Rb. Breda, 23-11-2007, nr. 800327-07

Onderzoek van de zaak

De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 9 november 2007, waarbij de officier van justitie, mr. De Brouwer, en de verdediging hun standpunten hebben kenbaar gemaakt.

De beoordeling van het bewijs

Feit 1 primair, subsidiair en meer subsidiair:

De officier van justitie heeft aangevoerd dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan opzetheling aangezien er voldoende wettig en overtuigd bewijs is dat verdachte een grote hoeveelheid geld heeft verworven terwijl hij wist dat dit zwart geld betrof. Verdachte heeft verklaard dat hij de bedragen van vier vrienden of kennissen heeft geleend. Voorts heeft verdachte bij de politie verklaard dat hij wist dat het geldbedrag zwart geld betrof. De officier van justitie is van mening dat er in ieder geval op grond van art. 69 van de Algemene Wet inzake de Rijksbelasting (AWR) een plicht tot opgave aan de Belastingdienst is. Voorts speelt daarbij de omstandigheid dat zich thans nog niemand heeft gemeld bij het Openbaar Ministerie als rechthebbende op de geldbedragen en verdachte niet wil verklaren van wie hij de geldbedragen heeft geleend.

De verdediging heeft aangevoerd dat vrijspraak dient te volgen aangezien niet vastgesteld kan worden dat het door verdachte verworven geldbedrag een door misdrijf verkregen goed betrof.

De rechtbank overweegt dat in het algemeen niet geldt dat wanneer er sprake is van zwart geld daarmee automatisch vaststaat dat is voldaan aan het delictsbestanddeel ‘een door misdrijf verkregen goed’ of ‘het onmiddellijk of middellijk afkomstig zijn uit een misdrijf’. Niet alle fiscale misdrijven lenen zich vanwege hun aard als basismisdrijf voor de voormelde delictsomschrijvingen. Met een fiscale verzwijging in het kader van de artt. 68 en 69 AWR is niet noodzakelijkerwijs sprake van een verkrijging ‘door misdrijf’. Het geld waarover aangifte gedaan zou moeten worden kan immers op geheel legale wijze zijn verkregen. Dit zou anders kunnen zijn indien aan de verkrijging reeds zelf een fiscaal misdrijf ten grondslag zou liggen, maar daarvan is in de onderhavige zaak geen sprake omdat niet aannemelijk is geworden dat verdachte de geldbedragen heeft verworven om daarmee de bedragen doelbewust aan het zicht van de fiscus te onttrekken.

De rechtbank acht de enkele mededeling van verdachte dat het zwart geld betrof, welke uitspraak door verdachte later is genuanceerd in die zin dat hij dit afleidde uit de omstandigheden waaronder het geld hem werd overhandigd, gevoegd bij de onmiddellijke beschikbaarheid van het geld, overigens onvoldoende om bewezen te achten dat er daadwerkelijk sprake was van zwart geld.

De rechtbank kan niet vaststellen dat het onderhavige geldbedrag in enige aangifte opgegeven had moeten worden op het moment van het verwerven van het geld door verdachte of op een later tijdstip. Eveneens kan de rechtbank niet vaststellen dat een dergelijke aangifte al had moeten plaatsvinden en niet is gedaan. Derhalve is ook voor de rechtbank onduidelijk gebleven of er een verplichting bestond tot het doen van aangifte van het inbeslaggenomen geld.

Op zichzelf geeft de omstandigheid dat verdachte geen openheid van zaken heeft gegeven omtrent de herkomst van de gelden, de rechtbank te denken, maar zulks kan ook zijn oorzaak hebben in de jegens verdachte gepleegde geweldshandelingen en de personen die bij de ontvoering van verdachte betrokken waren.

Voor het overige kan er op grond van de omstandigheden van het geval nog sprake zijn van ‘een door misdrijf verkregen goed’ of ‘het onmiddellijk of middellijk afkomstig zijn uit een misdrijf’ omdat niet is vereist dat direct uit de bewijsmiddelen moet kunnen worden afgeleid dat het desbetreffende voorwerp afkomstig is uit een nauwkeurig aangeduid misdrijf. Zulks valt naar het oordeel van de rechtbank in de onderhavige zaak echter niet af te leiden uit het aantreffen van het geldbedrag en hetgeen verdachte daarover heeft verklaard. Immers, het staat juist niet ter discussie dat verdachte werd afgeperst en hij het geld juist om die reden voorhanden heeft gekregen.

Gelet op vorenstaande acht de rechtbank niet wettig bewezen dat verdachte het in de dagvaarding onder 1 primair, subsidiair en meer subsidiair ten laste gelegde feit heeft begaan en zal hem dan ook van dit feit vrijspreken.

De bewijsmiddelen

Indien hoger beroep wordt ingesteld zullen de bewijsmiddelen worden uitgewerkt en opgenomen in een bijlage die aan het vonnis wordt gehecht.

De bewezenverklaring

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte

op 12 juli 2006 te Oosterhout een wapen van categorie III, te

weten een revolver merk Smith&Wesson, kaliber .38, en munitie van

categorie III, te weten 5 revolverpatronen merk Sellier&Bellot, kaliber .38

en een houder met 35 revolverpatronen merk Sellier&Bellot,

kaliber .38, voorhanden heeft gehad;

De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

De strafbaarheid

Feit 2:

De raadsman heeft aangevoerd dat verdachte vanwege de afpersing door zijn ontvoerders onder een psychische druk stond waaraan hij redelijkerwijs geen weerstand heeft kunnen bieden.

De rechtbank begrijpt dat de raadsman kennelijk doelt op noodtoestand danwel psychische overmacht. De rechtbank verwerpt het verweer van de verdediging en overweegt daartoe het navolgende.

De rechtbank begrijpt dat de gewelddadige ontvoering verdachte angstig heeft gemaakt en druk op hem heeft gelegd. In dat kader heeft hij na zijn ontvoering gesproken met de politie. Aangezien op dat moment van actuele concrete nood geen sprake meer was, is de rechtbank van oordeel dat een beroep op noodtoestand op dat moment niet meer aan de orde is. Derhalve wordt het verweer op dit punt door de rechtbank verworpen. Vervolgens heeft de politie verdachte geadviseerd een tijdje elders te verblijven. Om praktische redenen heeft verdachte ervoor gekozen het advies van de politie niet op te volgen maar zichzelf en zijn gezin te beschermen door een wapen in zijn woning voorhanden te hebben. Aangezien er voor verdachte andere wegen openstonden om zich te beschermen (subsidiariteit) en van verdachte gevergd kon worden weerstand te bieden aan de op hem liggende druk, is de rechtbank van oordeel dat verdachte zich niet kan beroepen op psychische overmacht.

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten. Dit levert het in de beslissing genoemde strafbare feit op.

Verdachte is strafbaar, omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.

De strafoplegging

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft op grond van hetgeen hij bewezen heeft geacht gevorderd aan verdachte op te leggen een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 2 maanden met een proeftijd van 2 jaar. De officier van justitie heeft aangegeven dat hij bij de bepaling van de strafeis met name rekening heeft gehouden met de geldende richtlijnen voor feit 2 aangezien ter zake van feit 1 met name de verbeurdverklaring van het inbeslaggenomen geld voor de officier van justitie van belang is.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat verdachte vrijgesproken dient te worden voor feit 1 primair, subsidiair en meer subsidiair, alsmede dat verdachte niet strafbaar is voor feit 2. De raadsman heeft zich verder niet uitgelaten over de strafoplegging.

Het oordeel van de rechtbank

Verdachte heeft in zijn woning een vuurwapen en munitie van categorie III voorhanden gehad. De rechtbank acht dit een ernstig feit. Gebleken is dat verdachte onder druk stond. Gebruik van het wapen in dat kader had ernstige gevolgen kunnen hebben. Voor het bezit van een revolver met munitie wordt in beginsel een gevangenisstraf van enkele maanden dan wel een werkstraf opgelegd. Gelet op de omstandigheden waaronder verdachte is gekomen tot de aanschaf en het bezit van de revolver met munitie zal de rechtbank een geheel voorwaardelijke gevangenisstraf opleggen van na te melden duur.

De rechtbank komt tot het oordeel dat de door de officier van justitie gevorderde straf voldoende recht doet aan de ernst van het feit en de persoon van de verdachte.

Het beslag

De verbeurdverklaring

De officier van justitie heeft ten aanzien van feit 1 primair, subsidiair en meer subsidiair, de verbeurdverklaring van het inbeslaggenomen geldbedrag gevorderd. Nu verdachte terzake van feit 1 primair, subsidiair en meer subsidiair wordt vrijgesproken is daarmee niet voldaan aan de vereisten geldend voor verbeurdverklaring van het geldbedrag. Er is uiteindelijk ten laste van verdachte door de officier van justitie beslag gelegd op het geldbedrag. In beginsel dient het geldbedrag dan ook aan hem te worden teruggegeven. Dit is anders indien verdachte niet als rechthebbende kan worden aangemerkt. Gelet op de verklaring van verdachte dat hij het geldbedrag van vrienden heeft geleend dient ervan te worden uitgegaan dat verdachte houder van het geldbedrag is en wordt hij om die reden door de rechtbank aangemerkt als rechthebbende van het geldbedrag. Derhalve zal de rechtbank de teruggave van het inbeslaggenomen geldbedrag aan verdachte gelasten.

De wettelijke voorschriften

De beslissing berust op de artikelen 10, 14a, 14b, 14c, 91, van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 26, 55, 56 en 60 van de Wet wapens en munitie, zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.

De beslissing

De rechtbank:

Voorvragen