NJB 2013/673:Noodweer(exces) en proportionaliteit. De proportionaliteitseis strekt ertoe geen gedraging straffeloos te doen zijn indien deze als verdedigingsmiddel niet in redelijke verhouding staat tot de ernst van de aanranding (vgl. HR 8 september 2009, LJN BI3895, NJ 2010/391). De proportionaliteitseis impliceert niet dat naast de noodzaak van de verdediging als zodanig ook de noodzaak van de gekozen wijze van verdediging komt vast te staan. Wat dat laatste betreft is immers beslissend of de desbetreffende gedraging als verdedigingsmiddel niet in onredelijke verhouding staat tot de ernst van de aanranding