21.2.8.2.1 Derdenbetalingen

In het standaardarrest van 23 april 1997 ging het om een zaak waarin (onder andere) één directeur twee dienstbetrekkingen, bij twee verschillende vennootschappen had.1 Het lijkt er echter op dat niet de salariskosten van de directeur verdeeld werden, maar andere kosten die met de dienstbetrekking verband hielden, zoals kosten voor ziekteverzuim.2 Geheel duidelijk komt dit echter noch uit de Hofuitspraken3, noch uit het arrest van de Hoge Raad naar voren. Duidelijk is wel dat die andere kosten gelijkelijk verdeeld werden.4

Als de directeur bij beide vennootschappen in dienst was en de salariskosten in eerste instantie door één van de twee vennootschappen betaald werden, dan komt het mij voor dat voor het gedeelte dat werd doorbelast, sprake was van een derdenbetaling. De vennootschap die de loonkosten in eerste instantie maakte, betaalde deze op naam en voor rekening van de andere vennootschap. De kosten vloeiden voort uit een rechtstreekse rechtsverhouding tussen de andere vennootschap en een derde (de directeur). Mijns inziens had het leerstuk van kosten voor gemene rekening dan niet toegepast hoeven te worden. Als sprake is van een derdenbetaling, dan blijft op die grond heffing reeds achterwege.5

In andere situaties, waarbij bijvoorbeeld een werknemer voor twee belastingplichtigen werkzaamheden verricht, doch slechts een dienstbetrekking met één van beide heeft, kan van een derdenbetaling geen sprake zijn. Ik ga ervan uit dat in de situatie die aanleiding was voor het arrest van 23 april 1997, de betreffende directeur voor wat betreft de kosten die wél werden doorbelast (kennelijk waren dit niet de salariskosten) beide vennootschappen aan kon spreken voor het geheel van die kosten. Zou dit anders zijn, dan vraag ik me af waarom de Hoge Raad het leerstuk van kosten voor gemene rekening heeft toegepast in die situatie.