Handhaving van privaatrecht door toezichthouders (R&P nr. CA17) 2017/4.5.2.2:4.5.2.2 Artikel 6:227b BW

Handhaving van privaatrecht door toezichthouders (R&P nr. CA17) 2017/4.5.2.2

4.5.2.2 Artikel 6:227b BW

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.

Ook artikel 6:227b BW eist dat, voordat een overeenkomst langs elektronische weg tot stand komt, de informatiemaatschappij die een dienst verleent aan de wederpartij op duidelijke, begrijpelijke en ondubbelzinnige wijze informatie verschaft over:

a)

de wijze waarop de overeenkomst tot stand zal komen in het bijzonder welke handelingen daarvoor nodig zijn;

b)

het al dan niet archiveren van de overeenkomst, nadat deze tot stand zal zijn gekomen(…);

c)

de wijze waarop de wederpartij van door hem niet gewilde handelingen op de hoogte kan geraken alsmede de wijze waarop hij deze kan herstellen voordat de overeenkomst tot stand komt;

d)

de talen waarin de overeenkomst kan worden gesloten;

e)

de gedragscodes waaraan hij zich heeft onderworpen en de wijze waarop deze gedragscodes voor de wederpartij langs elektronische wege te raadplegen zijn.

Het vierde lid van artikel 6:227b BW bepaalt dat een overeenkomst die tot stand is gekomen onder invloed van het niet naleven door de dienstverlener van de onder sub a, c of d genoemde verplichtingen, vernietigbaar is. Op grond van lid 4 wordt vermoed dat een overeenkomst onder invloed van het genoemde onder sub a en c van lid 1 tot stand is gekomen als de dienstverlener zijn verplichtingen op die grond niet is nagekomen.

In de Memorie van Toelichting bij dit artikel wordt benadrukt dat de te verstrekken informatie essentieel is voor de wils- of oordeelsvorming van de wederpartij.1 Als de overeenkomst tot stand komt onder invloed van het niet verstrekt zijn van die informatie, dan dient de wederpartij in staat te zijn zichzelf in de situatie te brengen die zou hebben bestaan indien in het geheel geen overeenkomst tot stand was gekomen.2

Een wederpartij zou zich, aldus de Memorie van Toelichting, naast de vernietigingsmogelijkheid ook kunnen beroepen op artikel 6:217 BW en zich op het standpunt kunnen stellen dat er geen aanvaarding heeft plaats gevonden.3

In een uitspraak van de kantonrechter Den Bosch wordt aangenomen dat een consument voldoende duidelijk, begrijpelijk en ondubbelzinnig informatie dient te krijgen over de wijze waarop de overeenkomst tot stand komt en op welk moment deze tot stand komt, welke verplichtingen de aanmelder aangaat en op welke wijze en binnen welke termijn hij de overeenkomst ongedaan kan maken.4 Zo is bijvoorbeeld een button naar de spelregels en het doorgeleiden naar een scherm met de algemene voorwaarden via de ‘meld je hier aan’-knop, die men heeft aangeklikt bij de aanmelding voor een welkomstpakket behorend bij een bepaald abonnement, voldoende. Dit geldt te meer als op de pagina ook een duidelijke voetnoot staat met betrekking tot de voorwaarden van het welkomstpakket, namelijk dat het alleen onder bepaalde voorwaarden gratis wordt toegestuurd. Dergelijke voorwaarden kunnen bijvoorbeeld zijn dat de consument 14 dagen de tijd heeft om te beslissen of hij daadwerkelijk lid wil worden en dat als hij van het desbetreffende abonnement afziet, hij het welkomstpakket terug dient te sturen. Als de consument het welkomstpakket echter behoudt, zal hij op regelmatige basis producten tegen betaling ontvangen.

Het gaat echter te ver – en in dat geval is er sprake van strijd met artikel 6:227b BW – als een consument op een website zelf op zoek moet naar opzegtermijnen en automatische omzetting in een abonnement.5 Een aanbieder dient in een eerder stadium, bijvoorbeeld op een aanvraagformulier, te vermelden dat bijvoorbeeld een abonnement wordt omgezet in een abonnement voor de duur van drie maanden.

In deze paragraaf worden in chronologische volgorde de besluiten van de ACM met betrekking tot artikel 6:227b BW besproken en waar nodig van commentaar voorzien.

(1) Sana Direct

Casus. Sana Direct, verkoper van onder meer voedingssupplementen, geeft op haar website niet aan op welke wijze de wederpartij van door hem niet gewilde handelingen op de hoogte kan raken (artikel 6:227b lid 1 sub a BW) en hoe hij deze kan herstellen voordat de overeenkomst tot stand komt (artikel 6:227b lid 1 sub b BW).6 Als er een overeenkomst is gesloten ontvangt de consument een welkomstpakket en vervolgzendingen. De overeenkomst komt tot stand met slechts één stap, namelijk het klikken op de knop ‘versturen’. De knop ‘wissen’ maakt het niet mogelijk om inzicht te krijgen in ongewilde handelingen en deze te herstellen. Dit is des te bedenkelijker in combinatie met de enkele muisklik waardoor de overeenkomst tot stand komt. Hierdoor zal eerder een onbedoelde overeenkomst of een overeenkomst met onbedoelde inhoud tot stand komen.

Besluit. De Consumentenautoriteit legt voor de overtredingen ex artikel 6:227b lid 1 sub a en c BW samen met de overtreding van artikel 7:46c lid 1 sub f juncto 7:46d (oud) BW een boete van € 48.000 op.

Bezwaar. In bezwaar overweegt de Consumentenautoriteit dat meer handelingen voor het sluiten van een overeenkomst niet vereist zijn, maar doordat consumenten veelal via banners op de pagina komen zullen zij de informatie achter de link ‘Zo bestelt u’ niet zien.7 Via een aantal links dienen consumenten de informatie als bedoeld in artikel 6:227b lid 1 sub a BW te achterhalen. De website dient actief te worden doorzocht. De BAC merkt in haar advies aan de Consumentenautoriteit op dat Sana Direct artikel 6:227b lid 1 sub a BW weliswaar heeft overtreden, maar dat deze bepaling niet ziet op het duidelijk vermelden van de inhoud van de overeenkomst. Het betreft louter de totstandkoming. Als de Consumentenautoriteit bedoelt dat artikel 6:227b lid 1 sub a BW is overtreden omdat de inhoud van de overeenkomst ook ziet op vervolgbestellingen dan is dat niet juist, aldus de BAC. Artikel 6:227b BW ziet namelijk niet op de onbedoelde aanvaarding van een overeenkomst.8

De BAC overweegt, in relatie tot artikel 6:227b lid 1 sub c BW, dat het te ver gaat om ook bij een overzichtelijk bestelproces te omschrijven hoe de consument van eventuele invoerfouten op de hoogte kan geraken en hoe hij deze kan herstellen. Artikel 6:227b lid 1 sub c BW verplicht aanbieders niet om informatie te verstrekken over de mogelijkheden tot herstel van een onbedoelde aanvaarding van een overeenkomst (door het onbedoeld klikken op de knop ‘versturen’). In bezwaar komt de Consumentenautoriteit, in tegenstelling tot het primaire besluit, tot het oordeel dat artikel 6:227b lid 1 sub c BW niet is overtreden. Deze bepaling ziet slechts op het herstellen van ‘bedieningsfouten’, zoals typefouten of een onbedoelde muisklik. Er kunnen, door de opzet van de website, slechts bedieningsfouten worden gemaakt met betrekking tot de invoering van de naam, adres en woonplaatsgegevens. De knop ‘wissen’ biedt hiervoor uitkomst.

In het besluit op bezwaar wordt de boete met € 16.000 verlaagd.

(2) PostGarant

Casus. De consument ontvangt van PostGarant, nadat hij zijn gegevens heeft ingevuld niet alleen een welkomst- of proefpakket maar ook vervolgzendingen.9 Deze bedragen worden automatisch geïncasseerd. De vraag is hier, net als bij Sana Direct, of voor het tot stand komen van de overeenkomst de vereiste informatie is verstrekt.

Besluit. Op de website is onvoldoende duidelijk, begrijpelijk en ondubbelzinnig aangegeven dat met één druk op de knop, het klikken op de verzendkop, een overeenkomst inzake de koop van het welkomstpakket, proefpakket of gratis product en een abonnement op vervolgzendingen tot stand komt. Dit is een overtreding van artikel 6:227b lid 1 sub a BW. Eveneens ontvangt de consument niet de informatie omtrent het herstel van door hem niet gewenste handelingen voordat de overeenkomst is gesloten. Hiermee overtreedt PostGarant artikel 6:227b lid 1 sub c BW. De Consumentenautoriteit legt een dwangsom op van € 250 per dag met een maximum van € 25.000 voor het voorkomen van herhaling van de overtredingen. Daarnaast wordt nog een boete opgelegd van € 60.000.

Bezwaar. Het bezwaar met betrekking tot artikel 6:227b lid 1 sub c BW wordt gegrond verklaard. Dit artikel beoogt de consumenten te beschermen tegen het tot stand komen van een overeenkomst die als gevolg van bedieningsfouten een andere inhoud heeft dan door de consument gewild. De bedieningsfouten kunnen in dit geval slechts bestaan uit het invoeren van de NAW-gegevens of een onbedoelde klik op de knop ‘verzenden’. De typefouten kunnen worden hersteld door de knop ‘wissen’. Artikel 6:227b lid 1 sub c BW ziet niet op onbedoelde aanvaarding. De boete wordt met € 10.000 verlaagd.

Beroep en hoger beroep. Met betrekking tot artikel 6:227b lid 1 sub a, BW overweegt de rechtbank dat de overeenkomst tot stand komt op het moment dat de consument op de knop ‘verzenden’ drukt. Een bevestigingse-mail met daarin gegevens is derhalve te laat. Zoals ook in het geschil Sana Direct is overwogen, strekt de overtreding van artikel 6:227b lid 1 sub a BW zich niet uit tot de vervolgzendingen.10 De reden hiervan is gelegen in het feit dat er geen overeenkomst met betrekking tot de vervolgzendingen tot stand is gekomen. Het besluit blijft in hoger beroep in stand.11

Afronding

Momenteel zijn er nog maar twee besluiten van de ACM met betrekking tot artikel 6:227b BW. Artikel 6:227b BW ziet uitsluitend op het herstellen van zogenaamde bedieningsfouten, niet op onbedoelde aanvaarding. De invulling van het op ‘duidelijke, begrijpelijke en ondubbelzinnige’ wijze informatie verschaffen wordt in de bezwaarfase in beide besluiten milder beoordeeld dan in het besluit in primo. Omdat het bedieningsfouten zijn die eenvoudig zijn te herstellen, worden de boetes verlaagd.

Deze functie is alleen te gebruiken als je bent ingelogd.