Hof Den Haag, 20-12-2017, nr. 22-003428-16

De feiten 1 en 2

In de tenlastelegging wordt de verdachte onder feit 1 het verwijt gemaakt dat hij in de jaren 2004 tot en met 2012 de medeverdachte [medeverdachte 1] (hierna: [medeverdachte 1]), wethouder in de gemeente Roermond, heeft omgekocht. De verdachte wordt onder feit 2 verweten dat hij in de jaren 2005 tot en met 2012 medeverdachte [medeverdachte 2], wethouder in de gemeente Roermond en directeur van de [Rechtspersoon B] heeft omgekocht.

Bij de beoordeling van die feiten stelt het hof naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep het navolgende voorop.

Integriteit en de handhaving daarvan zijn van fundamenteel belang voor een goed functionerende overheid en het vertrouwen van de burger in de overheid.

Teneinde een onafhankelijk en integer bestuur te waarborgen is onder meer in artikel 41a Gemeentewet opgenomen dat een wethouder de eed/belofte dient af te leggen, onder meer inhoudende dat hij om iets in dit ambt te doen of na te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heeft aangenomen of zal aannemen.

Om bestuurders een houvast te bieden bij het bepalen van normen omtrent de integriteit van het bestuur is door de gemeente Roermond in 2003 een gedragscode opgesteld. Zowel in de versie van 2003 als in de latere versie van 2007 is onder meer opgenomen dat een bestuurder van een aanbieder van diensten aan de gemeente geen faciliteiten of diensten aanneemt die zijn onafhankelijke positie ten opzichte van de aanbieder kan beïnvloeden (art. 2.5) en dat een bestuurder die familie- of persoonlijke betrekkingen heeft met een aanbieder van diensten aan de gemeente, zich onthoudt van deelname aan de besluitvorming over de betreffende opdracht (art. 2.4). Voorts is opgenomen dat bij privaat-publieke samenwerkingsrelaties de bestuurder (de schijn van) bevoordeling in strijd met eerlijke concurrentieverhoudingen voorkomt (art. 2.2).

De verdachte was in de tenlastegelegde periode werkzaam als projectontwikkelaar. Hij was (indirect) bestuurder van [Rechtspersoon C], [Rechtspersoon D], [Rechtspersoon E], [Rechtspersoon F] en [Rechtspersoon G] Gelet op de verwevenheid tussen de verdachte privé en in diens hoedanigheid van directeur/bestuurder van de voornoemde aan hem gelieerde vennootschappen, wordt in het hierna volgende met “[verdachte]” of “de verdachte” bedoeld zowel de verdachte als privépersoon, als ook de verdachte als directeur/bestuurder, alsmede één van de voornoemde vennootschappen.

In de tenlastegelegde periode liepen er diverse grote vastgoedprojecten in de gemeente Roermond van de verdachte of waar de verdachte bij betrokken was. Het gaat dan onder meer om de ontwikkeling van het Kazernevoorterrein (realisering van een ondergrondse parkeergarage en huisvesting van het stadsdeelkantoor), het Retailpark, het Multicultureel Zorgcentrum (ook wel Gebroeklaan of Aldilocatie genoemd) en de ECI Cultuurfabriek.

Feit 1 omkoping [medeverdachte 1]

[medeverdachte 1] was in de periode van april 1998 tot 23 oktober 2012 ambtenaar en wethouder van de gemeente Roermond, met een portefeuille waarvan de kern bestond uit de onderwerpen volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en economische ontwikkelingen.

Voordat [medeverdachte 1] wethouder werd zijn er door [medeverdachte 1] afspraken gemaakt, die ook mondeling zijn meegedeeld bij de start van de coalities van 1998. Die afspraken waren:

- Nooit overleg zonder ambtenaren;

- Nooit onderhandelingen of overleg over financiële zaken; altijd andere wethouders;

- Bij kritiek is [medeverdachte 1] niet de aangewezen persoon maar de gemeentesecretaris e/o de Burgemeester.

- Bij gezamenlijke familievakanties e/o reizen zal [medeverdachte 1] dat melden aan het College.

De verdachte heeft verklaard dat hij globaal bekend was met de regels waar [medeverdachte 1] zich in het kader van de afspraken en de gedragscode van de gemeente Roermond aan diende te houden.

Giften

Het doen van een gift (in de zin van de ambtelijke omkopingsbepalingen in het Wetboek van Strafrecht)kan volgens vaste rechtspraak worden beschouwd als elk overdragen aan een ander van iets dat voor deze materiële of immateriële waarde heeft. Van een persoonlijke bevoordeling hoeft geen sprake te zijn. Met dit juridisch kader voor ogen zal het hof hierna de tenlastegelegde giften bespreken.

Bezoeken

Ten aanzien van de in de tenlastelegging opgenomen bezoeken is op grond van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting wettig en overtuigend bewezen dat deze hebben plaatsgevonden.

[medeverdachte 1] is in 2007, 2008, 2009 en 2010 met de verdachte naar de vastgoedbeurs Expo Real in München gereisd en heeft samen met de verdachte aldaar verbleven. In 2008, 2009 en 2010 is [medeverdachte 1] samen met de verdachte naar Cannes gereisd en heeft daar in een hotel verbleven ten tijde van de vastgoedbeurs (Mipim). Voorts heeft [medeverdachte 1] op uitnodiging van de verdachte in 2006 een wedstrijd van het Nederlands elftal tijdens het WK-voetbal in Duitsland en in 2008 drie wedstrijden van het Nederlands elftal tijdens het EK-voetbal in Zwitserland bijgewoond. [medeverdachte 1] is in genoemde periode een aantal keer per jaar naar de vakantiewoning van de verdachte in St. Tropez gereisd en heeft daar verbleven. Samen met de verdachte heeft [medeverdachte 1] in 2006 Berlijn en in 2007 Londen en München bezocht. In 2010 heeft [medeverdachte 1] samen met de echtgenote van de verdachte Lourdes bezocht, welke reis door de verdachte is betaald.

Voor voornoemde bezoeken geldt dat de reis- en verblijfkosten door de verdachte zijn betaald. Weliswaar heeft [medeverdachte 1] in een aantal gevallen achteraf een bijdrage in die kosten aan de verdachte betaald, maar die bijdragen dekten slechts een deel van de gemaakte kosten.

Door de raadsman is aangevoerd dat de giften aan [medeverdachte 1] door de verdachte in de privésfeer zijn gedaan, nu hij en [medeverdachte 1] goede vrienden zijn.

Het hof zal op dat laatste verderop onder 7.2.3 nog nader in gaan, maar wijst er hier reeds op dat ook giften, die privé aan een ambtenaar worden gegeven, giften zijn die in de beoordeling kunnen worden betrokken. Immers, het enkele feit dat het om een gift in de privésfeer gaat, sluit nog niet uit dat de omkoper met zijn gift het oogmerk kan hebben om de ambtenaar om te kopen en dat de ambtenaar zich daarmee laat omkopen.

Donaties aan [rechtspersoon A]

Het hof overweegt ten aanzien van de donaties aan

[rechtspersoon A] het volgende.

Het hof stelt op grond van de gebezigde bewijsmiddelen vast dat [rechtspersoon A] een op initiatief van [medeverdachte 1] in 1999 opgerichte besloten vennootschap is.

De verdachte heeft op verzoek van [medeverdachte 1] diverse keren geldbedragen betaald aan [rechtspersoon A]. In totaal ging het in de tenlastegelegde periode om een bedrag van

€ 16.600,--.

De raadsman heeft aangevoerd dat deze betalingen zijn gedaan ten behoeve van de VVD en niet als gift aan [medeverdachte 1] kunnen worden aangemerkt.

Het hof overweegt hieromtrent als volgt.

[medeverdachte 1] deed verzoeken aan de verdachte om aan [rechtspersoon A] geld te betalen. De verdachte heeft bevestigd dat [medeverdachte 1] hem dat heeft gevraagd. Door [rechtspersoon A] werd daartoe telkens een factuur aan de verdachte gezonden.

Gelet op deze feiten en omstandigheden stelt het hof vast dat een betaling aan [rechtspersoon A] van waarde was voor [medeverdachte 1] en dat de verdachte dat ook wist. Dat [medeverdachte 1] vanuit [rechtspersoon A] vervolgens ook betalingen deed die ten goede kwamen aan de VVD doet aan de waarde van de betalingen die de verdachte deed voor [medeverdachte 1] niet af.

Het verweer wordt verworpen.

Reclamezuil met afbeelding van [persoon 1]

Het hof stelt op grond van de gebezigde bewijsmiddelen vast dat [medeverdachte 1] in 2012 het idee heeft geopperd om een afbeelding van [persoon 1] op een reclamezuil te plaatsen. [medeverdachte 1] heeft aan de verdachte hiervoor een bijdrage gevraagd.

De verdachte heeft ten behoeve van deze reclamezuil in november 2012 een bedrag van € 1.785,00 betaald aan [Rechtspersoon H]

Door de raadsman is betoogd dat met betaling van een bijdrage aan een vennootschap waarvan hij zelf medeaanhouder is, geen sprake is van een gift aan [medeverdachte 1].

Het hof verwerpt ook dit verweer.

Uit de gebezigde bewijsmiddelen blijk niet alleen dat het idee voor de reclamezuil van [medeverdachte 1] afkomstig was, hij heeft zich ook daadwerkelijk ingespannen om de reclamezuil te realiseren. Daartoe heeft [medeverdachte 1] - onder anderen – aan de verdachte bijdragen gevraagd om zo de financiering rond te krijgen. Voorts heeft [medeverdachte 1] aangegeven dat hij het belangrijk vond dat hij mensen van de VVD wilde zien en [persoon 1] de eerste Limburgse kandidaat was. Dit volgt ook uit de reactie van [medeverdachte 1] toen de afbeelding van [persoon 1] op de reclamezuil was geplaatst: “Jongens het is gelukt!!”. Het hof leidt daaruit af dat het bij het realiseren van de verkiezingsposter op de reclamezuil om iets ging dat voor [medeverdachte 1] van waarde was (het was immers zijn idee dat hij uitgevoerd wilde zien), zodat sprake is van een gift van de verdachte aan [medeverdachte 1].

Het maakt daarbij naar het oordeel van het hof niet uit dat de gift is betaald aan een vennootschap waar de verdachte wel maar [medeverdachte 1] verder geen betrokkenheid bij had.

Conclusie giften

Het vorengaande leidt het hof tot de conclusie dat alle onder 1 ten laste gelegde giften kunnen worden aangemerkt als giften in de zin van artikel 177(a) van het Wetboek van Strafrecht (oud).

Het hof acht bewezen dat de verdachte aan [medeverdachte 1] giften heeft gedaan in de vorm van bezoeken aan de vakantiewoning van de verdachte in St. Tropez, vastgoedbeurzen in München en Cannes, WK- en EK- voetbalwedstrijden, en aan Berlijn, Londen, München en Lourdes. Het hof acht ook bewezen dat de verdachte op verzoek van [medeverdachte 1] € 16.660,00 geschonken heeft aan [rechtspersoon A] en een bijdrage van € 1.785,00 heeft gegeven ten behoeve van de reclamezuil voor de verkiezingscampagne van [persoon 1].

Oogmerk en opzet

De verdachte ontkent dat hij met zijn giften aan [medeverdachte 1] de bedoeling had om [medeverdachte 1] te bewegen tot een handelen of nalaten in zijn functie van wethouder dan wel dat hij de giften heeft gedaan ten gevolge en/of naar aanleiding van hetgeen [medeverdachte 1] heeft gedaan en/of nagelaten. De giften deed de verdachte uit vriendschap: hij en [medeverdachte 1] zijn sinds vele jaren goede vrienden.

Op basis van de voorhanden wettige bewijsmiddelen zal het hof beoordelen of de conclusie gerechtvaardigd is dat uit het handelen van de verdachte op grond van de uiterlijke verschijningsvorm en de feiten en omstandigheden van en rondom de giften volgt dat de verdachte met het doen van de giften het oogmerk had om [medeverdachte 1] te bewegen iets te doen en/of na te laten en/of de verdachte opzettelijk de giften heeft gedaan ten gevolge en /of naar aanleiding van hetgeen [medeverdachte 1] heeft gedaan en/of nagelaten in zijn bediening. Daarbij is de omvang en de aard van de giften en het moment waarop de giften zijn gedaan van belang.

Wat betreft de aard en de omvang van de giften is het hof gebleken dat er geen sprake geweest is van een eenmalig aan [medeverdachte 1] geschonken grote som geld of een periodiek geldbedrag dat de verdachte aan [medeverdachte 1] heeft gegeven.

Het gaat in deze om door de verdachte gedane betalingen ten behoeve van [medeverdachte 1], in de periode dat [medeverdachte 1] wethouder was, gedurende een aantal jaren, waaronder meerdere reizen, soms per privévliegtuig of helikopter, verblijf in hotels, etentjes en kaarten voor voetbalwedstrijden en beurzen, en financiële bijdragen aan [rechtspersoon A] en ten behoeve van de reclamezuil.

Het hierdoor door [medeverdachte 1] genoten voordeel had meer dan een beperkte omvang. Zo ging het bij de bezoeken aan WK- en EK-voetbalwedstrijden en de vastgoedbeurzen in Cannes en München om enkele duizenden euro’s per bezoek. Het betrof bovendien een aantal jaarlijks terugkerende giften, gedurende een geruime periode van circa acht jaar.

Op het moment dat de verdachte de betreffende giften deed was de verdachte, zoals hiervoor al is aangehaald, betrokken bij een aantal grote projecten binnen de gemeente Roermond, waarmee voor hem grote financiële belangen waren gemoeid. De verdachte en [medeverdachte 1] hadden door deze projecten in die periode intensief zakelijk contact en een nauwe samenwerking. Dit blijkt onder meer uit de verslagen van de diverse overleggen die in de ten laste gelegde periode werden gevoerd.

In dit kader is van belang dat de verdachte, gelet op het verkrijgen en de voortgang van voornoemde projecten, gebaat was bij een goede relatie met de gemeente Roermond en met [medeverdachte 1] in het bijzonder. [medeverdachte 1] besliste weliswaar niet alleen, de gemeentelijke besluitvorming was in handen van het college van B&W, maar hij was betrokken bij de besluitvorming en als wethouder -onder meer- verantwoordelijk voor ruimtelijke ordening en economische ontwikkelingen.

Illustratief voor de relatie en de samenwerking tussen de verdachte en [medeverdachte 1] is naar het oordeel van het hof een aantal voorbeelden uit het dossier waarin naar voren komt hoe de verdachte en [medeverdachte 1] samenwerkten en hoe de verdachte voor [medeverdachte 1] van nut was c.q. kon zijn.

Zo is er een aantal schriftelijke stukken van [persoon 2] (een naaste medewerker van de verdachte) waaruit blijkt dat er tijdens het verblijf in St. Tropez tussen de verdachte en [medeverdachte 1], overigens zonder dat daar ambtenaren bij waren, over lopende projecten werd gesproken. Daarbij werden kennelijk door de verdachte en [medeverdachte 1] informatie en standpunten uitgewisseld.

Lopende projecten werden ook besproken tijdens periodieke overleggen waarbij, blijkens de daarvan gemaakte verslagen, aanwezig waren de verdachte, wethouder [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] met voornoemde [persoon 2]. Getuige [getuige 1], destijds werkzaam bij de gemeente, heeft verklaard: “Er wordt natuurlijk heel veel gesproken met de medewerkers van [Rechtspersoon F] ([persoon 2] en [verdachte]). Dat niet alles via de formele besluitvorming verloopt en dat ze buiten het formele overleg al dingen bespreken en al afgekaart hebben, dat is wel duidelijk.”

Een ander voorbeeld betreft de gunning van infrastructurele werken rondom het Retailpark. In een brief van [persoon 2] d.d. 30 juni 2006 is opgenomen dat door toedoen van de verdachte ook het bouwbedrijf [Rechtspersoon I] bij de gemeente aan tafel is gekomen. En voorts “Het feit dat de gemeente niet voor [Rechtspersoon I] heeft gekozen, wordt verdachte] door [persoon 3] ernstig verweten, waarna wethouder [medeverdachte 1] met [persoon 3] heeft gebeld om aan te tonen dat [verdachte] zijn uiterste best heeft gedaan om de werken bij [Rechtspersoon I] onder te brengen.”

Een ander voorbeeld blijkt uit interne notulen van [[Rechtspersoon C] van een overleg op 23 januari 2009 over het onderwerp Kazernevoorterrein en de vestiging van Zara: “[verdachte] (het hof begrijpt: de verdachte) wil ook [medeverdachte 1] op de hoogte stellen, zodat er misschien ook vanuit het gemeentebestuur een brief naar Zara kan worden verzonden.”

Uit deze voorbeelden blijkt naar het oordeel van het hof in de eerste plaats dat [medeverdachte 1] actief betrokken was bij de projecten van de verdachte. Bovendien blijkt hieruit het belang en de (mogelijke) invloed die [medeverdachte 1] had of kon hebben bij de gunning en de voortgang van de projecten van de verdachte en het daar aan voorafgaande besluitvormingsproces.

Het hof beschouwt het besluitvormingsproces in dit kader in ruime zin. Dit omvat dan niet slechts het besluit en het direct daaraan voorafgaande beraadslaging in het college van B&W, respectievelijk de gemeenteraad, maar ook het daaraan voorafgaande traject.

Voorts stelt het hof op grond van de gebezigde bewijsmiddelen vast dat de verdachte tijdens de bezoeken aan de vastgoedbeurs in München lunches organiseerde waarvoor zijn bestaande en potentiële investeerders en andere zakelijke contacten werden uitgenodigd. Ook [medeverdachte 1] werd voor deze lunches uitgenodigd en hij heeft deze ook bijgewoond.

Dat de aanwezigheid van [medeverdachte 1] voor de verdachte bij deze lunches van belang was volgt naar het oordeel van het hof uit een opmerking in een memo van [persoon 2] waarin wordt aangegeven dat het grote voordeel in München is dat “de belangrijkste beslisser van de stad Roermond” ook aanwezig zal zijn.

Naar het oordeel van het hof kunnen de gedragingen van de verdachte zoals hiervoor weergegeven naar hun uiterlijke verschijningsvorm worden aangemerkt als zijnde zo zeer gericht op het bewegen van de ambtenaar en wethouder [medeverdachte 1] tot een doen dan wel een nalaten in strijd met zijn ambtelijke plicht om het laten ontstaan, in stand houden, onderhouden en verbeteren van een zodanige relatie met [medeverdachte 1], dat [medeverdachte 1] tegenover de verdachte niet meer zo onafhankelijk kon zijn bij het nemen van beslissingen in relatie tot de verdachte, dat het niet anders kan zijn dan dat het oogmerk van de verdachte daarop gericht is geweest.

Daarnaast is het oogmerk en opzet van de verdachte er op gericht geweest dat [medeverdachte 1] aanwezig was bij door de verdachte georganiseerde ontmoetingen met potentiële nieuwe opdrachtgevers van de verdachte.

Voornoemde uiterlijke verschijningsvormen kunnen evenzeer worden aangemerkt als zijnde zo zeer gericht op – kort gezegd – het belonen van [medeverdachte 1] naar aanleiding van wat [medeverdachte 1] in strijd met zijn ambtelijke plicht in het verleden heeft gedaan of nagelaten ten gunste van de verdachte, dat het niet anders kan zijn dan dat het opzet van de verdachte ook daarop gericht is geweest.

In dit verband is voor het hof niet alleen van belang de hoeveelheid en de frequentie van de giften, de omvang daarvan en de tijdstippen waarop deze zijn gedaan door de verdachte, maar ook het feit dat de verdachte in dezelfde periode zich op soortgelijke wijze heeft gedragen ten opzichte van [medeverdachte 2], een andere ambtenaar en wethouder van de gemeente Roermond.

Het hof is, anders dan het Openbaar Ministerie, van oordeel dat (voor het overige) niet is gebleken van een concrete gunst of tegenprestatie die [medeverdachte 1] zou hebben gegeven in ruil voor de giften van de verdachte.

Weliswaar komt uit het dossier het beeld naar voren dat de verdachte voordeel heeft gehad bij de besluitvorming door de gemeente, maar noch uit het onderzoek ter terechtzitting, noch uit het dossier kan in bewijsrechtelijk voldoende overtuigende zin worden afgeleid dat de verdachte daadwerkelijk door [medeverdachte 1] is bevoordeeld.

Aan een zodanige conclusie staat niet alleen de collegiale besluitvorming binnen de gemeente in de weg, maar ook de inhoud van de (bij de rechter-commissaris afgelegde) verklaringen van ambtenaren en leden van het college van

B & W. Velen daarvan hebben aangegeven dat zij niet gemerkt hebben dat [medeverdachte 1] de verdachte of andere ondernemers daadwerkelijk heeft voorgetrokken of op een andere manier heeft begunstigd.

Verweer: vriendschap

Door de raadsman is naar voren gebracht dat de verdachte en [medeverdachte 1] sinds lange tijd goede vrienden zijn en dat er geen sprake is van giften en gunsten gelegen buiten het kader van vriendschap. De giften dienen in dat licht te worden bezien en van omkoping is dan ook geen sprake.

Het hof onderkent dat de verdachte en [medeverdachte 1] sinds lange tijd bevriend waren en een hechte vriendschap hebben.

De vraag die beantwoord dient te worden is of deze vriendschap in dit geval de hierboven voorhands getrokken conclusie ontzenuwt.

Het hof overweegt hieromtrent, in aanvulling van hetgeen hiervoor reeds is overwogen omtrent de giften en de redenen waarom deze zijn gedaan, het volgende.

Tussen de verdachte en [medeverdachte 1] bestond in de bewezenverklaarde periode een intensieve zakelijke en een hechte vriendschappelijke relatie. Deze twee hoedanigheden zijn evenwel niet goed te scheiden en lopen in elkaar over. De verdachte en [medeverdachte 1] hebben er zelf geen (strikte) scheiding in aangebracht. Dit volgt bijvoorbeeld uit de eerder genoemde notities van [persoon 2] betreffende de te bespreken zaken in de vakantiewoning in St. Tropez, uit het bezoek aan de eindejaars bijeenkomst van [persoon 4] tijdens een stedentrip naar Londen in december 2007 en de meldingen van de bezoeken aan de vastgoedbeurzen. Daarvoor kan ook niet bepalend zijn dat de verdachte en [medeverdachte 1] achteraf bepaalde bezoeken als louter vriendschappelijk hebben aangemerkt.

Hieraan doet niet af dat de vriendschap tussen de verdachte en [medeverdachte 1] algemeen bekend was, dat [medeverdachte 1] de bezoeken, zoals afgesproken, altijd heeft gemeld aan het College van B&W en dat er nooit bezwaar gemaakt is.

Het hof zal dan ook geen scheiding tussen vriendschappelijke en zakelijke bezoeken aanbrengen. De omstandigheid dat de verdachte en [medeverdachte 1] vrienden zijn, kan geen rechtvaardiging vormen voor het feit dat de verdachte de hierboven omschreven giften heeft gedaan.

Dat de giften geheel zonder bijbedoeling zijn gedaan acht het hof, gelet op de uiterlijke verschijningsvorm zoals hierboven weergegeven, niet aannemelijk geworden.

Het voorgaande maakt dat de vriendschap tussen de verdachte en [medeverdachte 1] geen ander licht werpt op de giften en de redenen waarom deze giften werden gedaan.

Het verweer hieromtrent wordt verworpen.

Feit 2: omkoping [medeverdachte 2]

[medeverdachte 2] was ambtenaar en van mei 2002 tot 1 februari 2010 wethouder Financiën, Juridische Zaken en Eigendommen bij de gemeente Roermond. Per laatstgenoemde datum werd hij benoemd als directeur van [Rechtspersoon B], welke [Rechtspersoon B] taken van gemeenten uitoefent met betrekking tot (onder meer de aan- en verkoop en exploitatie van) bedrijventerreinen. Uit openbare publicaties van [Rechtspersoon B] blijkt dat de aandelen van deze besloten vennootschap in handen zijn van een aantal publiekrechtelijke overheidsinstanties, waaronder de gemeente Roermond.

Uit het voorgaande leidt het hof af dat [medeverdachte 2] ook in zijn hoedanigheid van directeur van [Rechtspersoon B] kan worden aangemerkt als ambtenaar in de zin van de artikelen 177 (oud) en 177a (oud) van het Wetboek van Strafrecht.

Partiële vrijspraken

Etentjes

Van de ten laste gelegde etentjes op 9 februari 2006,

17 maart 2006, 12 september 2007 en de barbecue op 6 juli 2009 is naar het oordeel van het hof niet komen vast te staan wie de kosten van deze etentjes voor zijn rekening heeft genomen. Bovendien heeft [medeverdachte 2] ten aanzien van de barbecue verklaard –zakelijk weergegeven- dat hij daar slechts even is geweest om zijn dochter op te halen. Het hof acht deze verklaring aannemelijk.

Naar het oordeel van het hof kan op deze onderdelen niet worden vastgesteld dat sprake is van een gift in de zin van artikel 177 dan wel 177a (oud) van het Wetboek van Strafrecht, van de verdachte aan [medeverdachte 2], zodat de verdachte daarvan wordt vrijgesproken.

Ten aanzien van het ten laste gelegde etentje bij [restaurant 3] op 18 juni 2007 is het hof van oordeel dat uit de zich in het dossier bevindende factuur d.d. 26 juni 2007 en de daarbij gevoegde (vrijwel onleesbare) specificaties niet kan worden vastgesteld of deze specificaties betrekking hebben op het desbetreffende etentje van 18 juni 2007 en van welke omvang deze betaling was.

Ten aanzien van het etentje bij restaurant [restaurant 2] op 24 januari 2008 is het hof eveneens van oordeel dat op grond van het dossier onvoldoende kan worden vastgesteld of de boeking in de administratie van de verdachte ziet op een etentje waar [medeverdachte 2] op die dag bij aanwezig is geweest.

De verdachte zal ook ten aanzien van deze ten laste gelegde etentjes worden vrijgesproken.

Bloemen

Ter zake van het ten laste gelegde bloemabonnement bij [bloemenwinkel] op 1 februari 2010 ter waarde van € 45,- stelt het hof vast dat [medeverdachte 2] heeft verklaard

-zakelijk weergegeven - dat hij op 1 februari 2010 als directeur is benoemd bij [Rechtspersoon B] en dat [verdachte] de bloemen zal hebben geschonken als gelukwens.

Voorts stelt het hof vast dat op grond van de zich in het dossier bevindende Gedragscode voor bestuurders van de gemeente Roermond van 2 januari 2007 (ZD.03.24.10786 e.v.) giften die een bestuurder ontvangt die een waarde van minder dan € 50,- vertegenwoordigen, kunnen worden behouden en behoeven deze niet te worden gemeld en geregistreerd (bepaling 5.2).

De verdachte zal van dit gedeelte van de tenlastelegging worden vrijgesproken.

Giften

Op grond van de gebezigde bewijsmiddelen stelt het hof vast dat [medeverdachte 2] op uitnodiging van de verdachte is meegegaan naar de voetbalwedstrijd Nederland-Argentinië op 21 juni 2006 in Frankfurt en naar de voetbalwedstrijd Nederland-Roemenië op 17 juni 2008 te Bern. De reis- en verblijfskosten werden betaald door de verdachte.

Voorts kan op grond van de gebezigde bewijsmiddelen worden vastgesteld dat de verdachte in 2005 een donatie van

€ 1.000,- heeft gedaan aan [fanfare] te Roermond en dat hij in 2007 en 2010 een totaalbedrag van € 7.000,- heeft gedoneerd aan [vereniging] te Roermond. In de bovengenoemde gevallen heeft [medeverdachte 2], destijds (actief) lid van beide verenigingen, de verdachte verzocht om te doneren. Ook heeft de verdachte op 30 juni 2012 aan [medeverdachte 2] bloemen [bloemenwinkel] ter waarde van € 125,--, ter gelegenheid van zijn verjaardag gegeven.

Het hof stelt op grond van het vorengaande vast dat er met voorgaande betalingen sprake is van een overdracht door de verdachte aan [medeverdachte 2] van iets dat voor [medeverdachte 2] waarde heeft en dus van een gift.

Oogmerk en opzet

De verdachte ontkent de giften te hebben gedaan met het doel om [medeverdachte 2] te bewegen in zijn bediening als wethouder iets te doen of na te laten.

Evenals hiervoor ten aanzien van feit 1 zal het hof ook voor dit feit op basis van de voorhanden wettige bewijsmiddelen beoordelen of de conclusie gerechtvaardigd is dat het handelen van de verdachte op grond van de uiterlijke verschijningsvorm niet anders kan worden gekwalificeerd als zijnde gedaan met het oogmerk om [medeverdachte 2] te bewegen in zijn bediening iets te doen en/of na te laten dan wel is gedaan ten gevolge en/of naar aanleiding van hetgeen door [medeverdachte 2] in zijn bediening is gedaan en/of nagelaten. Daarbij is de omvang en de aard van de giften, alsmede het moment waarop de giften zijn gedaan naar het oordeel van het hof van belang.

Wat betreft de aard en de omvang van de giften is er sprake geweest van door de verdachte gedane betalingen ten behoeve van [medeverdachte 2], in de periode dat hij wethouder was, te weten entree- en/of reis- en/of verblijfkosten ten behoeve van de voetbalreizen. Het hierdoor door de verdachte genoten voordeel had meer dan een beperkte omvang, het ging immers in totaal om meer dan € 7.000,-. Daarbij komen dan ook nog de giften aan de [vereniging] en de fanfare, eveneens zo’n € 7.000,-.

De verdachte heeft nog verklaard dat hij met het sturen van bloemen ter gelegenheid van de verjaardag van [medeverdachte 2] attent wilde zijn.

Het hof overweegt dat op zichzelf bezien een gift van bloemen ter waarde van € 125,- ter gelegenheid van de verjaardag als een aardige geste zou kunnen worden beschouwd, maar dat in het licht van de overige giften, in onderlinge samenhang bezien, ook dit als gift in de beoordeling betrokken moet worden.

Dit blijkt onder meer uit de verslagen van de diverse overleggen die in de ten laste gelegde periode werden gevoerd tussen de gemeente en de verdachte, waaraan [medeverdachte 2] ook regelmatig deelnam. De verdachte had naar het oordeel van het hof een groot belang bij het op goede voet blijven en bij het tot stand brengen en in stand houden van een goede relatie met [medeverdachte 2], als wethouder van de gemeente Roermond (gelet op diens portefeuille en ook zijn betrokkenheid bij een aantal projecten van de verdachte) en ook als directeur van [Rechtspersoon B]. Deze besloten vennootschap hield zich immers onder andere bezig met de aan- en verkoop en de exploitatie van bedrijventerreinen in onder andere de gemeente Roermond en kon als zodanig van belang zijn voor de verdachte.

De verdachte heeft verklaard dat hij globaal bekend was met de regels waar [medeverdachte 1] zich in het kader van de gedragscode van de gemeente Roermond diende te houden.

Naar het oordeel van het hof kan hier uit worden afgeleid dat de verdachte op de hoogte was van het bestaan van de gedragscode van de gemeente Roermond waar wethouders in het algemeen (zo ook [medeverdachte 2]) zich aan dienden te houden.

Naar het oordeel van het hof kunnen de gedragingen van de verdachte zoals hiervoor weergegeven naar hun uiterlijke verschijningsvorm worden aangemerkt als zijnde zo zeer gericht op het bewegen van de ambtenaar en wethouder [medeverdachte 2] tot een doen dan wel een nalaten in strijd met zijn ambtelijke plicht om het laten ontstaan, in stand houden, onderhouden en verbeteren van een zodanige relatie met [medeverdachte 2], dat [medeverdachte 2] tegenover de verdachte niet meer zo onafhankelijk kon zijn bij het nemen van beslissingen in relatie tot de verdachte, dat het niet anders kan zijn dan dat het oogmerk van de verdachte daarop gericht is geweest.

Voornoemde uiterlijke verschijningsvorm kan evenzeer worden aangemerkt als zijnde zo zeer gericht op – kort gezegd – het belonen van [medeverdachte 2] naar aanleiding van wat [medeverdachte 2] in strijd met zijn ambtelijke plicht in het verleden heeft gedaan of nagelaten ten gunste van de verdachte, dat het niet anders kan zijn dan dat het opzet van de verdachte ook daarop gericht is geweest.

In dit verband is voor het hof niet alleen van belang de hoeveelheid en de frequentie van de giften, de omvang daarvan en de tijdstippen waarop deze zijn gedaan door de verdachte, maar ook het feit dat de verdachte in dezelfde periode zich op soortgelijke wijze heeft gedragen ten opzichte van [medeverdachte 1], een andere ambtenaar en wethouder van de gemeente Roermond.

Het hof is, anders dan het Openbaar Ministerie, van oordeel dat (voor het overige) niet is gebleken van een concrete gunst of tegenprestatie die [medeverdachte 2] zou hebben gegeven in ruil voor de giften. Weliswaar komt uit het dossier het beeld naar voren dat de verdachte voordeel heeft gehad bij de besluitvorming door de gemeente, maar noch uit het onderzoek ter terechtzitting, noch uit het dossier kan in bewijsrechtelijk voldoende overtuigende zin worden afgeleid dat de verdachte daadwerkelijk door [medeverdachte 2] is bevoordeeld. Aan een zodanige conclusie staat niet alleen de collegiale besluitvorming binnen de gemeente in de weg, maar ook de inhoud van de (bij de rechter-commissaris afgelegde) verklaringen van ambtenaren en leden van het college van B & W. Velen daarvan hebben aangegeven dat zij niet gemerkt hebben dat [medeverdachte 2] de verdachte of andere ondernemers daadwerkelijk heeft voorgetrokken of op een andere manier heeft begunstigd.

Verweer: giften in privésfeer

Dat de verdachte de giften in de privésfeer aan [medeverdachte 2] heeft gedaan, hetgeen de verdachte zelf heeft verklaard, maakt het voorgaande niet anders. Nog afgezien van het feit dat [medeverdachte 2] zelf heeft verklaard dat hij de uitnodigingen voor de voetbalreizen van de verdachte beschouwde als zakelijk, overweegt het hof dat het enkele feit dat het om een gift in de privésfeer gaat niet uitsluit dat de omkoper met zijn gift het doel kan hebben om de ambtenaar om te kopen en dat de ambtenaar zich laat omkopen, zoals hier het geval is gebleken.

Het verweer wordt verworpen.