Hof Amsterdam, 10-07-2020, nr. 23-001662-17

Afdeling strafrecht

Parketnummer: 23-001662-17

Datum uitspraak: 10 juli 2020

TEGENSPRAAK (gemachtigde raadsvrouw)

Arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de economische politierechter in de rechtbank Noord-Holland van 24 april 2017 in de strafzaak onder parketnummer 15-994176-17 tegen

[verdachte] ,

statutair gevestigd te [plaats],

kantoorhoudende aan de [adres].

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van 26 juni 2020 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in eerste aanleg.

Namens de verdachte is hoger beroep ingesteld tegen voormeld vonnis.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de raadsvrouw naar voren is gebracht.

Aan de verdachte is tenlastegelegd dat:

zij op of omstreeks 29 april 2016 te Haarlemmermeer, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk, een of meer goed(eren) aangewezen in de Gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen (op 14 maart 2016 door de Raad vastgesteld), onder post ML 10c ("Onbemande vliegtuigen, lichter-dan-luchttoestellen en aanverwante uitrustingsstukken en daarvoor speciaal ontworpen onderdelen: UAV's, op afstand geleide luchtvaartuigen (RPV's), autonome, programmeerbare luchtvaartuigen en onbemande lichter-dan-luchttoestellen") te weten:

- 12, althans een of meer, stuks "PUMA AE DDL M3/M4 exportable version, C-code GPS Unmanned Aerial Vehicle (3 air vehicles per each Puma UAV system for 4 Puma UAV systems ordered" en/of

- 12, althans een of meer, stuks "Infinispin CO/IR Gimbal payload (mantis 125) (3 per Puma UAV system for 4 Puma UAV systems) en/of

- 4, althans een of meer, stuks "CF-19 Laptop Incorporates DD land Falcon View software (1 per Puma UAV system for 4 Puma UAV systems) en/of

- 60, althans een of meer, stuks "PUMA AE DDL M3/M4 exportable version, C-code GPS Unmanned Aerial Vehicle (3 air vehicles per each Puma UAV System for 20 Puma UAV systems ordered)" en/of

- 60, althans een of meer, stuks "Infinispin CO/IR Gimbal payload (mantis 125) (3 per Puma UAV system for 20 Puma UAV systems)" en/of

- 40, althans een of meer, stuks "Ground Contyrol Station (GCS) (2 per Puma UAV system for 20 puma UAV systems)" en/of

- 20, althans een of meer, stuks "Puma Laptop II DDL (1 per Puma UAV system for 20 Puma UAV systems), heeft doorgevoerd of heeft laten doorvoeren, zonder vergunning van Onze Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.

Het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd, omdat het hof tot een andere beslissing komt dan de economische politierechter.

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat dat het ten laste gelegde bewezen wordt verklaard en dat de verdachte wordt veroordeeld tot dezelfde straf als door de rechter in eerste aanleg is opgelegd.

De raadsvrouw heeft ter terechtzitting in hoger beroep, aan de hand van een overgelegde pleitnota, primair vrijspraak bepleit.

De toepasselijke regelgeving luidt, voor zover van belang:

Besluit strategische goederen (hierna: Bsg)

‘Artikel 1

In dit besluit en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder:

– algemene doorvoervergunning: een bij ministeriële regeling verleende toestemming aan in Nederland gevestigde beschikkingsbevoegden voor de doorvoer van militaire goederen door Nederland; (…)

– beschikkingsbevoegde: een natuurlijke persoon of rechtspersoon die bevoegd is over militaire goederen te beschikken; (…)

– doorvoer door Nederland: het vervoer van militaire goederen die uitsluitend het Nederlands grondgebied worden binnengebracht om via dat gebied te worden vervoerd naar een bestemming buiten het Nederlands grondgebied; (…)

– individuele doorvoervergunning: een op aanvraag aan een in Nederland gevestigde beschikkingsbevoegde verleende vergunning voor de doorvoer van militaire goederen door Nederland; (…)

- lidstaat: een lidstaat van de Europese Unie, Noorwegen, IJsland en Liechtenstein;

– militaire goederen: de militaire goederen, bedoeld in een door Onze Minister na overleg met Onze Minister wie het mede aangaat vast te stellen ministeriële regeling’

‘Artikel 5

1. Het is verboden om militaire goederen door te voeren door Nederland zonder individuele of algemene doorvoervergunning.

2. Het eerste lid is niet van toepassing op:

a. de doorvoer door Nederland van militaire goederen die uitsluitend worden vervoerd door de territoriale wateren of door het luchtruim;

b. de doorvoer door Nederland van militaire goederen die afkomstig zijn uit, of als eindbestemming hebben Australië, Japan, Nieuw-Zeeland, Zwitserland, een lidstaat of een van de lidstaten van de Noord-Atlantische verdragsorganisatie en die Nederland verlaten met hetzelfde vervoermiddel als waarmee ze zijn binnengekomen zonder overlading in Nederland;

c. de doorvoer door Nederland van militaire goederen die afkomstig zijn uit, en als eindbestemming hebben een lidstaat.

3. Onze Minister kan besluiten dat voor de doorvoer door Nederland van militaire goederen in situaties als bedoeld in het tweede lid een vergunning is vereist:

a. indien het belang van de internationale rechtsorde of een daarop betrekking hebbende internationale afspraak dat vereist of

b. indien Onze Minister dit noodzakelijk acht voor de bescherming van de wezenlijke belangen van de nationale veiligheid.

4. Een vergunning wordt in ieder geval niet verleend voor zover dit voortvloeit uit internationale verplichtingen.’

Het volgende is komen vast te staan.

De verdachte verricht op Schiphol als General Sales Agent diensten voor luchtvaartmaatschappijen, in dit geval [maatschappij 1] (hierna: [maatschappij 1]). Deze diensten komen in hoofdzaak neer op het verkopen van laadruimte in vliegtuigen ten behoeve van [maatschappij 1] aan derden, alsmede enige ondersteunende diensten als het namens [maatschappij 1] geven van instructies aan de partij die op Schiphol de vracht afhandelt. Zo is één van de diensten die de verdachte in deze zaak voor [maatschappij 1] heeft verleend, het instrueren van de partij die de feitelijke belading en uitlading (afhandeling) van het vliegtuig heeft verzorgd, [BV] (hierna: [BV]).

Volgens het uittreksel uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel bestaan de activiteiten van de verdachte uit: ‘expediteurs, cargadoors, bevrachters en andere tussenpersonen; dienstverlening voor de luchtvaart: het verlenen van diensten, adviezen en management op het gebied van de luchtvaart (luchtagentschap)’.

Op 28 april 2016 heeft een vliegtuig van [maatschappij 1] de tenlastegelegde goederen vervoerd van Los Angeles naar Schiphol. De bedoeling was dat de zending vervolgens, na tussenkomst van de verdachte als sales agent en [BV] als afhandelaar, in een vliegtuig van [maatschappij 2] zou worden vervoerd naar de luchthaven van Riyadh in Saoedi-Arabië. Op 29 april 2016 is de zending onderschept en gestopt door de Douane op Schiphol vanwege het ontbreken van een vergunning.

Aan de verdachte is, in de kern, tenlastegelegd het in Nederland doorvoeren of laten doorvoeren van militaire goederen zonder de daartoe vereiste vergunning.

Volgens de definitie in artikel 1 Bsg wordt onder doorvoer van goederen het vervoer daarvan verstaan. Dit betekent dat als degene die doorvoert, de vervoerder van de goederen moet worden aangemerkt. Met andere woorden, het in artikel 5 neergelegde verbod is niet gericht tot dienstverleners die aan het vervoer zelf niet hebben deelgenomen.

De verdachte heeft niet het vervoer van de goederen verricht. Dat heeft [maatschappij 1] gedaan. De omstandigheid dat de verdachte mogelijk op Schiphol [maatschappij 1] kan vertegenwoordigen maakt dat niet anders.

De advocaat-generaal heeft aangevoerd dat de verdachte bevoegd was een doorvoervergunning aan te vragen. Ook dat maakt de verdachte echter niet tot de vervoerder tot wie de strafbepaling is gericht en die in de tenlastelegging is bedoeld.

Voor zover de steller van de tenlastelegging met de term ‘laten doorvoeren’ heeft bedoeld te verwijzen naar een deelnemingsvorm als het doen plegen van de handeling, geldt dat niet is gebleken dat de verdachte [maatschappij 1] of een andere partij de opdracht heeft gegeven tot het vervoeren van de zending.

Ook het door de verdachte medeplegen van de doorvoer is niet bewezen. De door de verdachte verrichte dienstverlening heeft wel ten dienste gestaan van het vervoer, maar maakt de verdachte niet tot medevervoerder.

Naar het oordeel van het hof is daarom niet wettig en overtuigend bewezen hetgeen de verdachte is tenlastegelegd, zodat de verdachte hiervan moet worden vrijgesproken.

De overige verweren behoeven geen bespreking.

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart niet bewezen dat de verdachte het tenlastegelegde heeft begaan en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Dit arrest is gewezen door de meervoudige economische kamer van het gerechtshof Amsterdam, waarin zitting hadden mr. P.C. Römer, mr. J.L. Bruinsma en mr. E. van Die, in tegenwoordigheid van

mr. A. Scheffens, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van dit gerechtshof van 10 juli 2020.

Mr. Van Die is buiten staat dit arrest mede te ondertekenen.