Hof Amsterdam, 26-10-2011, nr. 23-002726-10

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg van 2 juni 2010 en op de terechtzittingen in hoger beroep van 11 mei 2011 en 12 oktober 2011.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de verdachte en de raadsman naar voren is gebracht.

Aan de verdachte is ten laste gelegd dat

hij op of omstreeks 20 januari 2010 te Haarlem ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk en met voorbedachten rade [slachtoffer] van het leven te beroven, met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, die [slachtoffer] meermalen (ongeveer 8 keer) met een mes, althans een scherp voorwerp, in zijn lichaam heeft gestoken, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.

Het vonnis waarvan beroep kan niet in stand blijven, reeds omdat het hof tot een andere bewezenverklaring komt.

Bewijsverweer

De raadsman heeft gesteld dat zijn cliënt moet worden vrijgesproken omdat geen wettig en overtuigend bewijs aanwezig is. Hij voert daartoe aan -zo begrijpt het hof- dat de verklaring die de verdachte geeft voor het door [slachtoffer] op 20 januari 2010 opgelopen letsel niet kan worden verworpen op grond van de stukken in het dossier en het verhandelde ter terechtzitting. Daartoe voert hij tevens aan -zo begrijpt het hof- dat zijn cliënt geen opzet in welke vorm dan ook kan hebben gehad op de dood van [slachtoffer] omdat dan het verdwenen geldbedrag niet meer boven tafel zou komen.

Het hof oordeelt als volgt.

Uit de stukken van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting in hoger beroep is het volgende gebleken. De verdachte heeft door tussenkomst van [medeverdachte ] aan het latere slachtoffer [slachtoffer], die werkzaam is bij TNT pakketservice, gevraagd een pakketje uit Colombia te onderscheppen. Dat was al eerder een keer gebeurd en toen had er in het pakketje volgens de verdachte niet het geldbedrag gezeten dat hij verwachtte. Daarom was deze keer afgesproken dat het pakketje in aanwezigheid van alle drie de betrokkenen zou worden geopend. Op 20 januari 2010 had [slachtoffer] het pakketje onderschept en [medeverdachte ] heeft dat zoals afgesproken bij [slachtoffer] opgehaald. Vervolgens is de verdachte uit Duitsland gekomen en heeft het pakketje van [medeverdachte ] overgenomen. De verdachte heeft toen laten blijken dat hij dacht dat het pakketje al geopend was geweest omdat er plakband op zat. Vervolgens heeft de verdachte [medeverdachte ] contact laten leggen met [slachtoffer] en geregeld dat deze naar de Carwash in de Waarderpolder in Haarlem zou komen zodat het pakketje in aanwezigheid van alle drie de betrokkenen kon worden geopend. Ter plekke zijn de verdachte en [medeverdachte] bij [slachtoffer] in de auto gestapt. De verdachte is daarbij achterin gaan zitten. [Medeverdachte ] zat op de passagiersstoel. Het betrof een driedeurs Suzuki Swift waarvan de voorstoelen voorzien waren van hoofdsteunen. De verdachte heeft het pakketje door [slachtoffer] laten openen. Toen daar geen geld in zat, maar een pakketje folders heeft hij [slachtoffer] enkele vuistslagen tegen zijn achterhoofd gegeven.

Hierna lopen de lezingen van de verdachte en het slachtoffer [slachtoffer] uiteen.

De verdachte heeft verklaard dat [slachtoffer] vervolgens met zijn linkerhand een mes pakte, vermoedelijk uit het zijvak van de auto, dat overpakte in zijn rechterhand en met een halve draai met het mes naar achteren stak in de richting van de verdachte. De verdachte is achteruit geweken en heeft de pols van de hand, waarin het slachtoffer het mes vasthield, vastgepakt. Daarop heeft hij de hand van het slachtoffer terug naar voren gebogen waardoor het slachtoffer, dat zich verzette zichzelf toen in het lichaam moet hebben gestoken, terwijl de verdachte de pols van die hand van het slachtoffer nog vasthad. Omdat de verdachte het mes niet wilde loslaten is een worsteling ontstaan waarbij het slachtoffer mogelijk ook is geraakt. Toen de verdachte het mes ontfutseld had, heeft hij het slachtoffer enige keren gestoken onder andere in diens arm. De verdachte is zelf aan zijn voet gewond geraakt.

Daartegenover staat de lezing van het slachtoffer [slachtoffer].

[slachtoffer] verklaart dat hij na de stompen tegen zijn hoofd achterom keek en ziet dat de verdachte een mes uit zijn binnenzak pakt. Vervolgens wordt hij meermalen door de verdachte in zijn lichaam gestoken. Hij probeert hierop de auto te verlaten, maar dit kan niet via de bestuurderskant daar de auto van de verdachte te dicht tegen zijn auto staat geparkeerd. Het slachtoffer vraagt [medeverdachte ] zijn deur te openen en hij probeert al liggend op zijn rug via de passagierskant de auto te verlaten. Hierbij wordt hij wederom door de verdachte gestoken, terwijl hij al half tegen [medeverdachte ] aanligt. Als [medeverdachte ] na enige seconden de deur aan de passagierskant heeft geopend en uit de auto is gestapt, rolt het slachtoffer uit de auto en rent weg. De verdachte komt hem achterna en het slachtoffer hoort dat hij naar hem roept: ‘stop of ik schiet’.

Uit de brief van 12 februari 2010 van dr. F.W. Bloemers, chirurg, en C.G. Vos, arts-assistent VU medisch centrum aan de huisarts van [slachtoffer], als bijlage gevoegd bij het voegingsformulier benadeelde partij [slachtoffer], blijkt dat hij bij opname een steekwond had links op de thorax; een steekwond onder het xifoid ( het hof begrijpt: zwaardvormig aanhangsel borstbeen) op zijn linkerborst waar lucht uit lekte; een steekwond net onder het xifoid; een steekwond op de linker thorax lateraal tot op de musculus pectoralis; een steekgat rechts in de hals; snijwonden op beide onderarmen en kleine oppervlakkige snijwonden onder de onderlip en op de rechterwang. Tijdens de spoedlaparotomie worden een leverlaceratie en diafragmaletsel gehecht en zijn laceraties van het pericard ( het hof begrijpt: hartzakje) geconstateerd en is een losliggend fragment van het xifoid gereseceerd (het hof begrijpt: operatief verwijderd). Het hof leidt hieruit af dat met grote kracht is gestoken.

In het dossier bevindt zich de weergave van een nadien gevoerd telefoongesprek op 23 januari 2010 tussen de verdachte en [medeverdachte ] (blz 729 e.v. van het dossier). De verdachte en [medeverdachte ] hebben ook ter terechtzitting in hoger beroep erkend dat zij dit gesprek hebben gevoerd; de verdachte staat daarin vermeld als “man”. In dit telefoongesprek informeert [verdachte] naar [slachtoffer] en wil weten of die een verklaring heeft afgelegd. De verdachte zegt -zakelijk weergegeven- dat, als het slachtoffer zou spreken

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat:

hij op 20 januari 2010 te Haarlem ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk [slachtoffer] van het leven te beroven, met dat opzet die [slachtoffer] meermalen met een mes in zijn lichaam heeft gestoken, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.

Het hof grondt zijn overtuiging dat de verdachte het bewezen verklaarde heeft begaan op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat.

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

De raadsman van de verdachte heeft gesteld dat sprake was van noodweer danwel noodweerexces. Hij heeft daartoe aangevoerd dat de verdachte zich moest verdedigen tegen een ogenblikkelijke wederrechtelijke aanval door het slachtoffer, in een ruimte waarin de verdachte zich niet aan die aanval kon onttrekken en daardoor bang werd. Met zijn gepaste en noodzakelijke verdediging, te weten het pakken van de hand van het slachtoffer waarin zich het mes bevond, heeft de verdachte het slachtoffer met zijn eigen mes geraakt als gevolg waarvan het slachtoffer ernstig gewond is geraakt. Op grond van het voorstaande dient te verdachte (naar het hof begrijpt) te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.

Het hof oordeelt als volgt.

Het hof verwijst voor de vaststelling van de feiten en omstandigheden die aan het beroep op noodweer dan wel noodweerexces door de raadsman ten grondslag worden gelegd, naar hetgeen hiervoor onder het kopje “bewijsverweer” is uiteengezet. Daaruit volgt dat het hof in die feiten en omstandigheden geen noodweersituatie ziet en de stelling van de raadsman dat de verdachte zich moest verdedigen tegen een ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding verwerpt. Ook van noodweerexces is nu de lezing van de verdachte wordt verworpen, geen sprake.

Het verweer wordt in al zijn onderdelen verworpen.

het bewezen verklaarde levert op:

poging tot doodslag.

Strafbaarheid van de verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluit, zodat de verdachte strafbaar is.

Oplegging van straf en maatregel

De rechtbank Haarlem heeft de verdachte voor het ten laste gelegde veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 6 jaren, met aftrek ex artikel 27 van het Wetboek van Strafrecht. Voorts heeft de rechtbank de vordering van de benadeelde partij toegewezen tot € 4.747,64, met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel en is zowel de teruggave aan de verdachte gelast van enkele in beslag genomen goederen alsmede de bewaring ten behoeve van de rechthebbende gelast van enkele in beslag genomen goederen.

Tegen voormeld vonnis is door de verdachte hoger beroep ingesteld.

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat de verdachte zal worden veroordeeld tot dezelfde straf en maatregel als door de rechter in eerste aanleg opgelegd.

Het hof heeft in hoger beroep de op te leggen straf en maatregel bepaald op grond van de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder dit is begaan en gelet op de persoon van de verdachte.

Het hof heeft daarbij in het bijzonder het volgende in beschouwing genomen.

De verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een poging doodslag door het slachtoffer een groot aantal keren met een mes in zijn lichaam te steken. Het slachtoffer heeft zeer ernstig letsel opgelopen en zijn leven is ingrijpend veranderd, hetgeen hij op heldere wijze in zijn slachtofferverklaring uiteen heeft gezet. De verdachte heeft gemeend een voor hem problematische situatie waarin hij zichzelf had gebracht door zich bezig te houden met criminele activiteiten, door grof geweld te moeten oplossen. Daarbij heeft de verdachte op ernstige wijze inbreuk gemaakt op de lichamelijke integriteit van het slachtoffer en een poging ondernomen om het slachtoffer zijn meest waardevolle bezit, het leven, te ontnemen. Het is een gelukkige en zeker niet aan de verdachte te danken omstandigheid dat het slachtoffer door de gewelddadige handelingen van de verdachte niet is komen te overlijden.

Blijkens een de verdachte betreffend Uittreksel Justitiële Documentatie van 3 oktober 2011 is de verdachte eerder wegens geweldsdelicten veroordeeld.

Het hof acht, alles afwegende, een gevangenisstraf van na te melden duur passend en geboden.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

De op te leggen straf en maatregel is gegrond op de artikelen 24c, 36f, 45 en 287 van het Wetboek van Strafrecht.

Deze wettelijke voorschriften worden toegepast zoals geldend ten tijde van het bewezen verklaarde.

Vordering van de benadeelde partij [slachtoffer]

De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt EUR 7.440,45. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep toegewezen tot een bedrag van EUR 4.747,64. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van haar oorspronkelijke vordering.

Materiële schade

De benadeelde partij heeft een vordering tot schadevergoeding van € 940,45 ingediend tegen de verdachte wegens materiële schade die hij als gevolg van het ten laste gelegde feit zou hebben geleden.

De gestelde schade materiële bestaat uit:

Kleding € 539,-

Medische kosten € 165,-

Tandheelkundige kosten € 53,81

Daggeldvergoeding ziekenhuis € 156,-

Reiskosten € 26,64

Uit het onderzoek ter terechtzitting is het hof voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het bewezen verklaarde handelen van verdachte rechtstreeks schade heeft geleden. Anders dan de rechtbank acht het hof het niet noodzakelijk de post kledingschade te matigen. Ook vindt het hof de gestelde tandheelkundige kosten voldoende toegelicht en passend bij de herstelde schade. Verdachte is tot vergoeding van die schade gehouden zodat de vordering wegens materiële schade tot een bedrag van € 940,45 eenvoudig is vast te stellen en zal worden toegewezen.

Immateriele schade

De benadeelde partij heeft een vordering tot schadevergoeding van € 6500,- ingediend tegen de verdachte wegens immateriële schade die zij als gevolg van het ten laste gelegde feit zou hebben geleden.

Uit het onderzoek ter terechtzitting is het hof voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het bewezen verklaarde handelen van verdachte rechtstreeks schade heeft geleden. De rechtbank ziet geen aanleiding het gevorderde bedrag te matigen nu het gevorderde bedrag naar het oordeel van het hof een bescheiden en billijk bedrag is. Verdachte is tot vergoeding van die schade gehouden zodat de vordering wegens immateriële schade tot een bedrag van € 6500,- eenvoudig is vast te stellen en zal worden toegewezen.

Om te bevorderen dat de schade door verdachte wordt vergoed, zal het hof de maatregel van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht opleggen op de hierna te noemen wijze.

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het ten laste gelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 6 (zes) jaren.

Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Gelast de teruggave aan verdachte van de in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten: