HR, 15-03-2024, nr. 23/01551

Op mijn verzoek om uitstel van de zitting in hoger beroep reageerde het hof op 2 februari 2023 afwijzend. In mijn verzoek om uitstel heb ik duidelijk aangegeven dat de gemachtigde die de zitting zou bijwonen dat niet kon doen wegens stemproblemen. [A] kon in zijn geheel niet praten en mocht dat ook enkele weken op doktersadvies niet. Ik heb ook aangeboden hier bewijs van over te leggen. De brief waarin het hof het verzoek om uitstel afwijst is totaal niet met redenen omkleed.

Hierop heb ik op 2 februari gelijk gereageerd en daarbij het hof gevraagd naar de redenen van de afwijzing. Ook heb ik aangegeven dat cliënt erop stond dat [A] zijn belangen behartigde. Het hof reageerde hierop met de enkele reden dat ook een kantoorgenoot de zaak zou kunnen behandelen. Naar mijn mening is het niet aan het hof daarover te oordelen. Wat nu als er slechts één gemachtigde op het kantoor aanwezig zou zijn? Die dag was er ook geen andere gemachtigde die beschikbaar zou zijn om deze zitting te doen; het hof is dat ook helemaal niet nagegaan. Ook heeft het hof niet gemotiveerd waarom zij de zaak wegens zwaarder wegende belangen toch door liet gaan. Pas in de uitspraak in hoger beroep geeft het hof aan dat zij het uitstel niet verleende omdat dit voor een onredelijke vertraging van de afwikkeling van de zaak zou gaan. Dit correspondeert niet met de reden die aan mij per brief gegeven was. Bovendien acht ik deze ‘onredelijke’ vertraging niet van een zwaarder wegend belang. Zeker niet nu ik aangaf dat het slechts om enkele weken zou gaan dat [A] zijn stem mistte.

Uiteindelijk heeft [A] de zitting bijgewoond zonder zijn stem te gebruiken, de gehele zitting is van zijn kant via whatsappberichten gedaan. [A] heeft dit als zeer onprettig ervaren en had niet het gevoel hiermee de belangen van cliënt goed te kunnen behartigen. Omtrent bovenstaande verwijs ik nog naar een uitspraak van uw college; ECLI:NL:HR:2011:BN3529. De Hoge Raad bepaalde in deze zaak:

In dit geval was het ontbreken van de stem van [A] een gewichtige reden waarvoor het hof uitstel had dienen te verlenen. Bovendien is het uitstel ongemotiveerd niet verleend en was er geen sprake van een zwaarder wegend belang waardoor het hof het uitstelverzoek kon afwijzen.

Het door de heffingsambtenaar ingestelde hoger beroep zag op de vraag of de rechtbank terecht oordeelde dat in beroep de indexering niet inzichtelijk was gemaakt en ook niet deugdelijk was onderbouwd. in hoger beroep komt de heffingsambtenaar met een nadere onderbouwing van de indexering waarop het hof oordeelt dat de indexering afdoende onderbouwd is. Het hof had dit niet in zijn beoordeling mogen betrekken en enkel een oordeel mogen vellen over hetgeen in beroep was aangevoerd en verstrekt. Het geschil beperkte zich tot de vraag of de rechtbank terecht had geoordeeld dat de heffingsambtenaar de waarde niet aannemelijk had gemaakt. De heffingsambtenaar had in hoger beroep moeten aantonen waarom de waarde in beroep volgens hem wel aannemelijk was gemaakt. Niet in hoger beroep met een nadere onderbouwing laten zien dat de initiële waarde wel correct was. Het hof staat de heffingsambtenaar toe met een nieuwe onderbouwing te komen waarna het hof zegt dat de rechtbank ten onrechte oordeelde dat de waarde niet aannemelijk was gemaakt. De rechtbank beschikte niet over de nadere onderbouwing op het moment van het doen van de uitspraak. Door de nieuwe onderbouwing in zijn oordeel te betrekken is het hof derhalve buiten de rechtsstrijd getreden en had derhalve niet tot vernietiging van de door de rechtbank bepaalde waarde kunnen en mogen komen.

Het hof gaat onder punt 4.10 van de uitspraak uit van een onjuiste rechtsopvatting. Het hof merkt daar namelijk op dat de heffingsambtenaar in het kader van artikel 40 Wet WOZ kan volstaan met het verstrekken van enkel het taxatieverslag. Onder verwijzing van het Black Box arrest en de recent genomen conclusie, ECLI:NL:PHR:2023:130, betreft dit een te enge uitleg van het artikel.

Het hof is onder punt 4.9 van de uitspraak van mening dat een belanghebbende in het kader van een artikel 40 verzoek in de bezwaarfase moet aangeven welke gegevens hij mist. Artikel 40 Wet WOZ zegt nu juist dat belanghebbende recht heeft op alle op de zaak betrekking hebbende stukken. Wanneer er door de heffingsambtenaar geïndexeerd is dan is deze indexering een op de zaak betrekking hebbend stuk en moet deze worden overgelegd. Een belanghebbende, vaak een leek, kan niet weten welke gegevens ontbreken. Simpelweg omdat hij niet weet welke gegevens de heffingsambtenaar in zijn besluitvorming heeft betrokken. Aangeven wat er ontbreekt aan de gegevensverstrekking is derhalve helemaal niet mogelijk. Ook in dit licht oordeelt het hof dat de indexcijfers door mij gemotiveerd betwist hadden moeten worden. Ook dat kan helemaal niet nu de onderbouwing bij de cijfers ontbrak. Als ik niet weet waarop de cijfers zijn gebaseerd, hoe kan ik ze dan gemotiveerd betwisten? Het hof lijkt hier ook ten onrechte in haar oordeel te betrekken dat er sprake is van een professionele gemachtigde. Deze kan nog enigszins inschatten welke gegevens er gebruikt kunnen zijn; een leek kan dat absoluut niet. Er kan en mag echter geen verschil gemaakt worden in de behandeling van een artikel 40 verzoek gedaan door een gemachtigde of door belanghebbende zelf.