtstreeks uit de bewijsmiddelen volgt, daaraan in zijn motivering van de bewezenverklaring nadere aandacht geeft. Het Hof miskent dat niet door mede naar aanleiding van het gevoerde verweer een afzonderlijke overweging over de voorbedachte raad op te nemen. Het gaat hier dus vooral om de vraag of de inhoud van die overweging in het licht van de bewijsmiddelen toereikend is voor voorbedachte raad. Die overweging van het Hof bevat twee ankerpunten: 1. verdachte heeft gelegenheid gehad zich te beraden; 2. van een contra-indicatie voor voorbedachte raad is geen sprake.

10. Het oordeel dat verdachte gelegenheid had zich te beraden stoelt op drie argumenten. Allereerst wijst het Hof op het tijdsverloop tussen het schieten en de brandstichting, vervolgens op de volgorde van de handelingen en tenslotte op de aard van de handelingen. De vaststellingen van het Hof over het tijdsverloop tussen het schieten en de brandstichting zijn - mild uitgedrukt - nogal summier.3.Er is pas geschoten nadat de auto tot stilstand is gebracht, aldus het Hof. Over het tijdsverloop tussen de afzonderlijke schoten is niets vastgesteld. Evenmin komt uit de bewijsconstructie naar voren dat verdachte onmiddellijk na het schieten en met gezwinde spoed een jerrycan met benzine uit de - in de woorden van het Hof - in de nabijheid staande Mercedes heeft gehaald. De afstand tussen de Mercedes waarin zich de jerrycan bevond en de Audi die in brand wordt gestoken blijft verder in het midden. Hoeveel tijd wordt gebruikt (of nodig is) voor het besprenkelen en aansteken van de Audi komt niet uit de verf. Het Hof kent vervolgens betekenis toe aan de volgorde van de handelingen. Dat impliceert nog niet dat de volgorde van de verschillende handelingen volledig aansluitend is geweest. Wat het Hof wel met de volgorde van de handelingen bedoelt blijft in het midden. Mogelijk doelt het Hof op de omstandigheid dat als je eerst iemand in zijn heup of zij schiet en daarna de auto in de brand steekt de kans dat hij er uit komt afneemt. Maar ook dat - als het al betekenisvol voor de voorbedachte raad is - staat niet in de overweging van het Hof. Welke betekenis de aard van de handelingen voor de voorbedachte raad heeft expliciteert het Hof niet nader en eerlijk gezegd kan ik mij daar ook niet veel bij voorstellen. Zijn bepaalde handelingen naar hun aard meer geschikt om voorbedachte raad te constitueren? Kan schieten en brandstichten al dan niet in combinatie gelet op de aard ervan niet in een impuls plaatsvinden? Al met al worden het tijdverloop, de volgorde en de aard van de handelingen niet zodanig geconcretiseerd dat zij toereikend zijn om de conclusie dat verdachte de gelegenheid voor beraad heeft gehad te dragen.

11. Het tweede ankerpunt is dat contra-indicties van voorbedachte raad niet aannemelijk zijn geworden. Met de steller van het middel lijkt mij dit in het licht van de voor het bewijs gebruikte verklaring van verdachte dat hij woedend was (bewijsmiddel 3) onbegrijpelijk.

12. De slotsom is dat de verankering van de voorbedachte raad in de bewijsconstructie van het Hof ontoereikend en onbegrijpelijk is. Het middel slaagt.

13. Het tweede middel klaagt dat de redelijke termijn als bedoeld in art. 6 EVRM in cassatie is overschreden, in die zin dat de stukken te laat, te weten, na verloop van de inzendtermijn van 6 maanden4., bij de Hoge Raad zijn ontvangen. Dit zou volgens de steller van het middel tot strafkorting moeten leiden.

14. Het middel mist feitelijke grondslag en wel om het navolgende.

15. Namens de verdachte is op 4 april 2013 cassatie ingesteld. De stukken van het geding zijn op 4 juli 2013 bij de Hoge Raad binnengekomen. Dat brengt met zich dat de inzendtermijn van zes maanden niet is overschreden.5.

16. Het middel faalt.

17. Ambtshalve merk ik nog het volgende op. Namens de verdachte is op 4 april 2013 beroep in cassatie ingesteld. De Hoge Raad zal uitspraak doen nadat meer dan 16 maanden zijn verstreken na het instellen van het cassatieberoep.6.Dit brengt mee dat de redelijke termijn als bedoeld in art. 6, eerste lid, EVRM is overschreden. Indien de Hoge Raad beslist tot terugwijzing kan bij de straftoemeting door het Hof met de aanzienlijke overschrijding van de redelijke termijn rekening worden gehouden.

18. Deze conclusie strekt tot vernietiging van de bestreden uitspraak, maar uitsluitend wat betreft de beslissingen ter zake van het onder 2 tenlastegelegde feit en de strafoplegging, tot terugwijzing van de zaak naar het Gerechtshof Amsterdam teneinde in zoverre op het bestaande beroep opnieuw te worden berecht en afgedaan, en tot verwerping van het beroep voor het overige.

De procureur-generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden,

AG