Hof Leeuwarden, 06-03-2012, nr. 200.092.869/01 en 200.100.931/01

Het hof heeft ter zitting vastgesteld dat de beschikking waarvan beroep beslissingen bevat op twee afzonderlijke verzoekschriften, terwijl door de appellanten slechts één verzoekschrift is overgelegd. Het hof heeft partijen daarom gelast het in het procesdossier ontbrekende verzoekschrift alsnog zo spoedig mogelijk na de zitting aan het hof te doen toekomen. Partijen zijn in de gelegenheid gesteld om uiterlijk twee weken na ontvangst van dit nader overgelegde stuk hierop schriftelijk te reageren.

De bewindvoerder heeft bij brief van 13 januari 2012, binnengekomen op de griffie van het hof op 20 januari 2012, het ontbrekende verzoekschrift met bijlagen overgelegd en tevens zijn reactie aan het hof kenbaar gemaakt.

Mr. Van Dijk heeft bij faxbericht van 25 januari 2012 eveneens het ontbrekende verzoekschrift met bijlagen overgelegd en tevens de reactie van de appellanten aan het hof kenbaar gemaakt.

Het hof stelt vast dat sprake is van een verzoekschrift van 27 december 2010 van de rechthebbenden tegen de bewindvoerder (hierna: verzoekschrift 1) en een verzoekschrift van 27 december 2010 van de ouders tegen de rechthebbenden (hierna: verzoekschrift 2).

Mede naar aanleiding van het verhandelde ter zitting, zal het hof het hoger beroep splitsen in een hoger beroep dat gericht is tegen de beslissing van de kantonrechter op verzoekschrift 1, en dat is ingesteld door de rechthebbenden (zaaknummer 200.092.869), en een hoger beroep dat gericht is tegen de beslissing van de kantonrechter op verzoekschrift 2, en dat is ingesteld door de ouders van de rechthebbenden (zaaknummer 200.100.931).

In de zaak met zaaknummer 200.092.869

In verzoekschrift 1 hebben de rechthebbenden de kantonrechter verzocht vast te stellen dat zij maandelijks met ingang van 1 januari 2010 aan kost en inwoning ten behoeve van de verzorging door hun ouders (het hof begrijpt: aan hun ouders) betalen een bedrag van:

In verzoekschrift 2 hebben de ouders de kantonrechter verzocht vast te stellen dat de rechthebbenden maandelijks met ingang van 1 januari 2010 aan kost en inwoning ten behoeve van de verzorging door hun ouders (het hof begrijpt: aan hun ouders) betalen een bedrag van:

Bij de beschikking waarvan beroep heeft de kantonrechter ten aanzien van beide verzoeken beslist als hiervoor vermeld onder "Het geding in eerste aanleg". Beide hoger beroepen richten zich tegen deze beslissing.

De vaststaande feiten

De rechthebbenden zijn tweelingzussen en geboren in 1970. Beide hebben een psychiatrische aandoening en een verstandelijke handicap. De rechthebbenden wonen sinds hun geboorte bij de ouders in huis.

Over de goederen die (zullen) toebehoren aan de rechthebbenden is een bewind ingesteld. Bij beschikkingen van de kantonrechter te Groningen van 8 juli 2009 is Kompas Zuidlaren B.V. benoemd tot opvolgend bewindvoerder.

Bij beschikkingen van de kantonrechter te Groningen van 18 november 2008, hersteld bij beschikkingen van 26 januari 2009, is over de rechthebbenden een mentorschap ingesteld, waarbij mevrouw [mentor] van Masis Bewindvoering tot mentor is benoemd. Bij beschikkingen van 28 juli 2009 heeft dit hof deze beschikkingen bekrachtigd.

De overwegingen van het hof

In de zaak met zaaknummer 200.092.869

Op grond van artikel 1:438, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek (BW) komt tijdens het bewind het beheer over de onder bewind staande goederen niet toe aan de rechthebbende maar aan de bewindvoerder.

In casu verzoeken de rechthebbenden in hoger beroep, kort gezegd, dat de bewindvoerder wordt veroordeeld om ter zake van kost en inwoning een bedrag uit het onder bewind staande vermogen uit te keren aan de ouders. Het hof stelt vast dat een dergelijke handeling juridisch dient te worden gekwalificeerd als een beheershandeling, nu het de normale exploitatie van de onder bewind gestelde goederen betreft.

De wet kent in geval van verschil van mening tussen de rechthebbende en de bewindvoerder over het te voeren beheer aan de rechthebbende niet de mogelijkheid toe de rechter te adiëren. Blijkens de wetsgeschiedenis (MvA, Kamerstukken II, 15 350, pagina 2 en verder) heeft de wetgever een dergelijke geschillenregeling niet wenselijk geoordeeld omdat deze niet strookt met het doel van het beschermingsbewind, te weten bescherming in vermogensrechtelijk opzicht van de rechthebbende. Bovendien werd gevreesd dat de animo om tot bewindvoerder benoemd te worden erg klein zou worden als de wet die mogelijkheid wel aan de rechthebbende zou bieden.

Het vorenstaande leidt tot de conclusie dat de wet niet voorziet in een machtiging of vervangende toestemming indien de bewindvoerder, zoals in casu, weigert een beheershandeling te verrichten. Het hof zal het verzoek van de rechthebbenden daarom afwijzen als niet op de wet gegrond.

In de zaak met zaaknummer 200.100.931

Hoewel aan de ouders op grond van het bepaalde in de artikelen 1:432 en 1:433 als bloedverwanten in de rechte lijn wel bevoegdheden zijn toegekend ten aanzien van het instellen van een bewind over de goederen van de rechthebbenden, voorziet de wet naar het oordeel van het hof niet in een mogelijkheid voor de ouders om de kantonrechter te verzoeken de hoogte van het door de rechthebbenden aan hen te betalen bedrag voor kost en inwoning vast te stellen. Voor zover de ouders van mening zijn dat de rechthebbenden enige verplichting die zij jegens de ouders hebben niet nakomen, wat door de ouders in de onderhavige procedure overigens niet is gesteld, is de dagvaardingsprocedure de juiste rechtsingang. Ook het verzoek van de ouders zal daarom worden afgewezen als niet op de wet gegrond.

Hoewel de kantonrechter, gelet op het voorgaande, de inleidende verzoeken van de rechthebbenden en de ouders had dienen af te wijzen, zal het hof de bestreden beschikking niet vernietigen. Het hof neemt hiertoe in aanmerking dat geen der partijen vernietiging van de bestreden beschikking heeft verzocht. Voorts is ter zitting gebleken dat de bewindvoerder zich kan vinden in het in de bestreden beschikking bepaalde, terwijl het hof aanneemt dat ook de rechthebbenden en de ouders in geval van afwijzing van hun verzoeken in hoger beroep de bestreden beschikking in stand wensen te laten. Het hof zal mitsdien het door de rechthebbenden en de ouders in hoger beroep verzochte afwijzen en de bestreden beschikking noch bekrachtigen, noch vernietigen.

Kostenveroordeling

In de zaak met zaaknummer 200.092.869

Het hof ziet, los van de vraag of een proceskostenveroordeling gerechtvaardigd is indien een verzoek als niet op de wet gegrond wordt afgewezen, geen mogelijkheid om de bewindvoerder te veroordelen in de kosten van de procedure in eerste aanleg en de hoger beroepsprocedure, zoals door de rechthebbenden verzocht, nu de bewindvoerder geen formele procespartij is in deze zaak. Het hof zal mitsdien bepalen dat iedere partij de eigen kosten van het geding in eerste aanleg en in hoger beroep draagt.

In de zaak met zaaknummer 200.100.931

Het hof ziet geen aanleiding om de rechthebbenden te veroordelen in de kosten van de procedure in eerste aanleg en de hoger beroepsprocedure, zoals door de ouders verzocht, nu het verzoek van de ouders als niet op de wet gegrond zal worden afgewezen en er geen omstandigheden zijn gesteld op grond waarvan het redelijk zou zijn de rechthebbenden in deze kosten te veroordelen. Het hof zal mitsdien bepalen dat iedere partij de eigen kosten van het geding in eerste aanleg en in hoger beroep draagt.

Slotsom

Op grond van het vorenstaande zal het hof beslissen als na te melden.