1.7.1 Onderscheid grensoverschrijdende splitsing en andere vermogensovergangen en reorganisatiemethoden

In dit hoofdstuk zijn verschillende reorganisatiemethoden behandeld, welke een alternatief kunnen zijn voor een grensoverschrijdende splitsing. Bij deze alternatieven kan een onderscheid gemaakt worden tussen (i) enerzijds reorganisatiemethoden die alleen een vermogensovergang tot gevolg hebben en (ii) anderzijds reorganisatiemethoden die ook daadwerkelijk het karakter van een reorganisatie hebben, omdat de wet bepaalde gevolgen verbindt aan de rechtshandeling die leidt tot reorganisatie. Een voorbeeld van deze laatste reorganisatiemethode is de (grensoverschrijdende) juridische fusie.

De overdracht van activa en passiva en de overdracht van aandelen onder bijzondere titel kan gerekend worden tot de categorie reorganisatiemethoden die in principe alleen een vermogensovergang inhouden: in ruil voor de overgedragen activa en passiva of aandelen, kunnen partijen bij de overeenkomst tot overdracht iedere wenselijke tegenprestatie overeenkomen. De overdracht van activa en passiva of aandelen heeft derhalve het karakter van een vermogensoverdracht (onder bijzondere titel) en niet het karakter van een reorganisatiemethode als rechtshandeling waar de wet bepaalde gevolgen aan verbindt. Dat neemt echter niet weg dat de vermogensovergang in bepaalde gevallen een goed alternatief kan zijn voor een reorganisatiemethode, zoals grensoverschrijdende juridische fusie of grensoverschrijdende juridische splitsing. Of in een bepaald geval de overdracht van activa en passiva of aandelen daadwerkelijk een alternatief is voor grensoverschrijdende splitsing, hangt onder meer af van (i) de activa en passiva die overgedragen worden, (ii) of het volgen van een (formele) procedure tot grensoverschrijdende splitsing opweegt tegen de meer flexibele overdracht onder bijzondere titel en niet in de laatste plaats (iii) de fiscale gevolgen van een overdracht onder bijzondere titel, dan wel van een (grensoverschrijdende) juridische splitsing.

De (grensoverschrijdende) juridische fusie en (grensoverschrijdende) juridische splitsing hebben het karakter van een reorganisatiemethode. Bij nationale en grensoverschrijdende juridische fusie en bij nationale juridische splitsing schrijven Richtlijn 2011/35/EU, de Tiende richtlijn, respectievelijk de Zesde richtlijn en de implementatiewetgevingen van de lidstaten voor fusie en grensoverschrijdende fusie, respectievelijk splitsing, dwingend een toekenning van aandelen voor, eventueel met een bijbetaling in geld. Ook grensoverschrijdende omzetting kan naar mijn mening gekenmerkt worden als een reorganisatiemethode. Weliswaar vindt bij grensoverschrijdende omzetting geen vermogensovergang in eigenlijke zin plaats, omdat de vennootschap dezelfde vennootschap blijft en slechts het op de vennootschap toepasselijke recht wijzigt, het resultaat van een grensoverschrijdende omzetting is dat na de grensoverschrijdende omzetting de activa en passiva van de omgezette vennootschap toebehoren aan een vennootschap die wordt beheerst door het recht van een andere staat.