HR, 25-10-2002, nr. R00/003HR

Verzoekster tot cassatie, [eiseres], heeft bij verzoekschrift, ingekomen ter griffie van de Hoge Raad op 12 januari 2000, beroep in cassatie ingesteld tegen de vonnissen van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van de Nederlandse Antillen en Aruba van 1 juni 1999 en 12 oktober 1999. Het verzoekschrift is ondertekend door mr. D. Koningen, advocaat bij de Hoge Raad.

Bij aangetekende brieven van 17 januari 2000 en 1 februari 2000 heeft de griffie verweerders in cassatie een afschrift van het verzoekschrift van [eiseres] gestuurd met de mededeling dat zij uiterlijk tot en met 17 april 2000 een verweerschrift konden indienen.

Verweerders in cassatie hebben geen verweerschrift ingediend.

Op de voor het nemen van schriftelijke toelichting bepaalde dag, te weten 9 februari 2001 is namens [eiseres] geen schriftelijke toelichting genomen en is ook niet gefourneerd. Met ingang van die datum is de zaak van de rol gevoerd.

De griffie van de Hoge Raad heeft op 16 mei 2001, 27 september 2001, 2 oktober 2001 en op 29 november 2001 tevergeefs telefonisch contact gezocht met mr. Koningen om hem te vragen het procesdossier in te leveren.

Uit ingewonnen inlichtingen is gebleken dat mr. Koningen met ingang van 15 december 2000 zijn praktijk heeft neergelegd en van het tableau is geschrapt.

Art. 1 van de Cassatieregeling voor de Nederlandse Antillen en Aruba (Rijkswet van 20 juli 1961, Stb. 212) bepaalt dat de Hoge Raad ten aanzien van burgerlijke zaken, voor zover in deze Rijkswet niet anders is bepaald, in overeenkomstige gevallen, op overeenkomstige wijze en met overeenkomstige rechtsgevolgen als ten aanzien van burgerlijke zaken in Nederland, kennis neemt van een beroep in cassatie. In de Cassatieregeling is geen bepaling opgenomen over het verlies van de hoedanigheid van de advocaat. Overeenkomstig de in art. 1 opgenomen hoofdregel dient dit cassatieberoep derhalve te worden beoordeeld aan de hand van de bepalingen van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, zoals dat gold tot 1 januari 2002.

De Elfde titel van Boek I van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering geeft in art. 416 Rv. (oud) een voorschrift voor de wijze van vervanging en onttrekking van een advocaat tijdens de cassatieprocedure1.. Noch deze noch enig andere bepaling in de elfde titel geeft een regeling voor het onderhavige geval waarin de advocaat die hoedanigheid in de loop van de cassatieprocedure verliest.

Ten aanzien van de procedure in de feitelijke instanties regelen de art. 254 onder 4 en art. 256 Rv. (oud) het geval dat de gestelde procureur zijn betrekking verliest. In de Elfde Titel is geen schakelbepaling opgenomen die verwijst naar deze bepalingen. In de literatuur wordt evenwel aangenomen dat art. 254 sub 4 ook geldt voor de cassatieprocedure2..

Ik zou mij daarbij willen aansluiten.

Art. 254 onder 4 bepaalt dat het geding wordt geschorst door de dood of door het verlies van de betrekking van de gestelde procureur. Onder het 'verlies van de betrekking' dient het verliezen van de hoedanigheid van procureur door schrapping van het tableau te worden begrepen3.. De schorsing vindt van rechtswege plaats tenzij het geding in staat van wijzen verkeert (art. 256 lid 1 en 2)4.. Nu de datum voor schriftelijke toelichting was bepaald op 9 februari 2001, was het geding op 15 december 2000 nog niet in staat van wijzen.

Voor het onderhavige geval brengt art. 254 sub 4 in verbinding met art. 256 lid 2 Rv. (oud) mee, dat door het schrappen van mr. Koningen van het tableau op 15 december 2000 het cassatiegeding met ingang van die datum van rechtswege is geschorst.

Hoewel mijn conclusie ertoe strekt dat de Hoge Raad zal verstaan dat de procedure met ingang van 15 december 2000 van rechtswege is geschorst, maak ik nog een korte opmerking over het in deze zaak ontbrekende procesdossier van eiseres.

In de Cassatieregeling is geen bepaling opgenomen over het fourneren van stukken.

Ook hier geldt derhalve de Nederlandse cassatieregeling. Dat in dagvaardingzaken in cassatie een fourneerplicht geldt, kan worden afgeleid uit art. 45 en de art. 418 en 419 lid 2 Rv. (oud). Naar analogie van HR 19 maart 1993, NJ 1993, 303 meen ik dat de Hoge Raad [eiseres] niet-ontvankelijk zou moeten verklaren in haar cassatieberoep wegens het niet overleggen van haar procesdossier, wanneer de advocaat in deze procedure niet van het tableau zou zijn geschrapt. Het geval van HR 12 februari 1988, NJ 1988, 874 doet zich hier niet voor, nu verweerders in cassatie niet zijn verschenen en er dus geen enkel procesdossier is overgelegd.

De conclusie strekt ertoe dat de Hoge Raad zal verstaan dat de procedure met ingang van 15 december 2000 van rechtswege is geschorst.

De Procureur-Generaal bij de Hoge Raad der Nederlanden,

A-G