Rb. Leeuwarden, 06-07-2005, nr. 70140 KG ZA 05-113

In dit kort geding gelden onder meer de navolgende feiten als vaststaand.

In dit geding vordert de curator een veroordeling van de Friesland Bank tot afgifte van meergenoemd rapport. Aan die vordering heeft de curator in de eerste plaats ten grondslag gelegd dat de failliete vennootschappen naast de bank als mede opdrachtgever voor het door PWC verrichte onderzoek hebben te gelden en uit dien hoofde heeft hij als curator van die vennootschappen recht op onvoorwaardelijke afgifte van het van dat onderzoek opgemaakte rapport. De curator heeft in dat verband aangevoerd dat het onderzoek mede ten behoeve van de vennootschappen heeft plaatsgevonden, dat de vennootschappen daaraan hun volledige medewerking hebben verleend en dat de kosten van het onderzoek indirect aan de vennootschappen zijn doorberekend. Voor zover de vennootschappen niet als medeopdrachtgever kunnen worden aangemerkt, geldt, aldus de curator verder, dat zij in ieder geval niet als "derde" in de zin van artikel 6.3 van de algemene voorwaarden van PWC kunnen worden beschouwd. Die bepaling verzet zich derhalve niet tegen afgifte van het rapport door de bank aan de curator, terwijl evenmin plaats is voor aanvullende voorwaarden zoals door de bank (en PWC) gesteld. Overigens is hij als curator bereid de geheimhoudingsclausule van voormeld artikel 6.3 in acht te nemen. Het (spoedeisend) belang bij afgifte is volgens de curator gelegen in de omstandigheid dat hij aan de hand van de inhoud van het rapport zich een nader beeld kan vormen van de achtergronden en oorzaken van het faillissement, en in het verlengde daarvan, op welke gronden de bank is overgegaan tot het opzeggen van de kredieten en/of er mogelijkerwijs sprake is van bestuurdersaansprakelijkheid.

De Friesland Bank heeft daartegenover, kort samengevat, aangevoerd dat er geen enkele (rechts)regel is op basis waarvan zij tot afgifte van het rapport aan de curator gehouden is. Anders dan de curator heeft gesteld, kunnen de failliete vennootschappen volgens de bank niet als medeopdrachtgever worden aangemerkt. De opdracht is uitgegaan van de bank en het onderzoek is ook verricht ten behoeve en in het belang van de bank. De vennootschappen waren op basis van de bankvoorwaarden gehouden hun medewerking aan het onderzoek te verlenen en op basis van diezelfde voorwaarden heeft de bank de kosten van het onderzoek, die de bank aan PWC heeft voldaan, aan de vennootschappen kunnen doorberekenen, maar een en ander maakt de vennootschappen niet tot medeopdrachtgever. Daar komt bij dat gelet op de thans nog bestaande restschuld van de vennootschappen voormelde doorberekening geen effect zal sorteren.

Voorts heeft de bank aangevoerd dat zij jegens PWC verplicht is om het rapport geheim te houden en dat zij er groot belang bij heeft dat die -over en weer geldende- geheimhoudingsverplichting ook wordt nagekomen. De bank is slechts ontslagen van de geheimhoudingsverplichting indien PWC schriftelijk ontheffing verleent en die wenst PWC alleen te geven indien de curator de "Hold Harmless letter" ondertekent. Onvoorwaardelijke afgifte van het rapport aan de curator betekent dat zij, de bank, jegens PWC wanprestatie zou plegen, hetgeen te meer klemt nu de curator al op voorhand heeft aangegeven zich weinig of niets te zullen aantrekken van het vertrouwelijke karakter van het rapport.

De voorzieningenrechter verwerpt de stelling van de curator dat de failliete vennootschappen naast de bank als medeopdrachtgever van het door PWC verrichte onderzoek moeten worden aangemerkt. Uit de stukken blijkt genoegzaam dat de Friesland Bank alleen en namens zichzelf de betreffende opdracht aan PWC heeft verstrekt, dat slechts vertegenwoordigers van de bank en PWC de in verband daarmee opgestelde schriftelijke overeenkomst hebben getekend, en dat PWC alleen aan de bank haar rapport en bijbehorende rekening heeft gestuurd. Gesteld noch gebleken is dat de vennootschappen zich ook maar op enig moment als medeopdrachtgever hebben geprofileerd of als zodanig door de Friesland Bank of PWC zijn beschouwd of benaderd. Ware zulks anders geweest dan had het ook veeleer voor de hand gelegen dat de curator bij PWC op afgifte van het rapport had aangedrongen dan wel deze daartoe in rechte had betrokken. De curator heeft dat uitdrukkelijk niet gedaan.

Het voorgaande neemt niet weg dat het onderzoek, waartoe de bank aan PWC opdracht had gegeven, voortvloeide uit een toentertijd tussen de bank en de vennootschappen bestaande (intensieve) kredietrelatie en dat de vermogenspositie en het toekomstperspectief (als het ware "de gezondheidssituatie") van de vennootschappen het (voornaamste) onderwerp van dat onderzoek was. De bestuurders en medewerkers van de vennootschappen hebben, naar verder vaststaat, hun volledige medewerking aan het door hun kredietgevende bank gewenste onderzoek moeten geven en ook gegeven, terwijl voorts de niet geringe kosten van dat onderzoek (circa ? 65.000,--) door de bank volledig zijn doorberekend aan de vennootschappen.

Met voormelde feiten en omstandigheden is naar het oordeel van de voorzieningenrechter in redelijkheid niet verenigbaar en strijdig met de haar betamende zorgvuldigheid dat de Friesland Bank aan haar kredietnemer (i.c. de Vosbouwgroep), die, het zij herhaald, op verzoek van de bank onderwerp van onderzoek is geweest, daaraan heeft meegewerkt en dat onderzoek ook, zij het indirect, heeft betaald, het van dat onderzoek opgemaakte rapport onthoudt, en evenzeer dat de bank kennisneming van dat rapport weigert aan de curator, die nadien met het beheer en de vereffening van de boedel van de inmiddels in staat van faillissement verkerende vennootschappen is belast.

De door de bank gedane verwijzing naar de in de algemene voorwaarden van PWC opgenomen geheimhoudingsverplichting acht de rechtbank in dat verband voorshands onvoldoende, te minder nu bedoelde vennootschappen en in hun kielzog de curator bezwaarlijk als "derden" in de zin van die bepaling kunnen worden aangemerkt en overigens de curator ter zitting uitdrukkelijk heeft te kennen gegeven dat hij die bepaling bij afgifte van het rapport wenst te respecteren en tegen zich wil laten gelden. Niet valt in te zien dat de curator jegens de Friesland Bank tot meer gehouden is en dat hij slechts afgifte van het betreffende rapport kan verkrijgen indien hij (ook) de door PWC opgestelde "Hold Harmless letter" voor akkoord ondertekent. Laatstbedoelde verklaring heeft immers een veel verdergaande strekking dan voormelde bepaling uit de algemene voorwaarden van PWC. Ook het door de bank benadrukte belang dat een kredietnemer van de bank erop moet kunnen vertrouwen dat aan de bank verstrekte informatie vertrouwelijk blijft, kan de bank in dit geval niet baten, omdat ten deze juist de -curator als ten deze vertegenwoordiger van de- kredietnemer van de bank wil weten welke informatie de bank over haar heeft en dus juist die vertrouwenspositie zou moeten meebrengen dat de bank ter zake opening van zaken geeft.

Het voorgaande betekent dat de gevraagde voorziening, waarbij de curator een voldoende spoedeisend belang heeft, voor toewijzing in aanmerking komt. De voorzieningenrechter benadrukt daarbij dat hij er van uitgaat dat de curator zijn toezegging dat hij meergenoemde algemene voorwaarden zal respecteren en in acht zal nemen gestand zal doen. De medegevorderde dwangsom zal de rechter aan een maximum binden, zoals hierna te melden.

Als de in het ongelijk gestelde partij zal de Friesland Bank in de kosten van dit geding worden verwezen.

BESLISSING:

De voorzieningenrechter, rechtdoende in kort geding:

veroordeelt de Friesland Bank om binnen 48 uur na betekening van dit vonnis aan de curator mr E. Heuzeveldt een kopie te verstrekken van het ten processe bedoelde door PWC opgestelde onderzoeksrapport;

bepaalt dat zo de Friesland Bank niet aan deze veroordeling voldoet, zij aan de curator voornoemd een dwangsom verbeurt van 10.000,-- euro per dag voor iedere dag dat de Friesland Bank in gebreke blijft met nakoming van voormelde afgifte, zulks tot een maximum van 200.000,-- euro;

veroordeelt de Friesland Bank in de kosten van dit geding, tot aan deze uitspraak aan de zijde van de curator begroot op 315,93 euro aan verschotten, en op 816,-- euro aan salaris procureur;

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

wijst af het meer of anders gevorderde.