HR, 01-04-2003, nr. 0173802P

Het Gerechtshof te Arnhem heeft het door de veroordeelde uit Opiumwetdelicten verkregen voordeel vastgesteld op f 2.762.750,-- en aan de veroordeelde ter ontneming van dat wederrechtelijk verkregen voordeel de verplichting opgelegd tot betaling aan de Staat van een bedrag van f 1.762.750,-- subsidiair 72 maanden hechtenis.

Namens de veroordeelde heeft mr. A. Moszkowicz, advocaat te Amsterdam, vier middelen van cassatie voorgesteld.

Er bestaat samenhang tussen de zaken met de parketnummers 01735/02/P, 01736/02/P, 01737/02/P en 01738/02/P. In al deze zaken zal ik vandaag concluderen.

Het eerste middel, gelezen in samenhang met de toelichting daarop, klaagt over de verwerping door het Hof van het beroep op niet-ontvankelijkheid van het openbaar ministerie dan wel vermindering van het te betalen bedrag en de duur van de vervangende hechtenis.

Het Hof heeft bedoeld verweer in de bestreden uitspraak als volgt samengevat en verworpen:

In cassatie kunnen beslissingen van de feitenrechter over de redelijke termijn voor berechting slechts in beperkte mate worden onderzocht. Getoetst kan enkel worden of dergelijke beslissingen geen blijk geven van een onjuiste rechtsopvatting en of zij, gelet op de omstandigheden van het geval, begrijpelijk zijn. Wat dat laatste betreft zal van onbegrijpelijkheid niet snel sprake zijn, aangezien deze beslissingen verweven plegen te zijn met waarderingen van feitelijke aard die zich aan het oordeel van de cassatierechter onttrekken (HR 3 okt. 2000, NJ 2000, 721, m.nt. JdH en 9 jan. 2001, NJ 2001, 307, m.nt. JdH).

In het licht van de overwegingen 3.8 en 3.9 van laatst genoemde uitspraak geeft het oordeel van het Hof dat van schending van de redelijke termijn geen sprake is geweest geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en is dat oordeel niet onbegrijpelijk. Aan een oordeel over de aan een dergelijke schending te verbinden gevolgen kwam het Hof, anders dan de laatste alinea van de toelichting op het middel lijkt te betogen, dan ook niet toe.

Het middel faalt.

Het tweede middel klaagt over de verwerping door het Hof van het beroep op niet-ontvankelijkheid van het openbaar ministerie omdat niet is voldaan aan de opdracht van de Rechtbank tot het horen van "de informant".

Blijkens het proces-verbaal van de zitting van het Hof van 8 maart 2001 heeft de raadsvrouw van de veroordeelde daar het volgende verweer gevoerd:

Het Hof heeft in zijn tussenarrest van 22 maart 2001 op bedoelde verweren als volgt beslist:

Het oordeel van het Hof dient aldus te worden verstaan dat daarin tot uitdrukking wordt gebracht dat het niet aannemelijk acht dat de gestelde onregelmatigheden zich hebben voorgedaan. Aan het aan de gestelde onregelmatigheden door de raadsman van de veroordeelde verbonden gevolg van niet-ontvankelijkheid van het openbaar ministerie komt het Hof dus niet toe. Het oordeel van het Hof geeft geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk.

Het middel behelst voorts nog het verwijt dat het Hof in de door de raadsman van de veroordeelde na sluiting van het onderzoek en voor het uitspreken van het arrest aan het Hof toegezonden verklaring van [getuige 1] aanleiding had moeten zien het onderzoek te heropenen.

Het ingevolge art. 415 Sv ook in hoger beroep toepasselijke art 346 Sv, eerste lid, Sv luidt:

Bij de aan de Hoge Raad op de voet van art 434, eerste lid, Sv toegezonden stukken bevindt zich in het mapje correspondentie een van de raadsman van de veroordeelde afkomstige brief van 27 augustus 2001, waarbij gevoegd de eveneens aan de schriftuur gehechte door [getuige 1] op 20 juli 2001 ten overstaan van een notaris afgelegde verklaring. Blijkens een op die brief geplaatst stempel is deze op 29 augustus 2001 ter griffie van het Hof ontvangen. Ik ga er daarom van uit dat het Hof vóór de bestreden uitspraak van de inhoud ervan kennis heeft genomen.

Kennelijk heeft het Hof in die inhoud geen aanleiding gezien tot heropening van het onderzoek als bedoeld in art. 346, eerste lid, Sv. Dat oordeel geeft geen blijk van miskenning van enige rechtsregel en is, gelet op de vrijheid die het Hof heeft bij de waardering van bewijsmiddelen en mede gelet op de betrekkelijke vaagheid van [de verklaring van getuige 1] over zijn rol in het [onderzoek naar betrokkene], niet onbegrijpelijk1..

Het middel kan niet tot cassatie leiden.

Het derde middel klaagt over de verwerping door het Hof van een niet-ontvankelijkheidsverweer gebaseerd op de stelling dat het verzoek tot het horen van diverse getuigen door het Hof ten onrechte is afgewezen.

Het middel mist feitelijke grondslag nu het daarin genoemde verweer blijkens het proces-verbaal van de zitting van het Hof van 8 maart 2001 niet is gevoerd. Het tussenarrest van het Hof van 22 maart 2001 bevat geen beslissing als in het middel bedoeld. Volledigheidshalve meld ik dat ook tijdens de zitting van 12 april 2001 een dergelijk verweer niet is gevoerd en dat de einduitspraak van 30 augustus 2001 evenmin een beslissing dienaangaande bevat.

De in het middel aangehaalde passage uit het tussenarrest van 22 maart 2001 betreft de beslissing van het Hof op het verzoek van de raadsvrouw van de veroordeelde tot het horen van [getuige 1] en tien andere getuigen. Voor zover het middel tegen die beslissing is gericht, is het ondeugdelijk, nu het aangevoerde niet voldoet aan de eisen die aan een cassatiemiddel worden gesteld (een stellige en duidelijke klacht over de schending van een bepaalde rechtsregel en/of het verzuim van een toepasselijk vormvoorschrift door de rechter die de bestreden uitspraak heeft gewezen; zie Van Dorst, cassatie in strafzaken, 4e druk, p. 82 en 83 alsmede HR 10 juli 2001, NJ 2001, 605, HR 13 maart 2001, NJ 2001, 296, HR 4 dec. 2001, nr 03456.00.E).

Voor zover overigens het middel ervan uitgaat dat het Hof het verzoek tot het horen van getuigen ten onrechte heeft afgewezen, miskent het dat het Hof bij de afwijzing van het verzoek de juiste maatstaf heeft aangelegd. Het Hof overwoog immers:

Voorts is het oordeel van het Hof blijkens de hiervoor weergegeven motivering niet onbegrijpelijk.

Het middel faalt.

Het vierde middel klaagt over de afwijzing door het Hof van het namens de veroordeelde gedane verzoek om uitstel voor het beproeven van een schikking.

Het Hof heeft bedoeld verzoek in het tussenarrest van 21 maart 2002 als volgt verworpen:

Art. 511c Sv voorziet in de mogelijkheid van het treffen van een schikking in ontnemingszaken. Bedoeld artikel luidt, voor zover van belang:

In art. 511g Sv, dat handelt over het hoger beroep in ontnemingszaken, is art. 511c Sv niet van overeenkomstige toepassing verklaard. De tekst van art. 511c heeft zonder twijfel uitsluitend betrekking op de behandeling bij de Rechtbank nu daarin gesproken wordt over de officier van justitie. De mogelijkheid een schikking aan te gaan bestaat tot het moment waarop het onderzoek ter terechtzitting (in eerste aanleg) wordt gesloten. Noch de wetsgeschiedenis van de huidige artikelen noch het wetsvoorstel aanpassing ontnemingswetgeving2. biedt aanwijzingen voor de door de steller van het middel bepleite toepasselijkheid van het artikel nadat het onderzoek ter terechtzitting in eerste aanleg gesloten is. In de Memorie van Toelichting bij bedoeld wetsvoorstel wordt over de voorgestelde wijziging van art. 511c Sv het volgende opgemerkt:

Hieraan kan nog worden toegevoegd dat het de officier van justitie in ons bestel ook niet vrijstaat een beslissing van een rechter opzij te zetten ook al is deze nog niet in kracht van gewijsde gegaan.

Het middel dat ten onrechte uitgaat van toepasselijkheid van art. 511c Sv in hoger beroep is ondeugdelijk.

Het eerste en derde middel kunnen worden afgedaan met de in art. 81 RO bedoelde motivering.

Gronden waarop de Hoge Raad gebruik zou moeten maken van zijn bevoegdheid de bestreden uitspraak ambtshalve te vernietigen heb ik niet aangetroffen. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.