1.7 Onderzoeksmethode

Omdat juridisch onderzoek zich moeilijk leent voor een verklaring van de manier waarop juridische bronnen geselecteerd en geanalyseerd zijn, is het onvermijdelijk dat slechts in algemeenheden duidelijk wordt gemaakt hoe het onderzoek is uitgevoerd.

Hoofdstuk twee beschrijft het kenmerkende van de fiscale rechtshandhaving, op basis van een literatuurstudie naar de geschiedenis van het systeem van fiscale rechtshandhaving vanaf de jaren 50 van de vorige eeuw. In de hoofdstukken vier en zes wordt, ook op basis van literatuuronderzoek, een beschrijving gegeven van het positieve fiscale handhavingsrecht. De hoofdstukken zijn beschrijvend van aard en beogen een theoretisch kader te bieden.

In de hoofdstukken drie, vijf en zeven wordt de informatie uit de hoofdstukken twee, vier en zes in geproblematiseerde vorm weergegeven en deze hoofdstukken vormen de analyse binnen dit onderzoek. De hoofdstukken hebben dezelfde opbouw en bestaan uit twee delen. Als eerste wordt steeds een beeld gegeven van de toetsmaatstaven in theoretische zin, waarlangs het object van onderzoek, zoals in de hoofdstukken twee (forumkeuze), vier (fiscale fraude) en zes (sanctioneringsmogelijkheden) in kaart is gebracht, zal worden gelegd. De toetsmaatstaven vinden hun uitgangspunt in de wet en worden hoofdzakelijk toegelicht langs de lijn van Nederlandse, Europese en internationale gerechtelijke uitspraken. De hoofdstukken drie, vijf en zeven zijn daarnaast gebaseerd op literatuur, voor zover op de problemen zoals geconstateerd door andere auteurs reeds is ingegaan. Bestaande ideeën vormen in deze hoofdstukken de basis en zullen in hoofdstuk acht met mijn eigen analyse worden gecombineerd.

De voornaamste bevindingen uit de voorgaande hoofdstukken krijgen aldus plaats in het achtste hoofdstuk waarin een gefundeerd eindoordeel wordt gegeven: (hoe) kan het systeem van sanctionering van fiscale fraude worden herzien? De onderzoeksvraag wordt in hoofdstuk negen tot slot beantwoord bij wijze van waardering van de consequenties van de bestaande problemen enerzijds tegenover de voor- en nadelen van de in hoofdstuk acht aangedragen oplossingen voor de problemen anderzijds.

Dit onderzoek is al met al vooral theoretisch van aard en in mindere mate praktijkgericht, alhoewel het implicaties kan hebben voor de wijze waarop in de praktijk naar het systeem van sanctionering van fiscale fraude gekeken kan worden. Het onderzoek is niet experimenteel of empirisch. Wel is het multidisciplinair, in die zin dat de kern van het onderzoek is gelegen in de toepassing van verschillende rechtsgebieden en inzoomt op de gevolgen hiervan.

Het onderzoek is afgesloten op 31 december 2020. Met nadien verschenen wetgeving, jurisprudentie en literatuur is geen rekening meer gehouden.