HR, 08-05-2001, nr. 02895/00

Partij(en)

1.

Het gerechtshof te ’s-Gravenhage heeft, met vrijspraak van het tenlastegelegde meermalen medeplegen van moord en eenmaal medeplegen van poging tot moord, verzoeker bij arrest van 29 maart 2000 wegens - kort gezegd - het medeplegen van doodslag, meermalen (nl. tweemaal) gepleegd, het medeplegen van poging tot doodslag alsmede verboden wapen- en munitiebezit, veroordeeld tot zestien jaar gevangenisstraf. Bovendien heeft het hof de teruggave gelast van inbeslaggenomen kleding en enkele voorwerpen aan het verkeer onttrokken. Voorts heeft het hof de vordering van een benadeelde partij toegewezen voor een bedrag van ƒ 1.423,00 in combinatie met de alternatieve verplichting de helft van dat bedrag aan de Staat te betalen ten behoeve van de benadeelde partij.

2.

Behalve verzoeker is ook zijn broer [betrokkene A] veroordeeld wegens diens aandeel in de schietpartij. In zijn zaak, aanhangig onder nummer 2894/00, neem ik heden eveneens conclusie. Voorts heeft ook het openbaar ministerie beroep in cassatie ingesteld. Dit beroep is niet-ontvankelijk aangezien het openbaar ministerie geen schriftuur houdende middelen van cassatie heeft voorgesteld (art. 437, eerste lid, Sv oud).

3.

Het betreft hier de zogenaamde Bacchus-zaak, genoemd naar het gelijknamige muziekcafé in Gorinchem waar op 10 januari 1999 bij een schietpartij twee jonge vrouwen gedood werden en een derde ernstig gewond werd. Deze conclusie betreft slechts het strafrechtelijke aspect van deze zaak die tot grote maatschappelijke beroering heeft geleid.

4.

Kort gezegd komt uit de bewezenverklaring en de bewijsmiddelen naar voren dat verzoeker de dodelijke schoten heeft gelost met het pistool dat hij kort tevoren van zijn broer [betrokkene A] had afgepakt. Dit pistool was [betrokkene A] gaan halen na een ruzie met Albanezen in en buiten Bacchus, waarbij [betrokkene A] iets gezegd heeft in de trant van: `Ik maak jullie allemaal af.’ Nadat verzoeker dit pistool had afgepakt is [betrokkene A] naar Bacchus teruggegaan om verhaal te halen, gevolgd door verzoeker. Aangekomen bij Bacchus werden zij niet toegelaten. [Betrokkene A] heeft daar op de deuren gebonsd, veel herrie gemaakt en geschreeuwd dat de Albanezen naar buiten moesten komen. Verzoeker heeft, toen hij door een ruitje in een deur een portier naar binnen zag lopen zeven schoten gericht op de toegangsdeur gelost.

5.

Namens verzoeker heeft mr. G. Spong, advocaat te Amsterdam, vier middelen van cassatie voorgesteld.

6.

Het eerste middel klaagt over de afwijzing door het hof van het verzoek tot het houden van een reconstructie.

7.

Ter terechtzitting van het hof van 13 maart 2000 heeft de toenmalige raadsman van verzoeker een reconstructie verzocht in verband met mogelijk schotresten p-v, p. 15). Daaraan lag kennelijk de gedachte ten grondslag dat daaruit zou kunnen blijken dat alsdan op de (kleding van de) schutter schotresten zouden moeten worden aangetroffen. Bij het onderzoek van verzoeker en diens kleding waren deze niet aangetroffen.

8.

Het hof heeft het verzoek afgewezen en daartoe overwogen zoals is weergegeven in de toelichting op het middel.

9.

In het oordeel van het hof - dat een reconstructie van het schietproces en een daaropvolgend schotrestenonderzoek redelijkerwijs niet kunnen bijdragen aan de waarheidsvinding - ligt besloten dat het houden van een reconstructie niet noodzakelijk was. Aldus heeft het hof de juiste maatstaf gehanteerd (art. 316 en 328 in verband met art. 415 Sv; HR 7 november 1995, DD 96.094; HR 28 april 1992, DD 92.307).

10.

Dit oordeel is feitelijk en niet onbegrijpelijk, mede gezien de op dezelfde terechtzitting afgelegde verklaring van getuige-deskundige R.C. Roepnarain die onder meer als volgt luidt:

“Mij wordt gevraagd of een reconstructie van het schietproces de waarheid zou kunnen dienen. Ik merk op dat een reconstructie van het schietproces moeilijk is. Bij de reconstructie moet bijvoorbeeld exact dezelfde munitie worden gebruikt. Gebleken is dat in casu sprake was van herladen patronen, welke niet fabrieksmatig worden gemaakt. Herladen patronen worden gemaakt door kleine firma’s en hobbyisten. Voorts zijn van belang de stand van het wapen, de wijze waarop de mouw zat, de weersomstandigheden en de frequentie van het manipuleren van de kleding na het schieten.()

Bij een reconstructie van het schietproces en een daaropvolgend schotrestenonderzoek kan worden vastgesteld of de combinatie van het betreffende wapen en de bij het schietincident gebruikte munitie schotresten zouden kunnen veroorzaken. Een exacte reconstructie is echter niet mogelijk.”

11.

Dat een aantal gegevens wel bekend zijn, zoals in de toelichting op het middel wordt aangevoerd, doet hieraan niet af.

12.

Het middel faalt.

13.

Het tweede middel richt zich tegen de bewezenverklaring van het medeplegen van doodslag en het medeplegen van poging tot doodslag, en valt in drie klachten uiteen.

14.

Het middel faalt bij gebrek aan belang. Het leerstuk van het medeplegen slaat namelijk de brug tussen het niet volledig uitvoeren van de bestanddelen van een wettelijke delictsomschrijving en het toch strafrechtelijk aansprakelijk zijn voor de volledige verwezenlijking van het delict. Dit probleem speelt in de zaak van verzoekers broer, maar niet in die van verzoeker, aangezien bewezenverklaard is dat het verdachte was (en niet zijn broer) die de schoten heeft gelost en die zodoende ten volle de door de wet verboden gedragingen heeft verricht. Wat dit betreft had verzoeker ook wegens plegen veroordeeld kunnen worden. Aan medeplegen is geen hogere straf verbonden dan aan het plegen, dus hierin is ook geen belang van verzoeker gelegen.

Dat het middel, dat reeds faalt ten aanzien van [betrokkene A], overigens a fortiori zou falen in de onderhavige zaak, valt te lezen in mijn conclusie in de zaak van [betrokkene A], waarnaar ik kortheidshalve verwijs.