Hof Arnhem-Leeuwarden, 10-06-2013, nr. 21-002144-07

zonder bekende woon- of verblijfplaats hier te lande,

doch volgens de verklaring van verdachte ter terechtzitting wonende te [woonplaats] (Groot Brittannië).

Het hoger beroep

De verdachte heeft tegen het hiervoor genoemde vonnis hoger beroep ingesteld.

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van het hof van 4 april 2012 en 28 januari 2013 en 27 mei 2013 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422 van het Wetboek van Strafvordering, het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal. Deze vordering is na voorlezing aan het hof overgelegd (zie voor de inhoud van de vordering bijlage I).

Het hof heeft voorts kennis genomen van hetgeen door verdachte en zijn raadsman,

mr J.W. Bloem, naar voren is gebracht.

Het hof zal het vonnis waarvan beroep vernietigen omdat het tot een andere strafoplegging komt en daarom opnieuw rechtdoen.

Aan verdachte is -na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in hoger beroep- tenlastegelegd dat:

1:

[bedrijf] in of omstreeks de periode van 1 januari 2005 tot en met 13 november 2006, in de gemeente [plaats] en/of elders in Nederland, opzettelijk, terwijl hij -als administratieplichtige als bedoeld in artikel 52 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen- verplicht was tot het voeren van een administratie overeenkomstig de daaraan bij of krachtens de Belastingwet gestelde eisen, opzettelijk een zodanige administratie niet heeft gevoerd, terwijl dat feit ertoe strekt dat te weinig belasting wordt geheven, tot het plegen van welk(e) bovenomschreven strafbare feit(en) verdachte, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, dan wel alleen, (telkens) opdracht heeft gegeven en/of aan welke vorenomschreven verboden gedraging(en) verdachte tezamen en in vereniging met een ander of anderen, dan wel alleen, (telkens) feitelijke leiding heeft gegeven.

2:

[bedrijf] in of omstreeks de periode van 29 april 2005 tot en met 31 juli 2006, in de gemeente [plaats] en/of elders in Nederland, (telkens) opzettelijk een bij de belastingwet voorziene aangifte, als bedoeld in de Algemene wet inzake rijksbelastingen, te weten een of meer aangifte(n) voor de Omzetbelasting over de/het kwarta(a)l(en) in de periode 1 januari 2005 tot en met 30 juni 2006, onjuist en/of onvolledig heeft gedaan aan de Inspecteur der belastingen van de eenheid Belastingdienst/Ondernemingen te [plaats], terwijl die/dat feit(en) (telkens) ertoe strek(t)(ken) dat te weinig belasting wordt geheven, hebbende de onjuistheid of onvolledigheid hierin bestaan, dat in genoemd(e) aangiftebiljet(ten) over genoemde maand(en) (telkens) een te laag bedrag aan omzetbelasting was/waren vermeld / opgegeven / aangegeven, immers is/zijn er bedrag(en), zijnde aftrekbare voorbelasting in voornoemde periode(n), aangegeven, terwijl er geen recht op aftrek van deze voorbelasting bestond en/of de omzet(ten) in voornoemde periode(n), aangegeven tegen het zogenoemde nul-tarief (nul procent-tarief), terwijl de omzet(ten) tegen het algemeen geldende negentien procent-tarief dienen te worden aangegeven, tot het plegen van welk(e) bovenomschreven strafbare feit(en) verdachte, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, dan wel alleen, (telkens) opdracht heeft gegeven en/of aan welke vorenomschreven verboden gedraging(en) verdachte tezamen en in vereniging met een ander of anderen, dan wel alleen, (telkens) feitelijke leiding heeft gegeven.

Subsidiair:

[bedrijf] in of omstreeks de periode van 29 april 2005 tot en met 31 juli 2006, in de gemeente [plaats] en/of elders in Nederland,

een of meerdere aangifte(n) omzetbelasting (over de /het kwarta(a)1(en) in de periode van 1 januari 2005 tot en met 30 juni 2006),

elke zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen, telkens valselijk heeft opgemaakt of vervalst,

met het oogmerk om die/dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken,

door (telkens) opzettelijk valselijk en/of in strijd met de waarheid aan te geven dat er sprake is van verwervingen uit de EU (vraag 4b aangiftebiljet(ten))

(van [bedrijf] op/omstreeks 27/9/2005 en/of van [bedrijf] op/omstreeks 4 april 2006 en/of op/omstreeks 22/5/2006 van [bedrijf] op/omstreeks 22/5/2006 en/of andere verwervingen)

terwijl er feitelijk geen sprake is van verwervingen (in het economisch verkeer) en/of waarvoor voorbelasting is afgetrokken (vraag E aangiftebiljet) terwijl er feitelijk geen sprake is van een verwerving (in het economische verkeer),

en/of

door (telkens) opzettelijk valselijk en/of in strijd met de waarheid aan te geven dat er sprake is van leveringen binnen de EU (vraag 3b van het aangiftebiljet),

(aan [bedrijf] (Frankrijk) op/omstreeks 28/9/2005 en/of

van [bedrijf] (cyprus)op /omstreeks 4 april 2006 en/of

aan [bedrijf] op/omstreeks 22/5/2006

van [bedrijf] op of omstreeks 22/5/2005 en/of op/omstreeks 22/5/2006 en/of andere leveringen),

terwij1 er feitelijk geen leveringen (in het economisch verkeer ) hebben plaatsgevonden,

tot het plegen van welke bovenomschreven strafbare feiten verdachte tezamen en in vereniging met een ander of anderen, dan wel alleen, (telkens) opdracht heeft gegeven en/of aan welke vorenomschreven verboden gedraging verdachte tezamen en in vereniging met een ander of anderen, dan wel alleen, (telkens) feitelijk leiding heeft gegeven.

Indien in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

Ontvankelijkheid van het openbaar ministerie

De raadsman heeft ter terechtzitting in hoger beroep verweren gevoerd die ieder voor zich, dan wel in gezamenlijkheid, tot de niet-ontvankelijkheid van het openbaar ministerie moeten leiden volgens de raadsman.

Door wettige bewijsmiddelen, waarbij de inhoud van elk bewijsmiddel -ook in onderdelen- slechts wordt gebezigd tot het bewijs van dat tenlastegelegde feit waarop het blijkens de inhoud kennelijk betrekking heeft, en waarin zijn vervat de redengevende feiten en omstandigheden waarop de bewezenverklaring steunt, heeft het hof de overtuiging verkregen en acht het hof wettig bewezen, dat verdachte het onder 1 en 2 primair tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande, dat:

1:

[bedrijf] in de periode van 1 januari 2005 tot en met 13 november 2006, in de gemeente [plaats], opzettelijk, terwijl hij -als administratieplichtige als bedoeld in artikel 52 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen- verplicht was tot het voeren van een administratie overeenkomstig de daaraan bij of krachtens de Belastingwet gestelde eisen, opzettelijk een zodanige administratie niet heeft gevoerd, terwijl dat feit ertoe strekt dat te weinig belastingwordt geheven, aan welke vorenomschreven verboden gedraging verdachte feitelijke leiding heeft gegeven.

2:

[bedrijf] in de periode van 29 april 2005 tot en met 31 juli 2006, in de gemeente [plaats] telkens opzettelijk een bij de belastingwet voorziene aangifte, als bedoeld in de Algemene wet inzake rijksbelastingen, te weten aangiften voor de Omzetbelasting over de kwartalen in de periode 1 januari 2005 tot en met 30 juni 2006, onjuist en/of onvolledig heeft gedaan aan de Inspecteur der belastingen van de eenheid Belastingdienst/Ondernemingen te [plaats], terwijl dat feit telkens ertoe strekt dat te weinig belasting wordt geheven, hebbende de onjuistheid of onvolledigheid hierin bestaan, dat in genoemde aangiftebiljetten over genoemde maanden telkens een te laag bedrag aan omzetbelasting was vermeld, immers zijn er omzetten in voornoemde perioden, aangegeven tegen het zogenoemde nul-tarief (nul procent-tarief), terwijl de omzetten tegen het algemeen geldende negentien procent-tarief dienen te worden aangegeven, aan welke vorenomschreven verboden gedragingen verdachte telkens feitelijke leiding heeft gegeven.

Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard, zodat deze daarvan behoort te worden vrijgesproken.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Het onder 1 bewezen verklaarde levert op:

opzettelijk niet voeren van een administratie overeenkomstig de daaraan bij of krachtens de belastingwet gestelde eisen, terwijl het feit ertoe strekt dat te weinig belasting wordt geheven, begaan door een rechtspersoon, terwijl verdachte feitelijke leiding heeft gegeven aan die verboden gedraging.

Het onder 2 primair bewezen verklaarde levert op:

opzettelijk een bij de belastingwet voorziene aangifte onjuist of onvolledig doen, terwijl het feit ertoe strekt dat te weinig belasting wordt geheven, begaan door een rechtspersoon, meermalen gepleegd, terwijl verdachte feitelijke leiding heeft gegeven aan die verboden gedragingen.

Strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar aangezien geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die verdachte niet strafbaar zou doen zijn.

Oplegging van straf en/of maatregel

De officier van justitie heeft gevorderd de verdachte te veroordelen tot een gevangenisstraf van zes maanden en 14 dagen, waarvan zes maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar en met aftrek van de tijd in voorlopige hechtenis doorgebracht, ter zake van het onder 1 tenlastegelegde feit.

De rechtbank heeft verdachte veroordeeld ter zake van beide tenlastegelegde feiten tot een gevangenisstraf voor de duur 30 maanden.

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat verdachte wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 27 maanden, daarbij rekening houdend met een overschrijding van de redelijke termijn.

Door de verdediging is ter terechtzitting in hoger beroep naar voren gebracht dat verdachte een gezin heeft met jonge kinderen en daarnaast de financiële zorg heeft voor zijn ouders en gehandicapte broer, die ook ernstige gevolgen zullen ondervinden indien verdachte zou worden veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Daarom is door de raadsman bepleit dat ten aanzien van de strafoplegging zou kunnen worden volstaan met een schuldigverklaring zonder strafoplegging, een voorwaardelijke gevangenisstraf of een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van het reeds ondergane voorarrest.

De hierna te melden strafoplegging is in overeenstemming met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon van verdachte, zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.

Het hof heeft bij de straftoemeting in het bijzonder in aanmerking genomen dat verdachte zich met zijn bedrijf [bedrijf] gedurende een langdurige periode van bijna anderhalf jaar in georganiseerd verband heeft beziggehouden met een grootscheepse omzetbelasting carrouselfraude. Verschillende bedrijven in andere landen van de Europese Unie fungeerden hierbij als zogenoemde ‘ploffers’ die de in rekening gebrachte BTW niet afdroegen aan de fiscus. Andere bedrijven in de keten hebben omzetbelasting teruggevraagd van de belastingdienst in het vestigingsland, terwijl daarop geen recht bestond omdat van een daadwerkelijke handel in mobiele telefoons geen sprake was. Binnen dit georganiseerd verband werd door [bedrijf] meermalen aangiften Omzetbelasting onjuist en onvolledig ingediend. Verdachte heeft hieraan feitelijke leiding gegeven. Daarnaast heeft verdachte als directeur en feitelijke leidinggever van [bedrijf] niet een dusdanige administratie gevoerd als werd vereist ingevolge de fiscale regelgeving.

Verdachtes aandeel in het geheel van de BTW-carrousel bestond in ieder geval uit het ten behoeve van deze fraude gebruiken van zijn bedrijf [bedrijf], het onderhouden van contacten met (zogenaamde) leveranciers en afnemers en het vaststellen van prijzen van mobiele telefoons. Verdachte vervulde daarbij een belangrijke rol, nu door zijn bedrijf op papier grote partijen mobiele telefoons werden doorverkocht waarbij werd aangegeven dat het om intracommunautaire leveringen ging. Door het handelen van verdachte werd het mogelijk gemaakt om de BTW-carrousel draaiende te houden. Uit de vier, door de opsporingsambtenaar Van Rij onderzochte ketens volgt dat telkens de eerste betaling voor de leveringen door [bedrijf] werd verricht, zodat [bedrijf] voor in ieder geval deze reeks betalingen als initiator van de carrousel kan worden beschouwd. Dit wordt bevestigd door het gegeven dat telkens een groot deel van de winst aan [bedrijf] toekomt.

Het betreft hier zeer ernstige feiten, waarbij, gelet op de hoge omzet van [bedrijf] in 2005 en 2006 van bijna 1,8 miljard euro, het de bedoeling is geweest de verschillende lidstaten van de Europese Unie door middel van de carrouselfraude voor minimaal tientallen miljoenen (zo niet honderden miljoenen) euro’s te benadelen. Daarbij merkt het hof op dat de Nederlandse Staat op deze manier (indirect) ook is benadeeld en schade heeft geleden, nu een gedeelte van de in de Europese Unie geheven BTW dient om de eigen middelen van de Europese Unie te financieren en de Nederlandse Staat in de door BTW-fraude veroorzaakte “tekorten” van de EU moet meebetalen.

Naar het oordeel van het hof komen de ernst van het bewezenverklaarde en de door het hof in aanmerking genomen omstandigheden onvoldoende tot uitdrukking in de door de eerste rechter opgelegde en in hoger beroep door de advocaat-generaal gevorderde straf. Het hof is van oordeel dat op grond van het vorenstaande niet kan worden volstaan met een andere of lichtere sanctie dan een langdurige onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Daarbij is rekening gehouden met de ernst van het bewezen verklaarde in de verhouding tot andere strafbare feiten, zoals onder meer tot uitdrukking komt in het hierop gestelde wettelijk strafmaximum en in de straffen die voor soortgelijke feiten worden opgelegd, alsmede met de mate waarin het bewezen verklaarde schade teweeg heeft gebracht. Een schuldigverklaring zonder strafoplegging of een voorwaardelijke gevangenisstraf al dan niet in combinatie met een onvoorwaardelijke werkstraf, zoals door de raadsman bepleit, doet naar het oordeel van het hof volstrekt geen recht aan de ernst van de feiten. Het hof verwijst in dit kader ook nog naar de Oriëntatiepunten voor straftoemeting van het LOVS waaruit blijkt dat bij een fraude van 1 miljoen euro of meer een gevangenisstraf in aanmerking komt van 24 maanden of meer.

Uit de omstandigheid dat [bedrijf] hoge winsten behaalde binnen de carrousel en in ieder geval bij vier ketens is vastgesteld dat [bedrijf] daar de eerste betaling heeft verricht zou de conclusie getrokken kunnen worden dat verdachte een zeer belangrijke rol binnen de carrouselfraude heeft gespeeld. Het hof heeft echter onvoldoende aanwijzingen om vast te stellen welke rol verdachte precies heeft gehad in het geheel. Overigens is artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht niet ten laste gelegd. Het hof zal daarom de voorgenomen langdurige onvoorwaardelijke gevangenisstraf matigen. Voorts heeft het hof ten voordele van verdachte in aanmerking genomen dat hij - blijkens een hem betreffend Uittreksel Justitiële Documentatie d.d. 15 mei 2013 - in Nederland niet eerder is veroordeeld voor strafbare feiten. Aan de andere kant betrekt het hof ten slotte ook nog verdachtes ontkennende houding ter terechtzitting, waaruit het afleidt dat verdachte het strafwaardige van zijn gedrag kennelijk niet inziet en daarvoor geen verantwoordelijkheid wil dragen.

Tenslotte heeft het hof geconstateerd dat tussen het instellen van het hoger beroep (22 mei 2007) en de datum waarop het hof uitspraak doet (10 juni 2013) meer dan twee jaren is gelegen. De lange duur van de procedure is niet in overwegende mate te wijten aan verdachte. De redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het Europese Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden is in de fase van het hoger beroep dan ook in aanzienlijke mate overschreden. Deze overschrijding van de redelijke termijn is voor het hof aanleiding om de gevangenisstraf voor de duur van 42 maanden (drieënhalf jaar) die het hof voornemens was op te leggen te matigen met vier maanden vermindering tot 38 maanden.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

Het hof heeft gelet op de artikelen 51 en 57 van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 52, 68, 69 en 72 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen .

Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezenverklaarde.

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 primair ten laste gelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het onder 1 en 2 primair bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 38 (achtendertig) maanden.

Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Aldus gewezen door

mr R. de Groot, voorzitter,

mr R.F.C. Spek en mr P. van Kesteren, raadsheren,

in tegenwoordigheid van mr E.C.M. Steeghs, griffier,

en op 10 juni 2013 ter openbare terechtzitting uitgesproken.