7.13.1 Vernietiging nationale splitsing en grensoverschrijdende fusie

Een nationale splitsing kan vernietigd worden of nietig zijn, zij het op zeer beperkte gronden. De Zesde richtlijn omschrijft nauwkeurig wanneer een lidstaat een splitsing kan onderwerpen aan de mogelijkheid tot vernietiging of nietigheid (artikel 19 Zesde richtlijn). De mogelijkheid tot vernietiging of de vaststelling van nietigheid kan slechts gedurende een korte tijd worden ingeroepen, op basis van in de Zesde richtlijn limitatief omschreven gronden. Bovendien is rechterlijke tussenkomst is vereist (zie tevens paragraaf 2.10). In het Nederlandse recht is de mogelijkheid tot vernietiging van een nationale splitsing geregeld in artikel 2:334u BW.

De Europese wetgever is met de Tiende richtlijn nog verder gegaan. In overweging 8 van de considerans van de Tiende richtlijn wordt overwogen dat ‘om de rechtszekerheid te waarborgen, moet worden verboden dat een grensoverschrijdende fusie nietig kan worden verklaard nadat zij van kracht is geworden’. Deze overweging heeft geleid tot een wettelijke uitsluiting van de mogelijkheid tot vernietiging van een grensoverschrijdende fusie in artikel 17 Tiende richtlijn, welke bepaling is geïmplementeerd in artikel 2:3331 BW. Van Boxel heeft zelfs aangevoerd dat de grensoverschrijdende fusie kan worden gebruikt als ‘veiligheidsklep’ tegen vernietiging of vaststelling van nietigheid van een fusie.1