Einde inhoudsopgave
Bestuurdersaansprakelijkheid uit onrechtmatige daad (R&P nr. InsR11) 2019/5.7.2
5.7.2 Relevante omstandigheden in de Beklamel-rechtspraak
mr. A. Karapetian, datum 01-01-2019
- Datum
01-01-2019
- Auteur
mr. A. Karapetian
- JCDI
JCDI:ADS352221:1
- Vakgebied(en)
Insolventierecht / Faillissement
Materieel strafrecht / Algemeen
Voetnoten
Voetnoten
Met betrekking tot de selectie van de uitspraken merk ik het volgende op. Ik heb op rechtspraak.nl gezocht op de zoekterm ‘Beklamel’ over de periode 2006-2015. In totaal heb ik 22 uitspraken bestudeerd waarin de Beklamel-norm aan de orde is en waarin de rechter op enigerlei wijze materiële overwegingen geeft over de toepassing van die norm in de voorliggende zaak. In het hiernavolgende wordt op de daartoe bestemde plaats verwezen naar de desbetreffende uitspraken.
Zie Rb. Noord-Nederland 4 november 2015 ECLI:NL:RBNNE:2015:5108; Rb. Zeeland-West Brabant 7 januari 2015, ECLI:NL:RBZWB:2015:75.
Zie bijvoorbeeld Hof Arnhem-Leeuwarden 21 april 2015 ECLI:NL:GHARL:2015:2828 waarin wordt gesproken van liquiditeitsproblemen die geruime tijd speelden; Rb. Gelderland 25 maart 2015 ECLI:NL:RBGEL:2015:2445.
Zie bijvoorbeeld Hof Arnhem-Leeuwarden 11 maart 2014, ECLI:NL:GHARL:2014:2007; Rb. Gelderland, 25 maart 2015, ECLI:NL:RBGEL:2015:2445; Rb. Gelderland 25 maart 2015 ECLI:NL:RBGEL:2015:2445; Hof Arnhem-Leeuwarden 21 april 2015 ECLI:NL:GHARL:2015:2828 (hier was geruime tijd sprake van liquiditeitskrapte en betalingsachterstanden terwijl het verweer van de bestuurder dat de jaarcijfers pas na de bestellingen bekend werden, hem niet kon baten).
Vgl. het reeds aangehaalde Hof Arnhem-Leeuwarden 11 maart 2014, ECLI:NL:GHARL:2014:2007.
Hoewel de feitelijke casusposities in de uitspraken1 vanzelfsprekend uiteenlopen, valt ten aanzien van de relevante omstandigheden wel een regelmaat te ontdekken waarmee de rechter tot zijn aansprakelijkheidsoordeel komt. Ter vaststelling van de financiële situatie van de vennootschap ten tijde van de litigieuze rechtshandelingen maakt de rechter doorgaans gebruik van informatie uit de jaarstukken en beoordeelt hij op grond daarvan de liquiditeitspositie en de solvabiliteit van de vennootschap tezamen met de (redelijke) verwachtingen van de bestuurder daaromtrent. Bij een redelijke prognose van op korte termijn te verwachten inkomsten gaat de bestuurder een enkele keer vrijuit ook indien ten tijde van het sluiten van de overeenkomst vaststond dat er onvoldoende middelen waren om de overeenkomst na te komen.2
Indicatief voor een slechte liquiditeitspositie zijn (allicht) een grote schuldenlast en een mager daartegenover staand zicht op verwachte inkomsten. Uit de bestudeerde rechtspraak lijkt te kunnen worden afgeleid dat met betrekking tot de liquiditeitspositie situaties waarin de liquiditeitsproblemen enige tijd hebben aangehouden bijdragen aan het aansprakelijkheidsoordeel.3 Omstandigheden die specifiek worden aangevoerd ter staving van het oordeel dat de vennootschap de nieuwe verplichtingen niet zou kunnen nakomen en geen verhaal zou bieden, zijn het uitblijven van salarisspecificaties en loonbetalingen aan werknemers, het structureel uitblijven van een aangifte omzetbelasting en een geringe hoeveelheid liquide middelen om de lopende verplichtingen uit te voldoen.4 Ook de omstandigheid dat nakoming volledig afhankelijk is van externe geldschieters en ten tijde van de rechtshandeling onvoldoende zicht bestaat op financiering draagt bij aan het oordeel van de Beklamel-aansprakelijkheid.5